فهرست مطالب
نشریه پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش
پیاپی 37 (تیر 1400)
- تاریخ انتشار: 1400/04/24
- تعداد عناوین: 16
-
صفحات 1-19
هدف پژوهش بررسی تاثیرات حضور زیاد در شبکه های کجازی بر روابط بین فردی، سبک زندگی و ارزشهای فرهنگی و اخلاقی زوجین شهر اصفهان بود که با روش نمونه گیری هدفمند و در دسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش مصاحبه نیمه ساختاریافته بود که در طول کار با 14 نفر (هفت زوج) به مرحله اشباع رسید. مصاحبه ها ضبط و پیاده سازی و 1923 عبارت مهم با روش کلایزی کد گذاری، تحلیل و مشکلات در کیفیت روابط بین فردی، سبک زندگی و ارزشهای فرهنگی و اخلاقی مرتبط با شبکه های مجازی در دو طبقه مشکلات بین فردی (شامل مشکلات ارتباطی و عاطفی با فرزندان، و اخلال در روابط زناشویی) و طبقه فرهنگی - اخلاقی (شامل 3 مقوله تغییر در سبک زندگی، انحطاط فرهنگی و تغییر ارزشهای مذهبی) و 16 کد مفهومی قرار گرفت. لذا پیشنهاد می شود استفاده درست از شبکه های اجتماعی به عنوان بخشی از مهارت های زندگی و آموزش پیش از ازدواج مورد توجه قرار گیرد.
کلیدواژگان: شبکه های مجازی، روابط بین فردی، سبک زندگی -
صفحات 20-30
پژوهش حاضر، با هدف بررسی اثربخشی آموزش مهارت های مقابله ای بر افزایش سلامت روان و کاهش رفتارهای پرخطر در دانش آموزان مقطع متوسطه ی دوم شهرستان خرم آباد انجام شد. پژوهش از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان پسر مقطع متوسطه دوم شهرستان خرم آباد در نیمسال اول 1399-1398 بود. که تعداد 50 آزمودنی به صورت تصادفی انتخاب و در گروه آزمایشی (25 نفر) و کنترل (25 نفر) گمارده شدند. گروه آزمایش در 8 جلسه 90 دقیقه ای به صورت گروهی تحت آموزش مهارت های مقابله ای قرار گرفتند و گروه کنترل در طول مدت درمان هیچ آموزشی دریافت نکرد. سپس با استفاده از پرسشنامه های GHA-28 و پرسشنامه50 سوالی سنجش رفتارهای پرخطر، میزان افزایش سلامت روان و کاهش رفتارهای پرخطر در افراد شرکت کننده قبل و بعد از کارگاه سنجیده شد. داده های پژوهش از طریق روش تحلیل کواریانس چند متغیری مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که نمره ی افراد گروه آزمایش در پس آزمون، به طور معناداری در تمام مولفه های سلامت روان و رفتارهای پرخطر تفاوت معناداری وجود داشت (P<0.01). پژوهش حاضر نشان داد برنامه آموزش مهارت های مقابله ای می تواند موجب افزایش سلامت روان و کاهش رفتارهای پرخطر در دانش آموزان گردد.
کلیدواژگان: مهارت های مقابله ای، سلامت روان، رفتارهای پرخطر، دانش آموزان، متوسطه، خرم آباد -
صفحات 31-36هدف
شب ادراری به حالات مختلف از عدم کنترل ادرار و دفع ناگهانی و بی اختیاری آن گفته می شود که می تواند منشا اثرات مختلف مضری مانند اختلالات روانی، آشفتگی، اعتماد به نفس پایین و... برای کودک باشد. هدف از انجام پژوهش حاضر مقایسه میزان شب ادراری در کودکان عادی و کودکان دارای اضطراب بود.
روشپژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش، توصیفی از نوع مقایسه ای بود. جامعه آماری شامل کلیه کودکان عادی و کودکان مبتلا به شب ادراری مراجعه کننده به کلینیک های درمانی کودکان و یا متخصصین ارولوژی منطقه 3 شهر تهران در فاصله زمانی دی الی اسفند 1399 بود که از میان آنها به صورت در دسترس، 80 نفر (40 کودک شب ادرار و 40 کودک عادی) به عنوان نمونه در نظر گرفته شد. جهت بررسی از مقیاس تجدیدنظر شده اضطراب آشکار کودکان استفاده شد.
