نشریه دستاوردهای نوین در مطالعات علوم انسانی
پیاپی 42 (آبان 1400)

هر ایمه معصومین (ع) خلفای برحق پیامبر (ص) هستند که از طرف خداوند برای اداره جامعه و رهبری انسان‌ها برگزیده شده‌اند. متاسفانه این خلافت در قالب تشکیل حکومت جز برای حضرت علی (ع) محقق نشد و قبل از حضرت علی (ع) خلفای سه‌گانه و بعد از آن بزرگوار امویان و عباسیان این منصب الهی را مصادره کردند و هر کدام با شگردها و تکنیک‌هایی به مقابله با ایمه برخاستند. در زمان امامت امام رضا (ع) مامون عباسی خلیفه وقت، برای اثبات خلافتش از تکنیک‌هایی بهره جست که محبوبیت امام را نزد مردم به حداقل برساند و پایه های حکومتش را مستحکم تر کند. این پژوهش با هدف بررسی این تکنیک‌ها و به روش توصیفی-تحلیلی سامان یافته است و به این نتیجه رسیده که مامون در تقابل با امام رضا (ع) به جهت حفظ حکومت و قدرت از شگردهای سیاسی، روش های علمی و فرهنگی و اقتصادی استفاده نموده است؛ که اجرای همه ی این برنامه‌ها و سیاست‌ها نیاز به ابزاری قدرتمند و اساسی داشت که همان تحمیل باور فرهنگی بر جامعه بود. مطالعه ی این شیوه ها و ابزارها می تواند الگوی کامل و نقشه ی راهی برای جوامع بعد در جهت شناسایی و مقابله با اقدامات حاکمان و صاحب منصبان جور باشد.

ویروس کرونا و ابتلای به بیماری کووید 19 نیز هرچند منشاء بیولوژیکی دارد اما اساسا مسئله ای اجتماعی است زیرا هم پیامد و هم عواقب اجتماعی دارد. اثر گذاری کرونا به طور فراگیر در تمامی سطوح اجتماعی و بدون تمایز و توجه به طبقه، ثروت، نژاد، رنگ، زبان، جغرافیا و مولفه های اجتماعی و اقتصادی و... جوامع گوناگون، به آسیب پذیر بودن انسان معطوف و بر ضرورت گسترش همکاری بین انسان ها تاکید می کنند. پیامی که ایرانیان قرن ها پیش از زبان سعدی بزرگ، به بشریت داده اند: بنی آدم اعضای یک پیکرند. مطالعه حاضر مرور موضوعی مقالات و متون موجود در ارتباط با فعالیتها و اقدامات سازمان های مردم نهاد می باشد. جستجو برای مقالات در پایگاه های اطلاعات علمی ایرانی و خارجی صورت گرفت.این مقاله نشان می دهد که این بحران ما را مجبور می کند که در مورد حکومت بازنگری کنیم. درهمان خط شروع پی می بریم که: هیچ کس مصون نیست و هیچ دولتی آماده نیست. سازمانهای غیردولتی پزشکی در طی همه گیری با توانایی منحصر به فرد در اجرای رویکرد جامعه محور در ارایه اطلاعات ، تشکیل گروه های مشترک کار و تدوین استراتژی برای پاسخگویی موثر ، بازیگران اصلی هستند . بخش غیرانتفاعی باید مقررات زدایی شود تا سازمانهای غیرانتفاعی وضعیت بهتری برای بهبود داشته باشند.

این نوشتار، در باب بایسته‌های استناد به روایات برای دریافت حجت بر فهم کلام‌الله است. پس از تبیین مفاهیم ‏و مبانی، نخست در باب قواعد صدوری به تفکیک سند، دلالت و قراین تاریخی سخن گفته و سپس به بحث ‏درباره راهکارهای ترمیم متن و آنگاه قواعد اعتبارسنجی فهم پرداخته است. پایان بخش مقاله نیز بایسته‌های ‏مربوط به حوزه کارکرد روایات در تفسیر است که به بر شماری مباحثی چون لزوم همخوانی داده‌های روایی با ‏آورده‌های کتابی، تطابق میان حوزه‌های زبانی، التزام به روایات فراعصری و مانند آن می‌پردازد.‏

فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی زندگی را در بسیاری از ابعاد آن دگرگون ساخته اند. از جمله این دگرگونیها تغییر در شیوه های سنتی آموزش است به گونه ای که نیاز به حضور فیزیکی در کلاس درس کاهش یافته است. اگر چه تا دیروز، آموزش تنها از وجود مربیان و معلمان بهره می گرفت و کتاب به منزله اصلیترین منبع اطلاعاتی در آموزش محسوب میشد در حال حاضر وجود ابزارها، روش ها و محیطهای جدید آموزشی، شیوه های جدیدی را به وجود آورده است. از جمله این شیوه ها ((آموزش الکترونیکی)) است که به طور معمول در آن به نقش بنیادی آموزشگر بی توجهی می شود و تصور بر این است که معلم در این نظام به اندازه آموزش سنتی اهمیت ندارد. این در حالی است که کمیت و کیفیت یادگیری فراگیرندگان و استفاده اثربخش و کارآمد از تجهیزات و وسایل گوناگون، وابسته به میزان فعالیت آموزشگر و نگرشها و مهارتهای او است. این مقاله به روش اسنادی و به صورت تحلیلی- مقایسه ای به ارایه مجموعه ای از راهبردها و فنون کاربردی می پردازد که کاربست آنها در افزایش کارآیی و اثربخشی معلم و بهبود کیفیت یادگیری فراگیرندگان در آموزش الکترونیکی نقش مهمی برعهده دارد. مباحث مورد بررسی عبارت از: نظریه آموزش از دور هلمبرگ، راه های افزایش ارتباط دانشجو و اساتید، تشویق دانشجویان به همکاری، ترغیب دانشجویان به یادگیری فعال، ارایه بازخورد سریع، تاکید بر زمان کار، تفهیم انتظارات دوره آموزشی و احترام به استعدادها و سبکهای گوناگون یادگیری می باشد.

با بررسی منابع قدیمی مربوط به نظام تعلیم‌ وتربیت، درمی‌یابیم که در نظام تعلیم‌وتربیت سنتی، معلم فقط محتوا را انتقال می‌دهد و دانش‌آموزان نیز آن محتوا را حفظ می‌کنند . این نوع آموزش در بیشتر مواقع با تنبیه بدنی و همچنین خشونت همراه بوده است و موجب شرطی شدن دانش اموز می شود. یکی از رویکردهای نوین در حوزه تعلیم‌وتربیت، رویکرد ساختن‌گرایی/سازنده‌گرایی است. طبق این رویکرد، معلم، نقش راهنما و هدایتگر را داشته و دانش‌آموز را هدایت می‌کند تا خود به ساخت دانش و تجربیات خویش بپردازد. طبق این دیدگاه، معلم تنها رهبر اصلی و اقتدارگرای کلاس نیست، بلکه دانش‌آموزان نیز در نوشتن برنامه‌ها به معلم کمک می‌کنند و تفاوت‌های فردی دانش‌آموزان مورد توجه قرار می‌گیرد. در این پژوهش هدف تقویت کرد ن قواعد عربی وکمک گر فتن از والدین برای حل مشکل وضعف در خواندن واستفاده از روش اکتشافی و استفاده از فلش کارتها بوده که باعث تقویت زبان عربی و علاقمند سازی دانش اموزان به این زبان شده است.

هدف از انجام پژوهش حاضر، طراحی الگوی ارزیابی خط مشی عمومی مبتنی بر ابعاداخلاق حرفه ای در استانداری گلستان بود.پژوهش انجام گرفته از نظر نوع،کمی و از نظر هدف نیز پژوهشی کاربردی بود. جامعه آماری متشکل ازمدیران وکارشناسان استانداری وفرمانداری های استان گلستان (630نفر) بودند که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای تعداد 248نفربعنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش ، پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. برای روایی پرسشنامه از دیدگاه خبرگان توسط تکنیک دلفی و ضریب نسبی روایی محتوا (CVR) و روایی سازه استفاده شد و پایایی سوالات پرسشنامه توسط ضریب آلفای کرونباخ بالاتر از 7/0 برآورد شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی (فراوانی ومیانگین ،درصد) با نرم افزار SPSS23 و استنباطی (مدل سازی معادلات ساختاری مبتنی بر رویکرد حداقل مربعات جزیی) توسط نرم افزار آماری Smart PLS3 استفاده شد یافته ها نشان داد 6 مقوله اصلی (ارزیابان موثر در خط مشی، ماهیت اخلاقی خط مشی ، چگونگی اجرای خط مشی، عوامل مرتبط با برنامه ریزی های اقتصادی، گشودگی و پاسخگویی، توجه به مباحث ساختاری) به عنوان عوامل موثر بر ارزیابی خط مشی عمومی مبتنی بر اخلاق حرفه ای بودند .نتایج معادلات ساختاری نشان داد که در مقوله اصلی ماهیت اخلاقی خط مشی ،شفافیت خط مشی بر ارزیابی خط مشی عمومی تاثیر بسزایی دارد.

هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی تدریس کار و فناوری در ایجاد خودنظم دهی و افزایش روحیه همکاری در دانش آموزان دوره متوسطه اول بود. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی دانش آموزان دختر متوسطه اول شهر اصفهان در سال 1399-1400 بودند. نمونه این پژوهش شامل دانش آموزان دختر متوسطه اول در پایه هفتم شهر اصفهان که با استفاده از روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی به گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. برای جمع آوری داده ها، پرسشنامه های خودنظم دهی پنتریچ ودی گروت (1990)، روحیه همکاری هری مارتین (1976) استفاده شد. برای آزمون فرضیه ها از تحلیل کواریانس و روش مانکوا استفاده شد. نتایج نشان داد که تدریس کار و فناوری در ایجاد خودنظم دهی و مولفه های ارزش تکلیف و اضطراب امتحان دانش آموزان تاثیر معناداری دارد. همچنین تدریس کار و فناوری در ایجاد روحیه همکاری دانش آموزان تاثیر معناداری دارد.

حق «قسم» که به نوعی بیتوته و مضاجعت بین زوجین اشاره دارد، از مهمترین موضوعات در باب حقوق خانواده و خصوصا حقوق زوجه است. رعایت عدالت، ایجاد انس و مودت و تحکیم خانواده، از مبانی فقهی و اخلاقی تشریع این حق و احکام مرتبط با آن شمرده می‌شود. گرچه ممکن است در وهله‌ی اول، کاربرد مباحث قسم، صرفا در موارد چند همسری و تنها برای زوجه تصور شود؛ لیکن با نگاه محققانه به موضوع، آشکار می‌شود که این حق، ریشه در یک حق مشترک انسانی بین زوجین دارد و شناخت مسایل و جنبه های مختلف آن در حل دعاوی حقوقی و شکل گیری صحیح روابط زوجین، موثر و ضروری است. در این پژوهش که به شیوه‌ی توصیفی-تحلیلی صورت گرفته، ضمن احصاء اهم مسایل مرتبط با «قسم» و تحلیل اقوال علماء در باب هر کدام از مسایل، به این دیدگاه دست یافتیم که؛ اولا: اگر قسم را تنها به معنای تقسیم شبها بدانیم، دیگر در مورد زوجه‌ی واحده صادق نخواهد بود، و گرچه مبنای آن حق مشترک مضاجعت باشد اما قسم از حقوق زنان محسوب می‌گردد. ثانیا: رعایت مساوات بین زوجین احوط از اکتفاء بر عدالت است. ثالثا: «لیل» در لسان روایات دارای معنای حقیقی بوده و نه تمثیلی؛ بنابراین تقسیم دوره‌ای و فصلی صحیح نمی‌باشد. رابعا: قسم، به جهت قابلیت نقل، هبه، و حتی فروش، به عنوان یک حق شمرده می شود، نه یک حکم.

حفظ مشتری، رضایت آنان و استفاده از نظرات و مشارکت دادن آنان در تصمیمات سازمان موضوعی است که امروزه موردتوجه سازمان‌ها قرارگرفته و بانک‌ها نیز از این مورد استثنا نیستند در ایران بانک ها در صنعتی با شرایط رقابتی فعالیت می کنند و در این شرایط باید جایگاه رقابتی خود را حفظ کنند. از آنجا که کارکنان به ‌طور مستقیم با مشتریان در ارتباط هستند و نماینده سازمان محسوب می‌شوند و موفقیت سازمان تا حد زیادی به عملکرد کارکنان و تعاملات آنان با مشتریان بستگی دارد. بنابراین شناسایی عواملی که بر تمایل کارکنان و همچنین مشتریان و هم تخریبی ارزش تاثیر دارد به موضوع بسیار مهمی برای مدیران تبدیل‌شده است، هدف از انجام این تحقیق بررسی ناهمسانی هیجانی و فرسودگی عاطفی با رفتارهای تلافی جویانه کارکنان با نقش تعدیلگر جو حمایت سرپرست در بانک های شهرستان کازرون و کوه چنار بوده است. روش پژوهش با توجه به ماهیت تحقیق، توصیفی- پیمایشی از شاخه میدانی می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه کارکنان بانک های شهرستان کازرون و کوه چنار به تعداد 348نفر بوده که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 181 نفر به عنوان حجم نمونه به روش نمونه‏گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شده‌اند. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه ناهمسانی هیجانی مادوپالی و پودار (2014)، پرسشنامه فرسودگی عاطفی مسلج (2000)، پرسشنامه رفتارهای تلافی جویانه اسکارلیسگی و فولگر (1997) و پرسشنامه جو حمایت سرپرستی جلالی‌نژاد (1393) استفاده شد. روایی پرسش‌نامه‌ها توسط اساتید محترم مورد تایید قرار گرفت و پایایی آن‌ها نیز با اجرای اولیه در نمونه‌ای به تعداد 30 نفر تایید شد. ضریب پایایی پرسشنامه ها برای متغیرناهمسانی هیجانی896/0، فرسودگی عاطفی854/0، رفتارهای تلافی جویانه 804/0، جو حمایت سرپرستی 761/0 برآورد شده است. به منظور بررسی آزمون فرضیات تحقیق از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده شده است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که بین ناهمسانی هیجانی و فرسودگی عاطفی با رفتارهای تلافی جویانه کارکنان با نقش تعدیلگر جو حمایت سرپرست در بانک های شهرستان کازرون و کوه چنار بوده رابطه معناداری وجود ندارد.

