نشریه دستاوردهای نوین در مطالعات علوم انسانی
پیاپی 35 (فروردین 1400)

پیشگیری از ارتکاب جرم همواره یکی از مهم ترین دغدغه های نظام های حقوقی بوده که عوامل متعددی در افزایش و کاهش ان در جامعه مرتبط است. امروزه در جوامع اسلامی به ویژه ایران، یکی از نهاد های مهم که یکی از وظایف مهم آن ها پیشگیری از جرم از طریق مبارزه با عوامل و فرایندها و یا موقعیت ها اوضاع و احوال موثر در وقوع جرم و ناهنجاری اجتماعی با الگوگیری مستقیم از آموزه های دین اسلام می باشد نهادهای مذهبی است. قوه مقننه بر اساس رسالت خطیر خود به عنوان نهاد مقننن کشور و شان نظارتی خود در تلاش بوده است نسبت به فساد و لزوم مقابله با آن حساس باشد که 9 راهبرد مطرح شده در این مقاله با هدف ایفای نقش مجلش شورای اسلامی علیه فساد پیشنهاد شده است. تامین امنیت فقط در حیطه مسیولین پلیس نیست بلکه بیشتر مسئله ی مرتبط با مشارکت مردم جامعه است به عبارت دیگر امنیت وظیفه جمعی تمام شهروندان زیر نظر مقامات محلی است. رسانه ها منابع عمده آفرینش و پویای فرهنگ به شمار می روند و قدرت و توان این ابزار های فکری از پایه های ان چنان برخوردار است که بدون حضور آن دسترسی به جامعه ای با فرهنگ پویا دست نیافتنی است. حال سوال این است که عوامل افزایش و کاهش جرم در جامعه چیست؟ عوامل افزایش و کاهش جرم مرتبط با عوامل فردی، اجتماعی و روانی دارد. در این تحقیق پایانی از روش کتابخانه ای و استفاده از کتب معتبر و مراجعه به مقاله ها و پایان نامه ها و سایت های اینترنتی استفاده شده است. از دستاوردهای این تحقیق این است که تلاش شده وظایف هر یک از مسیولین مرتبط با جرم کورد بررسی قرار گرفته و با پیدا کردن مشکل و دادن راه حل های مناسب آن اشکالات برطرف شده است.

