فصلنامه مدیریت منابع در نیروی انتظامی
پیاپی 4 (زمستان 1392)

دست یابی به الگوی ارزیابی عملکرد جامع، قابل اعتماد و انعطاف پذیربرای کلانتری ها یکی از دغدغه های فرماندهان و مدیران ناجا است تا به وسیله آن اطلاعات دقیق و کافی از جایگاه عملکرد امروز کلانتری ها به دست آورده و با نگاه به آینده، به سمت بهبود مستمر گام بردارند. بر همین اساس این تحقیق با هدف؛ طراحی الگوی ارزیابی عملکرد کلانتری ها انجام گرفته است.
روش شناسی: این تحقیق از نوع تحقیقات کیفی است و اطلاعات و داده های لازم به منظور دستیابی به اهداف تحقیق از طریق مشاهده، مصاحبه و مطالعه اسناد و مدارک جمع آوری شده است. با توجه به اهمیت مصاحبه ها، برای تجزیه و تحلیل آنها از روش تحلیل مضمون استفاده می شود و آخرین دست آوردهای موجود در زمینه ارزیابی عملکرد، به کمک متاسنتز مورد تجزیه و تحلیل قرار خواهد گرفت. به منظور طراحی الگو و شناسایی روابط میان ابعاد الگو از روش الگوسازی ساختاری تفسیری استفاده می شود. جامعه آماری این تحقیق شامل؛ معاونین و روسای پلیس پیشگیری ناجا، سرکلانتران و روسای کلانتری های ویژه فاتب و اساتید نخبه عضو هیات علمی دانشگاه علوم انتظامی به تعداد 100 نفر است، روش نمونه گیری، گلوله برفی است.
با توجه به جداول سطح بندی مربوط به ابعاد ورودی موثر برارزیابی عملکرد کلانتری ها، به ترتیب؛ سیاست ها و قوانین، بودجه و اعتبارات، توانمندسازی و یادگیری، ظرفیت و توان و فرآیندهای داخلی، می باشند و ابعاد خروجی موثر بر ارزیابی عملکرد کلانتری ها به ترتیب شامل؛ پیامدها و تاثیرات اجتماعی، ذی نفعان داخلی و ذی نفعان خارجی می باشند.
الگوی طراحی شده دارای چهار وجه (بعد) به عنوان ورودی درون سازمانی شامل؛ بودجه و اعتبارات، توانمندسازی و یادگیری، ظرفیت و توان، فرآیندهای داخلی و بودجه و یک بعد خروجی سازمانی با عنوان سیاست ها و قوانین و همچنین دارای دو بعد ذی نفعان و سرآمدی اجتماعی به عنوان ابعاد خروجی است.

نظریه های متداول سازمان و مدیریت بر منطقی بنا شده اند که سودبخشی، بهره وری، عملی و مفید بودن از ارکان اصلی آن محسوب می شود و از این رو توصیفی محدود و تبیینی مقید از پدیده ها به دست می دهند. ارزش های انسانی از کانون توجه کنار نهاده می شوند و اولویت بر بازدهی منابع متمرکز می گردد. از این فضا زندگی اجتماعی بشر و سازمان های جمعی آسیب های فراوان می بینند و ارزش های مادی جایگزین ارزش های معنوی و راستین می گردند. در این مقاله تلاش بر آن است تا جایگاه ارزش های راستین انسانی که پاسدار کرامت و حرمت افراد است در نظریه های مدیریت، مشخص گردد و مدیریت در پرتو ارزش ها مجددا تعریف و توصیف شود.
روش شناسی: روش اجرای این تحقیق، اسنادی- کتابخانه ای است و جامعه آماری تحقیق را منابع و متون مدیریتی در حوزه ارزش ها تشکیل داده اند.
مدیریت بر مبنای ارزش ها با اتکا به ارزش ها در بی نظمی ها، نوعی نظم به وجود می آورد، حرکات و رفتارهای متفرق با محور قرار گرفتن ارزش ها با یکدیگر هم راستا شده و به نظم می رسند.
در مدیریت ارزش های عمومی، مدیران و سیاست مداران شرکای یکدیگرند و با هم تعارضی ندارند. آنها به همراه هم برای مصالح و ارزش های عمومی حرکت می کنند، هشیاری و آگاهی شرکا در این سیستم برای تضمین مشارکت و مدیریت کارآمد ضروری است. مدیران باید دریابند که بدون همراهی سایر بازیگران در جامعه قادر به ایفای نقش موثری در تحقق اهداف سازمان های خود نیستند. تفکر شبکه ای باید به جای تفکر و نگاه سلسله مراتبی بنشیند و نگاه بالا به پایین جای خود را به برابری و همطرازی بدهد. مدیریت ارزش های عمومی فضایی به وجود می آورد که در آن می توان دیدگاه حاکمیت شبکه ای را تحقق بخشید و مشارکت و همکاری واقعی را عملی ساخت.

