فهرست مطالب

پژوهش های دانش انتظامی - سال بیست و پنجم شماره 4 (پیاپی 100، زمستان 1402)

فصلنامه پژوهش های دانش انتظامی
سال بیست و پنجم شماره 4 (پیاپی 100، زمستان 1402)

  • تاریخ انتشار: 1402/11/30
  • تعداد عناوین: 7
|
  • محمد عسکری کرمانی*، عباس حیدری بهنوئیه، محمود بابایی صفحه 1
    زمینه و هدف

    تلاش علمی این پژوهش ناظر بر مطالعه امنیت اجتماعی به عنوان یک پدیده مهم در متن اسناد بالادستی جمهوری اسلامی ایران است تا از این طریق فهم بهتری از امنیت اجتماعی، اهمیت و ضرورت آن به دست آید. هدف اصلی پژوهش آن است تا جایگاه مفهوم امنیت اجتماعی در اسناد بالادستی جمهوری اسلامی ایران مورد تبیین قرار گیرد.

    روش

    روش تحقیق در پژوهش حاضر از نوع تحلیل مضمون است. داده های پژوهش داده های متنی شامل اسناد و سیاست های بالادستی نظام هستند که به صورت کدگذاری باز و محوری پدیده امنیت اجتماعی را شناسایی و دسته بندی کرده است. روش نمونه گیری هدفمند و از اسناد تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافته است.

    یافته ها

    در مجموع هجده مضمون پایه از متن اسناد بالادستی استخراج شد که از این میان تعدادی از آن ها چند مرتبه در اسناد مورد اشاره قرار گرفتند و نیز صد و ده مرتبه ابعاد و مولفه های امنیت اجتماعی در اسناد بالادستی ذکر شده است.

    نتیجه گیری

    از حیث ذکر مولفه های امنیت اجتماعی می توان اشاره داشت که مبارزه با مواد مخدر، دریافتن امنیت اجتماعی، مقابله با اعتیاد، مصاف با مفاسد اجتماعی، جلوگیری از وقوع جرم، ترقی امنیت اجتماعی، جبران ناسازگاری اجتماعی، مقابله با خشونت، کاهش طلاق، کاهش حاشیه نشینی، کاهش کودکان کار، مبارزه با مفاسد اخلاقی، توجه به امنیت اجتماعی، جلوگیری از کاهش جمعیت، مبارزه با دخانیات، مقابله با تکدی گری، مبارزه با قاچاق کالا و نهادینه شدن امنیت اجتماعی ابعاد و مولفه های امنیت اجتماعی در اسناد بالادستی هستند.

    کلیدواژگان: امنیت، امنیت اجتماعی، مطالعات امنیتی، اسناد بالادستی، جمهوری اسلامی ایران
  • علیرضا سخاوت بنیس* صفحه 2
    زمینه و هدف

    با وقوع بحران های طبیعی، یکسری تهدیدات امنیتی در مناطق آسیب دیده به وقوع می پیوندد که در صورت عدم کنترل، باعث بروز ناامنی و بسط آن در سایر مناطق خواهد شد. تحقیق حاضر با هدف ارایه راهبردهای مقابله با تهدیدات امنیتی ناشی از بحران های طبیعی؛ با تاکید بر نقش هوافراجا، انجام شد.

    روش

    این پژوهش در چارچوب رویکرد کیفی و روش تحقیق داده بنیاد انجام گردید. مشارکت کنندگان در تحقیق که شامل 11 نفر خبرگان دارای سبقه فعالیت در یگان های هوایی و همچنین سبقه مدیریت بحران های ناشی از بلایای طبیعی بودند، با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و تا زمان رسیدن به اشباع نظری حاضر به انجام مصاحبه و مشارکت در پژوهش پرداختند. ابزار مورد استفاده مصاحبه عمیق بود به جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار maxqda استفاده شد.

    یافته ها

    نشان داد تمرکز امکانات در منطقه حادثه دیده، از بین رفتن زیر ساخت ها و افشاء اطلاعات به عنوان عوامل علی؛ روندهای مخرب اجتماعی، برنامه ریزی و انتظام دهی به عنوان عوامل زمینه ای و در نهایت ناامنی های کوتاه مدت به وجود آمده به عنوان عوامل مداخله گر تاثیر بسزایی در ناامنی ناشی از بحران های طبیعی دارند.

    نتیجه گیری

    نتایج نشان داد می توان با استفاده از امکانات نسبت به کاهش پیامدهای تهدیدات امنیتی ناشی از بحران های طبیعی مانند جلوگیری از ایجاد آشوب، رشد جرایم، نا امنی و احتکار مقابله نماید.

    کلیدواژگان: راهبردهای مقابله، تهدیدات امنیتی، بلایای طبیعی، هوافراجا
  • اهمیت و ضرورت مبارزه با مفاسد اقتصادی مبتنی بر بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی و آثار آن
    باقر حسین آبادی*، بهمن سهرابی، مجید قزوینه، علی یکتا صفحه 3
    زمینه و هدف

    مقابله با فساد اقتصادی و برقراری امنیت اقتصادی از چنان اهمیتی در جامعه برخوردار است که تحقیق در این زمینه ضروری است. هدف اصلی این مقاله احصاء ضروریات و آثار مبارزه با مفاسد اقتصادی از منظر مقام معظم رهبری (مدظله العالی) می باشد. از این رو با بررسی دیدگاه معظم له در تحقیق حاضر به دنبال دستیابی به هدف پژوهش هستیم.

