مطالعه ساختار و تنوع ژنتیکی جمعیتهای یونجه زراعی (Medicago sativa L.) با استفاده از نشانگرهای ISSR

استفاده از منابع ژنتیکی در اصلاح گیاهان نیازمند مطالعه دقیق تنوع ژنتیکی جمعیت های گیاهی است. به این منظور ساختار و تنوع ژنتیکی 80 ژنوتیپ از 8 جمعیت مختلف یونجه زراعی (Medicago sativa L.) با استفاده از نشانگرهای ISSR مورد بررسی قرار گرفت. 16 آغازگر مورد استفاده 117 مکان قابل امتیاز بندی تولید کردند که از این تعداد 91 مکان در بین و درون جمعیت ها چندشکل بودند. میانگین مقادیر PIC (Polymorphic information content) برای آغازگرهای مورد استفاده 77/0 و از 65/0 (آغازگر UBC849) تا 93/0 (آغازگر 443) متغیر بود. دندروگرام حاصل از تجزیه کلاستر به روش UPGMA مبتنی بر ضرایب فاصله ژنتیکی نی، جمعیت ها را در سه کلاستر اصلی قرار داد. بیشترین و کم ترین فاصله ژنتیکی بین جمعیت ها به ترتیب 128/0 (قره یونجه ملک کندی و همدانی) و 054/0 (ترکیه ساکوئل و بغدادی) بود. متوسط میانگین هتروزیگوسیتی در جمعیت های مورد مطالعه 285/0 و از 267/0 (بغدادی) تا 309/0 (ترکیه ساکوئل و محلی اصفهانی) متغیر بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس ملکولی (AMOVA) تنوع ژنتیکی بالایی را در درون جمعیت ها (91 درصد) در مقایسه با بین جمعیت ها (9 درصد) نشان داد. تجزیه کلاستر بر اساس روش Complete Linkage مبتنی بر ضرایب تشابه دایس، ژنوتیپ های مورد مطالعه را در 6 گروه هتروتیک قرار داد. جمعیت هایی با فاصله ژنتیکی مناسب یا افراد متعلق به گروه های هتروتیک مختلف می تواند به طور بالقوه به عنوان والدین تلاقی در برنامه های اصلاحی یونجه مورد استفاده قرار گیرند.