نقش دین در تغییر رفتار شهروندان در عصر پست مدرن بوسیله مکتب انتقادی فرانکفورت در تحلیل تاریخ و اجتماع بررسی شده است و هابرماس آن را در کتاب قدرت دین اورده است. دین اسلام در قرون وسطی قدرت خود را در شهرسازی نشان داد این دین با تغییر رفتار شهروندی با هجرت و تاسیس شهر اغاز شد، با مهاجرت پیامبر الگوی رفتار انسان از شهر با اخلاق سرمایه داری مکه با رفتار ضد دینی شهروندان به مدینه شهر فرهنگ و قران شکل گرفت. انگیزه آن تکامل رفتار انسان است که کبرای کلی شهرسازی اسلامی و بنیان دموکراسی اسلامی برای شکل گیری شهر است و نشانه اصالت و عمق فلسفی و دینی شهر سازی اسلامی و از پدیده های شهرسازی قرون وسطی است. مبانی نظری آن رفتار فرد، اجتماع و حفظ محیط زیست است و در ادوار تاریخی شهر سازی اسلامی با اموز ه های بنیادین دینی و فلسفی در رفتار پیامبر و آثار فارابی ، ابن رشد، ابن رامی و ابن خلدون پیشگام در نظریه کلاسیک شهری بروز کرده است. تاسیس وتوسعه تشکیلات شهر اسلامی با وقف و حسبه در کتاب تاریخ تشکیلات در اسلام(1392) از دولت پیامبر تا خلافت عثمانی و سلطنت صفویه امده است. پیامبر در اغاز این تشکیلات نخستین فردی است که رفتار شهروندان در محیط شهری را مورد محاسبه قرار داده است (کان رسو ل الله اول من احتسب) حسبه مبنای نظری رفتار شهروند و شهرسازی اسلامی ریشه در سیره اداری و سیاسی پیامبر اسلام در تاسیس مدینه می رسد. مسئله پژوهش این که چرا با وجود تشکیلات اداری شهرداریها و مجامع علمی حقوق مجموعه مدونی در مورد حقوق فردی و اجتماعی و رفتار شهروندان تدوین نشده است. فرضیه پژوهش این است که امکان ارایه طرح جامع مدون کاربردی د ر مورد رفتار شهروندی و حقوق فردی و اجتماعی شهر سازی بر پایه مصادر غنی اسلامی و فکر فلسفی وجود دارد زیرا تجارب شهر سازی اسلامی وقوع ان را ثابت کرده است. ابن الرامی مهندس فقیه شهر ساز مشاور فنی قاضی الجماعه دولت حفصیان در قرن هفتم هجری یکی از سازندگان شهر تونس است که مجموعه مدونی از قوانین شهر سازی را برمبنای اخلاق اسلامی و مقتضیات عمران شهری هفتصد سال پیش تدوین کرده است. مواد پژوهش حاضر تحقیقات مولف از 1381 و رساله فوق دکتری با موضوع دموکراسی و شکل گیری شهر و شهر در گذر تاریخ(2012) است که با روش مکتب انتقادی فرانکفورت صورت گرفته است. از جمله پارادایم شهر اسلامی (1378) که با اقتباس از اموزه های اسلامی در شهر سازی و حقوق شهروندی نوشته شده است. مقاله دوره مدیترانه ای مغرب و افریقیه که روند شهرسازی و تبلور حقوق و اندیشه شهروندی در افریقیه از فتح عربی اسلامی تا قرن دوم هجری و از قرن سوم تا دهم هجری به شهرسازی اسلامی و شهروندی پرداخته است. نکته قابل توجه امکان تدوین فقه اجتهادی شهر بویژه براساس نظریه اجتهادی تشیع و توان اصول فقه تسنن در پرداخت معارف و حقوق شهروندی برمبنای نوازل فقهی است که ابن رامی در مجموعه اجتهادی خود در مورد حقوق شهرسازی و شهر و شهر وند با عنوان اجتهادی احکام البنیان تدوین کرده است.

منظور از وثاقت اخبار آحاد چیست؟ پاسخ به این سوال و بیان ملاکی برای تمییز اخبار نقلا معتبر از غیر آن، می تواند وسعت و دامنه متون دینی را به مثابه یکی از منابع معرفت فقهی فربه یا نحیف نماید. عده‌ای از متفکران مسلمان روایات و اخباری را که به دلیل نقل در کتب معتبر یا قراین دیگر مانند: عمل مشهور، مطابقت با عقل، مطابقت با ظاهر قرآن، مطابقت با سنت متواتر، مطابقت با اجماع مسلمین و مطابقت با اجماع فرقه محقه یا برخی از این قراین، به حد وثوق و اعتماد می‌رسند، حجت می دانند. علامه طباطبایی از این جمله است. در مقابل عده‌ای همچون آیت الله خویی معتقدند تنها روایتی حجت است که افراد ناقل آن «ثقه» باشند. در این مقاله ابتدا دو دیدگاه «وثاقت صدوری» و «وثاقت سندی» تبیین شده و ضمن ارایه توصیف دقیقی از ادله آیت الله خویی و علامه طباطبایی، موضع انتقادی نسبت به مدعای آیت الله خویی بیان میشود. نویسندگان با تقویت موضع علامه طباطبایی نشان می دهند ادعای «انحصار حجیت خبر واحد در وثاقت سندی» از سوی آیت الله خویی قابل دفاع نیست.

