فهرست مطالب

مجله مطالعات اجتماعی ایران
سال نهم شماره 2 (پیاپی 30، تابستان 1394)

  • تاریخ انتشار: 1394/06/27
  • تعداد عناوین: 6
|
  • نقش ارتباطات میان فردی در مشارکت سیاسی مطالعه موردی: انتخابات نهمین دوره مجلس شورای اسلامی در شهر تهران
    هادی خانیکی، مصطفی رهبر صفحات 4-28
    مقاله حاضر حاصل مطالعه ای درباب ارتباطات میان فردی و بررسی نقش آن در مشارکت سیاسی و مقایسه تاثیر ارتباطات میان فردی و رسانه ها در انتخابات است. به این منظور، نظریه جریان دو مرحله ای ارتباطات لازارسفلد، که رابینسون آن را تکمیل و اصلاح کرده است، مبنا قرار گرفت. براساس نظریه رابینسون، جامعه دستکم به سه بخش رهبران، پیروان و افراد غیرفعال تقسیم می شود و جریان اطلاعات انتشار یافته از سوی رسانه همه بخش ها ی جامعه را تحت تاثیر قرار میدهد. علاوه برآن، اطلاعات و نفوذ از رهبران به پیروان جریان می یابد. نمونه آماری این مطالعه 840 نفر تعیین شد که با روش پیمایش و تکنیک مصاحبه ساختمند، داده ها از مناطق 22گانه شهر تهران در انتخابات مجلس « ارتباطات میان فردی » جمع آوری شدند. طبق نتایج به دست آمده شورای اسلامی در سال 90 قویتر و موثرتر از رسانه های جمعی بوده است. علاوه براین، شهروندان در این تحقیق براساس ارتباطات میان فردی در رفتار سیاسی به پنج دسته فردگرا، منفعل، پیرو، رهبر و گفتوگویی تقسیم شدند و مشارکت سیاسی و مصرف رسانه ای هریک بررسی شد.
    کلیدواژگان: ارتباطات میان فردی، رسانه، رهبران افکار، مشارکت سیاسی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • مرور نظاممند و فراتحلیل پژوهش های ایرانی در قلمرو مطالعات اجتماعی علم و فناوری
    غلامرضا ذاکرصالحی، سید محمد امین قانعی راد صفحات 29-63
    در دهه اخیر، حوزه مطالعات اجتماعی علم در ایران ازطریق انتشار ده ها اثر علمی شکل گرفته است. ارائه تصویری روشن و علمی از پژوهش های انجام شده در ایران نقطه عزیمت مهمی برای سیاست گذاران است. این فراتحلیل میتواند انباشت علمی داخل کشور را در قلمرو مطالعات اجتماعی علم به تصویر بکشد و با ترکیب مطالعات پیشین ایده ها و راه کارهای نوینی را به مدیران و سیاست گذاران حوزه علم عرضه کند. پرسش اصلی مطالعه حاضر این است که در حوزه مطالعات اجتماعی علم در ایران چقدر انباشت و تولید علم صورت گرفته است؟ این دانش انباشته ازنظر شکلی، روش شناختی و محتوایی چه ویژگی هایی دارد؟ این پژوهش به منظور نیل به مرور نظام مندی که هدف مطالعه است از روش فراتحلیل کمی و کیفی بهره میجوید. برای فراتحلیل کیفی آثار مکتوب نویسندگان ایرانی، کلیه مطالعات انجام شده طی دو دهه گذشته، اعم از کتاب، مقاله و پایان نامه، که حدود یک صد اثر برآورد شد، به صورت تمام شماری مطالعه، فیش برداری، کدگذاری و تحلیل شد. یافته های این مطالعه نشان دهنده تاخر مطالعات اجتماعی علم در ایران نسبت به نسل ها و رهیافت های چندگانه جامعه شناسی ایرانی است. ماهیت غالب در این آثار، رویکرد برونگرا و در سطح توصیفی و متمرکز در نسل دوم جامعه شناسی ایرانی است. راهکارهای ارائه شده در این آثار نیز غالبا مدیریتی، تک زمینه ای، اصلاحی، در سطح کلان و فرابخشی، مشوق رویکرد اشاعه گرا و با ویژگی بلندمدت بوده اند.
