اثبات عقلی کامل مطلق و نقد و بررسی بعضی از ادله ناکافی

در فلسفه اسلامی ابتدا واجب الوجود اثبات می گردد و پس از آن به یکی از احکام کلی آن پرداخته می شود که واجب الوجود بالذات واجب الوجود من جمیع الجهات است. لازمه این قاعده آن است که او هر کمالی را به نحو وجوبی داراست و بنابراین باید کامل مطلق باشد. عرفای مسلمان نیز مستقیما از عنوان موجود مطلق یا موجود بما هو موجود استفاده نموده، موجودیت آن را مبرهن می کنند که لازمه موجود مطلق، بی کران بودن وجود آن و لازمه بی کرانی وجود، دارا بودن هر کمالی به نحو بی کران است. همان طور که می توان از عناوین کامل مطلق و ضرورت ازلی یا از نفی سفسطه، وجود کامل مطلق را ثابت کرد. در این مقاله، تعدادی از برهان ها بر وجود کامل مطلق تقریر می شود و در مقابل، چند دلیل ناتمام بر این مساله بررسی می گردد.