فهرست مطالب

پژوهش نامه تاریخ
پیاپی 50 (بهار 1397)

  • تاریخ انتشار: 1397/02/19
  • تعداد عناوین: 7
|
  • آرش بیدالله خانی *، یاسر که رازه صفحات 1-28
    برندینگ ملت و برندسازی ملی در وجه مفهومی عبارت است از تغییر ، بازسازی و دگرگون کردن تصویر یک کشور در خارج از آن که توسط مردم و افکار عمومی خارجی ادراک شده است. برندینگ ملی در اصل هم تراز کردن تصویر یک ملت با واقعیت است. این امر به ویژه برای کشورهای که تغییرات اساسی را در سیستمهای اقتصادی ، اجتماعی و سیاسی خود تجربه کرده اند، بسیار ضروری است به خصوص به این دلیل که معمولا همیشه تصویر این کشورها به دور از واقعیت این ملتها در دنیای امروز است. حال سوال اساسی این است که اصولا فرآیند ساخت تصویر و برندینگ ملت ایران از چه زمانی شروع شده است؟ مقاله حاضر با مفهوم شناسی فرآیند برندینگ و تصویر سازی ملی با تاکید بر سوال پژوهش بر این امر اذعان می کند که تصویر و برندیگ ملت ایران مدرن، با اقدامات رضا شاه پهلوی برساخته و بازسازی شده است. رضا شاه به عنوان اولین پادشاهی بود که در دوران مدرن اقدام به برساخت گرایی و بازسازی تصویر و برندینگ ملت ایران ، کرد. برندینگ و تصویر ملی ایران امروز و ادراک هویت ملی آن نیز تا حدودی ریشه در ساخت و بازسازی تصویر ایران مدرن دوران رضا شاه دارد.
    کلیدواژگان: برندینگ، ملت، تصویر، ایران، پهلوی
  • محسن بیگدلی* صفحات 29-44
    معاویه و جانشیان او را ( به مناسبت نام جدشان امیه) خلفای اموی یا بنی امیه می نامند. ایشان چهارده تن بوده و 91 سال (ازسال 41تا 132ه .ق) حکومت کرده اند. بنی امیه به دوشعبه تقسیم می شوند: «آل سفیان» یعنی معاویه بن ابوسفیان و پسرش «یزید» و نواده اش معاویه دوم (از سال41تا64 ه .ق)، دیگری «شعبه آل مروان» (از 64تا 132 ه .ق) یعنی «مروان بن الحکم و اولاداو».
    درایام خلفای راشدین خلافت ارثی نبود. مردم هرکس را که صلاح می دیدند به خلافت اختیار می کردند. کناره گیری حسن بن علی بن ابی طالب از خلافت برای معاویه بن ابی سفیان از آغاز مرحله جدیدی درتاریخ اسلام خبر می دهد. نظام حکومتی به نظام پادشاهی موروثی تبدیل شد که درنتیجه این دگرگونی (درساختار حکومتی) مسلمانان در مقابل اوضاع سیاسی جدید، دچار دو دستگی شدند. حکومت بنی امیه (از اغاز پیدایش) به برتری عنصر عرب نسبت به دیگران تاکیدداشت و عربگرایی به شکل آشکار در حکومت امویان حاکم بود. اختلافات عقیدتی با «علویان» امتیاز عرب مسلمان بر موالی و ایرنیان، ماجرای کربلا، محاصره مکه و بی داد گسترده حکومت بنی امیه و... به پیدایی اختلاف ها و درگیری های خونینی منجر گردید و زمینه را برای فروپاشی وانقراض دولت بنی امیه وروی کارآمدن بنی عباس تدارک دید.
