فهرست مطالب
فصلنامه پژوهش های سیاستگذاری و برنامه ریزی انرژی
سال دوم شماره 1 (بهار 1395)
- تاریخ انتشار: 1395/02/14
- تعداد عناوین: 8
-
صفحات 7-32هدف اصلی این مقاله، تدوین سناریوهای آینده انرژی کشور و آزمون پابرجایی راهبردهای مدیریت انرژی کشور می باشد. رشد سریع مصرف انرژی که ناشی از رشد شتابنده فناوری در دهه های اخیر است از یک سو و تغییر مستمر و عدم قطعیت بالای حوادث موثر در این بخش از سوی دیگر، لزوم بهره گیری از روش های نوین آینده پژوهی و برنامه ریزی کلان و بلندمدت را بیش از پیش نمایان ساخته است. در تحقیق حاضر به مسئله چگونگی سناریوپردازی و ترسیم آینده ای مطلوب در بخش مدیریت انرژی کشور بر اساس ترکیبی از روش های نوین آینده پژوهی و برنامه ریزی استراتژیک پرداخته شده است. در پژوهش حاضر، ترکیبی از روش های دلفی، پویش محیطی (Political-Economical-Societal-Technology) PEST و تحلیل اثرات متقابل استفاده شده است. پارامترهای کلیدی بخش انرژی تجمیع شده و با استفاده از پرسشنامه تحلیل اثرات متقابل با نظر نمونه ای از خبرگان حوزه انرژی و آینده پژوهی، عدم قطعیت های کلیدی شناسایی شد. سپس با استفاده از عدم قطعیت های کلیدی و با رجوع به همه عوامل و اطلاعات جمع آوری شده در مراحل قبلی، سه سناریو با نام های فن سالار، رکود و خود کفایی تدوین گردید. در پایان با استفاده از برنامه ریزی مبتنی بر فرض و آزمون پابرجایی راهبردهای مدیریت انرژی کشور در هر یک از سناریوهای تدوین شده، راهبردهای پابرجا برای مدیریت انرژی کشور در فضای هر یک از سناریوها ارائه گردیدکلیدواژگان: آینده پژوهی، انرژی، برنامه ریزی مبتنی بر فرض، پابرجایی، تحلیل اثرات متقابل، برنامه ریزی استراتژیک
-
صفحات 33-76تدوین چارچوبی برای اجرای سیاست مالی در کشورهای صاحب منابع طبیعی با توجه به تجارب سایر کشورها و نیز مقتضیات بومی از اهمیت ویژه ای در پیشیرد برنامه های توسعه اقتصادی برخوردار است. هدف اصلی این تحقیق، بررسی تاثیر تکانه های درآمدهای نفتی و بهره وری بر متغیرهای کلان اقتصادی ایران، در قالب یک مدل DSGE و با لحاظ ویژگی های از قبیل نیازهای توسعه زیرساختی و وجود ویژگی ناکارایی های سرمایه گذاری عمومی است که تعیین کننده چارچوب سیاست مالی می باشد. یافته های تحقیق مبتنی بر الگوی چرخه ادوار تجاری حقیقی نشان می دهد، تکانه درآمدهای نفتی موجب افزایش مصرف، مخارج جاری و عمرانی دولت و کاهش تورم در کوتاه مدت شده است، هرچند که در میان مدت به دلیل انتقال تکانه های نفتی به بخش تقاضا تورم در اقتصاد با افزایش مواجه می شود. با افزایش درآمدهای نفتی، صندوق توسعه ملی و به تبع آن سهم تسهیلات اعطایی از سوی صندوق به بخش خصوصی با افزایش مواجه می شود. همچنین به دلیل ساختار اقتصاد ایران از جمله گسترده بودن فعالیت های غیرمولد و اثر برون رانی فعالیت دولت در اقتصاد، افزایش درآمدهای نفتی تاثیر کمی بر رشد و گسترش تولید بخش غیرنفتی کشور داشته است. همچنین تکانه بهره وری نیز نتایج مطابق انتظارات تئوریک در مدل ایجاد کرده استکلیدواژگان: تکانه، مدل DSGE، ناکارایی سرمایهگذاری، ادوار تجاری، بهره وری
-
صفحات 77-110در این تحقیق بر اساس سه رویکرد مختلف، هزینه های اجتماعی انتشار دی اکسیدکربن به وسیله کارگزاران اقتصادی به تفکیک مناطق مختلف در ایران در دوره 1380 الی 1391 اندازه گیری و مورد مقایسه قرار گرفته می شود. این سه رویکرد شامل استفاده از شاخص های مطالعات بانک جهانی و سازمان حفاظت محیط زیست، بررسی میزان تجهیزات و کالاهای زیست محیطی مختلف جهت گریز از آثار زیان بار آلودگی و محاسبه میزان تمایل به پرداخت برای گریز از آثار زیان بار آلودگی با استفاده از الگوی قیمت هدانیک می باشد. میزان انتشار دی اکسیدکربن به عنوان نماینده گازهای گلخانه ای در نظر گرفته شده و به روش غیرمستقیم میزان آن در هر استان محاسبه می گردد و پس از آن بر اساس سه روش هزینه اجتماعی آن محاسبه و مورد بررسی قرار می گیرد. بر اساس نتایج تحقیق هزینه اجتماعی هر واحد کربن استان های ایران متفاوت می باشد و این امر لزوم اجرای سیاست های نامتوازن در زمینه قیمت گذاری بر آلاینده ها را نشان می دهدکلیدواژگان: هزینه اجتماعی آلودگی، میزان تمایل به پرداخت، الگوی قیمت هدانیک، تجهیزات و کالاهای زیست محیطی
-
