فهرست مطالب

پژوهش های اطلاعاتی و جنایی - سال هشتم شماره 4 (پیاپی 32، زمستان 1392)

فصلنامه پژوهش های اطلاعاتی و جنایی
سال هشتم شماره 4 (پیاپی 32، زمستان 1392)

  • تاریخ انتشار: 1392/12/20
  • تعداد عناوین: 6
|
  • عادل سجودی صفحات 9-30
    سرقت یکی از با سابقه ترین جرایم بشری است که در جوامع مختلف به شیوه های گوناگون دیده می شود. این پدیده در طول زمان دستخوش دگرگونی ها و تغییرات زیادی شده، اما تنها چیزی که از بدو پیدایی و شکل گیری آن تاکنون ثابت مانده، زشتی آن است. هدف پژوهش حاضر بررسی سرقت از اماکن عمومی- خصوصی و شناسایی عوامل موثر بر آن در میان سارقان دستگیر شده پلیس آگاهی شهر رشت در سال 1391 است. این پژوهش به روش پیمایشی (کمی) و به منظور جمع آوری داده ها از ابزار پرسش نامه استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه سارقان دستگیر شده توسط پلیس آگاهی شهر رشت در سال 1391 تشکیل می دهد که 80 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و مورد بررسی قرار گرفته اند. نتایج این تحقیق نشان داد که بین سرقت از اماکن عمومی – خصوصی و میزان تحصیلات، مذهب، دلبستگی به خانواده، اوقات فراغت و کنترل بیرونی رابطه معناداری وجود داشته است. جهت این رابطه معکوس و شدت آن در پیرسون متوسط می باشد. همچنین با افزایش متغیرهای مستقل مذکور سرقت از اماکن عمومی- خصوصی کاهش می یابد و با کاهش عوامل شناسایی شده موثر، سرقت از اماکن عمومی- خصوصی افزایش می یابد.
    کلیدواژگان: سرقت از اماکن عمومی، خصوصی، کج روی، ناهنجاری، دلبستگی به خانواده، مذهب
  • امیرحمزه سالارزایی، شهناز جهانگیری کوشاهی*، حسین شوریابی صفحات 31-56

    یکی از مهم ترین مولفه های نا امنی در استان سیستان و بلوچستان در سال های اخیر بعد از فعالیت گروه های تروریستی و کاروان های مسلح مواد مخدر، پدیده شوم آدم ربایی می باشد. با توجه به اینکه علل و عوامل شیوع این جرم در این استان چه از نظر انگیزه ارتکاب جرم و چه از نظر شکل نگهداری و آزادسازی ربوده شده با سایر نقاط کشور تفاوت دارد، شناسایی و ریشه یابی انگیزه های وقوع این جرم در استان و ارائه راهکار مناسب می تواند در پیشگیری و کاهش وقوع آن است. این تحقیق که از نوع توصیفی- تحلیلی است علاوه بر تعریف مفاهیم نظری جرم آدم ربایی و دیدگاه های فقهی و حقوقی مرتبط با آن به تببین موقعیت جغرافیایی استان سیستان و بلوچستان پرداخته شده است. نتایج این پژوهش نشان داد انگیزه بدهی حاصل از معاملات غیرقانونی مواد مخدر، 24 درصد وقوع جرم در دهه گذشته بوده و انگیزه مالی نیز که قسمت عمده آن به مواد مخدر ختم می شود، 26 درصد بوده است در واقع می توان گفت قریب به 50 درصد آدم ربایی ها مستقیم یا غیرمستقیم به موضوع مواد مخدر مرتبط بوده است.

