مجله علوم غذایی و تغذیه
سال پانزدهم شماره 2 (بهار 1397)

امروزه با افزایش سطح آگاهی جامعه نسبت به مضرات نوشابه های گازدار، مصرف دوغ به دلیل ارزش تغذیه ای آن افزایش چشمگیری داشته است. استفاده از ترکیبات سلامت بخش و طعم دهنده مانند افشره لیموترش و عرق نعنا که دارای خواص ضد باکتریایی هستند، می توانند منجر به کاهش قابلیت زیستی باکتری های آغازگر سنتی ماست شده و جایگزین مناسبی برای فرایند حرارتی )در دوغ گرمادیده( باشد که به نوبه خود، باعث افزایش بهره وری اقتصادی خواهد شد. همچنین پودر کردن این محصولات تحت شرایط خاص به سهولت نگهداری و حمل و نقل آن کمک خواهد نمود.
در طرح حاضر با استفاده از بهینه سازی دوغ با افشره لیموترش )محدوده 6 - 0 % حجمی / حجمی( و عرق نعنا )محدوده 4 - 0 % حجمی / حجمی( به روش سطح پاسخ و بررسی ویژگی های حسی و آنتی اکسیدانی آن طی دوره نگهداری در دمای یخچال، نوشیدنی فراویژه با خواص حسی مطلوب و ماندگاری بالا تولید شد. همچنین برای افزایش ماندگاری و کاهش وزن محصول، پودر آن در دماهای مختلف هوای گرم ورودی به خشککن پاششی تولید شد.
بهترین مدل برای امتیاز کلی حسی و IC50 ، مدل درجه دوم شناخته شد. نتایج این مدل ها نشان داد که با افزودن افشره لیموترش تا حدود 5 / 3 درصد )حجمی / حجمی( و یا عرق نعنا تا حدود 2 درصد )حجمی / حجمی(، مقدار امتیاز کلی حسی افزایش یافته و سپس با افزودن مقادیر بیشتر، این پاسخ کاهش می یابد. با این وجود، افزایش درصد )حجمی / حجمی( افشره لیموترش و یا عرق نعنا باعث کاهش مقدار IC50 شده و بنابراین تاثیر مثبتی بر خاصیت آنتی اکسیدانی نوشیدنی داشتند. افزودن 382 / 3 درصد )حجمی / حجمی( افشره لیمو ترش و 484 / 2 درصد )حجمی / حجمی( عرق نعنا به دوغ منجر به بیشترین امتیاز کلی حسی ) 06 / 3 ( و کمترین IC50 ( ml 08 / 2 ، بیشترین خاصیت آنتی اکسیدانی( شد. همچنین این نوشیدنی به مدت 42 روز در دمای C ° 5 با کیفیت حسی مناسب، قابل نگهداری است.
برای نگهداری طولانی مدت و تولید پودر توسط خشک کن پاششی، دمای هوای گرم ورودی C
° 170 باعث بیشترین درصد حلالیت و پذیرش حسی شد و همچنین پودر حاصل از این شرایط، درصد رطوبت، فعالیت آبی و تغییرات رنگ قابل قبولی داشت.
استفاده از محصولاتی بر پایه دوغ و طعمدار کردن آن با طعم دهنده های سنتی موجود در کشور، راهکاری برای افزایش تنوع بازار نوشیدنی است. نتیج این مطالعه نشان داد که با افزودن 382 / 3 درصد )حجمی / حجمی( افشره لیمو ترش و 484 / 2 درصد )حجمی / حجمی( عرق نعنا به دوغ، محصولی جدید با ویژگی های حسی و آنتی اکسیدانی مناسب تولید شد. این محصول توسط خشک کن پاششی در دمای C ° 170 به پودری با حلالیت بالا و خواص حسی مطلوب تبدیل شد.

صمغ ها گروهی از ترکیبات پلی ساکاریدی با وزن مولکولی بالا هستند که به راحتی و تحت شرایط مناسب در آب پراکنده می شوند و کاربردهای گسترده ای مانند تثبیت کنندگی، اصلاح بافت، عامل ژل کننده، قوام دهندگی و امولسیفایری دارند. هدف از این پژوهش شناسایی خواص فیزیکوشیمیایی و رئولوژیکی صمغ جدید برگ پنیرک می باشد.
