فهرست مطالب

مطالعات امنیت اجتماعی - سال ششم شماره 1 (پیاپی 41، بهار 1394)

فصلنامه مطالعات امنیت اجتماعی
سال ششم شماره 1 (پیاپی 41، بهار 1394)

  • تاریخ انتشار: 1394/03/29
  • تعداد عناوین: 6
|
  • حسین اشتری فرد *، مجید فقیه صفحات 1-22

    «اعتماد عمومی» و «عدم نگرانی از وقوع جرم» در اجتماع یکی از عوامل موثر بر «احساس امنیت اجتماعی» است، این مولفه ها از «تجربه شهروندان نسبت به قربانی بودن آنها»، «حضور محسوس پلیس در جامعه» و «رفتار مناسب پلیس» در رابطه با پیشگیری اجتماعی و برخورد با جرم و جنایت ناشی می شود. هدف از این پژوهش ارائه مدل پیشگیری از نگرانی اجتماعی از وقوع جرم و ایجاد امنیت اجتماعی می باشد. جامعه آماری، شهروندان ساکن تهران بزرگ و نمونه آماری با استفاده از فرمول تعدیل شده کوکران و با روش خوشه ای و از طریق میدانی تعداد 385 نفر تعیین گردید. ابزار اندازه گیری پرسشنامه استاندارد بوده و به منظور تحلیل استنباطی داده ها از تحلیل عاملی تاییدی و برای آزمون فرضیه ها از مدل معادلات ساختاری استفاده شده است. نتایج نشان داد که تجربه قربانی بودن تاثیر مثبت و معنی داری بر نگرانی از وقوع جرم داشته و محسوس بودن پلیس، تاثیر معنی داری بر نگرانی اجتماعی از وقوع جرم و اعتماد اجتماعی به پلیس دارد. پاسخ گویی پلیس منجر به افزایش اعتماد اجتماعی به پلیس می شود و اعتماد اجتماعی نیز خود باعث کاهش نگرانی از وقوع جرم و افزایش احساس امنیت اجتماعی می شود و نهایتا اینکه عامل نگرانی اجتماعی از وقوع جرم باعث احساس امنیت اجتماعی خواهد شد.

    کلیدواژگان: تجربه قربانی بودن، مشهود بودن، نگرانی از وقوع جرم، اعتماد اجتماعی، احساس امنیت اجتماعی
  • حسین ذوالفقاری، صیدال فعال* صفحات 23-45

