دوز دریافتی زنان یائسه در دانسیتومتری استخوان به روش دگزا (DEXA) و رابطه ی آن با قد، وزن و شاخص توده ی بدنی

سنجش تراکم ماده ی معدنی استخوان در ارزیابی خطر شکستگی، تشخیص استئوپروز و پی گیری درمان موثر است. یکی از گسترده ترین روش های غیر تهاجمی جهت بررسی صحت استخوان، دگزا (جذب اشعه ی ایکس با دو انرژی) است که علت آن دوز دریافتی پایین بیماران، کیفیت تصاویر به دست آمده و ارزان تر بودن آن در مقایسه با دیگر روش های مذکور می باشد. خطرات اساسی تابش به بیمار در این روش، سرطان زایی و اثرات ژنتیکی است. بخش اساسی تضمین کیفیت در رادیولوژی تشخیصی، ارزیابی دوز دریافتی توسط بیماران می باشد.
در این مطالعه، 43 زن یائسه که به بخش دانسیتومتری استخوان بیمارستان سیدالشهدای (ع) اصفهان مراجعه نمودند، انتخاب شدند. جهت انجام دوزیمتری از دوزیمترهای ترمولومینسانس 200TLD-GR استفاده شد.
آزمون همبستگی Pearson نشان داد که یک رابطه ی معنی داری بین دوز ورودی پوست با شاخص توده ی بدنی (885/0 = r، 001/0 > P) و وزن (745/0 = r، 001/0 > P) و یک رابطه ی معکوس با قد (258/0- = r، 047/0 > P) وجود دارد. همچنین آزمون همبستگی Pearson یک رابطه ی معکوس بین دوز موثر با قد (346/0- = r، 001/0 > P)، وزن (811/0- = r، 001/0 > P) و شاخص توده ی بدنی (651/0- = r،001/0 > P) را نشان داد. مقدار متوسط دوز ورودی پوست 50/0 میکروسیورت (95/0-26/0 میکروسیورت) و مقدار متوسط دوز موثر بیماران 54/9 میکروسیورت (65/12-25/7 میکروسیورت) تعیین شد.
ما یک رابطه ی معنی داری بین دوز ورودی پوست و موثر با قد، وزن و شاخص توده ی بدنی یافتیم. نتایج ما نشان داد که میزان دوز دریافتی بیماران در دانسیتومتری استخوان با استفاده از سیستم Norland XR_46 بسیار کم است که از میزان متوسط دوز دریافتی مردم ناشی از دوز زمینه در انگلیس (7 میکروسیورت) کمتر می باشد.