اکثرکشورهای جهان شرایط جدید و پیش بینی نشده ای را تجربه می کنند که ناشی از بیماری واگیردار کویید 19 می باشد. با توجه به اینکه آموزش در تمامی کشورها جزء فعالیت های روزانه ی میلیون ها دانش آموز، معلم و والدین می باشد، از شرایط موجود آسیب دیده و میلیاردها دانش آموز و میلیون ها معلم تحت تاثیر تعطیلی مدارس و دیگر محدودیت ها قرار گرفته-اند. مقامات آموزش و پرورش در همه ی کشورها تلاش می کنند نیازهای آموزشی دانش آموزان را با استفاده از پرتال های برخط و آموزش از راه دور رفع کنند. در این تحقیق، پژوهشگر به بررسی راه کارهای آموزشی وزارت آموزش و پرورش در ایران برای انجام خدمات آموزشی و برطرف کردن نیازهای جامعه از طریق تولیدات موسسات آموزشی در دوران کویید 19، پرداخته است. وزارت آموزش و پرورش ایران، با تعطیل شدن مدارس در حوزه ی آموزش از راه دور تصمیم گرفت دوره های آموزشی را از طریق شبکه آموزشی دانش آموزی (شاد) به دانش آموزان و معلمان ارایه دهد وجهت دایر کردن سیستم آموزشی از راه دور به همکاری با رادیو و تلویزیون پرداخت. همچنین جهت برطرف کردن نیازهای دانش آموزان مناطق محروم و کم برخوردار با همکاری خیرین و کمک های مردمی، بسیج و کمیته ی امداد امام خمینی (ره) اقدام به تهیه تبلت، گوشی و سیم کارت های رایگان برای این دانش آموزان نمود.

عکاس ها می خواهند ردپای خود را تا حد ممکن در طبیعت کاهش دهند و با تمرین و ممارست و پشتکار، تصاویر زیبا ثبت کنند. آنها در برابر قدرت طبیعت و در برابر حیوانات ناتوان هستند. پس چرا آنها مطالعه می کنند، سفر میکنند، سختی ها را به جان میخرند که بتوانند تصویری را ثبت کنند؟ دو علت وجود دارد. اول آنکه آنها شاید با این کار به آرامش می رسند و با وارد شدن به دنیای حیوانات از زندگی پر هیاهوی شهری فرار میکنند. البته با دیدن تصاویر آنها تا حدودی می توان به روحیات آنها پی برد. برای مثال وقتی یک عکاس حیات وحش تعاملات یک حیوان ماده و فرزندش را به تصویر می کشد، می تواند به این معنی باشد که آن عکاس در آرزوی یک عشق است و یا اگر دوست دارد که رفتار جالبی را به تصویر بکشد، ممکن است که در زندگی با سختی روبرو شده باشد اما ترجیح می دهد که آن را جدی نگیرد. مورد بعدی که می تواند عکاسی حیات وحش را توجیه کند این است که در جهان پرهیاهوی ما و با گسترش شهرها، زندگی حیوانات در حال از بین رفتن و نسل بسیاری از آنها در حال منقرض شدن است. در این مقاله سعی شده تا حد ممکن اصول اخلاقی منفی و مثبت در حیات وحش را بیان کنیم و راجع به روش های نوین عکاسی حیات وحش هم مطالبی ذکر شود. ما هرچقدر هم که اصول اخلاقی حیات وحش را بدانیم و به آنها آگاه باشیم، تا نتوانیم به آنها نزدیک شویم و تا وقتی نتوانیم عکس خوب بگیریم، پس در واقع موفق نبوده ایم. روش نزدیک شدن به حیوانات و کادربندی های خاص و خوب از مطالبی بود که برای خود من نیز چالش برانگیز بود. پس در ادامه مقاله سعی کردم تا مطالبی در مورد این دو موضوع بیان کنم تا راهگشای دوستان و علاقمندان به عکاسی حیات وحش باشد.