    پیشگیری اجتماعی مجموعه اقداماتی است که هدف آن خنثی کردن عواملی که در تکوین جرم تاثیر گذار هستند و این به معنای مداخله در محیط های اجتماعی عمومی مشترک مانند محیط های آموزشی؛ اقتصادی، فرهنگی و سیاسی و... و در محیط های اجتماعی شخصی مانند خانواده، محله و... می باشد. با توجه به اهمیت موضوع پیشگیری و کارکردهای متعدد و مهم پلیس در پیشگیری از جرم ؛ پژوهش حاضر با هدف شناسایی نقش پلیس در پیشگیری اجتماعی از جرم و برای پاسخ به این سوالات که «کارکرد های اصلی پلیس در پیشگیری اجتماعی و تعیین میزان تاثیر این کارکرد ها در پیشگیری از جرم چیست؟» به بررسی موضوع پرداخته است. روش پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی و ابزار گرداوری اطلاعات کتابخانه ای و پرسشنامه ای بوده که در این راستا ابتدا با مرور ادبیات تحقیق؛ کارکردهای اصلی پیشگیرانه پلیس حسب دیدگاه برخی از صاحب نظران مطرح مطالعه ؛ و در ادامه مهمترین الگوهای منطبق با وظایف قانونی پلیس ایران طبق مدل کاپوبیانکو و مدل شاو شناسایی و در یک اقدام پیمایشی با بهره گیری از یک پرسشنامه 22 سوالی و با طیف لیکرت مورد سنجش واقع و با نرم افزار spss تجزیه و تحلیل و در ادامه با استفاده از آزمون فریدمن رتبه بندی شده و برای تعیین پایایی آن از فرمول آلفای کرونباخ محاسبه و میزان تاثیرکارکرد های پیشگیرانه مذکور حسب امتیازهای کسب شده احصا گردیده است. جامعه نمونه تعداد 200 نفر از کارکنان سازمان های متولی با مدرک تحصیلی بالاتر از لیسانس که در دو طیف (طیف اول کارشناسان نیروی انتظامی به تعداد 100 نفر و طیف دوم کارشناسان سایر سازمان به تعداد 100 نفر) در دو منطقه 2 و 12 به دلیل تفاوتهای اجتماعی و طبقاتی از کل جامعه آماری به صورت نمونه گیری تصادفی و به طور جداگانه انتخاب شده است. با توجه به شناسایی کارکردهای مهم پلیس در پیشگیری از جرم بر اساس نظریه های مختلف به خصوص طبق مدل های مذکور (حضور ماموران پلیس به عنوان تعلیم دهنده در مراکز آموزشی طبق مدل مارگارت شاو (Shaw,2001) - ارائه اطلاعات به جامعه - حمایت از بزه دیدگان - ایفای نقش به عنوان مربی و الگو - شرکت در مشارکت های محلی پیشگیری از جرم طبق مدل کاپوبیانکو (Capobianco, 2007) و با نگرش به نتایج حاصل از نتایج داده ها و یافته های پژوهش اگر چه هر یک از کارکردهای مذکور در پیشگیری از جرم موثر بوده، ولی کارکرد پیشگیری اجتماعی پلیس (حضور ماموران پلیس به عنوان تعلیم دهنده در مراکز آموزشی) بیشترین اولویت را در پیشگیری اجتماعی از جرم به خود اختصاص داده و در این خصوص پیشنهادهایی ارایه شده است.

    کلیدواژگان: پیشگیری از جرم، پیشگیری اجتماعی از جرم، جرم، پلیس
  • زیبا بنی اسد*، محمدسعید براتی مصلح، فاطمه عمرانی نژاد صفحات 47-82

    انحراف، کج رفتاری، جرم و جنایت سابقه دیرینهای در زندگی بشر و تاریخی به قدمت تاریخ بشری دارد. این واقعیتی است غیرقابل احتراز که هیچ جامعهای از آن در امان نمی باشد مقاله حاضر با هدف «بررسی بسترهای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، روان شناسی افزایش سرقت به عنف در شهر بندرعباس» انجام گرفته است و تبیین نظری آن بر اساس نظریه های اجتماعی، اقتصادی، جمعیتی، فرهنگی، روان شناسی، پدیده سرقت به عنف و تاثیرپذیری آن برامنیت عمومی افراد صورت گرفته است. روش تحقیق مطالعه حاضر، روش مطالعه موردی پژوهش به صورت مقطعی و روش نمونه گیری به صورت غیراحتمالی و از نوع سهمی های می باشد و تکنیک جمع آوری داده ها به صورت مشاهده و با تکمیل پرسش نامه و تکنیک مصاحبه، بوده است که در چند دوره پیوسته مصاحبه عمیق با متهمین به سرقت به عنف و کارشناسان آگاهی و اساتید دانشگاه مولفه های موثر در گرایش افراد به سرقت به عنف مورد بررسی قرار گرفت، سپس متغیرهای که بیشترین فراوان تاثیرگذار به این جرم را به خود اختصاص داده بودند، استخراج گردید، در مرحله بعد مولفه های مورد مرتبط به منظورشاخصسازی از مولفه های موردنظر از لحاظ نظری مورد مطالعه قرار گرفت و براساس آن پرسش نامه محقق ساخته برای مطالعه یکسان از 30 نمونه متهم به سرقت به عنف صورت گرفت، براساس نتایج رگرسیون چندگانه تحقیق، «ضعف در باورها و اعتقادات دینی»،« فقر و بیکاری»، «ناکامی و محرومیت»، «ضعف انضباط اجتماعی»، نقش گروه همسالان»، «نقش رسانه»، «نقصان و ناکارآمدی جریان جامعه پذیری»، «شرایط محیطی و جغرافیایی»، «ضعف اعتماد اجتماعی» به ترتیب تاثیرگذای با مقدار beta (0/68)، beta (0/43)، beta (0/40)،beta (0/34)، beta (0/32)، beta (0/32)، beta (0/26)، beta (0/17) و beta (0/96) در سطح عالی با (احتمال صحت 99/9 درصد)بیشترین میزان سرقت به عنف را تبیین نمودند.

