فهرست مطالب
نشریه مطالعات جامعه شناسی
سال یازدهم شماره 1 (پیاپی 38، بهار 1397)
- تاریخ انتشار: 1397/01/23
- تعداد عناوین: 8
-
صفحات 7-20
سرمایه اجتماعی در گرو، مشارکت شهروندان و افزایش آگاهی اجتماعی برای همه اعضای جامعه است. در واقع سرمایه مستلزم رعایت عدالت اجتماعی و توجه متوازن به وجوه فرهنگی، سیاسی و اقتصادی حیات جامعه است؛ به گونه ای که نیروی انسانی را به فراگرد توسعه خوشبین و امیدوار سازد. امروزه سرمایه اجتماعی به عنوان یکی از عوامل محوری اثرگذار بر توسعه محلات و شهرها است. هدف، بررسی جامعه شناختی سرمایه اجتماعی محله های شهر تهران می باشد. روش پژوهش، توصیفی از نوع پیمایش و برای جمع آوری داده ها از ابزار پرسشنامه محقق ساخته و برای تحلیل داده های پژوهش از نرم افزارهای SPSS و نرم افزار معادلات ساختاری[1] استفاده شده است. جامعه آماری شامل شهروندان بالای 18 سال ساکن در سه ناحیه شهر تهران می شودکه 240 نفر از ساکنان با روش نمونه گیری خوشه ای در سه منطقه بالا، متوسط و پایین شهر انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد که میزان سرمایه اجتماعی در بین محله های مورد مطالعه متفاوت بوده است.
کلیدواژگان: سرمایه اجتماعی، اعتماد، مشارکت، احساس تعلق، ارتباطات -
صفحات 21-42
هدف ازمطالعه حاضر، بررسی رابطه بین میزان ساعات استفاده ازشبکه های اجتماعی و میزان انسجام اجتماعی خانواده در بین خانواده های شهر نقده می باشد. جامعه آماری تحقیق را خانواده های شهر نقده به تعداد 23706 خانوار تشکیل می دهد که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 378 نفر به عنوان حجم نمونه و به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای (378) انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری در تحقیق حاضر، پرسشنامه های محقق ساخته میزان انسجام خانواده و میزان ساعات استفاده از شبکه های اجتماعی بودند. اعتبار پرسشنامه های مورد نظر با استفاده از اعتبار صوری و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ مورد آزمون قرار گرفت و ضریب آن برای کل پرسشنامه 75/0 محاسبه گردید. بر اساس نتایج به دست آمده از آزمون فرضیه های تحقیق، بین میزان ساعات استفاده از شبکه های مجازی و میزان انسجام خانواده رابطه معنی دار و معکوس وجود داشت و در بررسی ابعاد انسجام خانواده، متغیرهای میزان مطلوبیت روابط زناشویی و روابط فرزندان و والدین با میزان استفاده از شبکه های مجازی رابطه معنی دار و معکوس، اما با متغیر میزان مطلوبیت مناسبات خانوادگی رابطه معنی داری به دست نیامد. هم چنین بین نوع فعایت درشبکه های مجازی و میزان انسجام خانواده ها تفاوت معنی دار نبود، اما میزان انسجام خانواده ها بر حسب تحصیلات متفاوت گزارش شد.
کلیدواژگان: انسجام خانواده، شبکه های اجتماعی (مجازی)، روابط والدین و فرزندان -
صفحات 43-60
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه میزان استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی واتس آپ و تلگرام با سبک زندگی دانشجویان رشته های علوم اجتماعی دانشگاه آزاداسلامی واحدعلوم تحقیقات تهران انجام گرفت. روش پژوهش از حیث هدف کاربردی و از نظر نوع آن توصیفی- پیمایشی می باشد. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه دانشجویان رشته علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران که تعداد آن ها 960 نفر است. حجم نمونه با استفاده از فرمول عمومی کوکران تعداد 274 نفر می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند ابزار سنجش دو پرسشنامه استاندارد 70 سوالی سبک زندگی LSQ و پرسشنامه 20 سوالی محقق ساخته شبکه های اجتماعی مجازی می باشد که بر اساس مقیاس 5 گزینه ای لیکرت تهیه و تنظیم گردیده است. اعتبار پرسشنامه ها توسط اساتید و کارشناسان و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب 0.87 و 0.81 به دست آمده است. نتایج نشان داد که بین میزان استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی واتس آپ و تلگرام با سبک زندگی و تمامی ابعاد آن رابطه معکوس و معنی داری وجود دارد. به عبارت دیگر با افزایش میزان استفاده ازشبکه های اجتماعی مجازی واتس آپ و تلگرام کیفیت همه ابعاد سبک زندگی دانشجویان رشته های علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران کاهش می یابد.