    کلیدواژگان: آدم ربایی، موقعیت راهبردی، امنیت، مواد مخدر، فقر، انگیزه
  • داود دعاگویان صفحات 57-82
    تحقیق «مطالعه ساختار سازمانی پلیس اقتصادی کشور های مدل به منظور تدوین الگویی برای ساختار سازمانی پلیس اقتصادی ایران» با هدف بررسی ساختار سازمانی پلیس اقتصادی کشور های مدل به منظور تجربه اندوزی در تدوین الگویی برای ساختار سازمانی پلیس اقتصادی ایران؛ صورت گرفته است. زیرا در وضعیت کنونی با وجود تلاش های پلیس آگاهی ناجا در مبارزه با فساد اقتصادی؛ به دلیل نا مشخص بودن ساختار و ماموریت های اداره پلیس مبارزه با جرایم اقتصادی مشکلات زیادی در این خصوص به وجود آمده است. محقق ابتدا با استفاده از روش تحلیل محتوای وبگاه های پلیس سایر کشورها و مفاد کنوانسیون ها، اطلاعات کلی جمع آوری شد و الگوی اولیه ساختار پلیس اقتصادی طراحی و سپس از روش توصیفی از نوع پیمایشی نقطه نظرات مدیران عالی رتبه حوزه مبارزه با فساد اقتصادی کشور در خصوص الگوی پلیس اقتصادی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تحقیق در این مطالعه که از ابزار پرسش نامه و پرسش نامه معکوس استفاده شده است، نشان می دهند که: 1- مبارزه با فساد مالی در یک فرآیند درازمدت محقق می شود و نیازمند پشتیبانی دستگاه های نظارتی و قضایی است. 2-در اکثر کشور ها، مبارزه با فساد مالی و جرایم اقتصادی در حیطه یک نهاد دولتی و عموما نهاد قضایی است و پلیس مبارزه با جرایم اقتصادی زیر نظر نهاد قضایی انجام وظیفه می کند. در بسیاری از کشور ها پلیس مبارزه با جرایم اقتصادی دارای استقلال سازمانی است. 3- پلیس اقتصادی باید به عنوان یک پلیس مستقل در مجموعه ناجا شناخته شود.
    4- همچنین مطالعات تطبیقی نشان داده است که پلیس مبارزه با جرایم اقتصادی بر طبق کنوانسیون سازمان ملل متحد برای مبارزه با فساد این توانایی را دارند تا در سطوح ملی و بین المللی درچهارچوب شرایطی که قانون داخلی آن تعیین کرده است همکاری و تبادل اطلاعات کنند. 5- ساختار سازمانی پلیس مبارزه با جرایم اقتصادی اکثر کشور ها ساختار نظامی بوده و در برخی از کشور ها، کمیته های ویژه ای مرکب از چند نهاد حکومتی در جهت جمع آوری اطلاعات و مبارزه با جرایم اقتصادی تشکیل گردیده اند.
    کلیدواژگان: پلیس، پلیس اقتصادی، جرایم اقتصادی، پلیس مبارزه با جرایم اقتصادی، فساد مالی، ساختار تشکیلاتی
  • سیدعلی عبادی نژاد، اکبر نصرتی صفحات 83-110
    شهر ارومیه مثل بیشترشهرهای بزرگ و پرجمعیت ایران از جرایم و ناهنجاری های اجتماعی مبرا نیست و میزان جرایم(همچون سرقت از منزل) در آن نسبت به سال های قبل افزایش داشته است. دراین مقاله سعی شده است، قابلیت های سامانه اطلاعات جغرافیایی به عنوان یک سامانه مبنای تصمیم گیری در تحلیل و کشف جرم به آزمون گذاشته شود. روش تحقیق تطبیقی و تحلیلی است. بدین ترتیب که ابتدا کلیه سرقت های مورد نظر(789 فقره پرونده سرقت منزل در سال 90) بر اساس آدرس و محل وقوع تنظیم شدند. سپس لایه های اطلاعاتی مانند: محل وقوع سرقت ها، موقعیت مراکز انتظامی اعم از پاسگاه ها و کلانتری ها: مرز حوزه های استحفاظی و محله های شهری، تهیه و از طریق سامانه اطلاعات جغرافیایی بر روی سایر اطلاعات نقشه شهر ارومیه قرار گرفتند. در ادامه، به کمک روی هم اندازی لایه ها و انجام تحلیل های مورد نیاز با روش هایی مانند: مرکز متوسط و بیضی انحراف معیار و تخمین تراکم کرنل، سعی شد تا وقوع و کشف جرم سرقت منزل تجزیه و تحلیل شود. نتایج نشان داد که توزیع فضایی جرایم از الگوی خوشه ایو متمرکز پیروی می کند و مهم ترین کانون های سرقت بر مناطق حاشیه نشین شمال غرب و مناطق مرکزی شهر انطباق یافته است. این موضوع گویای این است که کانون های جرم خیز به طور تصادفی توزیع نشده بلکه التزام به منشوری مشخص در مکان یابی آنها به چشم می خورد.
    کلیدواژگان: سامانه اطلاعات جغرافیایی، پیشگیری، سرقت منزل، سرقت، توزیع فضایی جرایم، تخمین تراکم کرنل
  • محمدجوادکاملی، نجات امیری، احمد نوری صفحات 111-132
    سازمان یادگیرنده سازمانی است که دائما خود را به نحوی تغییر می دهد که با هدف موفقیت مجموعه سازمانی به نحو مطلوب تری اطلاعات را جمع آوری، مدیریت و استفاده کند و یادگیری تنها مزیت رقابتی پایدار برای این سازمان ها می باشد. هدف از پژوهش حاضر تعیین وضع موجود پلیس اطلاعات و امنیت عمومی ناجا با سازمان یادگیرنده و زیر سیستم های آن می باشد. این پژوهش به صورت پیمایش انجام و برای اندازه گیری سازمان یادگیرنده از پرسش نامه استاندارد سازمان یادگیرنده مارکوارت در مقیاس لیکرت و ضریب آلفای کرونباخ924/0 استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق شامل 324 نفر از کارشناسان هفت اداره پلیس اطلاعات وامنیت عمومی ناجا با رده شغلی کارشناس و بالاتر که 177 نفر به عنوان نمونه آماری با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ایو سپس تصادفی ساده انتخاب شدند.
    یافته های پژوهش نشان می دهد زیر سیستم های سازمان یادگیرنده شامل؛ پویایی های یادگیری، توانمند سازی افراد، مدیریت دانش وکاربرد فناوری بالاتر ازمیانگین فرضی است. همچنین زیر سیستم های تحول سازمان برابر با سطح میانگین فرضی بوده و بین میانگین حداقل دو زیر سیستم از زیر سیستم های سازمان یادگیرنده تفاوت معناداری وجود داشت. نتایج این پژوهش نشان می دهد که توجه بیشتر به استقرار زیر سیستم های سازمان یادگیرنده وتوسعه متوازن این زیر سیستم ها متناسب با تولید دانش بومی پلیسی و اطلاعاتی و ارتقای سطح یادگیری به منظور توانمند سازی افراد ولزوم توجه هم زمان به تمامی زیر سیستم های سازمان یادگیرنده ضروری است و موانع یادگیری از جمله بوروکراسی لجام گسیخته، کنترل های غیر کارکردی، سلسله مراتب نامنعطف کاهش داده شده یا حذف شود.
    کلیدواژگان: سازمان، یادگیری سازمانی، سازمان یادگیرنده، تغییر، پلیس اطلاعات و امنیت
  • جواد یوسفوند*، سعید خانی صفحات 133-160

