نقش و اهمیت مدیریت داده های مکانی در فرایند ارزیابی اثرات توسعه بر محیط زیست

بررسی سوابق اجرای طرح های توسعه در کشور نشان می دهد که در برنامه ریزی های گذشته، اهمیت و ارزش های منابع طبیعی و محیط زیست از دیدگاه مدیران پنهان بوده و بسیاری از آنها بدون توجه به ملاحظات محیط زیستی طراحی و به بهره برداری رسیده اند و پیامدهای چنین اقداماتی تخریب شدید و انتشار آلودگی ها در محیط زیست کشور است. ارزیابی اثرات توسعه بر محیط زیست (EIA) یک راه و ابزار مدیریتی برای هر دو مرحله برنامه ریزی و تصمیم گیری پروژه های توسعه تلقی می گردد و به شناسایی، پیش بینی و ارزشیابی پیامدهای زیست محیطی پروژه ها، برنامه ها و سیاست های توسعه ای کمک می کند.
پیچیدگی، تنوع و حجم انبوه اطلاعات مکانی مورد استفاده در فرایند EIA از یک سو و توانایی های کامپیوتر در عرصه اطلاعات از سوی دیگر فلسفه وجودی سیستم های اطلاعات جغرافیایی (GIS) را تبیین می کند و به عنوان یک ابزار برای تجزیه و تحلیل پدیده های زیست محیطی با ابعاد مکانی و زمانی، مشکل جمع آوری، ذخیره سازی، بازیابی، تبدیل و نمایش داده های مکانی را مرتفع ساخته و با ایجاد چارچوب واحد جهت مدیریت و پشتیبانی تصمیم گیری ها عمل می نماید. با این توصیف، داشتن درک بهتری از توانایی های GIS در پروژه ها و استفاده از این ابزار پرقدرت در مطالعات محیط زیست باعث می شود که ارزیابان دقت بیشتری را برای وظایف تحلیلی و زمان کمتری را برای بازسازی و بازیابی اطلاعات اختصاص دهند و در نتیجه باعث افزایش بازدهی فرایند EIA در تصمیم گیری ها گردند.
این مطالعه سعی دارد با تاکید بر نقش اساسی داده های مکانی در اجرای فرایند EIA از اهرم سیستمهای مکانیزه به ویژه GIS با هدف مدیریت کمی و کیفی داده ها، زمینه را برای روشن شدن جایگاه اصلی داده های مکانی مشخص و تبیین نماید.