فهرست مطالب

مجله علوم پزشکی صدرا
سال یکم شماره 1 (زمستان 1391)

  • تاریخ انتشار: 1391/12/25
  • تعداد عناوین: 7
|
  • مقاله پژوهشی
  • محمد خمرنیا *، حشمت الله اسدی، عزیز کسانی، مهدی رضوانی صفحات 3-12
    مقدمه
    پذیرش تغییر و تحول سازمانی از سوی کارکنان از مهم ترین موضوعاتی می باشد که مدیران نظام سلامت با آن روبرو هستند. هدف این مطالعه بررسی رابطه بین توانمندسازی روان شناختی با آمادگی پذیرش تحول در کارکنان بهداشتی سطح اول ارائه خدمات در شبکه بهداشت و درمان شهرستان نوراباد 1391 می باشد.
    مواد و
    روش
    این مطالعه از نوع مطالعات توصیفی_ تحلیلی و همبستگی بوده که به صورت مقطعی در بهار 1391 انجام شد. جامعه پژوهش شامل کلیه بهورزان شبکه بهداشت نوراباد می باشد که به دلیل مشکل در دسترسی به کلیه جامعه آماری از روش نمونه گیری خوشه ایاستفاده شد. ابزار گردآوری داده ها شامل دو پرسشنامه استاندارد توانمندسازی روان شناختی و آمادگی میزان پذیرش تحول سازمانی بود. برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS نسخه16استفاده شد. همچنین از آمار توصیفی، آزمون اسپیرمن، تی تست و آنالیز واریانس یک طرفه استفاده شد.
    یافته ها
    یافته های پژوهش نشان داد که تحول سازمانی با سطح تحصیلات ارتباط مثبت معنی دار دارد(021/0 p= و11/4 (F= همچنین آزمون رگرسیون بین دو مولفه توانمند سازی روانشناختی یعنی شایستگی و تاثیرگذاری با پذیرش تحول سازمانی ارتباط مثبت معنی دار را نشان داد(05/0>p).
    بحث و نتیجه گیری
    توانمندسازی روان شناختی بر پذیرش تحول سازمانی اثر مثبت و فزایندهای دارد. پیشنهاد می شود تا مدیران شبکه بهداشت و درمان بر توانمندسازی بهورزان و کارکنان بهداشتی اهمیت داده و مولفه های شایستگی و موثر بودن را که موجب بهبود پذیرش تحول سازمانی می شود، از طریق افزایش توجه به کار و نیازهای بهورزان تقویت کرده و با ایجاد محیطی مناسب و توانمند کردن کارکنان، بستر لازم برای سازگاری آنها با تغییرات محیط و فناوری های جدید را اماده سازند. تا ازاین طریق با ارائه خدمات با کیفیت، سطح سلامت و رفاه جامعه را افزایش دهند.
    کلیدواژگان: توانمندسازی روان شناختی، تغییر، کارکنان بهداشتی سطح اول
  • معصومه رامبد *، حمید پیروی، محمدتقی ساربان، فرحناز رئیس کریمیان صفحات 13-21
    مقدمه
    یکی از عملکردهای رایج در مذاهب مختلف «دعا» بوده که به معنی ارتباط انسان با خدا یا وجودی معنوی است. دعا به عنوان یک مکانیزم دفاعی در سازگاری با بیماری مزمن می تواند موثر واقع شود. هدف از پژوهش حاضر تعیین دعا (آداب دعا کردن، تجربیات قبلی دعا و نگرش نسبت به دعا) در بیماران تحت همودیالیز و ارتباط آن با ویژگی های فردی- اجتماعی و کلینیکی است.
