فصلنامه پژوهش های دانش انتظامی
سال هفدهم شماره 3 (پیاپی 67، پاییز 1394)

وجود اقوام مختلف در کشور ما یکی از مولفه های قدرت ملی محسوب می شود، همان گونه که در دوران دفاع مقدس این اقوام در کنار هم به دفاع از جمهوری اسلامی ایران پرداختند، با این حال دشمنان این کشور به دلایل مختلف همواره به دنبال تفرقه افکنی در بین این اقوام هستند.در این بین تمایلات پان ترکیسم نیز ریشه در سیاست های تفرقه انگیز خارج از کشور و حمایت و پشتیبانی بیگانگان دارد. این تحقیق با هدف پاسخگویی به این پرسش آغازین که «تمایلات پان ترکیسم تا چه اندازه بر افکار عمومی مردم مناطق آذری نشین تاثیر دارد؟» انجام شده است.

روش :

این تحقیق از منظر ماهیت، کاربردی و از نظر روش اجرا، توصیفی- تحلیلی است و داده های مورد نیاز به منظور پاسخ به سوالات تحقیق نیز با استفاده از روش مصاحبه نیمه ساختارمند به دست آمده است. جامعه آماری تحقیق مرکب از 63 نفر از خبرگان و فرماندهان ناجا مرتبط با جریانات قوم گرایی و پان ترکیسم تمام شماری شده است.

یافته ها و نتایج:

نتایج حاصله از آزمون فرضیه ها بیانگر آن است که بین ایده های پان ترکیستی و تحرکات و ناآرامی های قومی در مناطق آذری نشین خصوصا شهر تبریز و نیز تبلیغات پان ترکیستی برآمده از بیرون مرز در زمینه های اجتماعی، امنیتی و فرهنگی بر مردمان شهر تبریز اثر معنی داری مشاهده نشده است. همچنین مردم شهر تبریز نسبت به اهداف سوء پان ترکیست آگاهی کافی نداشته اند و هویت ایرانی، قدرت بالایی در زمینه بی تاثیر کردن تبلیغات پان ترکیستی دارد. در مجموع، این نتیجه حاصل شده است که جریانات پان ترکیستی، موفقیت چندانی در زمینه جذب مردم نداشته اند.

زمینه و هدف :

رفتارهای آشوبگرانه و تخریبی تماشاگران  فوتبال موجب اختلال در نظم عمومی و نیز چالش نیروهای امنیتی می شود. از این رو این پژوهش با  موضوع «تاثیر عملیات روانی در آرام سازی فضای میدانهای ورزشی »، ضمن معرفی مهم ترین روش های عملیات روانی مورد استفاده  پلیس، تاثیر آنها را در آرام سازی میدانهای ورزشی  بررسی کرده است.

 تحقیق حاضر از نوع تحقیقات کاربردی  و روش آن توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری مورد بررسی در این تحقیق، فرماندهان انتظامی استان آذربایجان شرقی و تماشاگران فوتبال هستند. که ازاین دو گروه جامعه آماری ، گروه اول تعداد 50نفر به صورت تمام شمار و گروه دوم 70000 نفر که از طریق جدول مورگان تعداد  382 نفرانتخاب شدند و از روش نمونه گیری طبقه ای  و با پرسشنامه روا(تایید نخبگان) وپایا(آلفای کرانباخ)، اطلاعات جمع آوری شد وبا استفاده از آزمون تک نمونه ای T و آزمون فریدمن تجزیه و تحلیل گردید.

یافته ها و نتایج :

نتایج نشان می دهد که هر سه  عامل در  سه  فرضیه اول (شایعه، تبلیغات، فریب) درآرام سازی میدانهای ورزشی موثر است که در این میان بالاترین رتبه به عامل تبلیغات به عنوان موثرترین روش عملیات روانی درآرام سازی میدانهای ورزشی وپایین ترین رتبه به عامل فریب  اختصاص یافته است.