صمغ حاصل از برگ گیاه پنیرک با آب گرم استخراج و با کمپلکس باریم خالص سازی شد. صمغ خالص سازی شده از لحاظ ترکیبات شیمیایی تشکیل دهنده بررسی شد. همچنین خصوصیات رئولوژیکی صمغ نیز در محدوده سرعت برشی 1/0-1000 بر ثانیه، با ویسکومتر بروکفیلد بررسی و رفتار جریان و تاثیر دما غلظت صمغ بر ویسکوزیته مورد بررسی قرا گرفت.
ترکیبات شیمیایی صمغ شامل 43/0± 12/8 درصد رطوبت، 83/0 ± 04/77 درصد کربوهیدرات، 62/0 ± 56/8 درصد پروتئین، 3/0 ± 49/2 درصد خاکستر و 29/0 ± 33/5 درصد اسید اورونیک بر اساس وزن خشک بود. در میان مدل های رئولوژیک، مدل قانون توان به خوبی رفتار این صمغ را توصیف کرد. مدل آرنیوس برای مطالعه وابستگی ویسکوزیته صمغ به دما به کار گرفته شد و به خوبی توانست خصوصیات صمغ را نشان دهد. سه مدل نمایی، چندجمله ای و توان برای توصیف اثر غلظت بر ویسکوزیته در سرعت برشی 10 بر ثانیه بکار گرفته شد.
این صمغ با توجه به رفتار رقیق شونده با برش می تواند در صنعت غذا مورد استفاده قرار گیرد. در غلظت های بالا صمغ حساسیت بالاتری نسبت به افزایش دما از خود نشان داد و مدل پاورلا به عنوان بهترین مدل برای ارزیابی تاثیر غلظت بر ویسکوزیته تعیین گردید.

خشک کردن پاششی یکی از مهمترین راه های جلوگیری از اتلاف محصولات غذایی استراتژیک و افزایش طول عمر آنها می باشد. بهینه سازی شرایط عملیاتی این سامانه می تواند بستر مناسبی جهت تولید فرآورده هایی با کیفیت فیزیکوشیمایی ایده آل باشد.
تاثیر سه پارامتر فرآیندی دما (160-130 درجه سانتی گراد) و سرعت جریان (4-2 مترمکعب بر ساعت) هوای ورودی و نرخ خوراک دهی (10-5 میلی لیتر بر دقیقه) جهت دستیابی به پودرهای فراسودمند ریزدرون پوشانی شده عصاره سرشار از رنگدانه فراسودمند بتالائین چغندر لبویی با روش سطح پاسخ مورد ارزیابی قرار گرفت. بازده پودرهای تولیدی، محتوای ترکیبات فنولی و فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره بازسازی شده بهینه سازی گردید.
معادلات درجه دوم با ضرایب همبستگی بالا (9940-960/0) به خوبی می توانند شرایط بهینه جهت حصول بالاترین بازده فیزیکوشیمیایی را پیش بینی نمایند. افزایش دما و سرعت جریان هوای ورودی تاثیر معنی داری بر کاهش ترکیبات فنولی و آنتی اکسیدانی پودرهای بدست آمده داشته، در حالی که این روند سبب افزایش بازده تولیدی گشت. محتوای آنتی اکسیدانی و فنولی پودرهای ریز درون پوشانی شده با بازدهی کم در نرخ های بالاتر خوراک ورودی بهتر حفظ شدند. مشاهدات میکروسکوپی و اندازه ذرات نیز به طور بارزی یافته های بدست آمده را تایید نمودند. یافته ها نشان داد که بالاترین راندمان فیزیکی (75%)، محتوای فنولی (72/1238 میکروگرم اسید گالیک بر میلی لیتر) و درصد بازدارندگی رادیکال آزاد (77/78%) می تواند در شرایط بهینه دمای هوای ورودی 136 درجه سانتی گراد، سرعت جریان هوای ورودی 6/3 مترمکعب بر ساعت و نرخ خوراک ورودی 8/8 میلی لیتر بر دقیقه بدست آید.
تولید با کیفیت پودرهای ریز درون پوشانی کننده عصاره چغندر قرمز تحتشرایط بهینه می تواند سرآغازی جهت توسعه غنی سازی فرآورده های غذایی با پودرهای بدست آمده محسوب گردد.