قرآن کریم برای آگاهی بشر و شناخت گوشه های ناشناخته تاریخ و همچنین عبرت پذیری به بیان داستان هایی از اقوام پیشین و انبیاء عظام(ع) پرداخته است.سلیمان بن داود(ع) یکی از انبیاء بنی اسراییل است که در شمار تعدادی از انبیاء علاوه بر رهبری باطنی ومعنوی،رهبری دنیوی بنی اسراییل را نیز بر عهده داشت و سومین پادشاه قدرتمند بنی اسراییل بود.خداوند در قرآن کریم به بیان نعمت های خود بر سلیمان(ع)،مقام والای او و برخی از حوادث حیات وی اشارت کرده است.از سوی دیگر،مولوی عارف بزرگ جهان اسلام که در واقع بسیاری از آیات قرآنی را به زبان شعر بیان داشته و در بسیاری از اشعارش به آیات قرآنی اشارت کرده است،از داستان سلیمان(ع) در قرآن نهایت تاثیر را پذیرفته و آن را به شعر درآورده است.همچنین مولوی گهگاهی عناصر داستانی داستان سلیمان(ع) را با مضامین عرفانی پیوند می زند و این امر در عناصر هدهد،مرغان و سلیمان به کرات دیده می شود.مولوی در داستان های خود که اکثرا از قرآن و روایات معتبر اسلامی الهام گرفته شده،شیوه بین داستانی را در پیش گرفته است به این صورت که داستانی را در خلال داستانی دیگر بیان می کند و این امر فرصت واژگان پردازی نو،همراهی مخاطب و بیان مطالب دیگر و پیوند زدن با دیگر مضامین را به وی می دهد. در این مقاله سعی بر این است که با روش مروری و با استفاده از منابع کتابخانه ای ابتدا آشنایی مختصر با سلیمان(ع) صورت گیرد و سپس به بیان سیمای وی در شعر مولوی پرداخته می شود و در کنار آن از عناصر داستانی و کاراکترهای مرتبط با داستان وی در اشعار مولوی غفلت نمی شود.می توان بیان داشت بیان داستان سلیمان(ع)در اشعار مولوی و توجه وی به این امر یکی دیگر از وجوه الهامات مولوی از قرآن و روایات اسلامی است.

انسان به وجود پذیرش زندگی در اجتماع، حاضر نیست از آنچه که فردی ترین مسایل وی مربوط میشود دست بردارد که آن همان حریم خود است ؛ که حریم خصوصی افراد ازمهم ترین مفاهیمی است که دراکثر مباحث فقهی ونظام های حقوقی به ویژه نظام حقوقی ایران به طور جدی مورد تاکید قرارگرفته است. و از طرف دیگرتجسس کردن یکی از مفاهیمی است که در حوزه های فقه(محتوای آیات وروایات ودیگرادله) و حقوقی(قوانین اسلامی) کاربرد مهمی دارد، به طور کلی ازمفادحوزه های(منابع) مذکور استفاده می شود که اصل اولیه در تجسس، حرمت می باشد؛اما حکم حرمت تجسس دارای حدومرز خاصی بوده و برتمام مصادیق آن نمی توان حکم حرمت را بار کرد ، بلکه تجسس در مواردی ازحکم مطلق حرمت مقید(استثناء)شده و به جواز آن دلالت می کند. پس این تحقیق با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی که براساس ادله اسلامی وحقوقی وهمچنین مبانی اخلاقی نگاشته شده تامفاهیم حریم خصوصی افراد وممنوعیت تجسس درقلمروآن را با رویکرد تامین امینت اخلاقی جامعه مورد بررسی قرار گرفته ،وهمچنین بدیهی است استثنایاتی درتجسس وجود دارد که بارعایت موازین اسلامی وقانونی ضرورت پیدا می کند؛ که آن استثنایات هم بر اساس بعضی از مواد قوانین حقوقی وادله عقلی وهمچنین سیره برای موضوعات مختلفی اجازه داده شده است.

