بررسی امکان استفاده از آنزیم های مختلف جهت استخراج سلول های بنیادی مزانشیمی از بافت چربی انسانی

با توجه به موانع کاربرد بالینی سلول های بنیادی جنینی در پزشکی ترمیمی و امکان استفاده از سلول های بنیادی بزرگسالان به ویژه سلول های بنیادی مزانشیمی بافت چربی، بافت چربی به عنوان منبع سلولی مناسبی جهت سلول درمانی مطرح شده است. نظر به هزینه بالای استخراج متداول این سلول ها از بافت چربی با استفاده از کلاژناز نوع 1 و 4، هدف از انجام این مطالعه بررسی امکان استفاده از آنزیم های مقرون به صرفه با بازدهی مناسب به عنوان جایگزینی برای این آنزیم بود.

فاز اول مطالعه به صورت اکتشافی انجام گرفت و در مرحله دوم، برای افتراق سلول های بنیادی مزانشیمی از بافت چربی انسانی مطالعه تجربی صورت گرفت. بافت چربی گرفته شده از جراحی لیپوساکشن در شرایط استریل به آزمایشگاه انتقال و مقدار مشابهی از بافت در گروه های مختلف تحت تاثیر آنزیم های مختلف در شرایط یکسان از نظر دمایی و زمانی قرار داده شد. سلول های حاصل از نظر مورفولوژی، تراکم و سرعت رشد، بیان مارکرهای سطحی ویژه و توانایی تمایز پذیری بررسی شدند.

در کشت اولیه مقدار سلول استخراج شده در بین گروه ها تفاوت هایی را نشان داد، اما پس از اولین پاساژ، تفاوتی از نظر رشد و یا قابلیت سلول ها در بیان مارکرهای سطحی و تمایز پذیری مشاهده نشد. در آنالیز فلوسیتومتری، بیش از 95 درصد سلول ها نسبت به بیان مارکرهای مزانشیمی C D105، CD90، CD73 مثبت بودند. در تمامی گروه ها سلول ها قابلیت تمایز به رده های سلولی چربی و استخوانی را داشتند.

در این تحقیق برای اولین بار نشان دادیم که استخراج سلول های بنیادی مزانشیمی از بافت چربی انسان بدون نیاز به آنزیم کلاژناز خالص و با استفاده از آنزیم کلاژناز ترکیبی به اضافه تریپسین که به مراتب در دسترس تر و مقرون به صرفه تر است، امکان پذیر می باشد و توان تمایزی و کیفیت رشد سلول های حاصله مشابه با سلول های استخراج شده با استفاده از آنزیم های خالص است.