نتایجیافته ها نشان داد تفاوت معناداری در میزان اضطراب در کودکان شب ادرار و کودکان عادی وجود دارد. همچنین میان میزان اضطراب فیزیولوژیک، نگرانی / حساسیت و نگرانی های اجتماعی / تمرکز گروه ها تفاوت وجود دارد و با مقایسه میانگین ها مشخص شد که کودکان شب ادرار از اضطراب بیشتری نسبت به کودکان عادی برخوردارند.
کلیدواژگان: شب ادراری، اضطراب، کودکان -
صفحات 37-46
هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه بین یادگیری سازمانی با نوآوری و عملکرد شغلی کارکنان آموزش و پرورش بود. این پژوهش توصیفی و در روش اجرا از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری در این پژوهش کلیه کارکنان آموزش و پرورش شهر کرمانشاه در نظر گرفته شد که تعداد آنها 662 نفر بودند. نمونه آماری نیز با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی و براساس جدول مورگان تعداد 243 نفراز کارکنان انتخاب شدند و سپس از طریق پرسشنامه های پرسشنامه یادگیری سازمانی توسط نیف، نوآوری تورنس، پرسشنامه عملکرد شغلی پاترسون مورد بررسی قرار گرفتند. یافتهها نشان داد بین یادگیری سازمانی و مولفه های آن (تفکر سیستمی، کار و یادگیری گروهی، فرهنگ سازمانی، اشتراک دانش، چشم انداز مشترک، رهبری مشارکتی و شایستگی کارکنان) با نوآوری کارکنان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. بین یادگیری سازمانی و مولفه های آن (تفکر سیستمی، کار و یادگیری گروهی، فرهنگ سازمانی، اشتراک دانش، رهبری مشارکتی و شایستگی کارکنان) با عملکرد شغلی کارکنان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد اما بین مولفه چشم انداز مشترک با عملکرد شغلی کارکنان رابطه ای وجود نداشت. بین یادگیری سازمانی و نوآوری و عملکرد شغلی کارکنان زن و مرد تفاوت معنی داری وجود ندارد.
کلیدواژگان: یادگیری سازمانی، نوآوری، عملکرد شغلی، کارکنان -
صفحات 47-61زمینه تحقیق و هدف
هدف از این پژوهش، بررسی تاثیر آموزش مهارت های زندگی بر کاهش آشفتگی روانی و افزایش کیفیت زندگی بیماران فشار خونی بود.
روش مطالعهاین پژوهش از لحاظ ماهیت جز تحقیقات کاربردی و از لحاط اجرا جز تحقیقات نیمه آزمایشی و از نوع طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری در این پژوهش شامل کلیه بیماران فشار خونی مراجع کننده به مراکز درمانی شهر هرسین در سال 1399 بود. از بین جامعه آماری، 60 نفر با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس در دو گروه آزمایشی و کنترل (در هر گروه 30 نفر گروه آزمایش و 30 نفر گروه کنترل) انتخاب شد. ابزار های پژوهشی مورد استفاده پرسشنامه های آشفتگی روانی کسلر (2003) و کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی (2006) بود. گروه آزمایش در طول هشت جلسه، هرجلسه به مدت 90 دقیقه آموزش مهارت های زندگی دریافت کردند و پس از سه ماه پیگیری به عمل آمد.