    مواد و
    روش
    این مطالعه از نوع توصیفی – همبستگی به صورت مقطعی بوده که بر روی 200 نفر از بیماران تحت همودیالیز مراجعه کننده به مراکز آموزش درمانی دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام گرفته است. نمونه گیری به صورت سرشماری انجام شد. داده ها با استفاده از مقیاس تطبیق یافته دعا (پولوما و پندلتونز1991) و فرم مشخصات فردی جمع آوری گردید. جهت تعیین اعتبار علمی ابزار از روش روایی محتوا و جهت تعیین پایایی از آزمون کرونباخ استفاده گردید. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی تجزیه و تحلیل شدند.
    یافته ها
    میانگین و انحراف معیار آداب دعا، تجربیات قبلی دعا، نگرش نسبت به دعا و کل دعا به ترتیب30/16±57/91، 13/7±32/46، 58/7±64/32 و 49/26±54/170بود. بین سن، جنس و سطح تحصیلات با دعا و ابعاد آن ارتباط معنی داری آماری وجود داشت(05/0 p<). بین طول مدت دیالیز با نگرش نسبت به دعا ارتباط معنی داری دیده شد(05/0 p<). در حالی که ارتباط طول مدت دیالیز با آداب دعا و تجربیات قبلی دعا و کل دعا از نظر آماری معنی دار نبود(05/0
    بحث و نتیجه گیری
    مشخصات فردی با دعا در بیماران تحت همودیالیز در ارتباط است، بنابراین کادر درمانی می توانند بیماران را بر اساس ویژگی های فردی به سمت دعا سوق دهند.
    کلیدواژگان: دعا، معنویات، عقاید مذهبی، همودیالیز
  • مهناز قلجه، نسرین رضایی *، مرجان مردانی، راحله قاسمی صفحات 23-28
    مقدمه
    افسردگی بعد از زایمان سلامت مادر را به خطر انداخته و بر ارتباطات اجتماعی وی و تکامل نوزاد اثرات منفی دارد. مطالعه حاضر با هدف تعیین میزان افسردگی بعد از زایمان و برخی عوامل مرتبط با آن انجام گردید .
    مواد و
    روش
    این مطالعه مقطعی در بیمارستان فاطمه الزهرا (س) نجف آباد اصفهان انجام شد . تعداد 92 نفر با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، از بین مادران با 8-4 هفته بعد از زایمان انتخاب شدند. مادران با استفاده از پرسشنامه استاندارد بک مورد بررسی قرار گرفتند. داده های جمع آوری شده با استفاده از آزمون کای دو مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
    یافته ها
    نتایج نشان داد، اکثریت مادران از افسردگی(27/78%) رنج می بردند. بین سطح تحصیلات، زندگی مستقل و نحوه زایمان با میزان افسردگی بعد از زایمان، رابطه معنی دار آماری وجود داشت(05/0p< ). ولی با سایر مشخصات آنها از جمله سن، وضعیت اشتغال، رتبه زایمان و کمک رسانی همسر ارتباط معنی داری مشاهده نشد (05/0P>)
    بحث و نتیجه گیری
    با توجه به شیوع بالای افسردگی دست اندرکاران بهداشتی باید عنایت بیشتری به این اختلال مبذول دارند.
    کلیدواژگان: افسردگی بعد از زایمان، تست بک
  • رامین روانگرد، محمد خمرنیا، پریوش حیدری ارجلو * صفحات 29-38
    مقدمه
    ارزش کنونی و موفقیت آینده هر سازمان بستگی کامل به توانایی ها و مهارت های کارکنان آن دارد. بیمارستان نیز از مهم ترین سازمان های ارائه دهنده خدمات می باشد که متکی بر نیروی انسانی دانش مدار است. هدف این مطالعه بررسی ویژگی های نیروی انسانی دانش مدار در بیمارستان های عمومی دانشگاه علوم پزشکی شیراز بود.