کلیدواژگان: شبکه های اجتماعی مجازی، واتس آپ، تلگرام، سبک زندگی، دانشجویان -
صفحات 61-83
مطالعه حاضر با هدف سنجش و شناسایی برخی عوامل تاثیرگذار و مرتبط با امنیت اجتماعی در بین شهروندان کلانشهر تبریز در سال 1395 صورت گرفته است4. این مطالعه از نوع پیمایش و به لحاظ زمانی مقطعی می باشد. برای جمع آوری اطلاعات مرتبط با متغیرهای تحقیق از تکنیک پرسشنامه ساخت یافته (به صورت مصاحبه با افراد) استفاده شد. جامعه آماری تحقیق حاضر شامل شهروندان 18 تا 64 سال کلانشهر تبریز می باشد. حجم نمونه آماری با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران 400 نفر برآورد گردید. روش نمونه گیری در پژوهش حاضر خوشه ای چندمرحله ای می باشد. به این ترتیب که بین مناطق نه گانه شهر تبریز 40 بلوک با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شد و تعداد بلوک ها در هر منطقه بر اساس حجم جمعیت منطقه تعیین شد. برای اندازه گیری تمام متغیرهای تحقیق از طیف لیکرت و مقیاس فاصله ای استفاده شده است. به منظور بررسی پایایی مقیاس های تحقیق از شاخص (آلفای کرونباخ) استفاده شد و برای بررسی اعتبار سازه ای وسیله اندازه گیری، روش تحلیل عاملی تاییدی با استفاده از الگوی معادلات ساختاری (SEM) مورد استفاده قرار گرفته شد. به منظور انجام تحلیل های دو متغیره از آزمون تفاوت میانگین و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد و جهت انجام تحلیل های چند متغیره و بررسی روابط علی، روش تحلیل مسیر با استفاده از الگوی معادلات ساختاری مورد استفاده قرار گرفت. بسته های آماری مورد استفاده در این مطالعه نرم افزارهای SPSS20 و Lisrel 8.8 می باشد. یافته ها نشان داد که: 1. میزان امنیت اجتماعی در ابعاد مختلف مادی و معنوی از دیدگاه شهروندان تبریزی در حد متوسط می باشد. 2. در بین متغیرهای زمینه ای تحقیق تنها محل سکونت رابطه معناداری با امنیت اجتماعی دارد. 3. مدل تحقیق نشان داد که عوامل درونی مثل آگاهی از وجود امنیت، رضایت از زندگی و مسیولیت پذیری شهروندی در مقایسه با عوامل بیرونی و فیزیکی مثل حضور پلیس و عملکرد آن نقش تعیین کننده تری در ایجاد امنیت اجتماعی در بین شهروندان شهر تبریز دارند. 4. هم چنین مشخص شد که رسانه نقش میانجی و کلیدی را در افزایش امنیت اجتماعی در جامعه ایفا می کنند.