کتان نوعی دانه مغذی است که به دلیل داشتن ترکیباتی چون اسید چرب امگا 3، فیبر رژیمی، پروتئین و لیگنان می تواند سبب جلوگیری از بیماری های قلبی عروقی و سرطان شود. با توجه به جایگاه نان در بین مردم می توان با استفاده از افزودنی های مختلف ارزش تغذیه ای نان را افزایش داد. در پژوهش حاضر، آرد کتان قهوه ای در سطوح مختلف (10%-20% و 30%) (وزنی/وزنی) به آرد گندم جهت تولید نان تست استفاده گردید و آزمون حسی، حجم مخصوص، رنگ سنجی و بیاتی بر روی نان های تولیدی انجام گردید.
آنالیز شیمیایی بر روی دو نوع دانه کتان زرد و قهوه ای انجام شد. هم چنین اثر افزودن آرد کتان بر میزان بیاتی و خواص حسی (رنگ، طعم، حجم نان، قابلیت جویدن، بو، وضعیت ظاهری و پذیرش کلی) نان های تولیدی دو روز پس از پخت مورد بررسی قرار گرفت. هم چنین آزمون حجم مخصوص و رنگ سنجی پس از پخت بر روی نمونه های نان انجام شد.
افزودن آرد دانه کتان قهوه ای به نان به دلیل داشتن مقادیر بالای پروتئین و فیبر می تواند سبب افزایش ارزش تغذیه ای نان حاصل از آن شود. نان حاوی 10 و 20 درصد آرد کتان از نظر خواص حسی تفاوتی با نمونه شاهد ندارد. هم چنین افزودن آرد کتان به میزان 10 درصد به نان سبب افزایش بیاتی و افزودن 20 درصد آرد کتان سبب کاهش بیاتی در مقایسه با نمونه شاهد شد. بین نمونه نان حاوی 10 درصد آرد کتان در مقایسه با نمونه شاهد، از نظر حجم مخصوص تفاوت معناداری وجود نداشت ولی در نمونه های حاوی 20 و 30 درصد آرد کتان حجم مخصوص نسبت به نمونه شاهد کاهش یافت. افزودن آرد کتان به نان ها سبب کاهش فاکتور L وa در آن ها شد در حالی که فاکتور b تفاوت معناداری با نمونه شاهد نداشت.
استفاده از اختلاط 20% آرد کتان در فرمول نان تست می تواند سبب بهبود خواص حسی و کاهش میزان بیاتی در مقادیر بالاتر شود. افزودن آرد کتان به نمونه های نان سبب کاهش میزان روشنایی در نمونه ها می شود. هم چنین استفاده از مقادیر بالاتر آرد کتان سبب کاهش حجم مخصوص نان ها خواهد شد.

آنتی اکسیدان ها ترکیباتیهستندکهباجذب رادیکالآزادوکاهش سرعتاکسیداسیون ازفساد،تغییررنگو تندشدنچربی ها به مقدار زیادیجلوگیریمی کنند. استفاده از آنتی اکسیدان های سنتزی به دلیل اثرات سمی و سرطان زایی محدود شده است؛ به همین دلیل،جستجوبرایجایگزینیآنتی اکسیدان های سنتزیمنجربهبررسیآنتی اکسیدان های متعددیازمنابعطبیعیشدهاست. به دلیل این که تاکنون پژوهشی در زمینه تعیین شرایط بهینه (نوع حلال و زمان استخراج ترکیبات فنلی) عصاره های هسته خرما (رقم مضافتی) و کنار (کنارهای استان خوزستان) انجام نگرفته است هدف از این مطالعه تعیین این شرایط می باشد.
در این مطالعه 9 سیستم حلال (3 سیستم حلال تک جزیی به شرح آب، اتانول، متانول و 6 سیستم حلال دو جزیی به ترتیب بر حسب درصد به صورت آب50 : اتانول50، آب50 : متانول50، آب20: اتانول80، آب80 : اتانول20، آب20 : متانول80 و آب80 : اتانول20) در سه زمان 3 و 5 و 7 ساعت درون انکوباتور شیکردار با سرعت همزدن 280 دور در دقیقه قرار گرفتند و میزان استخراج ترکیبات فنلی این سیستم ها با هم مقایسه شد. پس از انتخاب تیمارهای منتخب سنجش فعالیت آنتی اکسیدانی شامل DPPH، ظرفیت آنتی اکسیدانی کل و قدرت احیاکنندگی اتم آهن بر روی آن ها انجام گرفت.