    مواد و
    روش
    پژوهش حاضر از نوع مطالعات پیمایشی بوده که به صورت توصیفی_ تحلیلی در سال 1391 در بیمارستان های عمومی شیراز انجام شد. جامعه پژوهش شامل کلیه پزشکان و پرستاران شاغل در دو بیماستان نمازی و شهید فقیهی شیراز بود که از روش نمونه گیری چند مرحله ای ( نمونه گیری طبقه بندی متناسب با حجم نمونه و نمونه گیری خوشه ایدو مرحله ای) استفاده شد. در نهایت تعداد 124 نفر ازکادر پرستاری و پزشکی به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار گرداوری داده ها دراین مطالعه پرسشنامه بود که پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 89/0 بدست آمد. برای تحلیل داده ها از نرم افزار آماریSPSS نسخه 16 و آزمون های همبستگی پیرسون، آزمون آنوا و تی تست و به منظور تحلیل توصیفی داده های تحقیق از آمار توصیفی استفاده شد.
    یافته ها
    از مجموع 124 پرسشنامه، 120 پرسشنامه بازگردانده شد. نمونه پژوهش در این مطالعه 72 درصد مرد و 50 درصد آنها دارای مدرک کارشناسی بودند. از این تعداد 36 نفر پزشک و 64 نفر پرستار بودند. کارکنان درمانی از مجموع 9 مولفه دانشوران دارای تمام مولفه ها بجز ابعاد استقلال، خودانگیختگی، و خلاقیت بودند. میانگین نمره ویژگی های دانشوران تنها با متغیر سن رابطه معنی دار وجود داشت (024/0 p= و253/0- =r) ولی با سایر متغیرهای دموگرافیک ارتباطی دیده نشد.
    بحث و نتیجه گیری
    یافته های پژوهش نشان داد که پزشکان و پرستاران به عنوان مهم ترین نیروهای بیمارستان دارای برخی ویژگی های دانشوران بودند. مدیران بیمارستانها باید عدم وجود سایر ویژگی های دانشوران در کادر درمانی را ریشه یابی کرده و جهت حفظ و ارتقای ویژگی های موجود برنامه ریزی و اقدامات مناسبی را انجام دهند.
    کلیدواژگان: نیروی انسانی دانش مدار، دانشوران، کادر درمانی، بیمارستان های عمومی
  • مهرداد مقامی، حمیدرضا آقاباباییان، مژده سعادتی، بهناز دیهم، علی صادقی مقدم، حمیده مشعلچی صفحات 39-46
    مقدمه
    یکی از مهم ترین ابزار پیشگیری از ایدز داشتن آگاهی مناسب است، این مطالعه با هدف بررسی آگاهی، نگرش و عملکرد دانشجویان دانشکده علوم پزشکی دزفول در مورد بیماری ایدز جهت نیازسنجی آموزشی قبل از ورودشان به بیمارستان انجام شد.
    مواد و
    روش
    پژوهش حاضر بصورت مقطعی بر روی کلیه دانشجویان دانشکده علوم پزشکی دزفول در سال 1390 انجام شد. نمونه ها به صورت سرشماری انتخاب و با پرسشنامه ای (محقق ساخته) شامل 6 سوال مشخصات دموگرافیک ، 19 سوال آگاهی، 12 سوال نگرش،7سوال عملکرد مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده ها با استفاده از نرم افزار spss نسخه 18و از طریق آزمون کای اسکوئر، آزمون همبستگی اسپیرمن، تی تست و آنالیز واریانس تحلیل شدند.
    یافته ها
    40 نفر (5/62%) از پاسخ دهندگان مونث بودند. 50 نفر (1/78%) از نمونه ها آگاهی بالایی در مورد ایدز داشتند، دانشجویان مرد بطور معنی داری آگاهی بیشتری از بیماری ایدز داشتند (01/0 = p). بیشترین اطلاعات در مورد بیماری از طریق آموزش های مدارس و کتب درسی کسب شده بود. بیش از نیمی از نمونه ها نگرش مثبتی نسبت به راه کارهای پیشنهادی داشتند که دانشجویان پرستاری نسبت به سایر دانشجویان نمره نگرش بیشتری داشتند (04/0 = p).در بخش عملکرد نیز 3/45 % افراد عملکردی مناسب در رابطه با راه های انتقال داشتند.