صفحات 111-141در این پژوهش به شبیه سازی و بررسی سیستم انرژی کشور با هدف کاهش انتشار گازهای گلخانه ای پرداخته شده است. بر اساس داده ها و نظرات خبرگان شاغل در صنعت انرژی، متغیرهای کلیدی در حوزه نفت و گاز کشور شناسایی و روابط علت و معلولی میان این متغیرها ترسیم شده است. سپس روابط ریاضی میان این متغیرها بر اساس روابط موجود در پیشینه و با استفاده از روش هایی همچون رگرسیون تعیین و بر این اساس سیستم مورد نظر، شبیه سازی شده است. در نهایت با بررسی و تحلیل موانع مدیریتی و غیرمدیریتی در زمینه سیاست ها و تصمیم گیری های موجود در تخصیص منابع انرژی به بخش های مختلف مصرف شامل بخش های خانگی تجاری، کشاورزی، حمل و نقل، صنعت و نیروگاه ها، با هدف کاهش انتشار گازهای گلخانه ای در بلندمدت، سناریوهای مختلفی ارائه و شبیه سازی شده و سناریویی که میزان انتشار گازهای گلخانه ای در بلندمدت را کاهش می دهد به عنوان سناریوی برتر برای اجرا انتخاب شده است. مدل سازی پویا و شبیه سازی کل سیستم انرژی، امکان بررسی سایر سیاست ها و تصمیمات مدیریتی و مشاهده اثرات این تصمیمات در افزایش بهره وری سیستم در آینده را برای پژوهشگران و تصمیم گیرندگان حوزه انرژی کشور فراهم می آوردکلیدواژگان: تخصیص نفت و گاز، کاهش انتشار گازهای گلخانه ای، رویکرد پویایی سیستم
-
صفحات 143-167در این مقاله، پیشران های حوزه انرژی تجدیدپذیر در کشور با استفاده از یک رویکرد ترکیبی رتبه بندی شده است. از آن جا که شناسایی اهمیت پیشران ها یکی از ارکان اساسی انجام پروژه های کلان آینده نگاری و همچنین برنامه ریزی استراتژیک در حوزه مدیریت انرژی محسوب می شود، وجود مدلی در راستای رتبه بندی اهمیت پیشران ها می تواند بسیار کارساز واقع شود. در این مقاله، این مدل با استفاده از نظرات جمعی از خبرگان به صورت نمونه وار انجام شده است. ابتدا پیشران های حوزه انرژی تجدیدپذیر مطرح شده در پژوهش های مختلف داخلی و خارجی را جمع آوری کرده ایم، سپس با استفاده از روش دلفی فازی معیارها را غربال نموده ایم. در مرحله بعد با استفاده از روش دیمتل فازی میزان وابستگی خوشه ها با یکدیگر بررسی شده است و نتایج این بخش در مرحله نهایی تحلیل شبکه ای فازی مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که پیشران «توانمندی تکنولوژیک» و «ثبات سیاسی» به عنوان با اهمیت ترین پیشران های آینده می تواند مبنای طیف عدم قطعیت در تدوین سناریوهای آینده در حوزه انرژی تجدیدپذیر و همچنین خلق برنامه های استراتژیک قرار گیردکلیدواژگان: انرژی تجدیدپذیر، پیشران انرژی، تدوین سناریو
-
صفحات 169-194دکتری علوم اقتصادی (نویسنده مسئول
چکیده: (1 0 7 3 مشاهده)
بررسی علل تغییر قیمت نفت و مدلسازی برای پیش بینی نوسانات آن، با توجه به جایگاه آن در اقتصاد ایران، همواره یکی از مهمترین حوزه های مطالعاتی ادبیات اقتصاد ایران بوده است. از سوی دیگر نوسان قیمت نفت، موجب ایجاد اختلالاتی در برنامه های توسعه می شود. لذا، شناخت ساز و کار شکل گیری قیمت های نفت می تواند ریسک نوسانات قیمت نفت و تاثیرات منفی آن بر اقتصاد ایران را کاهش دهد. در این مقاله به بررسی انحراف قیمت نفت خام از مسیر بلند مدت آن با توجه به روابط بین بازار های مورد نظر در کوتاه مدت پرداخته است. بدین منظور از مدل جهش قیمت فیشر استفاده شده است و از داده های سری زمانی روزانه سال های 2013-2005 در مورد قیمت نفت خام شاخص جهانی با روش تکنیک گارچ چند آزمون می گردد. نتایج نشان می دهد تاثیر تغییر شاخص بازار سرمایه بر قیمت نفت خام مثبت و نیز اثر تعییر شاخص بازار پول (نرخ بهره) بر این نفت خام منفی می باشندکلیدواژگان: نفت خام شاخص جهانی، شاخص بازار سرمایه و نرخ بهره -
صفحات 195-234در این تحقیق پس از به دست آوردن سری زمانی همبستگی پویای قیمت نفت خام و رشد بخش صنعت و معدن با استفاده از مدل DCC، برای دوره زمانی (1392:4- 1367:1) ، متغیرهای کلان اقتصادی توضیح دهنده همبستگی پویای بین این دو متغیر، به عنوان متغیرهای انتقال دهنده نوسانات، مورد بررسی قرار گرفته است. به طوری که متغیر واردات به واردات واقعی کالاهای مصرفی، سرمایه ای و واسطه ای تفکیک و اثرات متغیرهای انتقالی با برآورد مدل غیرخطی MSIXH (2) -ARX (0،0) بررسی شد. نتایج حاکی از آن است که متغیر واردات کالاهای واسطه ای و سرمایه ای دارای رابطه مثبت و واردات کالاهای مصرفی دارای اثر منفی بر سری همبستگی پویا هستند. لذا، با افزایش واردات کالاهای واسطه ای و سرمایه ای، کاهش مخارج مصرفی دولت و همچنین، اجرای سیاست هایی در جهت تثبیت سطح عمومی قیمت ها و مخارج مصرفی دولت در مقابل تغییرات قیمت نفت، می توان در جهت رشد هر چه بیشتر بخش صنعت و معدن اقدام نمودکلیدواژگان: قیمت نفت خام، رشد بخش صنعت و معدن، واردات کالاهای مصرفی، واردات کالاهای واسطه ای، واردات کالاهای سرمایه ای، DCC، MGARCH، مدل تبدیل مارکف
-
