تاثیر ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک بر پایداری خاکدانه در چند نوع سیستم کشت

توزیع اندازه ذرات و پایداری خاکدانه از ویژگی های فیزیکی مهم خاک است که بر رفتار آن اثرات ژرفی برجای می گذارد. این پژوهش بر تاثیر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک در سیستم-های مختلف کشت بر پایداری خاکدانه می پردازد. بدین منظور، توزیع اندازه ذرات ثانویه در دو حالت تر و خشک برای 6 سیستم کشت شامل؛ گندم، جو، ذرت، یونجه، آیش و زمین شخم خورده مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که سیستم کشت تاثیر معنی داری بر درصد خاکدانه های درشت (بزرگتر از 25/0 میلی متر) داشته به نحوی که، مطلوب ترین سیستم ها برای تشکیل خاکدانه-های درشت در دو حالت خشک و تر به ترتیب یونجه و گندم بود. البته ذرات درشت در کشت یونجه نسبت به گندم پایداری کمتری داشته و از این رو، بیشترین درصد ذرات پایدار در آب مربوط به سیستم گندم بود. بیشترین میزان کربن آلی در دو سیستم کشت گندم و جو (به ترتیب 09/1 و 04/1 درصد) وجود داشت و بین سایر سیستم ها از این نظر تفاوت معنی داری وجود نداشت. همه ویژگی-های فیزیکی مورد مطالعه و برخی ویژگی های شیمیایی شامل؛ EC، pH، ESP، کربن آلی، سدیم تبادلی و کاتیون های محلول به طور معنی داری تحت تاثیر سیستم کشت قرار گرفتند در حالی که سیستم کشت تاثیر معنی داری در سطح پنج درصد بر SAR، CEC، کربنات کلسیم، پتاسیم، کلسیم و منیزیم تبادلی نداشت. همچنین توزیع اندازه ذرات اولیه بر توزیع ثانویه ذرات تاثیر معنی داری نشان داد. میزان شن ارتباط منفی و معنی داری با درصد خاکدانه های بزرگ تر از 25/0 میلی متر در هر دو حالت خشک و تر نشان داد. این ارتباط در مورد ذرات سیلت مثبت بود در حالی که که تاثیر رس از این نظر معنی دار نشد. نتایج همچنین بیانگر از آن بود که نسبت به ویژگی های فیزیکی، خواص شیمیایی تاثیر کمتری بر درصد خاکدانه های پایدار دارد. در این بین کربن آلی به عنوان مهم ترین ویژگی بود که پایداری خاکدانه را تحت تاثیر قرار داد. یافته های این پژوهش روشن ساخت که خاکدانه های درشت همواره پایدار نبوده و بر مبنای اندازه ذرات نمی توان به طور دقیق مفهوم پایداری را توصیف نمود.