    بحث و نتیجه گیری
    سطح آگاهی و نگرش دانشجویان در مورد بیماری ایدز بالا به نظر می رسید اما همچنان تصورات نامناسبی در زمینه راه های گسترش، نگرش و عملکرد دانشجویان، آن هم دانشجویانی که در معرض مستقیم بیماری هستند وجود داشت که برای جبران این کمبودها می توان آموزش مناسب در این زمینه را قبل از ورود به عرصه کارآموزی پیشنهاد نمود.
    کلیدواژگان: ایدز، آگاهی، نگرش، عملکرد، دانشجویان
  • احمدرضا نعمت الهی، محسن رازقی، ایمان رضایی *، ویدا بدیعی، سمانه نعمت الهی صفحات 47-56
    مقدمه
    کمردرد عامل اصلی بروز ناخوشی در کارکنان حیطه سلامت است. شیوع کمردرد در میان کارکنان بیمارستانی در کشورهای مختلف متفاوت است. عوامل مختلفی مانند خم بودن کمر ، چرخش ناگهانی ، انجام یک کار به مدت طولانی و حرکات تکراری در ایجاد کمردرد و سایر آسیب های ستون مهره ها نقش دارند. این مطالعه با هدف بررسی شیوع کمردرد در گروه های مختلف کارکنان بیمارستان (پرستار، پاراکلینیک، خدمات و. . .) شهید بهشتی شیراز و شناخت عوامل خطرزای مرتبط با آن و ارائه راهکارهای مناسب در جهت پیشگیری از بروز کمردرد انجام شد.
    مواد و
    روش
    پژوهش حاضر، مطالعه ای مقطعی بوده که با ارائه پرسشنامه شامل 23 سئوال به 275 نفر از کارکنان بیمارستان شهید بهشتی شیراز انجام شد. پرسشنامه به صورت خودایفا به مدت سه ماه جمع آوری شد. داده ها از طریق آزمون های آماری لوجستیک رگرسیون و آزمون آماری کای-اسکوئر بررسی و سطح معنی داری 05/0 در نظر گرفته شد.
    یافته ها
    نتایج مطالعه شیوع کمردرد 9/50% (1/42% در میان مردان و9/57% در میان زنان ) را نشان داد. بیشترین شیوع کمردرد در گروه پرستار و ماما (7/60%) مشاهده شد. جنسیت، قد کوتاه، زایمان، سابقه بیماری و ضربه و مدت زمان ابتلا به کمردرد به عنوان مهم ترین فاکتورهای مستعد کننده کمردرد شناخته شدند.
    بحث و نتیجه گیری
    با توجه به شیوع بالای کمردرد در کارکنان بیمارستانی، انجام اقدامهای محافظتی در جهت جلوگیری و کاهش بروز کمردرد در کارکنان بیمارستانی لازم است . فراهم نمودن وسایل نقل و انتقال بیماران، استراحت کافی بین کار ، افزایش زمان مرخصی زایمان، طراحی محل کار بر اساس اصول ارگونومی و قرار دادن وسایل در قفسه های قابل تنظیم ارتفاع ، تهیه تختهای قابل تنظیم درتمامی بخشهای بستری و برگزاری کلاسهای آموزشی در مورد مکانیک صحیح بدن در حین کار از جمله نکاتی هستند که ما را در نیل به این هدف یاری می کنند.
    کلیدواژگان: شیوع، کمردرد، کارکنان بیمارستان، عوامل خطرزا
  • صفحه 57
|
  • Khammarniya M. *, Asadi H., Kasani A., Rezvani M Pages 3-12
    Background
    Acceptance of organizational change by the staff is an important issue that the health system managers are facing with. The purpose of this study is the relationship between psychological empowerment with the readiness to accept change in first-level health workers in a Health Network in Noorabad city in 2012.
