فهرست مطالب
مجله محیط زیست و توسعه فرابخشی
پیاپی 58 (زمستان 1396)
- تاریخ انتشار: 1396/10/01
- تعداد عناوین: 5
-
صفحات 1-16
تغییرات آب و هوایی و گرم شدن زمین از جمله مهمترین مشکلات انسان در چند دهه اخیر به حساب می آید. به طوری که این تغییرات به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر زندگی انسان تاثیر زیادی گذاشته است. بحران های زیست محیطی موجود در ایران از جمله کمبود بارش، خشک شدن رودها، تالاب ها و دریاچه ها باعث بروز مخاطرات و آسیب پذیری طبیعی و انسانی شده است. در این میان خشک شدن دریاچه ارومیه به عنوان یک بحران ملی می تواند در ایجاد مشکلات و مخاطرات طبیعی و انسانی نقش مهمی را بازی کند. در این مقاله به بررسی اثرات خشکی دریاچه ارومیه بر مخاطرات و آسیب پذیری طبیعی و انسانی ناحیه پیرامون پرداخته شده است. روش پژوهش توصیفی - تحلیلی است. داده های پژوهش از سازمان ها و مراکز مربوطه جمع آوری شده به وسیله نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) تجزیه و تحلیل شده است. نتایج و پیش بینی های این پژوهش نشان می دهد که با توجه به سکونت بیش از 3 میلیون نفر در پیرامون دریاچه ارومیه، وجود باغات، زمین های کشاورزی و گونه های متنوع جانوری و گیاهی، در صورت خشکی کامل این دریاچه سکونت و سلامت محیط زیست در این ناحیه با مشکلات جدی مواجه می شود و از بین رفتن منابع غذایی و حیاتی باعث بروز تنش های قومی و اجتماعی در منطقه خواهد شد.
کلیدواژگان: دریاچه ارومیه، مخاطرات زیست محیطی، آسیب پذیری، بحران های محیطی -
صفحات 17-30
باوجود گذشت یک دهه از شروع مدیریت پایدار پسماندها با استفاده از رویکرد R3 (کاهش در مبدا، استفاده مجدد و بازیافت)، تابه حال کاربرد این رویکرد در کمینه سازی پسماندهای پتروشیمی در ایران به کار گرفته نشده است. ازاین رو در این تحقیق به بررسی کاربرد این رویکرد بر روی پسماندهای تولیدی مجتمع الفین یازدهم منطقه ویژه اقتصادی پارس جنوبی پرداخته شده است. نتایج بررسی نشان می دهد که در این مجتمع سالانه حدود 265 تن پسماند صنعتی و 408 تن پسماند غیرصنعتی تولید می شود که شیوه دفع آن غالبا به صورت دفن در لندفیل های شهری است. ازاین رو پسماندهای تولیدی مجتمع با استفاده از ضرایب درصد وزنی و درجه خطرناکی، امتیازبندی شده و پسماندهایی که امتیاز بیشتر از 8 کسب کرده اند به عنوان پسماندهای حائز اولویت کمینه سازی انتخاب گردیدند. از 11 پسماند حائز اولویت کمینه سازی، 7 پسماند جز پسماندهای خطرناک و 4 پسماند جز پسماندهای غیرخطرناک مجتمع هستند. درنهایت راهکارها و روش های کمینه سازی پسماندهای حائز اولویت کمینه سازی ارائه شده است که نشان دهنده اولویت بالای روش بازیافت برای پسماندهای تولیدی مجتمع الفین یازدهم است. این مطالعه می تواند به عنوان مثالی از یک سیستم پایدار کمینه سازی پسماند در صنعت پتروشیمی مورد استفاده قرار گیرد.
