محدوده های بیابانی ایران با تاکید بر نقش عوامل زمین شناختی موثر در تشکیل آنها

در این نوشتار، بیابان های ایران از نظر عوامل(سازندهای) زمین شناختی موثر در تشکیل و گسترش آنها مورد بررسی قرار گرفته و محدوده آنها تعیین شده است. برای این کار ابتدا با استفاده از نقشه های زمین شناسی 1:250000، 1:100000 سازمان زمین شناسی کشور و شرکت ملی نفت ایران، سازندهای زمین شناسی شور و تبخیری در محدوده استان های مورد مطالعه شناسایی شده و در محیط GIS رقومی شده و با عنوان بیابان های اولیه معرفی شده اند. با رسم شبکه زهکشی حوضه های آبخیز رودخانه هایی که حاوی سازندهای تبخیری بوده و سپس تعیین مناطق پایین دست سازندهای تبخیری که از طریق جریان های سطحی به گچ و نمک آلوده شده اند، بیابان های ثانویه تعیین شده است. از تلفیق دو لایه یاد شده به صورت استانی و سپس جانمایی آنها در نقشه سراسری ایران، نقشه محدوده بیابان های ایران تهیه شده است. نتایج حاصل نشان داد 208041 کیلومتر مربع از مساحت ایران را بیابان های حاصل از سازندهای شور و تبخیری در برگرفته است.