    کلیدواژگان: مطالعات اجتماعی علم و فناوری، فراتحلیل کیفی، رهیافت های چندگانه، جامعه شناسی ایرانی، تحلیل سیاست ها
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • بررسی عوامل اجتماعی موثر بر مشارکت اجتماعی - سیاسی (مطالعهای درباب شهروندان بالای 18 سال شهر کرج)
    بیژن زارع، مجید روهنده صفحات 64-87
    لزوم مشارکت مردم در تمام فعالیت های اجتماعی و سیاسی امروزه در همه جوامع پذیرفته شده و روز به روز نیز بر اهمیت آن افزوده می شود. تحقیق حاضر با هدف بررسی عوامل اجتماعی موثر بر مشارکت اجتماعی- سیاسی انجام شده است. در این تحقیق، با استفاده از نظریه های تلفیقی مشارکت به منزله پشتوانه نظری، رابطه بین رضایتمندی اجتماعی و سیاسی، دینداری، رسانه ها و پایگاه اجتماعی- اقتصادی با مشارکت تحت بررسی قرار گرفت.
    روشی که در تحقیق حاضر به کار رفته پیمایش است و از تکنیک پرسشنامه برای جمع آوری اطلاعات استفاده شده است. جمعیت تحقیق کلیه شهروندان بالای 18 سال شهر کرج است که 400 نفر از میان آنها به مثابه نمونه انتخاب شدند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های رگرسیون خطی دو متغیره، آزمون تی، و رگرسیون چندمتغیره استفاده شد. درنهایت، مشخص شد که رضایتمندی سیاسی 33 درصد از تغییرات مشارکت اجتماعی- سیاسی را توضیح میدهد، دینداری نیز 19/6 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین می کند. بین هریک از متغیرهای رضایتمندی اجتماعی، رسانه جمعی، درآمد و جنسیت با مشارکت اجتماعی- سیاسی هم رابطه معنادار مشاهده شد. پساز ورود همزمان متغیرهای اصلی و متغیرهای شخصی شهروندان به مدل تحقیق، مشخص شد که درمجموع متغیرهای تحقیق 41 درصد از تغییرات مشارکت اجتماعی- سیاسی را توضیح میدهند. نتایج تحقیق حاضر از برازش بالای نظریه تحقیق با یافته های تجربی مشاهده شده حکایت دارد.
    کلیدواژگان: مشارکت اجتماعی، سیاسی، رضایتمندی اجتماعی، رضایتمندی سیاسی، دینداری، رسانه های گروهی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • بازسازی زمینه ای پیامدهای کنش جنسی در اینترنت
    مهدی ژیانپور، حکیمه ملک احمدی* صفحات 88-107
    ورود تکنولوژی های جدید به جوامع پیامدهای درخور توجهی در زندگی افراد برجای میگذارد. بخشی از این پیامدها ناشی از آن است که تکنولوژی تسهیل کننده دست یابی به امکان و زمینه کنش های جدید است. دراین میان، اینترنت به علت ویژگی های خاصی، مثل دامن زدن به پدیده گم نامی، باعث شکل گیری کنش های جنسی بدیعی شده است، کنش هایی که دنیای واقعی را نیز متاثر کرده است و پیامدهایی ناخواسته بر مناسبات و موضوعات آن تحمیل میکند. براین اساس و به دلیل اهمیت و بداعت این موضوعات، هدف اصلی پژوهش حاضر درک معنا و بازسازی زمینه ای پیامدهای کنش های جنسی صورت گرفته در محیط سایبر بوده است. این مطالعه با رویکردی کیفی، مبتنی بر سنت نظریه زمینه ای و با بهره گیری از راهبردهای نمونه گیری هدفمند (نمونه گیری نظری) انجام شده است. بدین منظور، در پاییز و زمستان سال 1389 با 19 نفر از کاربرانی که با هدف گفت وگوهای جنسی و سایبرسکس به اتاق های گفت وگوی فارسی زبان مراجعه کرده بودند، مصاحبه عمیق صورت گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها نیز در سه مرحله کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی با استفاده از پارادایم کدگذاری اشتراوس و کوربین به انجام رسید. نتایج این پژوهش نشان میدهد، سکس مجازی فرایندی است که کاملا به صورت تخیلی انجام می شود و هیچ حضور جسمانی از فرد دیگری در رابطه وجود ندارد. پیامدهای این فعالیت ها، در سه دسته: پیامدهای کنشی (کنش جنسی رسانه ای شده، سبک زندگی جنسی شده و ماجراجویی جنسی)؛ پیامدهای روانی (زندگی چندگانه مضاعف، تحلیل (تضعیف) روان تنی، کشاکش میل و وجدان) و پیامدهای نگرشی (نگاه جنسی به زن) تقسیم پذیر است.