بالاترین راندمان استخراج در کنار توسط آب50 : اتانول50 در دو زمان 5 و 7 ساعت و برای هسته خرما حلال آب50 : اتانول50 ، آب20 : اتانول80 و اتانول در مدت زمان 7 ساعت بدست آمدند. سنجش فعالیت آنتی اکسیدانی تیمارهای منتخب نشان دادند که در هر دو عصاره مخلوط حلال آب50 : اتانول50 طی مدت زمان 7 ساعت بهترین انتخاب بود.
با توجه به این نتایج انتخاب محلولی متنمودار از حلال های قطبی و غیر قطبی به صورت ترکیب با هم دارای بالاترین فعالیت آنتی اکسیدانی می باشد.

با توجه به میزان بالای اسید فیتیک در نان و نقش آن در تشکیل کمپلکس با آهن و عناصر معدنی، این تحقیق با هدف c بررسی شرایط تخمیر در کاهش اسید فیتیک موجود در خمیر و نان تست انجام گرفت.
تاثیر نوع ماده عمل آورنده (مخمر ساکارومایسس سروزیه و خمیر ترش حاوی مخمر ساکارومایسس سروزیه به همراه باکتری اسید لاکتیک)، مقدار ماده عمل آورنده مخمر ساکارومایسس سروزیه با میزان 5/1 و 2 درصد، خمیر ترش (حاوی 1 درصد مخمر به همراه باکتری لاکتوباسیلوس سانفرانسیسسنسیس cfu/g 103)، نوع آرد ( آرد چاودار به مقدار 10 و 20% جایگزین آرد گندم ) بر روی میزان اسید فیتیک خمیر و نان تست سبوس دار مورد بررسی قرار گرفت. میزان اسید فیتیک در نمونه های خمیر و نان اندازه گیری شد. تحلیل نتایج با استفاده از روش تجزیه واریانس و طرح کاملا تصادفی، آزمون مقایسه میانگین ها به روش LSD‏ با نرم افزار 18 ‏SPSS‏ انجام شد. ‏برای مقایسه اسید فیتیک در خمیر و نان، از آزمون t جفت شده برای مقایسه اسید فیتیک قبل و بعد از پخت استفاده شد.
نتایج نشان داد با افزایش آرد چاودار نسبت به آرد گندم (20% آرد چاودار )، افزایش مقدار مخمر (2 درصد) و وجود خمیر ترش به عنوان یک ماده عمل آورنده، کاهش معنا داری در مقدار اسید فیتیک رخ می دهد، حجم مخصوص افزایش و سختی نان کاهش می یابد. در اثر پخت کاهش معنا دار اسید فیتیک مشاهده شد. نتایج ارزیابی حسی نشان داد که تیمار حاوی خمیر ترش با 10% آرد چاودار با بالاترین امتیاز را کسب نمود.
استفاده از خمیر ترش و آرد چاودار سبب کاهش اسید فیتیک و بهبود ویژگی های کیفی نان شد.

هدف از مطالعه حاضر بررسی تاثیر مصرف کوتاه مدت ال آرژنین بر سطوح آنزیم های کراتین کیناز (CK)، لاکتات دهیدروژناز (LDH) و تروپونین T(Tnt) در کاراته کاران جوان پس از فعالیت وامانده ساز بود.
18 کاراته کار جوان در یک مطالعه نیمه تجربی به طور تصادفی در دو گروه مکمل و شبه دارو قرار گرفتند. افراد گروه مکمل روزانه 3 گرم کپسول ال آرژنین را به مدت هفت روز مصرف کردند و گروه شبه دارو نیز به همین مقدار شبه دار دریافت می کردند. همه آزمودنی های دو گروه پس از هفت روز مکمل یاری در یک آزمون ورزشی هوازی وامانده ساز به فعالیت پرداختند. نمونه های خون وریدی آزمودنی ها در چهار مرحله 1. قبل از شروع مکمل، 2. پس از پایان دوره مصرف مکمل و قبل از شروع فعالیت 3. بلافاصله بعد از پایان فعالیت ورزشی و4. بعد از 24 ساعت از فعالیت ورزشی جمع آوری شد. داده ها با استفاده از آزمون آماری آنالیز واریانس با
اندازه گیری های مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی در سطح معنی داری 05/0a≤ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
نتایج پژوهش بیانگر این بود که دامنه افزایش CKدر مراحل بلافاصله و 24 ساعت پس از فعالیت ورزشی در گروه شبه دارو نسبت به گروه دریافت کننده مکمل ال آرژنین به طور معنی داری بالاتر بود(05/0 >p). با این حال، سطح آنزیم LDH و Tnt در هر دو گروه مکمل و شبه دارو در زمانهای بلافاصله و 24 ساعت بعد از فعالیت وامانده ساز به طور معنی داری افزایش پیدا کرد(05/0 >p).
