نشریه دانش زیستی ایران
سال ششم شماره 1 (بهار 1390)

امروزه رنگدانه های میکروبی بعلت سازگاری با محیط، بیش از رنگ های شیمیایی جهت رنگ رزی منسوجات مورد توجه قرار گرفتهاند. هدف از انجام این تحقیق استخراج، بهینه سازی و بررسی ثبات نوری و شستشویی رنگدانه ویولاسئین از باکتری Janthinobacterium lividum جهت استفاده در صنایع نساجی بوده است. رنگدانه ویولاسئین پس از کشت باکتری با استفاده از حلالهای آلی استخراج گردید. نمودار تولید رنگدانه بر حسب الگوی رشد و بهینهسازی تولید در شرایط مختلف محیطی تعیین گردید. ماهیت ضدمیکروبی، ثبات نوری و شستشویی بر الیاف پنبهای بررسی شد. نتایج بهترین حلال، دما، منبع معدنی و نوع محیط کشت جهت استخراج رنگدانه را به ترتیب اتانل، دمای °C 25، MgSO4 و محیط کشت Mueller Hinton Broth به میزان gL-1 1/3 نشان داد. اثر ضدمیکروبی رنگدانه روی باکتری های اسپوردار با قطر هاله عدم رشد 38 میلیمتر محاسبه شد. ثبات شستشویی 2/5 و ثبات نوری 6 برای رنگدانه فوق تعیین گردید.

عسل، یک ماده غذایی ارزشمند شامل کربوهیدرات ها، آنزیم ها، آمینو اسیدها، اسیدهای آلی، مواد معدنی، ترکیبات آروماتیک، پیگمان ها، موم ها و دانه های گرده است. قسمت اعظم آمینو اسیدهای عسل را پرولین با میزان 50 تا 85 درصد تشکیل میدهد. پرولین، یک آنتی اکسیدان است. کمبود پرولین در بدن، موجب اختلال در ساختن کلاژن تاندون، استخوان و دندان میشود. هدف از این پژوهش، استفاده از میزان آمینو اسید پرولین در شناسایی عسل هایی با کیفیت بهتر بود. در این پژوهش، 9 نمونه عسل طبیعی و بدون فرآوری از ایستگاه های کندوگذاری شش استان شمالی و شمال غربی ایران در اردبیل، مریوان، تبریز، طالقان، بوئینزهرا، سد لار، سیراچال، روستای اولی (شمال غرب تبریز، کیلومتر 30) و روستای سفیدان (شمال غرب تبریز، کیلومتر 20) جمع آوری شد. عسل ها از نظر میزان گلوکز، فروکتوز، pH، رطوبت، اسیدهای آزاد و پرولین مورد بررسی قرار گرفتند. سنجش پرولین، به روش جذب سنجی با اسپکتروفتومتر در 510 نانومتر انجام شد. همه نمونه های عسل، با سه تکرار آزمایش شدند. نتایج حاصل، به روش تجزیه واریانس و آزمون مقایسه میانگین دانکن با احتساب دامنه اطمینان 95 درصد با استفاده از نرم افزار SPSS ارزیابی آماری شد. نتایج نشان داد محدوده تغییرات پرولین در نمونه ها 177- 538mg/kg است. حداقل میزان پرولین، در عسل «اردبیل» و حداکثر آن در عسل «سیراچال» مشاهده شد. همبستگی پرولین با pH، اسیدیته آزاد، قندها و رطوبت در عسل تمامی مناطق، معنی دار بود. پرولین در همه آنها با رطوبت رابطه عکس داشت. بنابراین، با توجه به تنش های خشکی که در بسیاری از نقاط کشورمان وجود دارد، پرولین می تواند به عنوان یک شاخص نسبی عسل های طبیعی ایران به کار آید.