    کلیدواژگان: اینترنت، کنش جنسی، پیامدها، نظریه زمینه ای
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • اعتماد به احزاب سیاسی(مطالعه ای درباره دانشجویان دکتری دانشگاه تربیت مدرس)
    علی ساعی، فرشید خضری صفحات 108-134
    موضوع این مقاله تحلیل جامعه شناختی اعتماد به احزاب سیاسی و مسئله آن ناظر بر نهادینه نشدن احزاب سیاسی در ایران است. با الهام از نظریه های زتومکا و اوفه، ساختار منطقی دستگاه نظری پژوهش به این صورت فرمول بندی شده است: کارآمدی با شرط وجود انسجام هنجاری و شفافیت سازمانی به اعتماد به احزاب سیاسی منجر میشود. این استدلال ازطریق گزاره های مشاهده ای ارزیابی شده است. در این تحقیق، برای داوری تجربی درباب فرضیه ها از روش رگرسیون استفاده شده است. جمعیت آماری این پژوهش دانشجویان دوره دکتری سایت مرکزی دانشگاه تربیت مدرس هستند. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که میان اعتماد به احزاب سیاسی و ترکیب خطی متغیرهای مستقل به اندازه 0/78 درصد هم تغییری وجود دارد. نسبتی از کل واریانس متغیر وابسته، که از طریق مشارکت نسبی متغیرهای مستقل تبیین شده است، معادل 0/609 درصد است. وزن کارآمدی در تبیین اعتماد به احزاب سیاسی بیشتر از دیگر متغیرهای مستقل موجود در تحلیل است.
    کلیدواژگان: احزاب سیاسی، اعتماد، اعتماد سیاسی، انسجام هنجاری، دانشجویان، شفافیت سازمانی، کارآمدی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • پوشش زنان و احساس امنیت در فضاهای عمومی
    سید حسین سراج زاده، فاطمه جواهری، الهام رحمتی صفحات 135-159
    درباب تبیین امنیت جنسی زنان و برطرف کردن احساس ناامنی آنها در فضاهای عمومی دیدگاه های متفاوتی مطرح است. دراین میان، برخی بر این عقیده اند که پوشش بدن می تواند عاملی درجهت کاهش مزاحمت های جنسی و تجربه های ناخوشایند زنان باشد و احساس امنیت آنان را در مکان های عمومی افزایش دهد. این دیدگاه با آن دسته از دیدگاه های جرم شناختی هم خوان است که بر نقش بزه دیده در قربان یشدن او تاکید دارند. این مقاله بر آن است تا با مطالعه میزان امنیت جنسی زنان در فضای عمومی و نقش پوشش آنها در میزان امنیت، نظریه آسیب سازی بزه دیده را آزمون کند و به پرسش های تحقیق پاسخ دهد. به این منظور، اطلاعات تحقیق درقالب روش پیمایش و با استفاده از پرسش نامه و نظرخواهی از 300 دانشجوی دانشگاه خوارزمی (تربیت معلم تهران) به دست آمد (سال 1390 ). یافته ها نشان داد که اگرچه پوشش بدن می تواند در کاهش مزاحمت های جنسی نقش داشته باشد، احساس امنیت زنان را تامین نمی کند و این احساس بیشتر با ساختار روابط جنسیتی در جامعه مرتبط است.
    کلیدواژگان: پوشش بدن، مزاحمت جنسی، امنیت جنسی، زنان، بز ه دیدگی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
|
  • The Role of Interpersonal Communication in Political Participation (Case of 9th Parliamentary Elections of Iran)
    H. Khaniki, M. Rahbar Pages 4-28
    The article is the result of a survey conducted on the role of interpersonal communication in political participation. It compares the effects of interpersonal communication and media on decisions of Tehran citizens in 10th parliamentary election of Iran. The study is based on Lazarsfeld's theory of two-step flow of communication which was completed by Robinson. According to Robinson, community is divided at least into three sections; leaders, followers and inactive people. The spread of information by the media can affect all sectors of society. An information and influence flow from leaders to followers. The study is a survey one with a sample of 840 individuals. Data were collected using a structured questionnaire one week after 9th parliamentary election of Iran from residents of 22 districts of the Tehran city. The results show that "interpersonal communications" were stronger and more effective in comparison to the "mass media" in 2013 Iranian parliamentary election. According to the results of study political behavior of citizens could be categorized into five categories including passive, follower, leader, individualist, and dialectic based on their interpersonal communications. Furthermore, political participation, media consumption and sources of news and engagement of each group was investigated.