به طور کلی می توان گفت مکمل یاری کوتاه مدت ال آرژنین می تواند آسیب سلولی عضلانی ناشی از فعالیت ورزشی وامانده ساز را از طریق جلوگیری از افزایش فعالیت آنزیم CK در ورزشکاران جوان کاهش دهد.

سلیاک یک بیماری خودایمن گوارشی ناشی اختلال در هضم پروتئین گلوتن است. تاکنون مطالعات متعددی در خصوص درمان و کنترل این بیماری صورت گرفته است که مطمئن ترین آن استفاده از یک رژیم غذایی فاقد گلوتن است. هدف از پژوهش حاضر تهیه فرمولاسیون کیک بدون گلوتن با استفاده از اکارا (محصول جانبی صنعت شیر سویا) به عنوان یک پایه پروتئینی و فیبری مناسب و نشاسته ذرت و اصلاح ویژگی های آن با به کارگیری افزودنی های مناسب است.
در این پژوهش اثر دو هیدروکلوئید (گوار و زانتان) (3-0%) وامولسیفایر سدیم استئاریل لاکتیلات (1-0%) بر ویژگی های کیک بدون گلوتن بر پایه اکارا و نشاسته ذرت مورد ارزیابی قرار گرفت. در این راستا تاثیر متغیرهای ذکر شده بر ویژگی های بافت، رنگ، دانسیته و میزان تخلخل نمونه های تهیه شده با استفاده از روش سطح پاسخ مدل سازی و بررسی گردید.
با افزایش امولسیفایر، سختی، مدول ظاهری و قابلیت جویدن نمونه ها کاهش و فنریت آنها افزایش می یابد. افزایش هیدروکلوئیدها تاثیری معکوس بر پارامترهای ذکر شده در مقایسه با امولسیفایر دارند و با همچنین با افزایش کمیت آنها دانسیته و سیری رنگ پوسته نمونه ها نیز افزایش می یابد. درنهایت با درنظرگرفتن مهمترین پارامترهای کیفی، غلظت بهینه در فرمولاسیون کیک بدون گلوتن، اختلاط 2/1% زانتان، 0% گوار و 1% امولسیفایر سدیم استئاریل لاکتیلات تعیین گردید.
استفاده از افزودنی مناسب در سطوح بهینه در بهبود ویژگی های کیفی کیک تهیه شده بر پایه نشاسته و اکارا موثر است. نمونه تهیه شده علاوه دارا بودن ارزش غذایی مناسب به واسطه وجود پروتئین و فیبر بالای موجود در اکارا، سرعت بیات شدن کمتری در طی زمان نگهداری در مقایسه با شاهد دارد. این خصوصیت به حفظ رطوبت مواد اولیه و افزودنی های مورد استفاده در فرمولاسیون و کاهش سرعت رتروگراداسیون نشاسته مرتبط است. این نمونه در طی 14 روز نگهداری، به خوبی پیوستگی بافتی خود را حفظ می کند.

امروزه گرایش زیادی برای استفاده از افزودنی های با منشا طبیعی در صنعت غذا به عنوان جایگزین افزودنی های سنتزی وجود آمده است. در این میان ترکیبات استخراج شده از گیاهان مورد توجه واقع شده اند. گیاه بابونه با نام علمی .Chamomilla recutita L به نام بابونه آلمانی شناخته می شود. بخش مورد استفاده این گیاه یک ساله، گل آن است که قرن هاست به عنوان گیاهی دارویی در بخش هایی از خاورمیانه و اروپا به شکل دمنوش استفاده می شود.