    مقاله حاضر به بررسی راهکارهای پیشگیری وضعی از قاچاق کالا با رویکرد انتظامی و با هدف بررسی، تعیین و ارزیابی شیوه های پیشگیری وضعی از قاچاق کالا با رویکرد انتظامی است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی، و از نظر روش توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش را کلیه مدیران و کارشناسان حوزه قاچاق کالا تشکیل می دهد که به صورت تمام شمار 131 نفر مورد ارزیابی قرار گرفتند. همچنین ابزار گردآوری داده های این پژوهش را پرسش نامه محقق سافته تشکیل می دهد. نتایج پژوهش نشان داد که راهکارهای پیشگیری از قاچاق کالا از طریق کاهش منافع قابل پیش بینی جرم قاچاق کالا با میانگین 71/22، از دید پاسخگویان مناسب تر بوده و رتبه اول را به خود اختصاص داده است. راه کارهای پیشگیری از قاچاق کالا به وسیله کاهش عوامل تحریک قاچاق کالا با میانگین 21/15، رتبه آخر را به خود اختصاص یافته است. از بین متغیر های تحقیق، برخورد سریع و قاطع با سرشاخه های اصلی قاچاق بالاترین رتبه را به خود اختصاص داده و پایین ترین رتبه به برگزاری نشست های علمی پیرامون تاثیر قاچاق کالا بر حوزه های امنیت در ابعاد گوناگون برای ساکنان مرزی یافته است.