نتایجیافتهها نشان داد آموزش مهارت های زندگی با توجه به میانگین آشفتگی روانی بیماران فشار خونی گروه آزمایش نسبت به میانگین گروه گواه، موجب کاهش آشفتگی روانی گروه آزمایش شده است. میزان تاثیر یا تفاوت برابر با 41/0 میباشد، به عبارت دیگر، 41 درصد تفاوتهای فردی در نمرات پس آزمون آشفتگی روانی مربوط به تاثیر آموزش مهارت های زندگی میباشد.مهارت های زندگی با توجه به میانگین آشفتگی روانی بیماران فشار خونی گروه آزمایش نسبت به میانگین گروه گواه، موجب بهبود آشفتگی روانی گروه آزمایش شده است. میزان تاثیر یا تفاوت برابر با 48/0 میباشد، به عبارت دیگر، 48 درصد تفاوتهای فردی در نمرات پیگیری آشفتگی روانی مربوط به تاثیر مهارت های زندگی میباشد. آموزش مهارت های زندگی با توجه به میانگین کیفیت زندگی بیماران فشار خونی گروه آزمایش نسبت به میانگین گروه گواه، موجب افزایش کیفیت زندگی گروه آزمایش شده است. میزان تاثیر یا تفاوت برابر با 48/0 میباشد، به عبارت دیگر، 48 درصد تفاوتهای فردی در نمرات پس آزمون کیفیت زندگی مربوط به تاثیر آموزش مهارت های زندگی میباشد. آموزش مهارت های زندگی با توجه به میانگین کیفیت زندگی بیماران فشار خونی گروه آزمایش نسبت به میانگین گروه گواه، موجب افزایش کیفیت زندگی گروه آزمایش شده است. میزان تاثیر یا تفاوت برابر با 52/0 میباشد، به عبارت دیگر، 52 درصد تفاوتهای فردی در نمرات پیگیری کیفیت زندگی مربوط به تاثیر مهارت های زندگی میباشد.
بحث و نتیجه گیریآموزش مهارت های زندگی بر کاهش آشفتگی روانی و افزایش کیفیت زندگی بیماران فشار خونی که میتواند از طریق متغیرهای اضطراب و افسردگی و کیفیت زندگی ، شناخت بیماران فشار خونی را تغییر دهد و آنها را قادر سازد که عقیده مثبتتری در کنترل خودشان داشته باشند.
کلیدواژگان: آموزش مهارت های زندگی، آشفتگی روانی، کیفیت زندگی، بیماران فشار خونی -
صفحات 62-84
هدف این پژوهش تعیین نقش واسطه تیوری ذهن در رابطه افسردگی و سبکهای والدگری بود. 201 نفر از دانشآموزان یک دبیرستان با استفاده از نمونهگیری در دسترس به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند و به پرسشنامه افسردگی بک فرم دو (بک، 1996)، پرسشنامه بازشناسی حالتهای هیجانی از روی تصاویر چشم (بارون کوهن و دیگران، 2001)، شیوههای والدگری (بامریند، 1971) پاسخ دادند. دادهها با استفاده از روش معادلات ساختاری مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج به کمک روش نمونهگیری غیرتصادفی در دسترس نشان داد افسردگی و تیوری ذهن رابطه مثبت و همچنین افسردگی با سبک سهل گیرانه رابطه مثبت و با سبک مقتدارنه رابطه منفی دارد. اما افسردگی با سبک استبدادی رابطه ندارد. بر اساس نتایج تیوری ذهن نیز با سبک سهل گیرانه رابطه مثبت و با سبک مقتدارنه رابطه منفی دارد. اما تیوری ذهن با سبک استبدادی رابطه ندارد. تیوری ذهن در ارتباط بین سبک های سهل گیرانه و مقتدارنه با افسردگی نقش واسطه ای دارد؛ اما در ارتباط با سبک استبدادی و افسردگی نقش واسطه ای ندارد. یافتههای این پژوهش در شناخت نقش سبکهای والدگری و عوامل موثر در افسردگی نقش کاربردی دارند و میتوان با آموزشهای مناسب این نقشها را تعدیل کرد.
کلیدواژگان: ئوری ذهن، افسردگی، سبک های والدگری، حالت های هیجانی -
صفحات 85-96
هدف از پژوهش حاضر بررسی و مقایسه میزان شیوع و نوع اختلالات یادگیری در بین دانش آموزان تک زبانه و دوزبانه بوده است. روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع علی- مقایسه ای است. جامعه مورد مطالعه شامل دانش آموزان پسر دوره ابتدایی استان چهارمحال و بختیاری در سه شهرستان شهرکرد، اردل و لردگان در سال تحصیلی 99 - 98 بود. که حدود 120 نفر از آنها (62 نفر تک زبانه و 61 نفر دوزبانه بودند) را به صورت نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب و پرسشنامه مشکلات یادگیری کلواردو ویلکات و همکاران (CLDQ) را در اختیار اولیا دانش آموزان قرار دادیم و از آنها خواستیم که به دقت به سوالات پرسشنامه پاسخ دهند. برای آزمون فرضیه ها از تکنیک های آماری ضریب همبستگی پیرسون و آزمون t مستقل استفاده شد. یافته ها نشان داد که بین دانش آموزان تک زبانه و دوزبانه در خصوص مشکل در خواندن، شناخت اجتماعی، اضطراب اجتماعی، مشکل فضایی و مشکل ریاضی تفاوت معنادار وجود دارد همچنین بین مشکل در خواندن با اضطراب اجتماعی و ریاضی، اضطراب اجتماعی با شناخت اجتماعی و مشکل فضایی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. نتایج حاصل نشان داد که دانش آموزان دوزبانه در هر پنج نوع اختلالات یادگیری دارای میزان شیوع بیشتری نسبت به دانش آموزان تک زبانه می باشند. همچنین می توان گفت بیشترین میزان شیوع اختلالات یادگیری در بین دانش آموزان تک زبانه مربوط به مشکل فضایی با 66/1 درصد و در دانش آموزان دوزبانه مشکل در خواندن و ریاضی با 36/2 درصد می باشد.
