بررسی آگاهی، اعتقاد و عملکرد بیماران نسبت به داروهای گیاهی در مراجعین یکی از درمانگاه های دانشگاه علوم پزشکی شیراز

مصرف گیاهان دارویی از دیرباز در بین مردم دنیا رایج بوده و در آمریکا طی دهه 90 پنج برابر شده است. با توجه به افزایش مصرف داروهای گیاهی و با هدف بررسی میزان آگاهی، اعتقاد و عملکرد بیماران نسبت به استفاده از آن ها پژوهش حاضر انجام پذیرفت.
روش تحقیق: این پژوهش یک مطالعه توصیفی است که به صورت مقطعی بر روی 30 نفر از بیماران مراجعه کننده به درمانگاه انجام شده است. به این صورت که پژوهشگران به این مرکز مراجعه و پرسش نامه را که شامل اطلاعات جمعیت شناختی و سه حیطه آگاهی، اعتقاد و عملکرد افراد نسبت به استفاده از داروهای گیاهی بود را پر می کردند. سپس این اطلاعات با استفاده از نرم افزار SPSS، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
نتایج و بحث: دامنه سنی زنان 47-19 با میانگین 8±30 سال و در مردان 50-22 سال با میانگین12± 27 بود. 23 % افراد زیر دیپلم، 63 % دیپلم و فوق دیپلم و 10 % لیسانس و بالاتر بودند. 63 % از افراد در مورد داروهای گیاهی آگاهی داشتند و 93% آن ها گیاهان خاصی را برای درمان تعدادی از بیماری ها می شناختند. 73 % استفاده از داروهای گیاهی را بی خطر دانسته و 96 % به داروهای گیاهی اعتقاد داشتند. 76 % معتقد بودند که مصرف داروی گیاهی نباید تحت نظر پزشک باشد. 30% از افراد معتقد بودند که باید داروهای گیاهی را حتما از داروخانه تهیه کرد. عملکرد آن ها در بیشترین میزان استفاده از گیاهان دارویی شامل: آویشن (63%)، گل گاوزبان (56%)، عرق نعناع (40%)، عرق کاسنی (37 %)، بابونه (33%)، چهارتخمه (23%)، عرق شاه تره (20%)، عرق خارشتر، چای سبز و خاکشیر (17%) و اسطوخودوس (13%) بود. بیشترین علل مصرف داروها جهت رفع ناراحتی معده، تعریق و گرمی، سرماخوردگی، تمدد اعصاب، سنگ کلیه و اختلالات قاعدگی بود. 77 % اظهار داشتند که در صورت وجود داروی گیاهی، آن را به داروی شیمیایی ترجیح می دهند و بی عارضه بودن، موثر بودن و داشتن منشا گیاهی از دلایل آن ها بود.
توصیه کاربردی/صنعتی: با توجه به این که 93 درصد بیماران مراجعه کننده به پزشکان از داروهای گیاهی استفاده می کردند و 73% آن ها را بی خطر می دانستند، ارائه اطلاعات مفید و همه جانبه در زمینه داروهای گیاهی و آگاهی پزشکان به منظور پیش گیری از تداخلات دارویی جهت ارتقای سطح آگاهی، اعتقاد و عملکرد و نهایتا حفظ سلامت آن ها ضروری به نظر می رسد.