    کلیدواژگان: بنی امیه، معاویه، عرب‏ گرایی بنی امیه، مشکلات ‏اجتماعی، اختلافات مذهبی و عوامل اقتصادی
  • بیژن پروان *، رضا دهقانی صفحات 45-64
    دولت فاطمی از دولت های شیعی است که در اواخر قرن سوم هجری (297ه.ق) ؛ توسط یکی از نوادگان اسماعیل ؛ فرزند حضرت امام جعفر صادق (ع) تشکیل شد. به دلایل مختلفی در طول تاریخ؛ از زمان تاسیس این دولت، در خصوص نسب موسسین آن نظرات مختلفی ابراز شده است. صرف نظر از تلاش های عباسیان، حتی شیعیان زیدی و اثنی عشری نیز نظر یکسانی در این مورد نداشته اند. با ورود خاندان میمون, در جریان شکل گیری و تکوین تفکر اسماعیلی, اختلاف و نزاع از شکل عربی- عربی و یا شیعی– سنی به یک پدیده عربی- ایرانی و یا اسلام و غیر اسلام تبدیل می شود. نتایج یافته های نوشتار حاضر؛ نفی انتساب خاندان میمون به این فرقه و لزوم انفکاک میان دو جریان اصیل اسماعیلی؛ به عنوان یک مذهب فکری و جریان ثانوی با نقش پررنگ ایرانی؛ با خصایص کلامی و سیاسی است. خاندان میمون قابل بررسی خاص است.
    کلیدواژگان: فاطمیان، اسماعیلیه، عباسیان، فاطمه زهرا (س)، خاندان میمون
  • رسول رستمی، فرهاد پروانه *، مجتبی گراوند صفحات 65-86
    یکی از مظاهرتمدن، نزد هر ملتی جشن هاست که ریشه در فرهنگ و آداب و رسوم یک جامعه دارند. ابوالفضل بیهقی دبیر رسایل دربار غزنوی ازجمله نویسندگانی است که به طور غیرمستقیم در اثر گران سنگ خود (تاریخ بیهقی) به جشن های عصر خویش پرداخته است.مسئله اصلی پژوهش پاسخ به این سوال است: جشن های ملی و مذهبی عصر غزنوی در تاریخ بیهقی چگونه انعکاس یافته است ؟پژوهش حاضر با هدف مشخص کردن انعکاس جشن های ملی و مذهبی دوره غزنویان، در کتاب تاریخ بیهقی انجام شده است. به این منظور با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی به مطالعه دقیق تاریخ بیهقی پرداخته و تمامی مفاهیم و واژه هایی که در زمینه جشن های ملی و مذهبی بار معنایی داشته اند، استخراج و تفسیر شده است.بر اساس یافته های پژوهش، بیهقی در اثر معروف خود، به خوبی توانسته است، بازتاب جشن های ملی و مذهبی عصر غزنوی را به تصویر بکشد.
    کلیدواژگان: بیهقی، تاریخ بیهقی، عصر غزنوی، جشن های ملی و مذهبی
  • احمد حیدری * صفحات 87-98
    در اوایل دوره هخامنشی رویدادهایی همانند کشته شدن ناگهانی کوروش، کمبوجیه و بردیا در طی یک روند تدریجی رخ می دهد، که موضوع مورد بحث بسیاری از پژوهشگران حوزه تاریخ شده است. بسیاری از محققان این موضوع را به صورت انفرادی مورد تحلیل و مباحثه قرار داده اند ولی تاکنون چگونگی کشته شدن کوروش کمتر مورد بحث قرار گرفته و به صورت یک روند حذف تدریجی خانواده کوروش از سلطنت مورد مباجثه قرار نگرفته است. هدف از این پژوهش آن است که رابطه ای بین سه قتل عضو این خانواده، یعنی کوروش و دو پسرش بردیا و کمبوجیه وجود داشته است و در تمامی این رویدادها داریوش و پدرش حضور داشته اند. این نوشته برای نخستین روند به قدرت رسیدن خانواده داریوش و حذف خانواده کوروش را مورد بررسی و تحلیل قرار می دهد. نتیجه بر آن است که در روند کشته شدن کوروش وشتاسپ و همیارانش حضور داشته و آن ها کوروش را پس از نبرد باسکاها در حال بازگشت به موطن خود به قتل می رسانند و چون شرایط برای دستیابی قدرت مناسب نبود و داریوش هنوز بسیار جوان بود، از این رو کمبوجیه پسر کوروش به حکومت می-رسد. پس از مرگ کمبوجیه بردیا برادر راستین کمبوجیه به قدرت می رسد داریوش به همراه شش یار خود بدون هیچ ممانعتی وارد دربار بردیا شده اورا می کشند. بسیاری از ساتراپ ها که از ماجرای قتل بردیا با خبر می شوند شورش می کنند، داریوش به سرکوبی شورش ها می پردازد و برای توجیه قانونی بودن حکومت خود به ساختن داستان گوماتای مغ و بردیای دروغین می پردازد.