در این پژوهش عصاره ی آبی گیاه بابونه استخراج و میزان ترکیبات پلی فنلی و توانایی ضد رادیکالی آن در شرایط مختلف فرایند حرارتی (120-70 درجه سلسیوس، 5 یا 15 دقیقه)، تغییرات pH (6/2 و 6/5) و طی نگهداری (0 الی 25 روز) ارزیابی شد.
فرایند حرارتی از 70 تا 120 درجه سلسیوس در pH برابر با 6/5 یا 6/2 برای مدت زمان های 5 و 15 دقیقه، تغییر معنی داری در میزان کل ترکیبات پلی فنل عصاره ایجاد نکرد (05/0 p >) اما اسیدی کردن pH عصاره از 6/5 به 6/2 باعث کاهش 10 درصدی میزان پلی فنل‏ها شد. فرایند حرارتی باعث کاهش فعالیت ضد اکسایشی عصاره شد و مدت زمان حرارت دهی رابطه مستقیمی با این کاهش داشت. طی نگهداری عصاره ی بابونه برای مدت 25 روز میزان ترکیبات فنلی کل در نمونه عصاره ی دارای pH طبیعی (6/5) افزایش یافت که به علت آزاد شدن برخی ترکیبات فنلی که در پیوند با سایر اجزا هستند مرتبط دانسته شد.
نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که پلی فنل های موجود در عصاره ی آبی گیاه بابونه نسبت به فرایند حرارتی مقاوم هستند. اما قدرت ضد اکسایشی عصاره با اعمال حرارت کاهش می یابد. با این وجود می توان اظهار نمود که ترکیبات فنلی موجود در عصاره این گیاه مقاومت حرارتی بالایی دارند و پس از فرایند پاستوریزاسیون خاصیت ضد اکسایشی قابل توجهی از خود نشان می دهند. همچنین ترکیبات فنلی این گیاه در برابر نگهداری طولانی مدت در pH اسیدی مقاوم بودند.

نوشیدنی های لبنی اسیدی، نوشیدنی های با pH پایین بوده که دارای خواص سلامتی بخش می باشند. خواص سلامتی بخش
می تواند با غنی سازی این نوشیدنی ها با شیر سویا، پروبیوتیک ها و کنسانتره پروتئین آب پنیر افزایش یابد. هدف از این تحقیق، بررسی اثر آنزیم ترانس گلوتامیناز و کنسانتره پروتئین آب پنیر (WPC) بر ویژگی های فیزیکوشیمیایی، حسی و میکروبی نوشیدنی فراسودمند حاصل از مخلوط شیر گاو و شیر سویا بود.
شیر گاو و شیر سویا با نسبت مساوی برای تولید نوشیدنی فراسودمند حاوی لاکتوباسیلوس کازئی استفاده شد. مقادیر مختلف آنزیم ترانس گلوتامیناز( 150، 200 و 250 ppm ) و کنسانتره پروتئین آب پنیر ( 5/0، 1 و 5/1 درصد وزنی/ وزنی) اضافه گردید. زنده مانی باکتری پروبیوتیک و ویژگی های فیزیکوشیمیایی و حسی نمونه های تولید شده طی سه هفته نگهداری در سرما مورد بررسی قرار گرفت.
نتایج نشان داد که با افزایش غلظت آنزیم و WPC ویسکوزیته به طور معنی داری افزایش یافت (05/0˂P). نمونه های W3E2 (5/1% WPC و ppm200 آنزیم) و W3E3(5/1% WPC و ppm250 آنزیم) بالاترین مقدار اسیدیته و پایین ترین pH را داشتند. بالاترین تعداد لاکتوباسیلوس کازئی مربوط به نمونه W1E1 (5/0% WPC و ppm150 آنزیم) بود. همچنین این نمونه بالاترین امتیاز پذیرش کلی از ارزیابی حسی را طی زمان نگهداری کسب نمود. طی زمان نگهداری، جمعیت لاکتوباسیلوس کازئی و pH نمونه ها کاهش ولی اسیدیته و ویسکوزیته نمونه ها افزایش معنی داری نشان داد (05/0˂P). جمعیت باکتری های پروبیوتیک در نمونه ها طی دوره نگهداری بالاتر از cfu/ml106 بود.
بنابراین افزودن 5/0% کنسانتره پروتئین آب پنیر و ppm150 ترانس گلوتامیناز منجر به تولید یک نوشیدنی فراسودمند با بیشترین میزان زنده مانی باکتری های پروبیوتیک و کیفیت حسی می گردد.