سبک مدیریت هر سازمان با توجه به ترکیب نیروی انسانی آن می تواند نقش مهمی در ایجاد توانمندسازی کارکنان داشته باشد، یکی ازدغدغه ها و نگرانی های مدیران هر سازمان به وجود آوردن سازوکارهای لازم برای رسیدن به اهداف سازمان است. این پژوهش با هدف تعیین رابطه بین سبک مدیریت مدیران باتوانمندسازی افسران پلیس های تخصصی فرماندهی انتظامی تهران بزرگ درسال 1388 انجام شده است.
روش شناسی: این پژوهش کاربردی و از لحاظ ماهیت روش توصیفی است، داده های تحقیق از طریق پرسشنامه سبک مدیریت و توانمندسازی کارکنان با طیف لیکرت جمع آوری شده است. روایی این پرسشنامه با اتفاق نظر صاحب نظران و کارشناسان تایید و ضریب آلفای کرونباخ نشان داد که پایایی پرسشنامه قابل قبول است. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان افسر می باشد که در پلیس های تخصصی تهران بزرگ مشغول خدمت هستند که با استفاده از فرمول کوکران از میان جامعه آماری 266 نفر به عنوان نمونه انتخاب که داده های آماری از بین آنها جمع آوری شد. در سطح آمار توصیفی از مشخصه های آماری نظیر جداول فراوانی، میانگین و در سطح آمار استنباطی متناسب با سنجش داده ها و مفروضات از آزمون های آماری تی، خی- دو و ضریب همبستگی کندال استفاده شده است.
یافته های پژوهشی نشان داد، رابطه بین سبک مدیریت و توانمندسازی در یگان های صف با میانگین ضریب کندال 26 درصد معنادار و در یگان های ستاد میانگین بیش از 5 درصد بوده، بنابراین رابطه سطح معنادار تایید نشده است.
نتایج به دست آمده حاکی ازآن است که بین سبک مدیریت در واحدهای صف و ستاد تفاوت معنادار وجود ندارد.

موضوعی که در سال های اخیر توجه زیادی را به سوی خود جلب کرده است، پیامدهای به کارگیری معنویت در زندگی اجتماعی و سازمانی افراد است و اینکه چگونه می توان با توسل جستن به معنویت، سلامت فردی و سازمانی را به ارمغان آورد. با توجه به مباحث مطرح شده و در نظر گرفتن اینکه رفتارهای شهروندی سازمانی یک نوع رفتارهای فرانقش هستند و به جنبه های مادی توجه ندارند و رفتارهای داوطلبانه هستند، به نظر می رسد معنویت می تواند در بروز و ارتقای چنین رفتارهایی نقش موثری داشته باشد. بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش معنویت اسلامی در بروز رفتار شهروندی سازمانی ارائه شده است.
روش شناسی: روش تحقیق به لحاظ هدف، کاربردی و از نظر روش، از نوع توصیفی – پیمایشی و همبستگی است. در این پژوهش که در حوزه ستادی سازمان ثبت احوال کشور انجام پذیرفت با استفاده از پرسشنامه نمونه ای متشکل از 166 نفر از مدیران و کارمندان به روش تصادفی – طبقه ای انتخاب شد و با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی به نقش معنویت اسلامی در بروز رفتار شهروندی سازمانی سازمان ثبت احوال کشور پرداخته شد. پایایی پرسشنامه از طریق مقدار آلفای کرونباخ و ترکیبی و روایی محتوی با نظرخواهی از اساتید راهنما، مشاور و کارشناسان مذهبی در حوزه علمیه و همچنین کارشناسان سازمانی تایید و روایی سازه نیز از طریق تحلیل عاملی تاییدی، بررسی شد.
یافته های تحقیق بیانگر این است که میان معنویت اسلامی و رفتار شهروندی سازمانی رابطه معنادار و مثبتی وجود دارد؛ این اثرگذاری با توجه به ضرایب استاندارد (گاما) در حد متوسطی نشان داده شده است. و نیز با توجه به رتبه بندی ابعاد رفتار شهروندی سازمانی در میزان تاثیرپذیری از معنویت اسلامی به ترتیب اثر معنویت اسلامی بر رفتارهای کمک کننده محدود و در سطح پایین و بیشترین و قوی ترین اثر در این تحقیق بر بعد ابتکارات فردی می باشد.
به طور کلی مجموع نتایج، فرضیات تحقیق را به طور تجربی تایید می کند و از آنجا که نتایج تحقیق نشان داد معنویت اسلامی در بروز رفتار شهروندی سازمانی موثر و باعث افزایش رفتارهای فرانقشی در سازمان ثبت احوال کشور می شود در پایان پیشنهادهایی حاصل از نتایج تحقیق برای تقویت و بهبود معنویت اسلامی در محیط کار و سازمان ارائه شده اند.