    Methods
    This is a descriptive-analytical and correlation study which is done cross-sectional in the spring of 2012. The study population included all primary health workers in Noorabad Health Network, which due to problems to access to all of them, used the cluster sampling. Tools for data collection were two standard questionnaires: psychological empowerment and readiness to acceptance rate of organizational change. For data analysis, SPSS software, 16th version was used. Also, descriptive statistical tests, Spearman test, T test and one-way ANOVA were used.
    Results
    Findings showed that there was a significant relationships between acceptance of change and levels of education (F=4.113, P=0.021). Moreover, linear Regression indicated that there was a significant correlation between the two components of competence and selfdetermination with the acceptance of organizational change (p
    Conclusion
    Psychological empowerment has an effect on the acceptance of organizational change. Since changes with new technology seem to be essential in healthcare organizations, we suggest health administrators to emphasize on the health care empowerment of the workers and improve components that can strengthen the organizational transformation, because through the provision of quality services, Community health and welfare increase.
    Keywords: psychological empowerment, change, primary health workers
  • Rambod M. *, Pyravi H., Sareban M.T., Raieskarimian F Pages 13-21
    Introduction
    Prayer is the most common practice in all religious systems. ‘‘Generally prayer, understood as a human communication with divine and spiritual entities. Prayer is a valuable coping strategy for adaptation of chronic illness. This study was conducted to assess the prayer (prayer activity, prayer experience and attitude toward prayer) and its related socio-demographic and clinical characteristic in hemodialysis patients.
    Method
    It was a descriptive-correlational, cross-sectional study. 200 patients with renal failure on hemodialysis, being treated at educational center of Tehran University of medical sciences, participated in our study. The subjects were selected by census method. The collected data using the Adapted Prayer Scale (APS) was based on Poloma and Pendleton’s (1991) prayer scale and was analyzed by SPSS-14. The content validity was used and reliability of this instrument was demonstrated by a Cronbach’s alpha (r = 0.8)
    Result
    Mean scores of prayer activity, prayer experience and attitude toward prayer were, respectively, (91.57±16.30), (46.32±7.13) and (32.64±7.58). Mean of total scores was (170.54±26.49). Significant relationships were observed between age, gender and educational level with prayer activity, prayer experience and attitude toward prayer (P≤0.05). Also the relationship between the length of Dialysis and attitude toward prayer was significant (P≤0.05). But significant relationships weren’t observed between prayer activity, prayer experience and prayer with the length of Dialysis.
    Conclusion
    Individual characteristics were related to prayer in hemodialysis patients. The findings support healthcare providers encouraging patient to explore their spirituality as an effective resource for coping with disease.
    Keywords: prayer, Spirituality, religion brief, Hemodialysis
  • Ghaljeh M., Rezaee N. *, Mardani Hamooleh M., Ghasemi R Pages 23-28
    Introduction
    Postpartum depression endangers mother's health and has negative effect on her social communication and infant development. Therefore, this study is conducted to determine the postpartum depression and some related factors.
    Materials and Methods
    This Study is a cross-sectional research, which was accomplished in Fateme Zahra hospital in Najafabad. Ninety two samples were selected from mothers with 4- 8weeks after delivery through convenience method. Depression in samples was measured by Beck questionnaire .The obtained data were analyzed by statistical test(X2) and PFindings: The majority of mothers (78.28%) were suffering from depression. A significant relationship were existed between the educational level, independent living and type of delivery and the postpartum depression (p
    Conclusion
    According to the results of this study and considering negative effect of postpartum depression on family function, more attention should be given to this disorder.
    Keywords: Postpartum depression, Beck test
  • Ravangard R., Khammarnia M., Heidari P. * Pages 29-38
    Background
    The present value and future achievement of any organization is completely dependent on the abilities and skills of its staffs. Hospital is one of the organizations that give services and depends on knowledge human resources. The purpose of this research is the study of the characteristics of knowledge-based human forces in public hospitals of Shiraz University of Medical Sciences.