کلیدواژگان: تک زبانه و دوزبانه، مشکل در خواندن، شناخت اجتماعی، اضطراب اجتماعی، مشکل فضایی، مشکل در ریاضی -
صفحات 97-112
مد گرایی، تغییر سلیقه، اسلوب و روش موقتی که رفتار افراد و شیوه ی زندگی آن ها را تحت تاثیر قرار داده و برخی را به نیاز فطری تنوع طلبی و زیبایی خواهی انسان، که ممکن است خوب یابد از آن استفاده شود تعبیر کنند. اسلام به آراستگی و زیبایی ظاهری سفارش کرده اما زیبایی و آراستگی در حد اعتدال را پذیرفته است. آنچه به نام مد و تنوع طلبی در جامعه رواج یافته از زمان های بسیار دور، در زمان فتحعلی شاه و رضا شاه در اثر سفر به خارج از کشور و استقبال از پوشش و فرهنگ غربی می باشد. آنان با ترویج این عقیده که داشتن چنین پوششی جامعه را به سوی پیشرفت و ترقی می کشاند روز به روز از آنچه غرب به آنان تحمیل می کرد استقبال می کردند. مسلما آنچه در اثر تقلید از فرهنگ غرب رواج یابد نمی توان آن را نوعی پوشش تلقی کرد در واقع تنوع طلبی منفی خواهد بود، گاهی روی آوردن به آنچه مد روز می باشد شکل طبیعی خود را از دست داده و جامعه را به سوی فساد و تباهی می کشاند. در تحقیق حاضر در فصل اول سخن از تهاجم فرهنگی به میان آمده است، از آن جایی که اکثر قشر جامعه ایران را جوانان تشکیل می دهند، دشمن از طریق هدف قراردادن این قشر و به خصوص زنان جامعه قصد پیاده کردن نقشه های خود را دارد. دشمن از طریق تهاجم نظامی جوانان و زنان را مورد حمله قرار نمی دهد بلکه از طریق فرهنگ وارد شده و به رواج آنچه نام مدگرایی بر آن می نهند وارد می شود. آنان از طریق بی ارزش جلوه دادن دین و باروهای دینی، عقب مانده خواندن دین و برنامه های دینی سعی دارند قشر جوان جامعه را به سوی خود متمایل کنند. در این راستا از طریق برنامه های مستهجن، بازی های کامپیوتری، دفاع از حقوق بشر... و تهاجم خود را آغاز می کنند یکی از اهداف مهم دشمن ضربه زدن به نظام ولایت فقیه و از بین بردن نظام اسلام و جایگزین نمودن نظامی بر طبق قوانین خودشان می باشد. در فصل دوم از علل و عوامل مدگرایی سخن به میان آمده است، جونان و نوجوانان به دلیل آمادگی روحی و روانی، چه بسا بیشتر در معرض این خطر قرار دارند. آنان در پی کسب هویت و استقلال شخصیت هستند و به دنبال برگزیدن صفات لازم از دیگران پیروی می کنند آنان با انتخاب این نوع مد گرایی که غرب مروج آن است به دنبال خود نمایی، تشخیص طلبی، اظهار غنای مالی، چشم و هم چشمی و... می باشند. این امور سبب می شود که فرد فقط به دنبال خواسته های نفسانی خود باشد وقتی فرد با چنین وضعی در اجتماع حضور پیدا کند حیاء و عفت او نیز ضعیف می شود. آنچه بیشتر از این پدیده را تشدید می کند ضعف غیرت در بعضی از مردان و بی توجهی خانواده ها است. در فصل