شناسایی و تعیین ژنوتیپ میکروسپوریدیاهای آلوده کننده انسان در کبوتر کولومبا لیویا (Columba livia) تهران در سال 1389

میکروسپوریدیاها عوامل بیماری زای فرصت طلبی هستند که تمامی شاخه های جانوری را آلوده می کنند. ماهیت زئونوتیک این عوامل بیماری زا در مورد برخی از گونه ها نظیر انتروسایتوزون بینئوسی به اثبات رسیده است. هدف از این مطالعه شناسایی میکروسپوریدیاهای انسانی در کبوترهای سطح شهر تهران با روش های رنگ آمیزی و مولکولی بود.
در سال 1389 تعداد 147 نمونه مدفوع کبوتر از مرکز فروش پرندگان و پارک های عمومی سطح شهر تهران به طور تصادفی جمع آوری شد. برای تشخیص از رنگ آمیزی تریکروم اصلاح شده و روش های Multiplex/Nested-PCR و RFLP استفاده شد.
با استفاده از رنگ آمیزی، 19 مورد (92/12 درصد) مثبت میکروسپوریدیا و با استفاده از آغازگرهای اختصاصی 31 مورد (08/21 درصد) مثبت شناسایی شد. تعیین ژنوتیپ براساس ناحیه ITS ژن rRNA روی تمامی نمونه های انتروسایتوزون بینئوسی، انسفالیتوزون اینتستینالیس، هلم و کانیکولی صورت گرفت. ژنوتیپ های انتروسایتوزون بینئوسی با ژنوتیپ های D، M و J، انسفالیتوزون هلم با ژنوتیپ های 1 و 3 و انسفالیتوزون کانیکولی با ژنوتیپ های I و II جدا شده از انسان و حیوانات یکسان بود. توالی ناحیه ITS انسفالیتوزون اینتستینالیس نیز با موارد ثبت شده در بانک ژن 100 درصد تشابه داشت.
این نتایج نشان داد که هیچ محدودیتی در بین کبوترهای تهران و انسان برای انتقال گونه های مهم آلوده کننده انسان وجود ندارد. این مطالعه به اهمیت بهداشتی این پرنده اشاره دارد، زیرا مدفوع کبوتر یکی از منابع عفونت میکروسپوریدیایی برای انسان بوده و به راحتی محیط پیرامون ما را آلوده می سازد. از سوی دیگر اکثریت افراد مراجعه کننده به پارک های عمومی کودکان و افراد مسن و در معرض خطر ابتلا به این عفونت هستند.