کلیدواژگان: امنیت اجتماعی، رسانه، رضایت از زندگی، مسئولیت پذیری اجتماعی، آگاهی از امنیت -
صفحات 85-100
امروزه با گسترش فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی نوین بسیاری از مفاهیم نظیر جنگ، قدرت، پیروزی و شکست دارای معانی و راهبردهای جدیدی شده است که از تحقق حاکمیت و هژمونی نظام سلطه و استیلای فرهنگ بیگانه با استفاده از فضای رسانه ای حاکم بر جهان حکایت دارد. دستاورد جنگ نرم در بافت های شهری، توصیف کاملی از مبارزه خاموش و بی صدا با نگرش ها، گرایش ها، مفاهیم و شاخص های مذهبی است که در نهایت این عناصر به مرور زمان، رو به فراموشی رفته اند. این در حالی است که ایرانیان با توجه به فرهنگ خود، به حضور چنین فضاهایی وابسته هستند. این فضاها در گذشته روابط تعاملی و موثری با پیرامون خود داشته اند که می توانند در آینده نیز داشته باشند. حصول این امر از طریق مسئله یابی تضادهای موجود و تدوین راه حل های برخورد با آن، با اتکا به نوعی برنامه ریزی عقلایی اجتناب ناپذیر و البته امکان پذیر است که در سایه ایجاد راهبرهای رسانه شهری قابل تحقق است. در این مقاله، سعی بر آن است تا با شناسایی دو گونه متفاوت (بافت پر و خالی برخوردار از عناصر شاخص مذهبی) و بهره گیری از روش های میدانی، کتابخانه ای و پیمایشی با رویکرد علی، شناختی جامع در مبانی نظری و مطالعات میدانی آن حاصل گردد و با در تقابل قراردادن این دو، به اصول سازمان دهی فضایی موثر در جهت مقاوم سازی بافت های شهری در مقابله با جنگ نرم شهری، دست یافت. مهم ترین نتایج مستخرج از این پژوهش تدوین اصول سازماندهی فضایی جنگ نرم در بافت های شهری است که 3 موضوع راهبردی به عنوان الگویی برای برنامه ریزی و طراحی بافت های شهری برخوردار از عناصر شاخص مذهبی در برابر جنگ نرم شهری ارایه می دهد.
کلیدواژگان: اصول سازمان دهی فضایی، رسانه و جنگ نرم -
صفحات 101-118
یکی ازدانش های موردنیاز مفسر در فهم صحیح آیات قرآن، دانش شناخت شرایط اجتماعی مخاطبان سخن و موقعیت های نزول هست. شرایط اجتماعی می تواند دارای کارکردهای دوگانه عصر نزول و عصر مفسر باشد. توجه مفسر به کارکرد اولی (شرایط اجتماعی عصر نزول) در فرآیند تفسیر آیه مودت از ضروریات به شمار می رود. ولی کارکرد دوم (شرایط اجتماعی عصر مفسر) مفسر را در ورطه تفسیر به رای قرار می دهد. لذا نگارنده با بررسی کارکرد شرایط اجتماعی در اهم تفاسیر شیعه و اهل سنت به این نتیجه رسیده که در آن تفاسیر کارکرد اول کمترین نقش را ایفا نموده است؛ ولی کارکرد دوم با غلبه شرایط اجتماعی و سیاسی جریان خلفا در اعصار مختلف با زمینه سازی بسترهای کلامی مناسب ازسوی متکلمان و اقدامات عملی خلفا و سیاست مداران آن جریان، موجب عدم موفقیت اکثر مفسران در رعایت اصل بی طرفی شده و آنان را از توجه به اولین کارکرد عنصر شرایط اجتماعی یعنی شرایط اجتماعی عصر نزول و تبیین سبب نزول صحیح آیه مودت که مدنی النزول هست، بازداشته است.
کلیدواژگان: کارکرد عنصر، شرایط اجتماعی، تفسیر، مفسران شیعه و اهل سنت، آیه مودت، جامعه شناسی دینی -
صفحات 119-137
هدف ازتحقیق حاضر شناسایی عامل های محوری سبک زندگی خانواده های روستایی شهرستان بستان آباد و تعیین سهم آن ها در تبیین تغییرات سبک زندگی است. روش تحقیق پیمایشی بوده و جامعه آماری پژوهش حاضر در بر گیرنده سرپرستان خانواده های روستایی شهرستان بستان آباد به تعداد 18645 نفر درسال 1395 می باشدکه از این تعداد 376 نفر براساس فرمول کوکران و به شیوه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده اند. روش آماری مورد استفاده، آمار توصیفی همراه با تحلیل عاملی و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه بوده است که اعتبار ابزار گردآوری اطلاعات از طریق اعتبار صوری و پایایی آن با آلفای کرونباخ اندازه گیری شد. بر اساس یافته تحقیق می توان در بعد اقتصادی از عامل های تولیدگرا، پس اندازگرا، مصرف گرا، در بعد اجتماعی ازعامل های مشارکت گرا، جمع گرا و دگردوست نام برد. عامل های ازدواج گرا و پسرگرا دربعد ارزش ها هستند و دربعد هویتی عامل های اصالت گرا، خودباور و تکلیف گرا استخراج شدند، درنهایت عامل های مدرن گرا و سنت گرا در بعد نظامندی خانواده و دین مداری در حوزه دین داری خانواده به دست آمدند. هم چنین نتایج تحقیق نشان داد که از میان ابعاد سبک زندگی، بعد اقتصادی با سه عامل محوری یعنی تولید، پس انداز و مصرف با بیشترین مقدار ویژه نزدیک به 60 درصد تغییرات سبک زندگی خانواده های روستایی را تبیین می کند. با جمع بندی عامل های استخراجی می توان از سبک زندگی تلفیقی (ترکیبی از سنت و مدرن) نام برد که در خانواده های روستایی حاکم است
کلیدواژگان: سبک زندگی، عامل های محوری، سبک تلفیقی -
صفحات 139-153