سوم، از آثار و پیامدهای مدگرایی، تاثیر آن بر اجتماع، خانواده و مهم تر از همه بر فرد مدگرا سخن می گوید که مهم ترین علل این تاثیرات در نتیجه زیاده خواهی غیر معقولانه انسان و در نظر نگرفتن هدف اصلی از زندگی و بی توجهی به آخرت است. از جمله تاثراتی که فرد مدگرا معمولا به آن دچار می شود آن است که وی را فردی عصبی، دچار اضطراب و استرس روحی، تباهی شخصیت، کوتاهی عمر، عقده مند کردن، بلوغ زودرس جنسی است. اثر مدگرایی بر محیط خانواده، متزلزل کردن بنیان خانواده و تن ندادن به ازدواج است. فصل چهارم به مدگرایی در حد افراطی و منفی از دیدگاه آیات و روایات پرداخته و آن را مورد سرزنش قرارد داده است. چنین مدگرایی در نتیجه پیروی از هواهای نفسانی و خواسته دل می باشد. برای تمام حالات و رفتار زن در آیات و روایات حد و مرز تعیین شده است و به خاطر ظرافت زن، آیات و روایات رعایت حدود پوشش، زینت، صحبت کردن با نامحرم و... را بیان کرده تا زن را از آسیب هایی که هم در دنیا و هم در آخرت در نتیجه رعایت نکردن این امور متوجه او است به دور نگه دارد. اسلام می خواهد از طریق رعایت حد و مرز بین زن و مرد و رعایت پوشش مناسب افراد را به اهداف بلند و آرمانی برساند.
کلیدواژگان: مدگرایی، آثار، آموزه های اسلامی -
صفحات 113-125
نظر بر اهمیت مشکلات روانشناختی از جمله افسردگی در کودکان با آسیب بینایی، هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثر بخشی بازی درمانی و خنده درمانی بر افسردگی دانش آموزان با آسیب بینایی دوره دوم ابتدایی است. تحقیق حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری شامل دانش آموزان ابتدایی دوره دوم با آسیب بینایی مدرسه پسرانه نابینایی شهر مشهد شامل 60 نفردر رنج سنی 9 تا 15 سال است(74/11=M) که در سال تحصیلی 98-99 مشغول به تحصیل بودند. روش نمونه گیری به صورت تصادفی بعد از غربالگری با پرسشنامه افسردگی کودکان و بعد از همتا سازی بر اساس سن و نوع آسیب بینایی، در مجموع 42 نفر انتخاب شد. تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزار SPSS و روش آماری تحلیل کواریانس، تی تست مستقل و تی زوجی محاسبه گردید. برای آزمون برابری واریانس ها از لوین استفاده شد. نتایج تی زوجی نشان داد بین پیش آزمون و پس آزمون گروه های آزمایشی تفاوت معنی داری ایجاد شده است. نتایج آزمون تی مستقل نشان داد بین گروه ها قبل از مداخله تفاوتی وجود نداشت. نتایج تحلیل کواریانس نشان داد خنده درمانی بر افسردگی کودکان اثر دارد، افسردگی (005/0=P)اما این تفاوت در گروه بازی درمانی معنی دار نبود. بنابر این می توان نتیجه گرفت خنده درمانی روشی مناسب برای تاثیرگذاری بر اضطراب، افسردگی و عزت نفس کودکان با آسیب بینایی است.