صفحات 235-254آلودگی محیط زیست از نشانه های روشن آثار خارجی منفی است. کارخانه ای که محصولی را تولید می کند از طریق آلوده کردن هوا، آب و… هزینه هایی را برای دیگر اقشار جامعه ایجاد می کند که این هزینه ها در مکانیسم قیمت ها منعکس نمی شود. آثار خارجی مالکیت بردار نمی باشند، یعنی نمی توان منافع یا مضار آثار خارجی را کاملا به انحصار تولیدکننده آن درآورد بنابراین بازار که در آن مالکیت مبادله می شود، نمی تواند همه آثار یک فعالیت را نمایان سازد و به شکست بازار منجر می گردد. بهینه اجتماعی مستلزم این است که فایده خالص کل جامعه حداکثر شود، یعنی مجموع فایده ها و هزینه هایی که به دلیل تولید نیروگاه به کل جامعه وارد می شود باید حداکثر شود. به عبارتی هزینه های خارجی که نیروگاه به جامعه وارد می سازد در تحلیل تعیین مقدار تولید باید لحاظ گردد. این نکته که جامعه چه مقدار حاضر است پرداخت نماید که با آثار خارجی منفی مواجه نشود ارزش اقتصادی هوای پاک را نشان می دهد. ارزش گذاری اقتصادی به دو روش مبتنی بر تقاضا و غیرمبتنی بر تقاضا انجام می شود. تقاضا را می توان از دو طریق مورد برآورد قرار داد، اولا از طریق بررسی خواست های اعلام شده افراد برای محیط زیست پاک، ثانیا با مطالعه و تحقیق پیرامون میزان خرید افراد از کالاهای بازاری قیمت گذاری شده ای که برای بهره مندی از محیط زیست پاک مرتبط با آنها ضروری می باشد، می توان مقدار تقاضا را معین نمود. در محاسبه ارزش اقتصادی بهبود راندمان نیروگاه ها از اطلاعات سال 1393 در زمینه تولید برق در نیروگاه های کشور استفاده شده است. نتایج نشان می دهد اگر راندمان نیروگاه ها به طور متوسط یک در صد افزایش پیدا می کرد با توجه به ساختار سوخت در نیروگاه ها و هزینه خارجی معادل 294 میلیون دلار از هزینه های خارجی اجتناب می شد. در این روش شناسی 294 میلیون دلار را ارزش اقتصادی افزایش یک در صد راندمان قلمداد می کنیم. بدیهی است متناسب با هزینه خارجی آلاینده ها و گازهای گلخانه ای عدد مذکور متفاوت خواهد بودکلیدواژگان: ارزش گذاری اقتصادی، هزینه خارجی، آثار برون زایی منفی، کالای عمومی
-
Pages 7-32The aim of this paper is to utilize a scenario-building method to create a framework for the future of the Irans energy industry and to examine the robust strategies for managing energy sector in Iran. The increasing growth rate of technology and consequently, the growth of energy consumption on one hand and sequence of highly uncertain changes on another hand reveals the necessity of novel foresight methods to deal with these challenges which energy sector management is encountered. This framework helps to develop more resilient conservation policies when faced with uncontrollable, irreducible uncertainty. This method is based on significant factors and critical uncertainties that potentially have an impact on the future of the energy industry. In this paper, a combination of the foresight methods such as Delphi, Environmental Scanning, PEST analysis, and Cross-Impact Analysis was used. Furthermore, MICMAC as a strategic foresight software program has been used for scenario-building. The semi-structured interviews regarding key factors of the energy industry are gathered and categorized into four main fields with using a PEST strategic analysis tool. Cross-impact analysis is performed via a questionnaire. Foreign investment in the energy industry, sanctions, the probability of war and terrorist attacks are identified as the three main factors and critical uncertainties of the Iranian energy industry. Using these critical uncertainties, and all the gathered information from experts, three scenarios were developed: Technology-driven, Stagnation, and Self-sufficiency. Finally, robust strategies for each scenario were determined by robust planning methodKeywords: Foresight, Energy, Assumption, based Planning, Robustness, Cross Impact Analysis, Scenario, Strategic Management
-
Pages 33-76The formulation of a fiscal policy framework in resource-rich countries with respect to other countrie's experiences and local requirements is important in implementation of economic development programs. The evaluation of the effects of oil revenue and productivity shocks on macroeconomic variables is the main purpose of this study, which is addressed within the context of a DSGE model with features such as infrastructure development needs and public investment inefficiencies. Base on RBC model, Results shows that the oil revenue shock increases the consumption, the current and capital spending of the government and