بررسی عوامل زمینه ساز و اثرگذار بر نگرش افراد نسبت به فرهنگ سیاسی ایران

فرهنگ سیاسی، بخشی از فرهنگ عمومی یک جامعه است که در برگیرنده ی ایستارها، باورها، احساس ها و ارزش-های آن می باشد. فرهنگ سیاسی ایران در ساختاری پاتریمونیالیستی (پدرسالارانه) رشد یافته که ویژگی های آن، اقتدار مطلق، اطاعت محض، قداست حکومت و... است و از پیامدهای آن در جامعه، می توان بی اعتمادی، قانون گریزی، سطحی نگری، جزم اندیشی و... را نام برد.برای رسیدن به قضاوتی عادلانه درباره ی فرهنگ سیاسی رایج در ایران، نگرش دانشجویان، نسبت به این موضوع، در دو سطح فردی و سطح ماهیت روابط میان شهروندان، بررسیده شده است. عوامل شکل دهنده ی فرهنگ سیاسی در این پژوهش، شامل آنومی سیاسی در برابر التزام هنجاری، ساختار سیاسی باز در برابر ساختار بسته، اعتماد در عرصه ی سیاسی در برابر بیاعتمادی، یگانگی سیاسی در برابر بیگانگی، باور به ترکیب دین با سیاست در برابر سکولاریسم است که ارتباط آن با نگرش پاسخگویان نسبت به فرهنگ سیاسی سنجیده شده است. این پژوهش در میان دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی- واحد علوم و تحقیقات تهران- در سال 1388 انجام گرفته و نمونهی مورد بررسی 330 نفر است. نتایج بهدست آمده از این پژوهش، نشان می دهد که میان متغیرهای مستقل مورد تایید جامعه ی آماری که شامل آنومی سیاسی، ساختار سیاسی بسته، عدم اعتماد سیاسی، بیگانگی سیاسی و باور به سکولاریسم، و متغیر وابسته ی به دست آمده که نگرش منفی نسبت به فرهنگ سیاسی است، رابطهی معناداری وجود دارد. تجزیه و تحلیل چند متغیری، نشان داد که بیش از 50 درصد از واریانس متغیر وابسته با پنج عامل موجود متغیر مستقل، تبیین میشود.