اصل سنخیت از دیدگاه فخر رازی و خواجه طوسی

فخر رازی سنخیت میان خدای متعال و مخلوقات را به دلیل اشتراک میان واجب الوجود و ممکن الوجود و محدود شدن قدرت الهی انکار می کند و آن را با مقام تنزیه خدای متعال در تعارض می داند؛ ولی خواجه طوسی در آثار فلسفی خود، به دفاع از قاعده «الواحد» بر مبنای اصل سنخیت پرداخته و اعتقاد به اصل سنخیت، به خوبی از عبارات وی برداشت می شود. اما او در نگاه عرفانی خود، به گونه دیگری درباره قاعده «الواحد» سخن می گوید و معتقد است تبیین کثرت های جهان و ارتباط آن ها با خدای متعال و پرسش از سنخیت میان آن ها، فرع بر صدور حقیقی کثرت ها از خداوند است؛ و در این باره، هر کسی از ظن خود آن می گوید که شایسته خود اوست، نه شایسته خدای متعال.