    Keywords: Interpersonal Communication, Opinion Leaders, Political Participation, Media
    Abstract View Paper Original: Persian
  • A Systematic Review and a Meta-Analysis of Iranian Researches in the Field of Social Studies of Science and Technology
    G. Z. Salehi, M. A. Ghanei Rad Pages 29-63
    In resent decade, the publication of many scientific works has contributed to the constitution of the field of social studies of science in Iran. Presenting a clear and vivid image of scientific research is a significant starting point for policy-makers in Iran. This meta-analysis aims at demonstrating the accumulation of science in the field of sociology and social studies in the country. The study reveals some new ideas for managers and policy-makers of this field. The main research questions are how much science has been produced and accumulated in the field of social studies of science in the country; and what are the formal, methodological and content characteristics of this accumulation. To have a systematic review, the research has employed a qualitative/quantitative meta-analysis. In doing so, the written works of Iranian authors such as books, articles and theses in the last two decades, were studied, coded and analyzed. The results of the study show that social studies of science are lagged far behind the Iranian multiapproach sociology. They also reveal that most of the works are descriptive and done by the second generation of Iranian sociologists.
    Keywords: ial Studies of Science, Technology, Qualitative MetaAnalysis, Multiple Approaches, Iranian Sociology, Policy Analysis
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Investigating Social Factors Affecting the Social and Political Participation (18 and Above Years Old Citizens of Karaj)
    B. Zare, M. Rohandeh Pages 64-87
    Social and political participation as essential feature of modernism is very important in modern societies. So participation (in all form of it including political, social, economic and cultural) is one of the main concepts of sociology and political science. The present study is a quantitative one which aims at examining the social factors affecting socio-political participation. The survey was conducted with a sample of 400 residents of Karaj in 2012. Data was collected through self-constructed questionnaire. The data were analyzed using multivariate liner regression, T. test, multiple regression and path analysis. Results of multiple regression analysis show that among independent variables the political satisfaction (beta = 0.33), the newspaper reading (beta = 0.25), the religiosity (beta = 0.19), and watching satellite (beta = 0.15), have significant effects on participation rate. Totally, independent variables of this study explain 0.41 of the variation of sociopolitical participation. In general, the results of study support the theoretical framework the study was based on.
    Keywords: Socio, Political Participation, Political Satisfaction, Social Satisfaction, Religiosity, Mass Media
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Grounded Reconstruction of the Consequences of Sexual Activity in the Internet
    M. Zhianpour, H. Malekahmadi Pages 88-107
    Arrival of each new technology in to every community will have significant effects on the people's lives. One of the effects is due to the fact that technology facilitates the possibility of new actions. Internet as one of the new technologies of contemporary world due to its particular characteristics like anonymity in cyberspace, has led to formation of novel sexual behaviors that have affected the real world and caused unintended consequences. Therefore, because of the importance and novelty of this issue, the aim of the present study is meaning reconstruction of sexual action in cyberspace. Researchers look for understanding conscience) and attitudinal consequences (sexualized consideration of woman).
    Keywords: Internet, sexual action, grounded theory
    Abstract View Paper Original: Persian
  • The study of Trust in Political Parties Case of Tarbiat Modares University Students
    A. Saei, F. Khezri Pages 108-134
    The subject of this article is the sociological analysis of trust in Political Parties. The problem relates to the lack of institutionalization of political parties in Iran. With the inspiration of Sztompka and Offe theories, the theoretical structure of this research is formulated as follows: efficiency under condition of normative coherence and transparency of the organization conduces to trust in political parties. Using the observational propositions, this argument has been investigated by critical judgments. For the empirical judgment about the theoretical propositions of hypotheses, the regression method has been used in this study. Statistical population for this research is doctorate (Ph.D.) students of Tarbiat Modares University studying in the central campus. Results of Experimental tests indicate that the relation between trust to the political parties and combination of independent variables is high (= 0.78), and the proportion of variance shared with dependent variable, which is explained by participation of independent variables is 60 percent (= 0.609). The weight of efficiency in explanation of the trust in political parties is more than other independent variables in analysis.
    Keywords: Efficiency, Normative Coherence, Political Parties, Political Trust, Students, Transparency of the Social Organization
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Women's Clothing and Feeling of Security in Public Spaces
    S. H. Serajzadeh, F. Javaheri, E. Rahmati Pages 135-159
    Various viewpoints have been proposed to explain the sexual security of women and to remove their sense of insecurity in public spaces. Among these views, some believe that covering the body can be a factor in reducing sexual harassment and unpleasant experiences of women and increasing the sense of security in public spaces. This view is in line with criminological viewpoints that put emphasis on the role of victims in their victimization. This paper studies the sense of sexual security of women in public spaces and the role of covering the body in regard to security, in order to examine the theory of victims self destructive . In doing so, the study was conducted based on survey method using questionnaires which were distributed among 300 students of Kharazmi University in 2012. The results show that although covering the body plays a role in reducing sexual harassment, it doesnt provide the feeling of security for women, and that this feeling is more related to the structure of sexual relations in the society.
    Keywords: Covering the body, Sexual harassment, Sexual security, Women, Victimization
    Abstract View Paper Original: Persian