ارزیابی مصرف سوخت در مزارع تولید گندم در گرگان

با توجه به مصرف بی رویه سوخت‎های فسیلی که امروزه در کشور ما در جریان است و انتشار گازهای گلخانه ای ناشی از مصرف سوخت های فسیلی که خطرهای زیادی برای محیط زیست و در نتیجه انسان به همراه دارد، تمام تلاش ها بر آن است که مصرف انرژی به ویژه سوخت های فسیلی تا حد امکان کاهش یابد. بخش کشاورزی نیز از این موضوع مهم و حیاتی مستثنی نیست. هدف از این تحقیق عبارت بود از (1) برآورد میزان سوخت مصرفی و انرژی مربوطه در تولید گندم در گرگان، (2) برآورد اثر زیست محیطی مرتبط با مصرف سوخت با استفاده از شاخص پتانسیل گرمایش جهانی، و (3) ارائه پیشنهادهایی جهت بهینه سازی مصرف سوخت در تولید گندم در گرگان. جمع آوری داده ها از طریق نظارت بر ماشین آلات و نهاده های مصرفی (سوخت) در طول عملیات زراعی در 6 مزرعه تولید گندم جمع آوری شد. آنالیز داده ها در سه بخش مصرف سوخت، انرژی سوخت مصرفی و تولید گازهای گلخانه‎ای ناشی از سوخت مصرفی صورت گرفت. میزان مصرف سوخت در این 6 مزرعه، بین 53 الی 123 لیتر در هکتار و همچنین انرژی حاصل از آن بین 2026 الی 4664 مگاژول در هکتار متغیر بود. بررسی ها نشان داد که عملیات تهیه زمین با 5/59 درصد بالاترین سهم را در مصرف سوخت داشته است و به دنبال آن عملیات برداشت، آبیاری و کاشت هر کدام به ترتیب با 5/10، 4/9 و 1/8 درصد در رتبه های بعدی قرار داشتند. همچنین متوسط تولید گازهای گلخانه‎ای (CO2، CH4 و N2O) ناشی از مصرف سوخت‎های فسیلی در این 6 مزرعه، معادل 244 کیلوگرم CO2 در هکتار بود. نتیجه گیری شد که با مدیریت زراعی مناسب‎تر و انجام تحقیقات بیشتر امکان صرفه جویی در مصرف سوخت و کاهش تولید گازهای گلخانه ای وجود دارد.