مدیریت دانش و بکارگیری آن در مدیریت کیفیت زنجیره تامین و توزیع می تواند به عنوان یک عامل اثربخش جهت دستیابی به مزیت رقابتی پایدار محسوب شود. در واقع این سازمان ها نیستند که با هم رقابت می کنن، بلکه زنجیره های تامین آنها جهت کسب سهم بازار بیشتر با یکدیگر در رقابت هستند. هدف این مطالعه بررسی نقش مدیریت دانش بر مدیریت کیفیت زنجیره تامین و توزیع دارو است. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از حیث روش انجام توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش کلیه معاونین، مدیران و کارشناسان شرکت پخش رازی به تعداد 170 نفر بودند که 118 نفر به عنوان نمونه به روش تصادفی انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه ای استاندارد بر اساس تحقیقات ناظمی و همکاران (1390) و استادی و همکاران (1398) بود که روایی محتوای آن توسط مدیران و کارشناسان شرکت و روایی سازه با استفاده از آزمون تحلیل عاملی تایید شد. همچنین ضریب آلفای کرونباخ متغیر دانش 0.957 و مدیریت کیفیت زنجیره تامین و توزیع 0.870 بود که نشان از تایید پایایی است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شد. تمامی فرضیه های پژوهش تایید شد. نتایج نشان داد تمامی مولفه های مدیریت دانش شامل؛ خلق دانش، کد گذاری دانش، انتقال دانش و بکارگیری دانش بر مدیریت کیفیت زنجیره تامین و توزیع دارو تاثیر مثبت و معناداری دارد. مولفه ایجاد دانش با ضریب 0.199 کم اثرترین و مولفه کدگذاری دانش با ضریب 0.499موثرترین عامل در مدیریت کیفیت زنجیره تامین و توزیع دارو در شرکت پخش رازی است.

در وضعیت کنونی کشور برخی از جوانان نسبت به گذشته تاریخی خود بی تفاوت شده اندودر بعضی از آنها میل به دنیای غرب وغرق شدن در فرهنگ غربی به وجود آمده است .آنچه امروز مهم است تهاجم فرهنگی وسلطه وغلبه یک فرهنگ بر سایر فرهنگها است که نمونه بارز آن روند رو به رشد تسلط فرهنگ استعماری غرب بر سایر فرهنگ ها در یکصد سال اخیر است . جنگ روانی ، جنگ رایانه ای ،جنگ اینترنتی و..همگی از اشکال جنگ نرم هستند به نظر می رسد نقش مدرسه ومربیان ودبیران ومدیران در شکل گیری و دفاع از فرهنگ اصیل ایرانی واسلامی بسیار چشم گیر است. از آنجایی که دانش آموز به نوعی بیشترین زمان از زندگی خودرا در خانه وخانواده وسپس در مدرسه می گذراند. بنابراین مدرسه ومتولیان آن نقش بسیار مهمی در حفظ وصیانت از فرهنگ ایرانی واسلامی را به عهده دارند. مساله فرهنگ طوری نیست که یک دفعه به وجود آید ویا با چند جمله مشورت از بین برود .حل مسایل وآسیب های فرهنگی مثل کندن یک صخره با سوزن است. موضوع فرهنگ وآسیب های فرهنگی در طول تاریخ وجود داشته است . لذا این مقاله سعی برآن دارد با استفاده از شیوه تحقیق کتابخانه ای به بررسی آسیب های فرهنگی از گذشته دور ودوران اسلامی وهم چنین به شیوه های برخورد با تهاجم فرهنگی که پدیده عصر حاضر، و وسیله جدیدی در دست استعمار است بپردازد..