کلیدواژگان: : پسماندهای پتروشیمی، رویکرد R3، واحد الفین، کمینه سازی پسماند، متدولوژی تحلیل حالات و اثرات خطا -
صفحات 31-42
هدف از این پژوهش بررسی عملکردهای بوم شناختی تالاب های استان اصفهان با تاکید بر تالاب گاوخونی با استفاده از روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و بررسی منابع است.تالاب گاوخونی با پهنه ای به وسعت 41371 کیلومتر مربع یکی از مهم ترین عوامل پیدایش، پایداری و استمرار حیات در طول چند هزار سال گذشته در بخش مرکزی ایران زمین بوده است. گاوخونی یکی از 22 تالاب بین المللی ایران از مجموع 1847 تالابی است که تاکنون به صورت رسمی در سیاهه ی تالاب های کنوانسیون رامسر پذیرفته شده اند. افزون بر آن به دلیل میزبانی دیرینه و شایسته از پرندگان مهاجر، توسط سازمان بین المللی حیات پرندگان به عنوان یکی از مناطق مهم برای زیست پرندگان تشخیص داده شده است. تخریب پوشش گیاهی تالاب و اطراف آن در اثر پیش روی کویر و چرای بی رویه دام در منطقه، قطع یکسره بیشه زارها و درختچه های اطراف تالاب، ورود پساب های صنعتی و شهری به رودخانه زاینده رود و تالاب گاوخونی و صید و شکار بی رویه ی ماهی و پرندگان از مهم ترین عوامل تهدید کننده ی این تالاب محسوب می شوند. هدف از این پژوهش بررسی عملکردهای اکولوژیکی تالاب گاوخونی و حفاظت از آن با استفاده از روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و بررسی منابع است. کارکردهای اصلی تالاب گاوخونی شامل حمایت از تنوع زیستی و تعدیل اقلیمی، خدمات منحصر به فرد آن شامل توریسم، میراث فرهنگی و آموزش و تولیدات تالاب شامل چرای دام و استفاده مردم محلی است. از آن جایی که تخریب این تالاب در تمامی ایعاد اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی تاثیر می گذارد، لازم است سیاست ها و برنامه ریزی های صحیح برای حفظ این اکوسیستم با ارزش به کار گرفته شود.
کلیدواژگان: حفاظت، عملکرد اکولوژیکی و کارکرد، تالاب گاوخونی -
صفحات 43-56
از شاخصه های گفتمان زیست محیطی، شمول جهانی شدن آن می باشد زیرا محیط زیست و پایداری آن بر فرآیند توسعه یک کشور و در مقیاس بزرگتر بر جهان، تاثیرگذار خواهد بود و در این زمینه نظریه پردازی هایی از طریق فیلسوفان و صاحب نظران انجام شده است. از این رو هدف پژوهش حاضر، بررسی نظریه های زیست محیطی با رویکرد سیاست و جهانی شدن بوده است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بود که با بررسی منابع و مقالات و مطالعات کتابخانه ای و با ابزار فیش برداری انجام شده است. در این راستا ابتدا عوامل ایجاد رفتار حفاظت از محیط زیست شامل اطلاعات وآگاهی زیست محیطی، نگرش و نگرانی زیست محیطی، رفتار مسئولانه، آموزش، سواد و اخلاق زیست محیطی بررسی شد و سپس با سیر تاریخی به نظریه های، محیط زیست مورد بحث و مقایسه قرار گرفت.
کلیدواژگان: محیط زیست، سیاست، جهانی شدن، نظریه های محیط زیست -
صفحات 57-78
هدف اصلی این پژوهش بررسی نحوه اثرگذاری فاوا بر توسعه پایدار در محدوده جغرافیایی کشور ایران با استفاده از شاخص های پایداری بوده است. در این مطالعه، پس از تعریف و ارایه شرح مختصری از حوزه های توسعه پایدار و فاوا و مشخص نمودن شاخص های اندازه گیری آن ها، مدل های مطرح در این دو حوزه بررسی گردید. در ادامه به مرور مطالعات پیشین در این خصوص پرداخته شد. سپس با توجه به شاخص های پایداری مستخرج از منابع معتبر بین المللی، مطالعات نظری و مشاوره خبرگان در دو حوزه مذکور، مدل مفهومی پیشنهادی برای بررسی تاثیر متقابل این دو حوزه مطرح گردید. این مدل با استفاده از روش های کمی و از طریق پرسشنامه ساختار یافته تدقیق شده و وزن و میزان تاثیر هریک از مقوله های آن محاسبه و در نهایت مدل تحلیلی پژوهش ارایه گردید. در این تحقیق از روش اکتشافی برای شناسایی مساله، روش کتابخانه ای برای بررسی و مطالعه اطلاعات پیشین و سوابق تحقیق استفاده گردید. در نهایت از طریق مصاحبه با متخصصین عوامل اصلی به منظور طراحی و تبیین مدل اولیه شناسایی و از روش کمی برای تدقیق و اعتبارسنجی مدل استفاده گردید. با توجه به مدل ارایه شده میزان و نحوه اثرگذاری ابعاد فاوا بر شاخص های پایداری مشخص گردید. به طور کلی می توان نتیجه گرفت که توسعه فاوا موجب ارتقای اغلب شاخص های پایداری شده است. در خصوص هر شاخص به تنهایی نیز میزان اثرگذاری مشخص گردیده است.