امنیت یکی از مهم ترین توقعات انسان برای زندگی مطلوب در شهرهاست و محیط به عنوان یکی از عوامل مهم در تامین امنیت انسان ها بسیار دارد. هدف از این پژوهش بررسی امنیت محیطی در مناطق مختلف شهری شهرستان قم است.

روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی- پیمایشی بوده و به منظور جمع‌آوری داده‌های حاصل از مطالعات میدانی از ابزار پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق مناطق 7 و 8 شهر قم بوده است. جمعیت به واسطه نمونه گیری تصادفی ساده و برای تعیین حجم نمونه از تکنیک کوکران استفاده شد که تعداد 383 پرسشنامه در این مناطق توزیع شده است.

یافته ها و نتایج:

یافته های تحقیق نشان می‌دهد که حس امنیت در بخش های مختلف شهری با توجه به موقعیت آن مناطق، متفاوت بوده است و این امر در دو منطقه مورد بررسی به وضوح مشاهده می شود، به طوری که افراد در منطقه مرکزی با توجه به قرارگرفتن حرم حضرت معصومه علیها ‌السلام به عنوان مکانی معنوی در هسته شهرو شلوغی آن منطقه، امنیت بیشتری را نسبت به منطقه پردیسان حس می کنند. همچنین یافته ها نشان می دهد که در شب هنگام حس امنیت مردان و زنان به یک میزان کاهش پیدامی کند و حس ناامنی در شب بیشتر از روز است. براین اساس و باتوجه به موقعیت مناطق و اظهار نظر ساکنان هر دو منطقه، فضاهای تاریک و حاشیه خیابان های نیمه متروکه به عنوان ناامن ترین مناطق، حاشیه پیاده روهای خالی از سکنه و مغازه مناطق به عنوان مناطق نیمه امن و پیاده روها و خیابانهای عریض با وجود پلیس امن ترین مناطق محسوب می شود.

 احساس امنیت از ملزومات اساسی توسعه پایدار وزمینه مناسبی برای تحقق امنیت عینی در جامعه است و این در حالی است که احساس روانی امنیت در بین افراد جامعه متفاوت بوده و عوامل زیادی بر آن تاثیر دارند و اقشارمختلف بنا بر توان و قابلیت های خود از این نظر با یکدیگر فرق دارند. یکی از اقشاری که به شدت تحت تاثیر عوامل تاثیرگذار بر احساس امنیت است، زنان و به ویژه دختران جوان هستند که به دلیل ویژگی های فیزیکی و روحی بسیار آسیب پذیرند. مطالعه حاضر به بررسی رابطه دو عامل نگرش به عملکرد پلیس و بی نظمی اجتماعی بر احساس امنیت اجتماعی دانش آموزان دختر دبیرستانی شهرستان کرمانشاه پرداخته است.

 این مطالعه از نوع پیمایشی است. 286 دختر دبیرستانی شهر کرمانشاه به روش خوشه ای چندمرحله ای به صورت نمونه انتخاب شدند. داده ها از طریق پرسشنامه محقق ساخته گردآوری و تجزیه وتحلیل شدند.

یافته ها و نتایج :

نتایج این تحقیق نشان داد که احساس امنیت (دختران دبیرستانی در سطح پایینی قرار دارد. همچنین احساس امنیت مالی (5/31) بیشترین و احساس امنیت جانی (12 درصد) کمترین رابطه را با احساس امنیت اجتماعی دارد.

زمینه و هدف:

تحقیق حاضر به بررسی و ارزیابی کیفیت خدمات مبتنی بر طرح مکنا از بعد رضایت و اعتماد  مردم به پلیس می پردازد. به این منظور با شناسایی انتظارات و ادراکات مراجعان به سازمان نیروی انتظامی، شکاف بین آنها را تعیین می کند و راهکارهایی برای پرکردن یا کم کردن آن ارایه می دهد.

