شناسایی مورفولوژیک و ژنوتیپیک برخی جدایه های آسپرژیلوس محیطی در ایران بر اساس توالی ژن بتا توبولین (β-tubulin)

آسپرژیلوس ها جنس متنوعی از قارچ های رشته ای شامل گروه ها و گونه های متعدد هستند. شناسایی این قارچ ها از جنبه های مختلف مانند بیماری زایی، توکسین زایی و صنعتی حایز اهمیت است. روش های معمول آزمایشگاهی برای افتراق گونه های آسپرژیلوس شامل بررسی خصوصیات ظاهری و میکرو سکوپی کلنی می باشد. روش های فوق وقت گیر بوده و احتیاج به پرسنل مجرب دارد. هدف مطالعه ی حاضر، استفاده از تعیین توالی ژن بتا توبولین همراه با داده های مورفولوژیک برای شناسایی گونه های آسپرژیلوس جدا شده از برخی محیط ها در ایران بود.
در این مطالعه حدود 200 سویه ی آسپرژیلوس جدا شده از خاک و هوای محیط های مختلف، اعم از بیمارستان و اماکن طبیعی و عمومی مورد استفاده قرار گرفتند. تمام ایزوله ها روی محیط های چاپکس آگار و سابورو کشت مجدد شدند و پس از کشت روی لام مورد شناسایی اولیه قرار گرفتند. DNAی ژنومی تمام ایزوله ها به روش خرد کردن با گریندر استخراج گردید و به دنبال آن ژن بتا توبولین (β-tubulin) هر یک از نمونه ها از طریق واکنش زنجیره ای پلی مراز (Polymeraze chain reaction یا PCR) تقویت گردید و از بین آن ها 21 ایزوله به عنوان نمایندگان خصوصیات ماکروسکوپی و میکروسکوپی تعیین توالی گردیدند و داده های حاصل از طریق مقایسه با اطلاعات بانک ژن مورد بررسی و آنالیز قرار گرفت.
از بین 21 ایزوله ی آسپرژیلوس که تعیین توالی شدند، 7 جدایه به عنوان آسپرژیلوس فلاووس (Aspergillus flavus)، 3 جدایه آسپرژیلوس فومیگاتوس (A. fumigates)، 3 جدایه آسپرژیلوس چوالیری (A. chevalieri)، 2 جدایه آسپرژیلوس توبینژنسیس (A. tubingensis)، 2 جدایه آسپرژیلوس نیوئوگلاکوس (A. niveoglacus)، 2 جدایه به عنوان آسپرژیلوس روبر (A. ruber)، یک جدایه آسپرژیلوس نایجر (A. niger) و یک جدایه نیز به عنوان آسپرژیلوس ورسیکالر (A. versicolor) شناسایی شدند. یافته های مورفولو‍‍ژی با نتایج ژنوتیپی تایید گردید.
یافته های این مطالعه نشان داد که تعیین توالی ژن بتا توبولین برای شناسایی جدایه های محیطی آسپرژیلوس در سطح گونه بسیار با ارزش است و این روش، اعتبار بیشتری در مقایسه با بررسی ریخت شناسی جدایه ها دارد. استفاده از دیگر اهداف ژنتیکی و روش های مولکولی مبتنی بر DNA برای مطالعه ی بیشتر گونه های آسپرژیلوس توصیه می شود.