reduces the inflation in the short run, although because of the demand side, in medium term push, inflation increase. The results reveal that with an increase in oil revenue the National Development Fund and consequently, the financial resource for concessional facilities to the private sector will be raised.Furthermore, because of the structure of the economy that was largely unproductive and government activity in the economy lead to crowding out effect, the oil revenue investment has a little effect on the growth of the non-oil producing sector. Moreover, a productivity shock in the model has the results that are similar to theoretical expectationsKeywords: Shocks, Model DSGE, Inefficient Investment, Business Cycles, Productivity
-
Pages 77-110The purpose of this study is to measure and compare the social costs of carbon dioxide emissions by economic agents in various regions in Iran based on three different approaches during 1380 to 1391. These approaches include the use of indicators of World Bank and Environmental Protection Agency, investigating various environmental equipment to escape the harmful effects of carbon dioxide emissions and calculating willingness to pay to avoid the deleterious effects of carbon dioxide emissions of the that using the hedonic price pattern. Carbon dioxide emissions have been considered to represent Greenhouse Gases. The amount of carbon dioxide emissions has been calculated based on an indirect method in each province. Then, the associated social costs have been calculated by using three methods for further investigation. The result shows that the social cost per unit of carbon for Irans provinces is different and that it is necessary to use unbalanced pricing policies on emissions. In addition, in this study household's willingness to pay to avoid pollution was calculated in order to separate different regionsKeywords: Social Costs of Pollution, Willingness to Pay, Hedonic Price, Environmental Equipment
-
Pages 111-141In this research, Irans energy system is simulated with the aim of reducing the greenhouse gases (GHG) emissions. Key variables of the system are identified according to experts viewpoints, and their relationships are depicted through a cause and effect diagram. Then, the mathematical equations which denoting variables relations are written according to the literature as well as some methods such as regression. Eventually, different scenarios for allocation of energy resources to end-users, including residential and commercial, agriculture, transportation, industries and power plants are simulated and the one that resulted to reduce the GHG emission in long-term is selected for implementation. Designing a dynamic model of the energy system and its simulation helps decision-makers to investigate other managerial policies as well as their effects on increasing the productivity of the system in the futureKeywords: Oil, Gas Allocation, Reducing of GHG Emission, System Dynamics Approach
-
Pages 143-167In this paper, driving forces for the renewable-energy sector have been ranked with using a hybrid approach. Identification of driving force's importance is a crucial step in national foresight projects or strategic planning in energy management area. So, firstly, the review of the literature and the opinions of experts and fuzzy Delphi method are used to identify and classify of driving forces for renewable energy. Secondly, the classification of driving forces is examined with using the fuzzy DEMATEL method and their causal relationships. In the final stage, we used results from prior stage to rank driving forces with an analytical network process. The results show that the technology capability and political stability are the most important driving forces for renewable energy that can be used for creating scenarios and strategic planningKeywords: Renewable Energies, Energy Driver Forces, Scenario planning
-