گزارشگری مالی به عنوان ابزار ایفای مسئولیت پاسخگویی، اعمال روش صحیح و منطبق با استانداردهای پذیرفته شده حسابداری، نقش درخور ملاحظه ای در ارائه صحیح اطلاعات در صورت های مالی جامع دولت و واحدهای تابعه و به تبع آن، ایفای هرچه بهتر مسئولیت پاسخگویی خواهد داشت. هدف کلی این تحقیق؛ بررسی امکان سنجی به کارگیری مبنای تعهدی تعدیل شده در نظام حسابداری و گزارشگری مالی ناجا است.
روش شناسی: جامعه آماری این تحقیق شامل روسای ادارات مالی استان ها به تعداد 116 نفر است که برای آزمون آنها از روش تمام شماری استفاده شده است. داده های جمع آوری شده از طریق آزمون های تی، دو جمله ای و روش اسناد کاوی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
براساس نتایج تحقیق، درآمدهای حاصله از خدمات ناجا به صورت اتکاپذیر قابل اندازه گیری بوده و در مهلت مورد تاکید در مبنای تعهدی تعدیل شده قابل وصول می باشد، از طرف دیگر هزینه های ناجا در زمان تحمل، قابل شناسایی و گزارش است. دارایی های سرمایه ای و بدهی های بلند مدت در ناجا قابل ثبت و انعکاس در گزارشات مالی اساسی بوده و از طرف دیگر محاسبه استهلاک دارایی های سرمایه ای با هدف به کارگیری جریان منابع اقتصادی در ناجا، امکان پذیر است.
نتایج به دست آمده نشان می دهد که ناجا از شرایط لازم برای بکارگیری مبنای تعهدی تعدیل شده برخوردار می باشد. همچنین، بر اساس نتایج تحقیق، ناجا از شرایط لازم جهت استفاده از معیار جریان منابع اقتصادی برخوردار می باشد. لذا توصیه می شود در نظام حسابداری ناجا از مبنای حسابداری تعهدی تعدیل شده استفاده شود.

هدف از انجام این تحقیق بررسی راهکارهای ایجاد تعادل بین محیط کار و زندگی است. همچنین ارائه راهکارهای سازمانی، فردی و خانوادگی مناسب که در ایجاد تعادل بین محیط کار و زندگی کارکنان دانشگاه علوم انتظامی امین نقش موثری دارد،از دیگر اهداف این تحقیق به شمار می آید.
روش شناسی: روش این پژوهش روش زمینه یابی یا پیمایشی و نوع پژوهش کاربردی است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه کارکنان دانشگاه علوم انتظامی امین (در سه طیف افسر ارشد و کارمند همطراز، افسر جزء و کارمندان همطراز درجه دار و کارمندان همطراز) مشغول به فعالیت در سال 1392 می باشد. از جامعه آماری مذکور با استفاده از جدول مورگان تعداد 257 نفر انتخاب گردیدند. روش نمونه گیری در این پژوهش از طریق روش نمونه گیری تصادفی سیستماتیک یا منظم انجام شد. ابزارهای گردآوری داده ها در این پژوهش پرسشنامه محقق ساخته است که روایی آن از طریق خبرگان و پایایی آن (0.94) از طریق آلفای کرونباخ برآورده شده است.
یافته های این تحقیق بیانگر آن بود که بین میزان تاثیر راهکارهای سازمانی با راهکارهای خانوادگی و فردی بر تعادل بین محیط کار و زندگی کارکنان دانشگاه علوم انتظامی امین تفاوت معنادار وجود دارد که با استفاده از آزمون آماری ملاحظه می شود.
برابر نتایج به دست آمده از این تحقیق، بین نمرات راهکارهای سازمانی با میانگین نمرات راهکارهای خانوادگی و فردی بر ایجاد تعادل بین محیط کار و خانواده کارکنان، تفاوت معنادار وجود دارد که با استفاده از آزمون تعقیبی توکی مشخص شد راهکارهای خانوادگی و فردی در ایجاد تعادل بین محیط کار و زندگی، موثرتر از راهکارهای سازمانی می باشد.