    کلیدواژگان: سرقت به عنف، پیشگیری
  • سعید بنی اسد* صفحات 83-110

    هدف این مقاله بررسی احساس امنیت اجتماعی درپارک ها از دیدگاه شهروندان و شناسایی رابطه آن با برخی از عوامل اجتماعی و محیطی است. روش تحقیق از نوع پیمایشی و ابزار سنجش آن را پرسش نامه محقق ساخته است. جامعه آماری شامل کلیه شهروندان تهرانی و مراجعه کننده به پارکهای شهر تهران است. حجم نمونه آماری به تعداد 1155 نفر برآورد و نمونه گیری به صورت خوشه ای در سطح پارک انجام شد. اعتبار ابزار تحقیق با استفاده از اعتبار صوری و پایایی سوالات آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ در حد بالاتر از 0/75 مورد تایید قرار گرفت. همچنین، تحلیل داده ها بر اساس آمار توصیفی و استنباطی انجام شده و نتایج تحقیق نشان داد که عوامل محیطی مانند کاربری اراضی، تنوع کاربری های پیرامون و ساعت فعالیت آنها و نیز مجاورت مکانی کاربری ها، با افزایش احساس امنیت رابطه معنا داری دارد. تحلیل داده ها نیز نشان داد که بین متغیرهای جنس، سن و سطح تحصیلات با احساس امنیت شهروندان تفاوت و رابطه معناداری وجود ندارد.

    کلیدواژگان: فضای شهری، فضای عمومی، احساس امنیت، فضای بی دفاع شهری، پارک شهر تهران به تفکیک سر کلانتری
  • مهدی کرامتی*، هدی اسدی نیا، محمدمهدی رهبرماه، محمد پورقاسم صفحات 111-130

    پیشگیری از جرم یکی از وظایف دولت ها در دوران مدرن می باشد که با توسل به ابزارهای گوناگون علمی و تجربی در صدد کاهش هرچه بیشتر جرائم به روش های نرم و غیر خشونت آمیز هستند. یکی از بسترهای دستیابی به توان پیشگیری قبل از وقوع جرم، مطالعات علمی و پژوهشی می باشد که یکی از شاخه های این مطالعات، بررسی و سنجش نظرات مردم، مسئولین و مجرمین در حوزه های موضوعی مرتبط می باشد. در این پژوهش سعی شده است تا میزان اثرگذاری نظرسنجی های انجام شده در مرکز افکارسنجی امین بر عملکرد نیروی انتظامی سنجیده تا از این طریق میزان بهره برداری مدیران ناجا از نتایج نظرسنجی ها استخراج شود. طبیعی خواهد بود که با شناسایی میزان اثرگذاری این پژوهش ها بر عملکرد ناجا، می توان برنامه ریزی منسجمی جهت استفاده از ابزار نظرسنجی جهت نیل به هدف پیشگیری از جرم برنامه ریزی کرد. این پژوهش به روش پیمایشی و توزیع پرسشنامه در میان فرماندهان و معاونین پلیس های تخصصی تمامی استان ها انجام شده است و داده های به دست آمده با نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. پژوهش حاضر متکی بر نظریه خاصی نبود و بیشتر سعی در توصیف نظرات جامعه آماری در خصوص موضوع مورد نظر داشته است لیکن از نظریه های نگرش سنجی و سنجش عملکرد و نظریات پیشگیری اجتماعی از جرم، به عنوان راهنما بهره برده است..