این تحقیق از آذر ماه سال 1388 تا اواخر خرداد ماه 1389 انجام شد. محدوده مورد مطالعه حدود 10 کیلومتر و مسیری از رودخانه کارون بود که در محدوده شهر اهواز قرار دارد. روش شمارش به صورت شمارش کل بود. در مسیر مورد مطالعه،7 گونه آبزی، 13 گونه کنار آبزی و 43 گونه خشکی زی شناسایی شدند. بیشترین تعداد گونه در فروردین ماه (59 گونه) و کمترین تعداد گونه در آذر ماه (22 گونه) در منطقه مورد مطالعه حضور داشتند. از نظر شاخص مارگالف، در فروردین ماه بیشترین غنای گونه ای (6/46) و در آذر ماه، کمترین غنای گونه ای (2/879) وجود داشت. از نظر شاخص منهینک، بیشترین غنای گونهای در دی ماه (0/792) و کمترین غنای گونه ای، در خرداد ماه (0/573)بود. از نظر شاخص سیمپسون، بیشترین تنوع گونه ای به ترتیب در فروردین ماه (0/931) و کمترین تنوع گونه ای در آذر ماه (0/769) وجود داشت، و از نظر شاخص شانون- وینر، بیشترین تنوع گونهای در فروردین ماه (4/344) و کمترین تنوع گونهای در ماه آذر (2/874) بود. از نظر شاخص یکنواختی سیمپسون، بیشترین یکنواختی در فروردین ماه (0/246) و کمترین یکنواختی در خرداد ماه (0/179) وجود داشت و از نظر شاخص کامارگو، اردیبهشت ماه، بیشترین مقدار یکنواختی (0/289) و بهمن ماه، کمترین مقدار یکنواختی (0/217) را به خود اختصاص داده بودند. در نتیجه، با توجه به اینکه شاخص های یکنواختی تنوع گونه ای نشانگر کیفیت خوب زیستگاه هستند، رودخانه کارون برای انواع پرندگان شرایط مناسبی دارد که در این امر بایستی مدیریت آنها مورد توجه قرار گیرد و راهکارهای ارائه شده در مقاله میتواند در بهبود وضعیت رودخانه موثر باشند.

در این مطالعه ، قدرت آنتاگونیستی پنج جدایه باکتریایی جداسازی شده از ریزوسفر درختان توت در مناطق شرقی استان گیلان علیه قارچهای عامل پوسیدگی طوقه و ریشه توت F. oxysporum ،Fusarium solani و Lasiodiplodia theobromae در شرایط گلخانه مورد ارزیابی قرار گرفت. از میان پنج جدایه باکتریایی که در شرایط گلخانه روی قارچ Lasiodiplodia theobromae آزمایش شده بود ، جدایه های H-24 و H-25 به ترتیب با 69/93 و 69/53، درصد بازدارندگی ، بیشترین تاثیر را در کاهش بیماری داشتند . در این آزمون، قارچ کش مانکوزب با 72/57 درصد موجب بیشترین کاهش بیماری شد. در بررسی روی قارچ Fusarium solani، جدایه H-25 با 67/13 درصد و قارچکش مانکوزب با 67/4 درصد بازدارندگی بیشترین تاثیر را در کاهش بیماری داشتند. در خصوص کنترل بیولوژیک قارچ Fusarium oxysporum، جدایه H-25 با 65/97 درصد، کاهش بیماری ، در گروه مشابه با قارچکش مانکوزب با 67/67 درصد کاهش بیماری قرار گرفت.

ال- کارنیتین (L-carnitine) در چندین فرآیند فیزیولوژیک و فارماکولوژیک دخالت کننده در روند پیری نقش دارد. در تحقیق حاضر، اثر ال- کارنیتین بر به یادآوری حافظه با استفاده از شیوه احترازی غیرفعال در موش های صحرایی سالم و اوریکتومی شده بررسی گردید. ال- کارنیتین، در غلظت های 1،5 و 10 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن به صورت خوراکی به موش های صحرایی ماده نژاد ویستار سالم و اوریکتومی شده به مدت 30 روز تیمار گردید. پس از گذشت دوره تیمار، میزان به یادآوری حافظه با استفاده از شیوه احترازی غیرفعال در حیوانات سالم و اوریکتومی شده، بررسی گردید. نتایج نشان داد که تیمار خوراکی ال- کارنیتین در غلظت های 5 و 10 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن، موجب افزایش معنی داری در میزان زمان تاخیر در ورود به اطاق تاریک و کاهش معنی داری بر مدت زمان قرارگیری در بخش تاریک در موش های صحرایی ماده بالغ سالم و اوریکتومی شده می شود. بر اساس نتایج تحقیق حاضر، ال- کارنیتین همچنین موجب افزایش بیادآوری حافظه در موش های صحرایی سالم و اوریکتومی شده می گردد. بنابراین پیشنهاد می شود که ال- کارنیتین بعنوان یک داروی جایگزین برای تقویت به یادآوری حافظه در نظر گرفته شود.