امروزه در دنیا رقابت زیادی بین کشورها روی می دهد اما باید دیدکدام یک از کشورها در ایجاد امنیت اقتصادی و رفاه ملت خود تلاش بیشتری داشته اند. طی دهه های اخیر،احزاب سوسیالیسم و لیبرالیسم بازی گران اصلی عرصه بین المللی بوده اند که در طول تاریخ باهم به رقابت پرداختند ، دراین زورآزمایی بین المللی، کشور های سوسیالیستی به دلایل متعدد دچار فروپاشی شدند ، ولیبرال پیروز میدان شد.امروزه لیبرال با مشکلات متعددی درگیر است. لذا با رویکردآسیب شناسی جامعه ی اقتصادی جهانی ، طرح هایی دراین مورد ارایه گردیده است. امروزه کشور های صنعتی و مدرن دنیا با مشکلاتی نظیر کم بازدهی و هزینه های بالای حقوق کارگران مواجه اند که پیشنهاد می شود؛ روش اول) شرکت های دولتی از انحصارکامل دولت خارج وسهام آن به صورت مساوی بین دولت و کارگران تقسیم شود، سود حاصله آن نیز عادلانه به طور خودکار به وسیله سهام بین دولت وگارگران تقسم شود.با این روش.انگیزه برای تلاش بیشتر می شود و چرخه تولید رشد خواهد کرد دولت نیز از پرداخت های هنگفت حقوق کارگران معاف می گردد، روش دوم) شرکت های بزرگ دنیا به دلیل جلوگیری از ضرر مالی مجبور به تعدیل نیرومی باشند در این موارد دولت ضمن حمایت مالی از این نوع شرکت ها از تعدیل نیروی انسانی جلوگیری وقسمت بزرگ اداره شرکت را بدست کارگران قراردهد در ازای آن تمام کارگران به منظور ایجاد بازار بیشتربا تولید کالاهای ارزان ، تولید و صادرات آن به کشور های جهان سوم را آغاز نمایند، روش سوم) مهمترین زمینه هایی که دولت باید در اجرای آن مداخله کند جلوگیری از اجحاف حق کارگران توسط شرکت ها و جلوگیری از ایجاد بازار سیاه می باشد. همچنین دولت باید از سایر صنایع حیاتی با اعطای وام هایی با بهره کم تفاوتی در مقابل سایر صنایع قایل شود. دولت می تواند از شرکت هایی که افراد زیادی را به اشتغال در آورده اند و برنامه های بیشتری جهت اشتغال بیشتر افراد دارند به منظور حمایت از آن ها مالیات کمتری به نسبت بقیه شرکت ها در یافت کند تا با این کار باعث ایجاد رقابت در بین شرکت ها شود. در پایان باید گفت، جهت حفظ رقابت سالم بین شرکت ها و جلوگیری از تبانی آنان به منظور افزایش قیمت دولت باید همان کالای تولیدی را به صورت انبوه وارد و یا مالیات چند برابری از آنان دریافت نماید تا سایر شرکت ها دست به چنین اقدامات مخربی نزنند.

هدف از این مقاله بررسی تطبیقی محتوای الکترونیکی در کلاسهای مجازی ایران و سنگاپور است . پژوهش حاضر، پژوهشی کیفی است و با روش تطبیقی و توصیفی – تحلیلی با استفاده از رویکرد چهارمرحله ای (توصیف، تفسیر، همجواری، مقایسه) جورج برودی تولید محتوای الکترونیکی، از نظر چیستی و چرایی و چگونگی مورد مطالعه و بررسی واقع شده است. واحد نمونه گیری و مشاهده شده اسناد و مدارک و مستنداتی که مربوط به آموزش و پرورش کل کشورها می باشد که در سطح کلان بررسی صورت گرفته است و استراتژی انتخاب نمونه مورد مطالعه «نظامهای تولید محتوای و فناوری آموزشی» و نظام های مشابه با آن است. جمع آوری داده ها از طریق کتابخانه ای و اسنادی و خواندن و مطالعه مقالات و مجلات علمی و مراجعه به سایتهای علمی استاندارد در این حوزه بوده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که در هر دو کشور ایران و سنگاپور در دهه های اخیر، سیاستگذاران آموزش و پرورش بر جایگزینی روش های فناورانه در تدریس با روش های سنتی و سخنرانی تاکید داشته و تاکید بر محوریت دانش آموز و جایگزین سازی نظام معلم محوری به فراگیر محوری با رویکرد آموزشی و تدریس از طریق حل مساله و اکتشافی و خلاقیت تمرکز داشته اند. همچنین شباهتهای زیاد بین نظام سیاستگذاری آموزشی ایران و سنگاپور وجود دارد که نخبه پروری و تشویق استعدادهای برتر از سری شباهتهایی است که بین سیاست آموزشی ایران و سنگاپور و در هر دو کشور طرحهای متعددی جهت تربیت فراگیر خلاق انجام شده است تفاوت ایران و سنگاپور در به کارگیری فناورانه و استفاده از آموزشهای الکترونیکی و تولیدات الکترونیکی دروس و به کار بردن آنها در فضاهای مجازی و کلاسهای مجازی می باشد. علیرغم تلاشهای ایران برای محتواسازی الکترونیکی در آموزش و پرورش موفقیت آن در برابر نظام آموزشی سنگاپور کم است و سنگاپور توانسته است با ایجاد شبکه های گسترده ی اینترنت با ویژگیهای عالی و با کیفیت به محتوا سازی در بخش تدریس و جایگزینی تدریس فناورانه با تدریس سنتی ، گوی سبقت را از دیگر کشورها برباید.