    کلیدواژگان: پیشگیری، پیشگیری وضعی، فنون پیشگیری وضعی، قاچاق، قاچاق کالا، قاچاقچیان، ماموران انتظامی و مرزبانی
|
  • Adel Sojoodi Pages 9-30
    Burglary is among the most ancient crimes. Such crime has been the subject of vast changes in the course of time. This study aims at investigating burglary and identifying factors effective in the commitment of it by Rasht burglares in 2012. The theoretical framework of the study is based on sociological approaches. Questionnaire was used to collect the required data. SPSS was used to analyze the collected data. 80 subjects were studied as the statistical sample. The findings of the study demonstrated that there was a significant relationship between the commitment of crime and variables such education, religion, affection toward family, spare time, and outer control.
    Keywords: Burglary, Crime, Rasht, Iran, Police, Criminal Investigation, Affection, Religion, Abnormality
  • Amir Hamze Salarzaie, Shahnaz Jahangiri Kooshahi, Hossein Shooryabi Pages 31-56

    Security is the most basic need of any society and the most important factor in the continuation of human social life. Security is of most importance in any nations’ borders. Kidnapping can be considered among the significant factors reducing the security rates in Sistan-and-Baloochestan. The main question of the present study is “what is the basic motive for the crime of Kidnapping in Sistan-and-Baloochestan province?”. The main hypothesis behind the reason of committing such crime is “neighboring Afghanistan and Pakistan”. Exll was used to analyze the data. The findings of the study showed that about 50 percent of the kidnapping cases were directly or indirectly related to drugs.

    Keywords: Kidnapping, strategic situation, security, drug, poverty, police, Sistan, and, Baloochestan, Afghanistan, Pakistan
  • Davood Doagooyan Pages 57-82
    The present study aims at investigating the organizational structure of the economic police of the model countries to gain experience sufficient to present a model for Iran economic police. The researcher collected the required data conducting content analysis of other countries’ economic police. Questionnaire was used to collect the data from high-ranked managers complementing the already gathered data. Some findings of the study demonstrated that: 1). Financial crime combat could be possible in the course of time;2). Economic police of many countries work independently;3). Economic police should work independently in Iran.
    Keywords: Police, Economic Police, Financial crime, Structure, Organization
  • Seyed, Ali Ebadinejad Pages 83-110
    Like all crowded and big cities, Oroomie is not immune from crime and social harms. The present study tries to evaluate GIS as a system of decision making in crime analysis. The process of the study was as follows: First, all the burglary cases have been arranged based on the address and the situation. Then, information layers have been provided and put on other pieces of information of Oroomie map. After that, layers have been analyzed to elaborate on the place of crime and the process of crime detection. The findings showed that the northwest and central parts of the city were the most important hot spots. This proves that hot spots are not randomly distributed.
    Keywords: Capability, GIS, Prevention, Burglary, Oroomie
  • Pages 111-132
    The present study aims at investigating the effects of counter-intelligence trainings on combating soft threats. The main hypothesis of the study is “There is a significant relationship between the counter-intelligence training of Tehran police personnel and the protection of them from soft threats. This is a field study and the data was collected using questionnaire and the related documents. The statistical population of the study was formed by 280 commanders and managers of Tehran police. 85 of the subjects were randomly selected. The findings demonstrated that preventive, training, and self-control measures were the most efficacious factors.
    Keywords: Counter, intelligence, training, soft threat, protection, prevention, self, control, Police, Tehran
  • Javad Yoosefvand, Saied Khani Pages 133-160

    The present study tries to explore the situational crime prevention techniques for smuggling to evaluate the most effective ones in the process of preventing and eradicating the negative economic, military, political, cultural, social, and law enforcement effects. Questionnaire was utilized to collect the required data from 131 subjects randomly selected from the statistical population. SPSS was used to analyze the collected data.The findings of the study demonstrated the best crime prevention techniques as follows: 1). Crime prevention through lessening the predictable advantages;2). Crime prevention through lessening the stimulating smuggling factors;

    Keywords: Crime prevention, Situational crime prevention, Smuggling, Police, Law enforcement