    کلیدواژگان: رویداد قتل کوروش، کمبوجیه، بردیا، گئوماتای مغ، داریوش
  • رضا شعبانی، قباد منصوربخت، فرشید مهری * صفحات 99-124
    آنچه که در این مقاله با عنوان جایگاه دین و روحانیت در نظام آموزشی و دوره پهلوی اول مورد بررسی قرار گرفت حاوی مطالبی است که نحوه و چگونگی برخورد پهلوی اول نسبت به روحانیت در عرصه آموزشی و جایگاه دین در برنامه ریزی و محتوای کتاب درسی را نشان می دهد. با توجه به اینکه حاکمیت در این زمان درصدد نوسازی نظام آموزشی مبتنی بر ناسیونالیسم باستان گرا و سکولاریسم غرب گرا بوده دستگاه فرهنگی رژیم پهلوی درصدد برآمد تا حضور روحانیت در نظام آموزشی را کاسته و در برنامه ها و محتوای متون درسی دینی محدودیتهایی را برای آنها به وجود آورد.
    ایجاد هویت جدید ایرانی براساس توجه به نهادهای زیربنایی همچون نظام آموزشی مهم ترین رویکرد رژیم پهلوی اول در همسان سازی توده با حاکمیت است که در این راستا ملی گرایی افراطی و تجدد گرایی با الگوی غربی مهم ترین شاخصه های نظری رژیم پهلوی اول بوده است. همانطور که گفته شد نظام آموزشی مهم ترین عرصه اجرایی شاخصه های مطروحه ایدئولوژی متجدد رژیم بوده و برای رسیدن به مولفه های نظری مهم ترین اقدامش کاستن نقش روحانیت در نهاد تعلیم و تربیت و برنامه درسی دینی در کتب درسی و برنامه های آموزشی بوده است.
    کلیدواژگان: رضاشاه پهلوی، روحانیت، برنامه ریزی، محتوای کتب درسی دینی، نظام آموزشی
  • محمدتقی فاضلی *، فرزانه احمدی صفحات 125-142
    شاهنشاهی اشکانی یا اشکانیان 247 پ.م. 224 م که با نام امپراتوری پارت ها نیز شناخته می شود، یکی از قدرت های سیاسی و فرهنگی ایرانی در ایران زمین بود که 471 سال بر قسمت اعظم غرب آسیا حکومت کرد. اما این دوره طولانی حکومت دارایی شرایط نامطلوب از منابع تاریخی است. از یک سو در منابع فارسی و عربی کمترین اشاره به آنان نشده و یا به طور غیر مستقیم دراین ادبیات بازتاب داده شده است. ازسوی دیگرمنابعی که به شاه گزینی در حکومت اشکانیان اشاره شده مربوط به نوشته ها نویسندگان یونانی و رومی است. استرابون می گوید: که پادشاهی اشکانی انتخابی است یعنی اشراف و بزرگان عضو مجلس مهستان( به گفته ی یوستینوس مجلس سنا) شاه را انتخاب می کرده اند.با توجه به منابع از شیوه های مختلف شاه گزینی سخن گفته شده است. در ابتدا ، دوره اشکانی بیشتر تحت تاثیر نظام قبیله ای بزرگترین فرد قبیله به شاهی می رسیدکه یک شاه می توانست به طور مستقیم پسر و یا برادرش را به عنوان جانشین خود مشخص کند، که این الگوی بیشتر تحت تاثیر نظام قبیله ای و شرقی است و گاهی نیز از نظام هلنیستی تاثیر می پذیرفت و از ساختار یک نظام پارلمانی که عضو این مجمع تشکیل شده از بزرگان و اشراف و خاندان شاهی است و می توانستند یک شاه را مستقیم انتخاب کنند و توانایی عزل یک شاه را نیز داشته اند. ازطرف دیگرتعلق داشتن منصب شاهنشاهی در یک خاندان اشکانی و موروثی بودن آن سنت برجایی مانده از هخامنشیان است.