تحولات عمده در رویه حاکمیت و مشروعیت واحدهای سیاسی که در نتیجه ظهور انقلاب صنعتی فرصت بروز پیدا کرد و با عصر ارتباطات و فن آوری های نوین در حوزه رسانه های سمعی و بصری توام شده بود، فرمول بازی را از شکل وابستگی به فرایندهای داخلی قدرت محلی-بومی به سوی هژمون خواهی جهانی به نفع سیاست محض قدرتهای صنعتی کشاند. این پروسه که منعکس کننده توصیف متفاوت و جدیدی از ماهیت استعمار کهن که بر غلبه تمدن صنعتی بر تمدن انسانی یا تمدن مسیحیت بر غیر مسیحیت تاکید دارد تحت عنوان نظم نوین جهانی مورد ارزیابی قرار گرفت. در این مقاله با روش تحلیلی-توصیفی به دنبال پاسخ به این پرسش هستیم که آیا سیستم نظم نوین جهانی آنطوری که طراحان آن استدلال میکنند استانداردهای لازم و ضمانت های موثر برای تبدیل شدن به یک مسئله هویتی نظام مند جهت برقراری صلح جامع و پایدار میان گروه های مختلف انسانی را داراست؟. بر این اساس نتیجه گیری میشود که اگرچه تعامل بر سر برقراری نظم نوین جهانی در سطح بین الملل در برهه زمانی کوتاه مدتی همچنین در مناطق جغرافیایی خاص، توانست دستاوردهای تاکتیکی موقتی برای تثبت صلح و ثبات به همراه داشته باشد اما در کلیت، موجب برهم زدن تعادل قوا و فعال سازی جنبش های نژادپرستی، گروه های جدای طلبانه و سازمانهای افراط گرایی ملی-مذهبی شد و عملا همکاری میان قدرتهای منطقه ای و جهانی را به سمت جنگ و خشونت های سازمان یافته متمایل می سازد.

هدف از تاسیس دفاتر اسناد رسمی، عمدتا تنظیم روابط حقوقی اشخاص و اعتبار بخشیدن به انواع عقود، قراردادها، معاملات و تعهدات اشخاص از طریق تنظیم و ثبت انواع سند است که خود تاثیر بسزایی در تضمین امنیت حقوقی جامعه و توسعه بهداشت حقوقی و قانونمند بودن هریک از معاملات منعقده و تامین سلامت معاملات و جلوگیری از مناقشات و اختلافات و طرح دعاوی در محاکم و دادگاه ها دارد؛ امروزه حجم وسیعی از پرونده هایی که در محاکم و دادگاه ها مطرح می شود مربوط به مسایل ثبتی و اختلافات ملکی است و دفاتر اسناد رسمی به عنوان مرجع ثبت اسناد، می توانند، نقش مهمی در جلوگیری از وقوع اختلافات و دعاوی و پیشگیری از جرایم و کمک به قضازدایی ایفاء نمایند.

طبعا تعریف هنر از زبان آدمی بسیار نارساتر است از آفرینش آن، ولی همین نارسا هم تاکنون ناگفته و کم گفته مانده است. از این رو لازم بوده و هست که در این راستا هرچند ساده و مقدماتی، سخن گفته شود. اما به علت گستردگی حوزه ای متاثر از هنر و عوامل تاثیرگذار آن، نمی توان فرمول خاصی برای مواجهه با مقوله ها و پژوهش های هنری تعریف کرد. اما حرکت در جهت نیل به چهارچوب های مشخص و واضح برای هنر می تواند اولین قدم باشد. لذا مقاله پیش رو سعی در بررسی تاریخ عکاسی زیارتی در حرم مطهر رضوی مشهد دارد، نقاط ضعف و قوت را مورد بررسی قرار داده و جهت رفع نواقص آن نکاتی را مطرح می نماید تا به خواست خداوند متعال بتوان سهمی در ارتقای هنر عکاسی از بزرگترین مکان مذهبی ایرانیان داشت.