امروزه نیروی انسانی به عنوان بزرگ ترین سرمایه یک سازمان است و پایه و اساس نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران را تشکیل می دهد، از همین رو اگر ارزشیابی درستی صورت نگیرد، آن ها قادر نخواهند بود، سطح نظم و امنیت در جامعه را به حدی برسانند که مردم بتوانند از نظر اجتماعی و اقتصادی زندگی امن و مولد داشته باشند. از طرفی ماهیت پلیس، اهمیت نیروی انسانی پلیس را دوچندان می کند، به طوری که عملکرد پلیس با رفتار و کارآمدی کارکنان آن ارتباطی مستقیم دارد. در این تحقیق توجه به کارکنان به عنوان یکی از ارکان عملکرد پلیس در قالب انسان محوری مورد بررسی قرار گرفته و تاثیر آن بر مولفه های چندگانه عملکرد پلیس تجزیه و تحلیل شده است. چهار مولفه انسان محوری در این تحقیق عبارتند از؛ آموزش، انگیزش، مراقبت و سبک رهبری و پنج مولفه عملکرد پلیس عبارتند از؛ تحقق ماموریت، سرمایه فیزیکی، سرمایه انسانی، سرمایه اجتماعی و سرمایه ساختاری.
این تحقیق از این حیث در گروه تحقیقات توصیفی-پیمایشی-مقطعی قرار می گیرد و از نوع کاربردی است؛ داده ها از طریق پرسشنامه جمع آوری و برای نمونه گیری، جامعه به دو بخش فرماندهان انتظامی و خبرگان ستادی تقسیم شده است. از 75 خبره ستادی و از 181 فرمانده انتظامی طبق جدول رجسی و مورگان (1970) که معادل با فرمول کوکران با خطای 05/0 است، اندازه نمونه به ترتیب برابر با 63 نفر و 123 نفر در نظر گرفته شد. به منظور اندازه گیری مولفه های انسان محوری و عملکرد پلیس پرسشنامه ای طراحی که در نهایت 186 پرسشنامه جمع آوری و روائی و پایائی آن مورد تائید قرار گرفت.
بر اساس نتایج به دست آمده از برازش مدل تحقیق نتایج آزمون به این شرح به دست آمد؛ در سطح اطمینان 99 درصد انسان محوری بر عملکرد کارکنان تاثیر مثبت و معنادار داشته است. در سطح اطمینان 95 درصد سبک رهبری به عنوان یکی از ابعاد انسان محوری بر عملکرد کارکنان تاثیر مثبت و معنادار داشته است و در سطح اطمینان 99 درصد آموزش به عنوان یکی از ابعاد انسان محوری بر عملکرد کارکنان تاثیر مثبت و معنادار داشته است و در سطح اطمینان 99 درصد مراقبت به عنوان یکی از ابعاد انسان محوری بر عملکرد کارکنان تاثیر مثبت و معنادار داشته است.
نتایج تحقیق نشان می دهد که انسان محوری بر روی عملکرد پلیس تاثیر معنادار و قابل توجهی دارد. از مولفه های انسان محوری مراقبت بیشترین اهمیت را دارد و آموزش، سبک رهبری و انگیزش به ترتیب در رتبه های بعدی قرار دارند، به طوری که بخش زیادی از بهبود عملکرد را می توان متاثر از بهبود مراقبت و خود کنترلی دانست.