مقایسه DNA بارکدینگ با روش کلاسیک در جهت تشخیص پنج گونه شته درختان میوه در مشهد

شته ها از آفات مهم کشاورزی هستند، اما گرایش تکاملی آنها به سمت کاهش ویژگی های مفید تاکسونومیک و تغییر پذیری صفات ظاهری به دلیل تاثیر عوامل محیطی و میزبان گیاهی، شناسایی مرفولوژیک آنها را در برخی مواقع دچار مشکل می نماید. مدیریت صحیح این آفات مستلزم شناسایی دقیق آنها است، لذا استفاده از روش های نوین شناسایی می تواند در زمینه کنترل این آفات راه گشا باشد. در مطالعه ای که به منظور شناسایی شته های درختان میوه دانه دار، طی سال های 1387تا 1389 در شهرستان مشهد انجام گرفت، علاوه بر روش های مورفولوژیک رایج از روش شناسه گذاری (بارکدینگ) DNA نیز استفاده گردید. در این بررسی گونه های Allocotaphis quaestionis، Aphis pomi، Dysaphis affinis، D. plantaginea و Nearctaphis bakeri از روی سیب، به و گلابی جمع آوری گردید که گونه A. quaestionis برای اولین بار از ایران گزارش می شود. بارکد DNA برای ناحیه cox1 این گونه ها تهیه و روابط تبارشناسی میان گونه های جمع آوری شده و سایر گونه های این خانواده بررسی گردید. براساس این شناسه، شناسایی ظاهری تایید شد و نتایج داده های مولکولی با مشخصات مرفولوژیک و گروه بندی کلاسیک انطباق داشت و گونه های مورد مطالعه بر اساس جنس و قبیله تفکیک شدند. استفاده از خط شناسه گذاری (DNA بارکد) به عنوان ابزاری برای شناسایی شته ها برای اولین بار در ایران انجام گرفت و نتایج این مطالعه موید این است که توالی cox1 می تواند در مطالعه تعیین هویت و بررسی روابط تبارشناسی شته ها به کار رود.