کانی شناسی، پتروگرافی و پتروژنز مجموعه آتشفشانی سهند (شمال غرب ایران)

در منطقه جنوب شرقی تبریز، سنگ های آتشفشانی سهند با سن پلیوکواترنری در بخش شمال غربی زون ایران مرکزی رخنمون دارند. این مجموعه شامل سنگ های آذرآواری (توف و ایگنیمبریت) و گدازه ها (ریولیت، ریوداسیت، داسیت و آندزیت) است که با مرز دگرشیب بر روی واحد های رسوبی با سن میوسن قرار دارد. کانی های اصلی این سنگ ها شامل پلاژیوکلاز و هورنبلند می باشند که در یک خمیره ریز بلور و شیشه ای قرار دارند. بافت این سنگ ها پورفیری است.کانی شناسی ناهمگن، شواهد زمین شیمیایی، صحرایی و بافتی همچون بافت غربالی در پلاژیوکلازها، حاشیه های خلیجی در تمام بلورها، زون بندی نوسانی در پلاژیوکلازها، بالا بودن مقدار کوارتز نورماتیو و حضور آنکلاو های کاملا گرد شده نشان دهنده این مطلب است که ماگمای اولیه در حین صعود، دچار تحولات ماگمایی از جمله تفریق، تبلور بخشی، هضم و آلایش شده است. در تحول ماگمایی سنگ های آتشفشانی سهند فرایند های (AFC) موثر بوده و این مسئله با شواهد کانی شناسی و ژئوشیمیایی قابل درک است. بررسی ترکیب شیمیایی سنگ های حدواسط تا اسیدی نشان می دهد که ماگمای تشکیل دهنده سنگ های یاد شده کلسیمی- قلیایی است و در محدوده ماگماهای پتاسیم متوسط قرار می گیرند. الگوی عناصر خاکی کمیاب این سنگ ها به شدت تفریق یافته است و فاقد بی هنجاری منفی Eu می باشد. محیط زمین ساختی این سنگ ها در محدوده کمان های ماگمایی پس از برخورد و کمان های حاشیه قاره ای فعال قرار می گیرد.