    کلیدواژگان: نظرسنجی، نیروی انتظامی، مدیران، نگرش، عملکرد
  • هوشنگ شهبازی، سیدصفر موسوی، بیژن حسین نژاد* صفحات 131-152

    انضباط اجتماعی و نتایج حاصله از آن در سلامتی جامعه، شادابی اجتماعی، احساس امنیت، یگانگی و سازش فردی و اجتماعی اهمیت به سزایی داشته و در نهایت عامل تمدن ساز و شکوه اجتماعی زیستن انسانهاست. زندگی اجتماعی انسان تحت حاکمیت قواعد و هنجارهای اجتماعی است که پیروی از آن مهمترین ویژگی و رکن تربیت و فرهنگ هر جامعه است. در بررسی مسائل اجتماعی همواره مساله نظم و انضباط، ناهنجاری ها و کنترل و نظارت اجتماعی از مقولات برجسته بوده، که شناخت و بررسی علمی مسائل اجتماعی از دغدغه های صاحبنظران و مدیران اجتماعی است. هدف اصلی این مقاله شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر انضباط اجتماعی در میان جوانان اردبیل می باشد. روش های مورد استفاده در این مقاله روش اسنادی و روش پیمایشی می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر از میان جوانان سنین 15-29 سال در شهر اردبیل که تعداد آنها بر اساس آمار سازمان مدیریت و برنامه ریزی 257112 در سال 1390 بوده است انتخاب شده اند که نمونه گیری طبقه بندی و نمونه گیری طبقه ایی تصادفی برای انتخاب نمونه استفاده شده است و جهت تجزیه و تحلیل داده ها بر حسب سطوح سنجش متغیرها از 1- تحلیل دو متغیره: در تحلیل دو متغیره از آزمون های آنالیز واریانس و ضریب همبستگی پیرسون و برای تحلیل های چند متغیره از رگرسیون استفاده شده است. 2- تحلیل چند متغیره: در پژوهش حاضر برای آنالیز داده های گردآوری شده از نرم افزار spss15 استفاده شده است. نتایج استنباطی حاکی از این است که بین متغیرهای مستقل: بین پایبندی دینی، اعتماد اجتماعی، نظارت اجتماعی غیر رسمی و رسمی(پلیس) انضباط اجتماعی رابطه معنی داری وجود دارد.

    کلیدواژگان: انضباط اجتماعی، اعتماد اجتماعی، پایبندی دینی، کنترل اجتماعی(رسمی و غیر رسمی)، جوانان
|
  • Hossein Zolfaghari, Seidal Fa'al Pages 23-45

    Social prevention refers to a series of measures aimed at neutralizing factors impacting occurrence of crime; and this means interference in social public environments such as educational, economic, cultural and political environments; and in social personal environments such as family, neighborhood, etc. Given the importance of the issue of prevention and police's various and important functions in crime prevention; the present research aims at identifying the role of police in social prevention from crime; and finding the answer to this question:"What are the police major functions in social prevention and determining the level of the impact of these functions in crime prevention". The research is of descriptive-analytical type. The tools for gathering information were library documents and questionnaire. In line with this, the research is started with review of literature; major preventive functions of

    Keywords: Crime Prevention, social prevention from crime, Crime, Police
  • Ziba Bani As'ad, MohammadSaeid Barati Mosleh, Fatemeh Omraninejad Pages 47-82

    Deviation, wrongdoing and crime have had a long history in the human beings' life, and they are as old as human being's civilization. This is an inevitable fact that affects every single community. The present article has been conducted with the aim of "reviewing social, economic, cultural, and psychological factors contributing to enhancement of rape rate in the city of Bandar Abbass". The issue has been theoretically reviewed and analyzed based on social, economic, demographic and cultural theories related to the phenomenon of rape and its impact on the individuals' public security. The case study is of periodic type and sampling has been implemented through improbable method, and is of quota type. The data has been gathered through observation, as well as using self-made questionnaire and conducting interviews, wherein those accused of raping, police experts, and university professors were interviewed deeply to survey the constituents effective in having tendency toward raping.