    Methods
    This study was a survey that was conducted in a descriptive-analytical way in public hospitals of Shiraz in 2012.The subject of study were all physicians and nurses working in public hospitals in shiraz selected by compound sampling (stratified sampling adjusted to sample size and two stage cluster sampling). Finally 124 members of the physician and nurses were selected as samples. Data was collected by questionnaire that its reliability was gained using coronbach's 0.89 alpha coefficient. To analyze the data, the spss16 software and tests of descriptive and inferential statistics such as t-test and Pearson correlation coefficient were used.
    Findings: In this study, there were 72% men that 50% of them have bachelor degrees .36 members were physicians and 64 members were nurses. The medical staff had features of scholars except independence, self-arousal, and creativity. There was a meaning full relationship between scholar's features and their ages (r= -0.253, p = 0.024), but there wasnt a meaning full relationship between their features with other demographical factors.
    Conclusion
    Physicians and nurses are as the important resources of hospitals had some features of scholars. The hospital managers should search about the reasons of the lack of scholar's features in medical staff and plan to keep and promote the present features.
    Keywords: Human knowledge resources, scholars, medical staff, general hospital
  • Maghami M., Aghababaeian H. *, Saadati M., Daiham B., Sadeghi Moghaddam A., Mashalchi H Pages 39-46
    Background
    One of the most significant instruments against AIDS is awareness. This study aims to determine awareness, attitude and performance of the students studying at medical college in Dezful. They had studied in terms of their needs analysis before their practical courses in hospital.
    Method
    All students in medical school of Dezful participated in this cross-sectional study. Participants were selected by enumeration. They answered the Questionnaire (the researcher made) including 6 items for demographic characteristics, 19 items for awareness, 12 items for attitude and 7 items for performance. The data were collected in the software SPSS ver. 18, analyzed by χ2, spearman rank correlation, t-test and ANOVA.
    Result
    Forty (62.5%) participants were women. Fifty participants (78.1%) were highly aware of the AIDS. Significantly, men had higher awareness than the women (P= 0.01) that they were Learning from schools and textbooks. Moreover, more than a half of the participants had a positive attitude towards the suggested solutions and nursing students had a significantly higher attitude (p=0.04). In performance, 45.3% had appropriate performance in terms of transition of the AIDS.
    Conclusion
    It seemed that the student’s attitude and performance level was good. But inappropriate imaginations existed in students regarding the transmission, attitude and performance of the students who are exposed to the disease. To compensate these shortages, proper education in the field before entering the training, can be suggested.
    Keywords: AIDS, awareness, attitude, performance, students
  • Nematollahi A., Razeghi M., Rezaei I. *, Badiee V., Nematollahi S Pages 47-56
    Background
    low back pain is one of the most common work related health problems among hospital workers when compare to other groups. The incidence varies among different countries. Work related activities such as twisting, bending, sustained posture; repeated movements are regarded as casual risk factors for low back pain and other back injuries. The aim of this study is the description of the prevalence and risk factors of low back pain among a variety of hospital workers including nurses, physiotherapists, technicians and etc.
    Methods
    A 23-item self administered questionnaire was completed by 275 employees in Shiraz Shahid Beheshti hospital associated with social security organization using a cross sectional survey design. Data were collected over 3 months and analyzed using chi-square and logistic regression techniques.
    Results
    The prevalence of low back pain was 50.9 %, 42.1% in men and 57.9% in women. The highest prevalence was reported by group of nurses and midwifes (60.7%). Gender, short stature, duration of disease and injury and back pain were identified as the most important predisposing factors (p ≤ 0.05).
    Conclusions
    low back pain prevalence is high in hospital staff and preventive measures should be taken to reduce it, such as educational programmes about the proper body mechanics, arranging proper rest periods, lifting devices and additional staff.
    Keywords: Key words: hospital staff, low back pain, prevalence, risk factors