شوری، از جمله عواملی است که انتشار و عملکرد گیاهان را تحتتاثیر قرار م یدهد. در این پژوهش، اثر تراکم های مختلف NaCl و نیز اثرات متقابل یون های Cl− و NO-3 تحت تیمارهای مختلف با غلظت های افزاینده توام NaCl و NaNO3 و نیز غلظت های افزاینده NaCl و کاهنده NaNO3 روی میزان کاتیون های اندام هوایی و ریشه و میزان کربوهیدرات های محلول و نامحلول ریشه در محیط کشت غرقابی Phragmites australis L. مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج آزمایش ها نشان داد که در تیمارهایی با غلظت های بالا از NaCl، میزان Na+ اندام هوایی و ریشه، Mg2+ ریشه افزایش و میزان +K و Ca2+ اندام هوایی و ریشه کاهش یافت، اما در تیمارهایی با غلظت های زیاد نیترات، میزان کاتیون ها، به ویژه K+ و Mg2+ افزایش نشان داد و نیز نتایج مشخص کرد که میزان قندهای محلول ریشه، در غلظت های زیاد از NaCl و غلظت های کمتر NaNO3 نسبت به تیمارهای شاهد و تیمارهایی با میزان نیترات زیاد، افزایش نشان داد و در غلظت های زیاد از NaCl و NaNO3، میزان قندهای نامحلول نیز افزایش نشان داد.

این مطالعه، حاصل پژوهشی از تاریخ 19 اسفند 1388 تا 22 تیر 1389 است. در مدت مطالعه، 11 لانه میوه خور، 38 لانه لیکو و 19 لانه یاکرمی پس از اتمام فصل جوجه آوری، مورد بیومتری قرار گرفتند. بنابر نتایج آزمون منویتنی، هیچکدام از پارامترهای لانه، روی موفقیت جوجه آوری میوه خور اثر معنی داری نداشتند. همچنین، همبستگی معنیداری بین پارامترهای لانه نیز تایید نشد. بنابر نتایج آزمون منویتنی، از بین پارامترهای لانه، تنها بین بلندی لانه و موفقیت جوجه آوری لیکو اختلاف معنیداری مشاهده شد (P<0/05) و همبستگی منفی و معنی دار نیز بین موفقیت و بلندی لانه لیکو تایید شد (P<0/05). بنابر نتایج آزمون منویتنی، هیچ گونه اختلاف معنی داری بین موفقیت جوجه آوری یاکریم و پارامترهای لانه وجود نداشت. همچنین، هیچگونه همبستگی بین پارامترهای لانه و موفقیت جوجه آوری یاکریم مشاهده نشد.

به دلیل ایجاد حجم عظیمی از داده های پروتئومیکی و نیاز به روش های جدید تحلیل نتایج آزمایشگاهی، تحلیل جمعی پروتئین ها میتواند علاوه بر صرف زمان کمتر، محققین را در شناسایی الگوهای جدید در مجموعه داده ها یاری کند. تحلیل خوشه ای یک روش آماری مطلوب و همچنین ابزاری است که میتواند در تحلیل اینگونه داده ها مورد استفاده قرار گیرد. در این مطالعه با استفاده از تکنیک های پروتئومیکی و آنالیزهای بیوانفورماتیکی، پروتئوم سلول های بنیادی طی فرآیند تمایز به آستروسیت مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. ژلهای دو گروه نمونه (سلول های بنیادی و آستروسیت) با استفاده از نرم افزارهای Progensis same spots و Flicker از نظر افزایش و کاهش بیان پروتئینی و شناسایی پروتئین ها بررسی گردید و سپس با استفاده از برنامه های آنالیز پروتئوم DAVID و PANTHER خوشه بندی جهت ایجاد یک رابطه منطقی بین داده های حاصل در این فرآیند انجام گردید. در طی این تمایز 11 پروتئین شناسایی شد که تعدادی از آنها در مطالعات پیشین ارتباط معنی داری با فرآیند تمایز برقرار کرده بودند و تعدادی پروتئین جدید نیز بدست آمد که این پروتئینها میتوانند بیومارکرهای ناشناخته ای برای فرآیند تمایز سلولهای بنیادی به آستروسیت باشند. همچنین، نتایج نشان داد که اکثر پروتئین- های درگیر در این فرآیند در فضای خارج سلولی و قسمتهای بین سلولی وجود داشتند و از نظر عملکرد ملکولی، در دسته پروتئین های اسکلت سلولی و اتصالات سلولی قرار می گیرند. بنابراین، خوشه بندی میتواند روش مطمئنی جهت جداسازی پروتئین ها در گروه های مجزایی بر اساس میزان بیان با عملکرد بیولوژیکی باشد که بدین طریق به محقق کمک میکند تا بتواند بیومارکرها را در بین گروه عظیمی از پروتئین ها با منطق درستتری انتخاب نماید.