مطالعه نحوه توارث مقاومت به بیماری بلایت فوزاریومی سنبله در چند لاین گندم بومی ایران با استفاده از تجزیه دای آلل

توارث مقاومت به بلایت فوزاریومی سنبله (FHB) در چند لاین گندم بومی بانک ژن گیاهی ملی ایران در قالب طرح دای آلل یک طرفه (7×7) مورد مطالعه قرار گرفت. بذور نسل F1 به همراه والدین آنها در پاییز سال 1383 در ایستگاه تحقیقاتی قراخیل مازندران در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با دو تکرار و 28 تیمارکشت گردید و واکنشF1 ها و والدین به FHB به صورت درصد آلودگی سنبله و درصد آلودگی دانه نسبت به بیماری فوزاریوم ارزیابی گردید. ترکیب پذیری عمومی و خصوصی برای صفات مذکور معنی دار بود که نشانگر اهمیت اجزای ژنتیکی افزایشی و غیرافزایشی در کنترل مقاومت به FHB می باشد. نتایج تجزیه واریانس، تجزیه رگرسیون و برآورد پارامترهای ژنتیکی نیز بر اهمیت توام اثرات افزایشی، غالبیت و اپیستازی در کنترل هر دو صفت درصد آلودگی سنبله و درصد آلودگی دانه دلالت داشت. وراثت پذیری خصوصی درصد آلودگی دانه بالاتر از وراثت پذیری خصوصی درصد آلودگی سنبله بدست آمد، از این رو صفت درصد آلودگی دانه به عنوان معیاری در جهت انتخاب برای مقاومت به بلایت فوزاریومی سنبله پیشنهاد می گردد. لاین 5 بیشترین مقدار ترکیب پذیری عمومی را در جهت کاهش درصد آلودگی سنبله و درصد آلودگی دانه نشان داد از این رو استفاده از آن در برنامه های اصلاحی مقاومت به بلایت فوزاریومی سنبله توصیه می شود.