    Keywords: Raping, prevention
  • Saeid Bani Asad Pages 83-110

    The present research aims at reviewing societal security feeling in parks based on the viewpoints of citizens and it also aims at identifying its relationship with some social and place- related factors. The research is of survey type and assessment tool is self-made questionnaire. N=1155 including Tehrani citizens using parks in Tehran. The respondents are selected in clusters from among people in the parks. The validity of the research tool approved through using superficial validity; and reliability of questions approved by Chronbach's alpha coefficient (bigger than 0.75).Data analysis conducted based on descriptive and deductive statistics. The results of the research indicated that there is significant relationship between some factors such as land application, variety of usage of lands around it, and their working hours; and security feeling. Data analysis also indicated there is not significant relationship and difference between some variables such as gender, age and level of education with citizens' security feeling.

    Keywords: Urban area, public area, security feeling, urban defenseless area, parks in Tehran, Police Stations
  • Mehdi Keramati, Hoda Asadinia, MohammadMehdi RahbarMah, Mohammad Pour Ghasem Pages 111-130

    Crime prevention is among the missions of governments in the modern age. Governments are seeking to find avenues for mitigating crime rate in nonaggressive ways through utilizing various scientific and experimental approaches and tools. One of the platforms for achieving potential to prevent crime before its occurrence is conducting scientific and research studies. One of the branches of these studies is reviewing and assessing views of the public, officials and criminals regarding the relevant issues. The present research aims at measuring the effectiveness of polls taken by polling center on the performance of police forces, and the research intends to determine the level of productivity of NAJA managers based on the results of the polls. Obviously identifying the level of effectiveness of these researches on NAJA performance can be used as a base for crime prevention through using the results of the polls. The research is of survey type and has been conducted by distributing questionnaire among commanders and deputy commanders of specialized police forces all over the country; and the data was analyzed by SPSS. The present research does not rely on a specific theory, but it aims at describing the views of the statistical community regarding the issue in mind. However, some polling and performance assessment theories as well as social prevention from crime have been used as a guide.

    Keywords: taking poll, Police Forces, managers, Vision, performance
  • Hooshang Shahbazi, Seyed Safar Mousavi, Bijan Hosseinnejad Pages 131-152

    Social discipline and its consequences play an important role in the society's health, social, youthfulness, security feeling, individual and social compromise; and it leads to formation of civilization and social glory. Human being's social life is dominated by social regulations and norms; and observing these regulations and norms is the most important feature and pillar of every country's culture. When reviewing social issues, the issue of discipline and order, abnormalities and surveillance, and social surveillance has been the prominent topics; and scientific review of social issues has been the main concern of social experts and managers. The present article aims at identifying and prioritizing factors impacting social discipline among young people in Ardebil. The methods utilized in this article are of documentary and survey type. The statistical community of the present article is young people ranging from 15 to 29 in Ardebil. Based on the statistics of Management and Planning Organization, the number of young people of 15-29 in 2011 was 257112.Sampling was made randomly, and dual variables and multivariables are used for analyzing the data. Variance analysis tests and Pearson correlation coefficient are used for analyzing dual-variable analysis; while regression was used for analyzing multi-variables analysis. SPSS15 has been used for analyzing the gathered data in this research.The deductive results indicated that there is significant relationship between independent variables- religious loyalty, social trust, informal and formal (police) social surveillance- and social discipline.

    Keywords: Social discipline, social trust, religious loyalty, social control (formal, informal), young people