هدف از مطالعه حاضر، تعیین رابطه بین عوامل اجتماعی و اقتصادی با ارتکاب نوع قتل در بین زندانیان محکوم به قتل در استان آذربایجان شرقی بوده است. جامعه آماری تحقیق حاضر کلیه زندانیان مرد و زن استان آذربایجان شرقی طبق آمار گزارش شده مسیولین اداره کل زندان های استان می باشند که به جرم قتل عمد در سال های 93-1390 در زندان های استان آذربایجان شرقی محکوم و تحمل حبس می نمایند و تعداد آن ها 107 نفر مرد و 13 نفر زن بود که با استفاده از جدول تعیین حجم نمونه مورگان، 92 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. روش نمونه گیری تصادفی ساده و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته همراه با مصاحبه بود که اعتبار آن به صورت صوری و پایایی آن به صورت پیش آزمون تایید گردید. بر اساس یافته های تحقیق بیش از نیمی از محکومین به قتل از افراد طبقه پایین (فقیر)، کم سواد و مجرد بودند. هم چنین مردان بسیار بیشتر از زنان مرتکب قتل شده اند. نیمی از قتل ها، قتل های اجتماعی به ویژه اختلافات خانوادگی و نزاع های دسته جمعی بودند. هم چنین تفاوت معنادار بین وضعیت تاهل و جنسیت با ارتکاب به قتل به دست آمد.
کلیدواژگان: ارتکاب به قتل، قتل های اجتماعی، قتل های اقتصادی و قتل های جنسی
-
Pages 7-20
Social capital entails participation of citizens and raising awareness in all members of the society. In fact, capital involves observing social justice and a symmetrical look toward cultural, political and economic aspects of social life, in such a way as to open up the human resources to optimistic and hopeful development. Nowadays social capital is considered as an axial factor in development of neighborhoods and cities. Therefore, the present article is an attempt to sociologically investigate the social capital in different localities of the city of Tehran. The method employed in current research is a descriptive quantitative one in which data are collected through a researcher-developed questionnaire and then analyzed through SPSS and SIG. The participants of this study are 240 inhabitants of Tehran who are older than 15 years and live in three different localities of Tehran which include uptown, midtown and downtown. The subjects were selected through cluster random sampling. The findings of this research showed that, different inhabitants of different localities enjoy different social capital. Also, the statistical analysis showed that there is a positive and significant relationship between dimensions of social capital in the city.
Keywords: Social capital, Trust, participation, feeling of belonging -
Pages 21-42
The aim of this study was to investigate the relationship between the use of social networks and the social cohesion of families in Naghade. The population of the research was all family households (23706) in Naghade among whom 378 individuals chosen as a sample using Cochran formula and multi-stage random cluster sampling method. In the present study a researcher-made questionnaire was used as a research tool. The validity and reliability was tested by alpha cronbach. Based on the results obtained, there was a reverse and significant relationship between the amount of use of virtual networks and the cohesion of the family. In examining the family cohesion, the relationship between variables of the degree of desirability of marital relationships and parent-child relationships with the amount of use of virtual networks is significant and inverse. But there was no significant correlation between the amount of use of virtual networks and the degree of desirability of family relationships. Also there was no significant difference between the type of activity in virtual networks and the integration of families. Finally, the degree of family cohesion was different in terms of educational level.
Keywords: Family cohesion, virtual networks, parents, children relationships -
Pages 43-60
The present study is conducted with the aim of investigating the relationship between the usage of what’s App and Telegram social networks and life style of social science branch. The research method is practical and of survey-descriptive kind. Research population includes all the social science students (960) in Tehran's Islamic Azad University, Research and Science branch. Using Cochran formula 274 students were chosen as sample through simple random sampling method. Measuring tools are standard questionnaire of life style (LSQ) with 70 questions and the researcher-made questionnaire of social networks whit 20 questions which are prepared based on Likert scale. Questionnaires’ validity and reliability were confirmed by experts and Chronbach's alpha coefficient respectively. The results showed that, there is a significant reverse relationship between usage of what’s App and Telegram social networks and the quality of all aspects of students' life style in Tehran's Islamic Azad University.it means that, by increasing the use of what’s App and Telegram social networks, the quality of all aspects of students’ lifestyle is reduced.