کلیدواژگان: بازی درمانی، خنده درمانی، افسردگی، آسیب بینایی -
صفحات 126-135
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه هوش هیجانی و عزت نفس با سبک های دلبستگی در بزرگسالان انجام شد. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بوده است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه بزرگسالان 30 تا 40 سال شهر کرمان می باشد. نمونه این پژوهش شامل 60 نفر از این جامعه می باشد که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. به منظور سنجش متغیرهای پژوهش از پرسشنامه های سبک دلبستگی کولینز و رید (1995)، پرسشنامه هوش هیجانی شوت (1998) و عزت نفس آیزنک (1976)، استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده از آمار توصیفی و استنباطی (آزمون همبستگی و تحلیل رگرسیون) استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که بین متغیر هوش هیجانی و عزت نفس با سبک دلبستگی در سطح کمتر از 01/0 رابطه معنی داری وجود دارد. همچنین بین هوش هیجانی و عزت نفس نیز رابطه معنیداری مشاهده شد. نتایج حاصل از رگرسیون چندمتغیری نیز نشان داد که هوش هیجانی و عزت نفس به طور معناداری قادر به پیش بینی 24 درصد از پراکندگی متغیر سبک دلبستگی هستند. در نتیجه می توان گفت که متغیرهای هوش هیجانی و عزت نفس، پیش بینی کننده ی خوبی برای سبک دلبستگی در بزرگسالی هستند.
کلیدواژگان: سبک دلبستگی، هوش هیجانی، عزت نفس -
صفحات 136-164
فرهنگ یک ملت، شکلدهنده پیکره آن ملت و تعیین و تنظیمکننده ارزشها، باورها، هنجارها و رفتارهای مردمان آن است. در رابطه با طلاق و عوامل پدیدآورنده آن نیز، عوامل اخلاقی و مسئولیت پذیری به شکل مستقل یا زمینهساز سایر عوامل مسبب طلاق، در افزایش یا کاهش میزان آن بسیار حایز اهمیت است. در این راستا، بررسی کیفی\"تجارب مردان و زنان طلاق گرفته، از عوامل اخلاقی و مسئولیت پذیری \" به عنوان گام مهمی در شناخت و پیشگیری از طلاق در کشور، هدف اصلی این پژوهش است. این پژوهش به صورت کیفی، از نوع پدیدارشناسی انجام گرفت. براساس مفاهیم به دستآمده؛ عوامل اخلاقی زمینهساز طلاق شامل چهار زیرمجموعه: الف- \"عدم پایبندی به ارزشهای مذهبی و اخلاقی\"؛ ب-\"عدم پایبندی به ارزشهای اجتماعی\"؛ ج-\"ناهنجاریهای فرد و خانواده\" و د-\"تفاوت در خرده فرهنگهاست\". یافتههای پژوهش نشان داد که در کدبندی الف: کمرنگ شدن ارزشهای اخلاقی- دینی و عدم پایبندی به آنها در ارتباط با جنس مخالف و در قسمت ب: افزایش توقعات، انحرافات و نارضایتی جنسی، تغییر در نقشهای جنسیتی، تاثیر منفی رسانهها و وجود باورهای نادرست در فرد، همچنین در قسمت ج: فقدان آمادگی و مهارت در فرد و خانواده برای انتخاب و زندگی مشترک، فقدان مهارت جنسی، عدم توانایی برای حل مشکل و تعارض در زوجین، فرهنگ تحمیل در انتخاب همسر، قدرت طلبی و سلطهگری در خانواده و فرهنگ اقتصادی نادرست و در نهایت، در کدبندی د: تفاوت در خرده مسئولیت پذیری و عدم کفویت زوجین در زمینههای مختلف، در بروز اختلاف زناشویی و طلاق آنها موثر بودند. یافتهها همچنین بیانگر آن بود که مسئولیت پذیری حاکم بر جدایی، روند طلاق را از مسیر صحیح و مطلوب خود خارج نموده، ضمن وارد کردن آسیب روحی، شخصیتی و جسمی بر زوجین، آن را به واقعهای خصمانه، دامنهدار و برگشتناپذیر مبدل ساختهاست.
