چالش های ارزشیابی بالینی دانشجویان پرستاری از دیدگاه آنان: یک مطالعه کیفی

ارزشیابی دانشجویان یکی از مباحث مهم در آموزش بالینی پرستاری است. در بررسی مهارت های بالینی دانشجویان، مسائل گوناگونی مطرح می باشد که خود را به شکل اختلافات موجود در ارزشیابی، اعتراضات دانشجویان و ملاقات های مکرر بین دانشجویان و مربیان جهت بحث در این زمینه نشان می دهند. علی رغم برخی فعالیت های صورت گرفته، این مسائل همچنان در ارزشیابی بالینی دانشجویان پرستاری به عنوان چالش هایی جدی باقی مانده اند. در این زمینه دانشجویان پرستاری به عنوان افراد تحت ارزشیابی، منبع بسیار مهمی در شناسایی این چالش ها هستند. هدف از انجام این پژوهش تعیین چالش های موجود در ارزشیابی عملکرد بالینی از دیدگاه دانشجویان پرستاری بود.

پژوهش حاضر یک مطالعه کیفی توصیفی است که در سال 1389 انجام گرفته است. جامعه مورد مطالعه، دانشجویان ترم 4 تا 8 پرستاری دانشکده های پرستاری و مامایی دانشگاه های علوم پزشکی شهر تهران بودند. نمونه گیری به صورت مبتنی بر هدف و تا رسیدن به اشباع اطلاعات انجام شد. گردآوری داده ها از طریق جلسات گروه متمرکز صورت گرفت که در نهایت 40 دانشجوی پرستاری در 6 گروه متمرکز در پژوهش شرکت نمودند. جهت تحلیل داده ها از روش تحلیل محتوای نهفته استفاده گردید.

طی تجزیه و تحلیل داده ها، 4 درون مایه و 10 طبقه پدیدار شد که شامل مسائل کارگزاران ارزشیابی (ویژگی های حرفه ای مربی، خودارزیابی، ارتباط بالین و آموزش)، ملزومات ارزشیابی (کارآیی ابزار، ارزشیابی عملی)، روند ارزشیابی (ارزشیابی مبتنی بر هدف، وضوح روش ارزشیابی، زمان و نوع ارزشیابی) و جو روانی ارزشیابی (روابط، اعتماد به نفس) بودند.

نتایج حاصل از پژوهش، نشان دهنده چالش های گوناگونی است که دانشجویان پرستاری طی ارزشیابی بالینی خود با آن روبرو بوده اند. افرادی که در ارزشیابی نقش دارند، راه کارهای به کارگرفته شده در ارزشیابی، روند ارزشیابی و جو روانی حاکم بر ارزشیابی؛ موضوعاتی بودند که دانشجویان بر تاثیر آنها بر ارزشیابی بالینی خود تاکید می کردند. به نظر می رسد که فرآیند ارزشیابی بالینی دانشجویان پرستاری به منظور اطمینان از دستیابی دانشجویان به اهداف مورد نظر نیاز به بازنگری دارد. این امر پیشرفت آنها در جهت دستیابی به کارایی، تبحر و اطمینان لازم جهت مراقبت موثر از بیماران را تسهیل می نماید.