Pages 169-194Empirical studies show that the oil price volatility causes structural problems (such as commercial payment problems and budget problems) in Irans economy. Realizing the mechanism of oil price formation can decrease the risk of oil price volatility and its negative effects on Irans economy. The formation of oil price has been changing with the development of oil exchange and future markets so that in short time with the change in the interest rate, the liquidity flow between financial markets and oil market and the price of crude oil deviate from its long-time path. In this paper, we investigate the deviation of crude oil price from its long-term path with respect to relationships between these markets. For this purpose, as well as multivariate GARCH technique method Fisher price jump model and Frankel theory are applied to test this relationship with using daily time series of the crude oil during 2005-13 across different areas (different markets)Keywords: Crude Oil, Interest Rate, Capital Market Index
-
Pages 195-234In this research, the DCC model is estimated to calculate dynamic correlation series between crude oil price and growth of Industry and Mine sector during 1367:1-1392:4. Then, Macroeconomic variables which can explain the dynamic correlation are analyzed as variables of contagion. So, the import, as an effective and affected variable from crude oil price, is separated to real import of consumption, capital and intermediate goods. We apply an MSIXH (2)-ARX (0,0) model to investigate the effects of explaining variables. Our results show that imports of intermediate goods have a positive effect and imports of consumption goods have a negative effect on correlation series. These results suggest that in order to increase Industry and Mine sector growth, increase in import of intermediate goods, reduction in government consumption expenditure and implementing policies to stabilize the general price level and government consumption expenditure against changes in oil prices are necessaryKeywords: Crude Oil Price, Industry, Mine Sector Growth, Imports of Consumption Goods, Imports of Intermediate Goods, Imports of Capital Goods, DCC, MGARCH, Markov Switching Model
-
Pages 235-254Generation of electricity releases various types of pollutants, which cause damages to a wide range of receptors such as human health, natural ecosystems, crops, and building materials. When the cost of such damages is not accounted in the price of electricity, they are referred as external costs. The estimation of external cost has important usage in policy making. An external cost, also known as an externality, arises when the social or economic activities of one group of people have an impact on another group, and that impact is not fully accounted, or compensated for, by the first group. Thus, a power station that generates emissions of SO2, causing damage to building materials or human health, imposes an external cost. Because the generator of the electricity when deciding on the level of the activities does not take into account the impact of these activities on the buildings owners or on those who suffer health damage. In this example, the environmental costs are external because, although they are real costs to the members of the society, the owner of the power station is not taking them into account when making decisions. The economic value is a measure of the benefit provided by an action or service to an economic agent. It is generally measured relative to units of currency, and the interpretation is, therefore "what is the maximum amount of money that a specific actor is willing and able to pay for the good or service"? .In this paper, we calculated the economic value of power generation efficiency improvement. The results show the economic value of one percent increase in power generation efficiency is equal to 294 million dollarsKeywords: Economic Valuation, Negative Externality, Public Good, External Cost
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.