روش :

روش تحقیق در این مقاله توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق کلیه مراجعان به کلانتری 15 و 17 اردبیل در طول مرداد ماه بود که بالغ بر 3000  نفر بوده و با استفاده از جدول مورگان حجم نمونه آماری 341 نفر انتخاب شد که به لحاظ شیوه نمونه گیری، نمونه گیری از نوع تصادفی طبقه ای نسبی است. ابزار اندازه گیری تحقیق، پرسشنامه بود.

یافته ها و نتایج : 

نتایج تحقیق نشان داد که تفاوت معناداری بین انتظارات و ادراکات مراجعان نسبت به متغیرهای کیفیت خدمات مبنی بر طرح مکنا و رضایت و اعتماد مردم وجود دارد

مفهوم تنش ناشی از  نقش از مفاهیم جدید در حوزه رفتار سازمانی است که مورد توجه جدی صاحب نظران و محققان این حوزه قرار گرفته است. تضاد نقش، ابهام نقش، و فزونی نقش سه مولفه اصلی این مفهوم رفتاری است که می تواند تاثیرات نامطلوبی بر روی کارکنان هر سازمانی داشته و آن سازمان را در تولید محصول یا ارایه خدمت خود با چالش مواجه سازد. در همین جهت تحقیق حاضر به دنبال بررسی تاثیر این متغیر رفتاری بر روی متغیرهای رضایت شغلی و تعهد سازمانی کارکنان سازمان پلیس بود.

تحقیق حاضر از حیث هدف، یک تحقیق کاربردی و از حیث نحوه گردآوری داده ها از نوع تحقیقات توصیفی (غیرآزمایشی) و از شاخه مطالعات میدانی به شمار می آید و به طور مشخص مبتنی بر مدل سازی معادلات ساختاری است. جامعه آماری این تحقیق کلیه نیروهای پلیس شهر ارومیه است. حجم نمونه به روش نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 146 نفر تعیین شد. برای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز تحقیق پرسشنامه 34 سوالی محقق ساخته استفاده شده است.

نتایج و یافته ها:

 نتایج حاصل از این تحقیق که به صورت میدانی انجام گرفت، نشان داد که متغیر تنش نقش تاثیری منفی و معنی دار بر روی هر دو متغیر رضایت شغلی و تعهد سازمانی کارکنان نیروی انتظامی دارد. 

مسئله و هدف:

از آنجا که امنیت و توسعه اقتصادی از مهمترین اصول جوامع بشری محسوب  گردیده و در بلند مدت نقشی محوری در ایجاد جوامع متمدن ، پیشرفته و مولد دارند. لذا هر گونه عواملی که در راستای تضعیف این دو  مولفه باشد می تواند در بلند مدت سبب عقب ماندگی و فقر و نا امنی در آن جامعه گردد. پدیده قاچاق به ویژه قاچاق فرآورده های سوختی از جمله این عوامل می باشد. لذا این مقاله در صدد بررسی عوامل موثر بر قاچاق فرآوردهای سوختی از منظر کارشناسان مبارزه با قاچاق فرآورده های سوختی در استان مرزی سیستان و بلوچستان می باشد. 

 تحقیق حاضر از نوع توصیفی-پیمایشی می باشد و جامعه آماری آن200 نفراز کارشناسان  مبارزه با قاچاق فرآورده های سوختی در استان سیستان و بلوچستان می باشند. روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده بوده وابزار گردآوری مطالب اسنادی و کتابخانه ای فیش ودربخش میدانی پرسشنامه محقق ساخته بوده است.

یافته ها و نتایج:

یافته های این پژوهش نشان می دهد که در سطح معناداری05/0›sig بین اوضاع فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی استان- عوامل فرا منطقه ای و وضعیت جغرافیایی استان- مشکلات سازمانی و مرزبانان- وضعیت بد اقتصادی کشورهای همسایه و قاچاق فرآورده های سوختی دراستان رابطه معناداری وجوددارد.

