رصد تغییرات تخریب اراضی منطقه اردستان استان اصفهان در سه دهه گذشته با استفاده از فناوری سنجش از دور

فناوری سنجش از دور به عنوان یک ابزار مناسب به منظور رصد زمانی برخی از پدیده های طبیعی به شمار می رود. در منطقه اردستان عوارض مختص مناطق خشک و بیابانی، از جمله پهنه های شنی (تپه های شنی و شنزارها)، دق های رسی، سنگفرش بیابانی و پوسته های نمکی مشاهده می شوند. این عوارض بیانگر تخریب اراضی منطقه در طی سالیان گذشته می‎باشند. بنابراین، به منظور بررسی روند تخریب اراضی منطقه در طی سه دهه گذشته، از چهار سری اطلاعات ماهواره ای Landsat MSS، Landsat TM، Landsat ETM+ و ماهواره هندی (IRS) به ترتیب مربوط به سال های 1976، 1990، 2001 و 2008 استفاده شد. تجزیه و تحلیل زمانی تصاویر نشان می دهد که طی 32 سال از وسعت دق های رسی به صورت منظم کاسته شده است و در مقابل، به وسعت دق های با پوشش گیاهی افزوده شده است. در طی این مدت، اراضی سنگریزه‎دار 13 درصد کاهش یافته است و وسعت پوسته های نمکی و رسوبات گچی، هر کدام 2 درصد افزایش یافته اند. اراضی پف کرده تا سال 2001 روند افزایشی داشته اند و پس از آن به دلیل حرکت تپه های شنی به سمت شمال و شمال شرق منطقه و پوشیده شدن بخشی از این اراضی توسط شن های روان، وسعت آنها در سال 2008 کاهش یافته است. در فاصله سال های 1990 تا 2008، پهنه های شنی 13 درصد کاهش یافته‎اند. نتایج، حاکی از آن هستند که تثبیت شن های روان و انجام اقدامات حفاظتی توانسته از سال 1990، روند بیابان زایی در منطقه را کنترل کند.