کلیدواژگان: عوامل اخلاقی، عوامل مسئولیت پذیری، طلاق، هنجارهای اجتماعی -
صفحات 165-178
در فرآیند برنامهریزی درسی، انتخاب محتوی از اهمیت خاص برخوردار است. لیکن چنین انتخابی باید با تحلیل محتوی همراه باشد تا پیامهای آشکار و مکنون آن شناخته شود. این امر در موضوع هویت ملی، اهمیتی مضاعف دارد. پژوهش حاضر با هدف تحلیل محتوای کتب ادبیات فارسی از منظر هویت ملی انجام شده است. بدین منظور با استفاده از روش تحلیل محتوی، کتب ادبیات فارسی متوسطه دوره اول که در سال 400-99 تالیف شده، مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرارگرفته است. به این منظور از روش آنتروپی شانون برای بدست آوردن ضریب اهمیت هر یک از مقوله تحقیق استفاده شده است. مولفههای اصلی پژوهش شامل ادبیات ملی، اسطوره ملی، میراث فرهنگی، مشترکات ملی و قومیت است، که هر یک توسط واحد تحلیل : لغات، مضمون، تصاویر بررسی گردیدهاند. نتایج پژوهش، نشان داد که به مولفههای ادبیات ملی، مشترکات ملی، میراث فرهنگی، قومیت، اسطورههای ملی در واحدهای لغات، مضمون و تصاویر بهطور هماهنگی توجه نشده است. بطوری که در واحد لغات کتب زبان و ادبیات فارسی به مولفههای ادبیات ملی، مشترکات ملی و میراث فرهنگی توجه شده و به دو مولفه دیگر قومیت و اسطورههای ملی توجه چندانی نشده است. در واحد مضمون کتب ادبیات فارسی به مولفههای مشترکات ملی، ادبیات ملی و میراث فرهنگی توجه شده، در صورتی که به دو مولفه دیگر قومیت و اسطورههای ملی توجه چندانی نشده است. در واحد تصویر کتب ادبیات فارسی دوره راهنمایی به مولفههای قومیت، ادبیات ملی و میراث فرهنگی توجه شده و به دو مولفه دیگر مشترکات ملی و اسطورهها توجه چندانی نشده است. با این امر میتوان نتیجه گرفت، شاید هیچ یک از مولفهها برتری نسبت به دیگری ندارند. یا شاید اینگونه باشد که در هر سال یک مولفه خاص مدنظر بوده است. یا میزان اهمیت دادن به گونهای تصادفی باشد. به نظر میرسد، در این کتب و واحدهای مورد نظر این هماهنگی بطور چشمگیری ملاحظه نمیشود.
کلیدواژگان: زبان و ادبیات فارسی، هویت ملی، تحلیل محتوا، آنتروپی شانون -
صفحات 179-196
در اثر مدرنیته شدن زندگی انسانی در عصر حاضر شاهد پیشرفت و گسترش وسایل ارتباطی مجازی و افزایش چشمگیر کاربران اینترنتی می باشیم . دسترسی سریع و آسان و متنوع بودن این وسایل ارتباطی باعث شده تا انسان ها برای انجام امور فردی، به خصوص در شرایط کنونی جامعه به خاطر محدودیت هایی که در اثر بیماری کرونا اعمال شده است به استفاده از این وسایل علاقه مند شوند و فضای مجازی به عنوان بخشی لاینفک وارد زندگی انسان امروزی شده است؛ اما انسان ها به خاطر مصون ماندن از آسیب ها و مخاطرات و اثرات منفی این فضا لازم است که دستورات اخلاقی این فضا را بشناسند تا با امنیت خاطر از مزایا و اثرات مثبت آن بهره مند شوند. عنوان این مقاله «بایدها و نبایدهای اخلاقی فضای مجازی» است. روش تحیق آن توصیفی و مطالب آن به صورت کتابخانه ای و استفاده از اینترنت و نرم افزار جمع آوری شده است. در این مقاله به ضرورت وجود اخلاق در زندگی انسان از دیدگاه اندیشمندان اسلامی و غیر اسلامی، ضرورت وجود اخلاق در انسان با توجه آیات قرآن و لزوم وجود اخلاق در فضای مجازی پرداخته شده و در ادامه بایدها و نبایدهای اخلاقی فضای مجازی را بیان کرده است.
کلیدواژگان: اخلاق، اینترنت، شایعه، شبهه، فضای مجازی -
صفحات 197-201
امروز بدون شک توجه بیشتر به امر تعلیم و تربیت مهمترین عامل پیشرفت فرهنگی واجتماعی و اقتصادی جامعه است تعلیم و تربیت عهده دار ایجاد زمینه مناسبی جهتتسهیل و توسعه استعدادها و تواناییهای افراد است. بدیهی است این امر مستلزمبرنامهریزیهای وسیع، جامع و حساب شده با توجه به اهداف عمومی آموزشی در هرجامعهای خواهد بود. بدون تردید تاکنون هیچ نظام آموزشی صد درصد به اهداف آموزشی خود نرسیدهاست ولی موفق بودن هر نظام آموزشی به نزدیک تر شدن هر چه بیشتر به اهداف تعیین شدهبستگی دارد و بدین ترتیب هیچ نظام آموزشی را نیز نمیتوان ناموفق خواند، یکیازآفتهای بزرگ هر نظام آموزشی که همه ساله به میزان بسیار زیادی امکانات، منابع واستعدادهای بالقوه انسانی و اقتصادی را تلف میکند پدیده افت تحصیلیاست. به همیندلیل است که یکی از ملاکهای عدم موفقیت هر نظام آموزشی را میزان افت تحصیلی در آن میدانند.بنابر دلایل ذکر شده در این مقاله سعی شده است علل افت تحصیلی دانش آموزان در درس زبان انگلیسی از دیدگاه دبیران این درس بررسی شوند و راهکارهای مناسبی ارایه شده است.