کلیدواژگان: مدل سنجش، فاوا، توسعه پایدار، شاخص، پایداری
-
Pages 1-16
Climate change and warming are the most important human problems in recent decades. As these changes have had direct and indirect impacts on human life. Environmental crises in Iran, including rainfall shortages, drying of rivers, wetlands and lakes, have caused natural and human hazards and vulnerabilities. In the meantime, drying the Urmia Lake as a national crisis can play an important role in creating natural and human health problems. In this paper, the effects of drought on Urmia Lake on the natural and human hazards and periphery of the area are investigated. The research method is descriptive-analytic. Research data from organizations and related centers collected by GIS software has been analyzed. The results and projections of this study show that with regard to the residence of more than 3 million people around the Lake Urmia, the existence of gardens, agricultural land and various species of animals and plants, in the event of a complete dryness of the lake, habitat and environmental health In this area, there will be serious problems, and the loss of vital food supplies will lead to ethnic and social stress in the region.
Keywords: Lake Urmia, Environmental hazards, Vulnerability, Environmental crises -
Pages 17-30
Using the 3Rs approach (reduces, reuse and recycle) for Sustainable Management of Waste, has been put into practice for almost a decade, however, this approach hasn’t been applied for waste minimization in Iran yet. This study is examining the use of 3Rs approach to the waste produced by 11th Olefin Complex in Pars Special Economic Zone. The results of this survey show that in this complex, 265 tons of industrial waste and 408 tons of non-industrial wastes are produced annually. The waste is mostly buried in the city’s landfills. The waste produced by the Complex is scored based on its weight value and the degree of danger. The types of waste which obtained above eight are highly recommended for waste minimization. Seven out of eleven types of waste are considered as hazardous waste and four are not dangerous. In the end, waste minimization strategies and methods have been presented. These methods show the high priority of recycling waste in Olefin complex and they can be used as a stable system for waste minimization in Petrochemical industry.
Keywords: Petrochemical waste, 3R approach, olefin unit, waste minimization -
Pages 31-42
Gavkhoony wetland with an area of 41371 km2 is one of the most important stability and continuity of life over the past few thousand years in the central part of Iran's. Gavkhoony is one of the 22 wetlands of international of 1847 wetland that has been accepted in the list of wetlands of the Ramsar Convention. In addition, due to the presence of migratory birds has been detected as one of the most important areas for bird life by Bird Life International organization. The destruction of the vegetation surrounding wetlands and overgrazing in the region, cut off bushfires and shrubs around the pond, industrial and municipal wastewater entering the river and the Gavkhoony and Uncontrolled fishing and hunting are the most important factors that has threatened this wetland. The purposes of this study are evaluation of the ecological functions of Gavkhoony wetland and protect it by using cross-sectional study and investigation resources. The main functions of Gavkhoony wetland are the protection of biodiversity and climate mitigation. Unique services are including tourism, heritage and education and Wetland products are including grazing and using local people. Since the destruction of this wetland influenced in all aspects of social, cultural, economic and political, it is necessary to maintain the correct policies and programs to be used this valuable ecosystem
Keywords: Gavkhooni wetland, Conservation, Ecological performance, Function -
Pages 43-56
High globalization is one of the environmental argument indices. Environment and its stableness or inconstancy will be effective on country development process and in a bigger scale, on people of the world. In this context and during human history, some theories have been done by philosophers and scholars. Therefore, the study has been done in order to survey of ecological theories and globalization policy approach. The research method is descriptiveanalytic and the sources and articles carried out by Library Studies and tools of note taking. In the present study we investigated the cause of environmental protection. The historical development of theories and theorists in the field of ecological, environmental, policy and globalization were discussed and interpreted.
Keywords: Environment, Politics, Globalization, Environmental theories -
Pages 57-78
The aim of this study was to investigate the impact of ICT on sustainable development Iran. In this study, a brief definition and description of the sustainable development and ICT, presented based on previous studies and the indicators to measure them have been discussed. Then the constitute models in these area have been considered. According to the extracted indicators the conceptual model to introduce the interaction between these two areas has been proposed. The basic model was the result of theoretical studies and consultation with experts in the two fields. Using qualitative methods and through structured questionnaires the suggested model was validated. The effects and weight of the all dimensions calculated and the analytical model was presented. In general, it can be concluded that the development of ICT is often promotes most of sustainability indicators. For each individual indicator the impact has been identified too
Keywords: ICT, Sustainable Development, Model, Measurement
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.