    کلیدواژگان: اشکانیان، شاه گزینی، مجلس مهستان، موروثی، منابع تاریخی
|
  • Arash Beidollahkhani *, Yaser Kahrazehi Pages 1-28
    Nation branding in conception meaning way is rebuild, construction and Change of image of the country in outside of the land which perception by foreign people, stakeholder and international public opinion. Originally Nation branding is align of the nation with reality. This is so important matter for countries which passed many fundamental changes in their political, social and economic systems. Now the main question which is regarding to this paper is when the nation branding process and image making of Iran started? This paper with focus one nation branding and national image process, emphasis that nation branding and national image of Iran was constructed with Rezah Shah Pahlavi’s policy. Rezah Shah was a first king of Iran who was acting to constructed and Rebuilding of Iran’s image in modern era. Today also nation branding and national image of Iran and perception of nation identity came from a nation branding which made in Reza Shah Pahlavi’s time.
    Keywords: Branding, Nation, Image, Iran, Pahlavi
  • Mohsen Bigdeli* Pages 29-44

    Mu'awiyah and his followers (according to the name of their Umayyad dynasty) are Caliphs of the Umayyads or Umayyads. He was 14 and 91 years old (from 41 to 132 AH). The Umayyad tribes are divided into two parts: Al-Sufyan, Mu'awiyya ibn Abu Sufyan, his son Yazid and his nephew Mu'awiya II (from 41 to 64 AH), the other "Al-Marwan Branch" (from 64 to 132 AH), namely " Marwan ibn al-Hakam and Ilaadu ».
    The caliphate was not inherited in the caliphate. The people took possession of everyone who was pleasing to the caliphate. The departure of Hassan ibn Ali ibn Abi Talib from the Caliphate for Mu'awiyah ibn Abi Sfyan is from the beginning of a new phase in the history of Islam. The system of government became a hereditary kingdom, which, as a result of this transformation (the structure of government) of Muslims, faced a double division with the new political situation. The Umayyad rule (from the inception) emphasized the superiority of the Arab element to others, and Arabism was clearly in the ruling Umayyad rule. Conflict of opinion with the "Alevis" Muslim Arab score on Mali and Irnian, the Karbala affair, the blockade of Mecca and the widespread ban on the Umayyad regime and… led to bloody controversy and controversy and led to the collapse and the collapse of the Umayyad State Enriched with Bani Abbas
    Keywords: Bani Umayyah, Mu'awiya, Bani Umayyad Arabism, Social Problems, Religious Differences, Economic Factors
  • BIZHAN Parvan *, Reza Dehghani Pages 45-64
    The Fatemid government is one of the Shi'ite governments that was established by one of the grandsons of Isma'il , Imam Ja'far Sadigh's Son ( p.b.u.h) in the late third century of Hegira (297 Lunar Hegira).Since the establishment of this government different viewpoints have been expressed about the descent of its establishers for different reasons. Aport from Abbasids' efforts , even the Zeidi and Asna ashari Shi'ites didn't have the same opinion about it. With the intery of the Maymun household into the formation process and development of the Isma'ilid attitude , diffrencess and disputes change from an Arabic / Arabic or Shi'ite / Sunnite to an Arabic / Iranian or Islamic / non-Islamic phenomenon . The resulta of the findings of the present article are the negation of the relation of Meymun household to this sect and the necessity of the separation between the two genuine Isma'ilid currents as an intellectual religious sect and second current with an effective Iranian role and theological and political traits.The Maymun Family Is able to Spicial Consideration.