کلیدواژگان: افت تحصیلی، دانش آموزان، زبان انگلیسی، آموزش و پرورش -
صفحات 202-213
هدف از این تحقیق اثربخشی زوج درمانی پذیرش و تعهد بر رضایت زندگی زناشویی و کیفیت زندگی زوجین در شرف طلاق بود. که پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی از نظر شیوه گردآوری داده ها جزء پژوهش های نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون و گروه آزمایش و کنترل می باشد. جامعه آماری مورد نظر در این پژوهش شامل زوجین در شرف طلاق منطقه 6 شهر تهران بودند که تعداد 40 نفر در دو گروه آزمایش و کنترل انتخاب شدند. در این تحقیق از جلسات زوجدرمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT)، پرسشنامه رضایت زناشویی انریچ و پرسشنامه کیفیت زندگی زناشویی گراهام بی اسپنیر (RDAS) استفاده شد و برای تبیین سوال های تحقیق از روش آماری تحلیل کوواریانس استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که زوج درمانی تعهد و پذیرش 399/0 درصد تغیرات رضایت زناشویی زوجین و همچنین زوج درمانی پذیرش و تعهد 393/0 درصد تغیرات کیفیت زندگی زناشویی و به میزان 177/0 درصد تغیرات در افزایش توافق زوجین و 12/0 درصد تغییرات در افزایش رضایت از زندگی را تبیین می کند. بنابراین اثربخشی زوج درمانی پذیرش و تعهد بر رضایت زندگی زناشویی و کیفیت زندگی زوجین در شرف طلاق تاثیر مثبت و معناداری دارد.
کلیدواژگان: زوج درمانی، پذیرش و تعهد، کیفیت زنذگی زناشویی، رضایت زناشویی، طلاق -
صفحات 214-228
کاوش پیرامون مسئله حجاب این نتیجه را بهدست میدهد که از گستردگی خاصی برخوردار میباشد. چون مجال بررسی کامل آن نیست، به صورت اعم به کارکردهای حجاب در راستای حفظ حقوق بشر و روش های ترویج حجاب و تامین حقوق بشر زن اشاره میشود و با دیدگاه حقوق بشر انعکاس مییابد. چون از جمله مباحثی که همواره بهعنوان یک موضوع بحث برانگیز و جنجالی، مطرح بوده، ذهن و ضمیر انسانها و جوامع بشری را (در داخل و خارج) به خود معطوف و مشغول ساخته است، مقوله حجاب و حقوق بشر میباشد. یافته های پژوهش در باره کارکردهای حجاب در راستای حفظ حقوق بشر شامل: «تقویت امنیت اجتماعی زنان، افزایش آرامش روانی در جامعه، حمایت از خانواده در کارکرد جنسی، حرمت بخشیدن به زن، مجوز حضور زن در اجتماع و احقاق حقوق بشری، استحکام پیوند خانوادگی، مبارزه با نفس و غیره» است. همچنین یافته های دیگر پژوهش در باره روش های ترویج حجاب و تامین حقوق بشر زنان شامل «تقویت ایمان و باورهای دینی زنان، احیاء ارزش-های اصیل اسلامی، شناسایی و معرفی الگوهای والا در زمینه حجاب، کتب درسی، رسانه های گفتاری- نوشتاری- شنیداری- نمایشی، نقش خانواده ها در گسترش فرهنگ حجاب و غیره» می شود.
کلیدواژگان: حقوق بشر، مسئله حجاب، پوشش، حقوق ایران، حقوق افغانستان