 اغتشاشات و آشوب های اجتماعی از جمله بحرانهایی هستند که ضمن اثر سوء بر امنیت و آرامش آحاد جامعه، امنیت داخلی و در سطح گسترده تر امنیت ملی یک کشور را در معرض تهدید قرار می دهد. یکی از آشوبهایی که در دهه 1370 منجر به بروز خساراتی بر پیکره کشور و موجب تالم آحاد ملت شد، آشوب سال 1373 شهرستان قزوین در عدم استقلال آن شهر از استان زنجان بوده است. این مقاله تحقیقی در پی آن بوده است که با رویکردی علمی، عوامل موثر بر بروز این عارضه اجتماعی را شناسایی کند.

 این تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی- تحلیلی بوده که به صورت پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق را دو گروه غیر متجانس شامل مسیولان نظامی، انتظامی، تقنینی و امنیتی دارای مسیولیت و حاضر در حادثه و گروه دوم تحقیق را تعداد 365  نفر از آشوبگران دستگیرشده حاضر در صحنه کنترل آشوب تشکیل داده اند که برای دستیابی به افراد نمونه در گروه اول با استفاده از روش گلوله برفی تعداد 92 نفر و برای تعیین حجم نمونه گروه دوم از روش تمام شمار استفاده و کلیه 365 نفر انتخاب شد. برای دستیابی به دیدگاه پاسخگویان در گروه اول، از ابزار پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. همچنین برای دستیابی به داده های مربوط به گروه دوم از روش اسنادی و بررسی پرونده های اتهامی آشوب گران دستگیر شده توسط ناجا استفاده شد.

یافته ها و نتایج:

بر اساس مقایسه میانگین میزان تاثیر عوامل مختلف برای هر یک از عوامل تاثیرگذار در آشوب و همین طور نتایج آزمون فرضیه های تحقیق، عملکرد مسیولان محلی به میزان 8/77%، عامل عملکرد ناجا 8/66% و ویژگی فردی آشوبگران به میزان 4/55% در گسترش آشوب موثر بوده است. اولویت بندی متغیرهای مربوط به هریک از شاخصها در گسترش آشوب نشان داد که «عملکرد فرماندار و نمایندگان مجلس» شهرستان قزوین در شاخص «عملکرد مسیولان» و متغیر «عدم تعادل و توازن قدرت بین تعداد ماموران ناجا با تعداد آشوبگران» در شاخص «عملکرد پلیس» دارای بیشترین نقش در گسترش آشوب بوده است.

زمینه و هدف: 

اساسا آسیب های اجتماعی ناشی از روابط ناسالم انسانی است که بنیان های جامعه را به طور جدی تهدید می کند. به نظر می رسد آسیبهای اجتماعی وقتی به وجود می آید که نهادهای تنظیم کننده روابط بین افراد با شکست روبه رو و دچار تنزل شده باشد که نتیجه آن شکل گیری شکافهای عمیق بین افراد است. جامعه شناسان اجتماعی  عمده ترین آسیبهای  اجتماعی در جامعه امروز ایران را چنین بر می شمارند: اعتیاد، نزاع و درگیری، سرقت، قتل، خودکشی، فرار و جرایم مالی. از جمله این آسیبهای اجتماعی شایع، نزاع و درگیری است.  پدیده نزاع و درگیری، بیانگر آن است که هر شهروندی ممکن است در محیط خانواده، مکانهای خصوصی، و غیره باپدیده نزاع و درگیری به طور مستقیم و غیر مستقیم مواجه شود.

روش :

این پژوهش از نوع مطالعات تحلیلی- توصیفی و در جمع آوری اطلاعات از روش های کتابخانه ای (بررسی کتب، مقالات و غیره)، اسنادی و پیمایشی استفاده شده است و تجزیه تحلیل اطلاعات نیز با استفاده از نرم افزار ExceI وGIS انجام شده است.

یافته ها و نتایج:

نتایج تحقیق نشان می دهد بیکاری،بعد گسترده خانوار، سکونت اقوام مختلف همچون ترک،لر،بلوچ،فارس و ترکیب زندگی قبیله ای،روستایی و شهری، کمبود امکانات تفریحی وغیره در استان کرمان در بروز نزاع و درگیری وهمچنین وقوع جرایم دیگر بی تاثیر نیست.