    Keywords: Fatemids_Isma'ilids_Abbasids_Fatemeh Zahra ( p.b.u.h )_Maymun household
  • rasol rostami, farhad parvaneh*, mojtaba garavand Pages 65-86

    One of The manifestetionof each civilization is its.ceremonies which originates.from the cultare and rituals of its society. Abulfazl beihaghi is one of the Ghaznavi writers who has dealt with the ceremanics of his era.The main concern of this stwdy is haw these ceremoies have been reflected in the book "Beihaghi history" by the author.
    The current stady has been done to investigate haw these ceremonies have been reflected in the same book.
    To do so we have adopted a discriptive – analytic approach to closely stady the book "Beihaghi history" and collect all the concepts and the words signifyiny those national and reteegiaus ceremonits and interpret the collected data.
    Based on our resuits" Beihaghi" has managed to depict all the national and relegioas ceremares of Ghaznavi era in his famaus book .national and relegioas ceremares of Ghaznavi era in his famaus book .
    Keywords: Beihaghi, Beihaghi history, Ghaznavite era, national, religious ceremonies
  • Ahmad Heydari * Pages 87-98
    The land extensions of Achaemenian government caused power imbalance in Achaemenian family such as that the father and the grandfather of Darius ( that is Vishtasp and Arsham) who had been the relatives of Cyrus and had been settled in margin, had been believed that the governorship is their legal and legitimate right and their goal had been the achievement to power gradually and they had been determined to creating a suitable condition for reigning of their shrewd son that is Darius. As a result Vishtasp and his companions had been killed Cyrus after his fighting with Masagesthes and in the way of returning to home and since the condition had not been suitable for achieving to this power and Darius had been so young, then they had been planned that Darius had gone to Egypt accompanying with Cambyses and after his triennial staying in Egypt and his numerous expeditions to Ethiopia and Libya, he had been killed by Darius and his collaborators in the way of returning to home in Syria. Darius says in Bistoon inscription that Cambyses died in nature and then he fabricates the story of Geumata. After the death of Cambyses, his real brother that is Bardiya had been reign.
    Darius had been entered to Bardiya court without any prohibition and had been killed him accompanying with his six collaborators.( it is necessary to mention that till the time of Darius monarchy,
    Keywords: Event murder of Cyrus, Dariuš, Geumata, Cambiz, Bardia
  • reza shabani, ghobad mansorbakht, farshid mehri* Pages 99-124

    What is studied in this article as the position of religion and the clergymen within the educational system and the First Pahlavi Era contains the materials that indicate the method of reaction of the first Pahlavi toward the clergymen within the education field and the position of the religion in planning and the context of the course books. Hence, the government was trying to renovate the educational system based on the ancient oriented nationalism and western secularism, the cultural system of the Pahlavi regime tried to decrease the presence of the clergymen in educational system and made some restrictions for them regarding the programs and the context of the courses of religion.
    Creation of a new Iranian identity based on focusing on the infrastructural institutes such as educational system, was the most important strategy of the first Pahlavi regime in order to homogenize the common people with the governing body. In this regard, extreme nationalism and western-based modernism were the most important ideologies of the first Pahlavi regime. As it was mentioned, the educational system was the most important context where the mentioned ideologies were executed. In order to achieve the ideological components, Pahlavi's most important actions were decreasing the role of the clergymen in educational institutes, the religion course books and the educational programs.
    Keywords: reza shah pahlavi, clergy, Planning, content of religious books
  • Mohammad taghi fazeli*, farzaneh ahmadi Pages 125-142
    The king selection during the Parthian period relying on the theories and internal and external, historical Sources
    Keywords: Parthian, king selection, parliament of Mahestan, inheritance, Historical Sources