Keywords: Social networks, What', s App, Telegram, life style, Students -
Pages 61-83
This article concentrates on the identifying some influential factors related to Social Security among citizens of Tabriz metropolitan in 2016. This study is a cross-sectional survey and using multi-stage cluster sampling method 400 cases selected as the sample size. Population of the study was the citizen's between 18-64 years old and the Likert scale were used for data gathering. In order to investigate the reliability and construct validity of the scales, Cronbach's alpha coefficient and confirmatory factor analysis were used respectively. This article used Pearson correlation for bivariate analysis, and structural equation model (SEM) for multivariate analysis. The statistical packages used in this study are SPSS20 and Lisrel 8.8 software. The findings suggest that, 1. the level of social security in different aspects (objective and subjective) among the citizens is moderate, 2. there is a meaningful relationship between social security and residential 3. The model showed that internal factors such as awareness, life satisfaction and Citizenship responsibility compared to external and physical factors, such as police presence and its function, have a more significant effect on creating social security among citizens of Tabriz 4. It was also found that media plays an important role in increasing social security in the community.
Keywords: Social Security, Public media, life satisfaction, Citizenship responsibility, awareness -
Pages 85-100
Nowadays by expansion of new communication and informational technologies many of concepts and strategies like war, power, victory, defeat, and defense have new meanings which implicate new authority and hegemony of foreign culture by using of media over the world. The achievement of soft warfare in urban textures is a complete description of silent struggle with attitudes, tendencies, concepts and indices of religion that eventually these elements have overlooked over time. This is while Iranians are dependent on the presence of such spaces, according to their culture. These spaces have had interactive and effective interactions with their surroundings in the past and they can have in the future. Achieving this, is possible by identifying the existing contradictions and developing solutions based on rational planning that can be realized in the light of the creation of urban media leaders. In this paper, it is tried to identify two different types (full and empty textures of religious elements) and use field and library methods based on scientific approach, to find a comprehensive knowledge in theoretical foundations and field studies. Also, by contrasting these textures, the principle of effective spatial organization for the rehabilitation of urban texture in the face of urban soft warfare is achievable. The most important results of this research are the elaboration of the principles of spatial organization of soft warfare in urban textures, which presents three strategic themes as a model for planning and designing urban textures with elements of religious indices against urban soft warfare.
Keywords: principles of spatial organization, media, soft war -
Pages 101-118
One of the required knowledge of the interpreter in understanding the Qur’an verses is the knowledge of the social conditions of the audience of the words and descendant situations. Social conditions can have dual functions of the age of descent and the interpreter's age. The interpreter's attention to the first function (social conditions of the age of descent) in the process of interpreting the verse of Mavadat is a necessity. Therefore, the author, by examining the social conditions of the most important Shia and Sunni interpretations, has concluded that interpretations of the first function have played the least role. However, the second function, with the prevailing social and political conditions of the caliphs in different periods, by forging the appropriate theological premises of the theologians and the practical actions of the caliphs and its politicians, led to the failure of most commentators to abide by the principle of neutrality and prevented them from paying attention to the first function of the element of social conditions, namely the social conditions of the age of descent and explanation of the verse of Mavadat.
Keywords: Social Conditions, interpretation, Shi'a, Sunni commentators, verse of Mavadat, religious sociology -
Pages 139-153
The aim of this study was to determine the relationship between social and economic factors with committing the type of murder among the prisoners who were convicted of murder in East Azerbaijan province. The population of the study included all male and female prisoners (107 males and 13 females) of East Azerbaijan province, who were sentenced to imprisonment (in 1390-93 years) on charges of murder. 92 prisoners were selected as the sample of the study based on Morgan sampling table. The sampling method was Simple random and a data collection tool was a questionnaire which its reliability and validity were confirmed. According to the results, more than half of those convicted of the murder was low class (the poor), less educated and single. In addition, men are much more likely than women to commit murder. Half of the murders were social killings particularly family disputes and collective quarrels. Also there is no significant difference between marital status and sex with murder.
Keywords: murder, social killings, economic killings, sexual killings
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.