    روش

    تحقیق حاضر از حیث هدف کاربردی و از حیث نحوه گردآوری داده ها از نوع آمیخته اکتشافی به شمار می آید، روش انجام تحقیق نیز در بخش کیفی، به صورت «تحلیل محتوا» و در بخش کمی، به صورت پیمایشی می باشد. شیوه جمع آوری داده ها در مرحله کیفی، به صورت اسنادی از بیانات معظم له، مطالب مربوط به مفاسد اقتصادی استخراج شده (به صورت تمام شمار) و سپس درمرحله کمی، شاخص های استخراجی در بین تعداد 72 تن از صاحب نظران مرتبط با موضوع مورد تحلیل عاملی قرار گرفته و عوامل اصلی از روش تحلیل عاملی اکتشافی با نرم افزار Spss  استخراج شدند.

    یافته ها

    از بین داده های پژوهش با استفاده از تحلیل محتوای بیانات فرماندهی معظم کل قوا و تحلیل عاملی اکتشافی، نه عامل مهم و اساسی که بیشترین نقش را در تبیین مقوله اهمیت و ضرورت مبارزه با مفاسد اقتصادی داشته اند، شناسایی و احصاء گردید. همچنین به مهمترین دست آوردها و آثار این موضوع نیز اشاره شده است.

    نتیجه گیری

    نتیجه نشان از آن بود که عامل "رونق تولید و گشایش اقتصادی" ؛ "جلوگیری از خدشه دار شدن اعتماد مردم" و "امیدواری و مطالبه گری مردم در مبارزه با فساد" و همچنین "گسترش فاصله طبقاتی" از اهم ضروریات مقابله حاکمیت با مفاسد اقتصادی می باشد. از طرفی مبارزه جدی و اثربخش با فساد اقتصادی، آثار متعددی از قبیل استقبال سرمایه گذاری و ایجاد محیط سالم اقتصادی، درپی دارد.

    کلیدواژگان: مبارزه، امنیت، مفاسد اقتصادی، مقام معظم رهبری
  • پیش بینی ارتکاب جرایم امنیتی و غیرامنیتی توسط اتباع خارجی (مورد مطالعه شرق استان تهران)
    محمد صفری*، علی احتشامی، امیرحسین یاوری صفحه 4
    زمینه و هدف

    ورود غیرمجاز اتباع خارجی به کشور پس از تحولات اخیر منطقه ای افزایش یافته است این موضوع احتمال ارتکاب جرایم امنیتی و غیرامنیتی توسط آنان را افزایش داده است. این پژوهش با هدف پیش بینی ارتکاب این جرایم توسط اتباع موصوف در شرق استان تهران انجام شده است. 

    روش

    این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و از حیث ماهیت، پیمایشی است که داده های آن با رویکرد کمی جمع آوری و با استفاده از آمار توصیفی، تحلیل شده است. جامعه آماری تحقیق شامل روسا، مدیران و کارشناسان خبره پلیس اطلاعات و امنیت عمومی و پلیس آگاهی شرق استان تهران به تعداد 63 نفر هستند که به صورت تمام شمار در پژوهش اخیر مشارکت نمودند. جمع آوری اطلاعات با ابزار پرسش نامه محقق ساخته انجام شد. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه با نظر اساتید دانشگاهی و خبرگان به دست آمد. آلفای کرونباخ 0.86 برای پرسش نامه نشان دهنده پایایی آن است.

    یافته ها

    یافته های این پژوهش حاکی از تجربه پاسخ گویان در مورد پرونده های جرایم اتباع خارجی در شرق استان تهران است. پاسخ گویان معتقد به افزایش چشم گیر جرایم امنیتی و غیرامنیتی توسط این اتباع در کشور هستند.

    نتیجه گیری

    بررسی ها نشان می دهد که اتباع خارجی در شرق استان تهران سوابق جرایم امنیتی کمتری نسبت به جرایم جنایی و مواد مخدر داشته اند، اما به دلیل مهاجرت غیرمجاز اتباع و به خصوص ورود افراد دارای مقاصد ضدامنیتی در پوشش مهاجرت، احتمال بروز جرایم امنیتی را افزایش می دهد.

    کلیدواژگان: پیش بینی، اتباع، جرایم امنیتی، جرایم غیرامنیتی
  • مطالعه تطبیقی نظام آموزش مهارت محور دانشگاه علوم انتظامی امین با خلبانی(هوافراجا) و دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله سپاه(مطالعه موردی: روش اجرای دروس مهارتی)
    حمیدرضا کرمی، عبدالوهاب حسنوند*، حسین اردلانی، محمد نجم صفحه 5
    زمینه و هدف

    دانشگاه افسری و تربیت پلیس امام حسن مجتبی(ع) با تحول در آموزش از رویکرد نظری به رویکرد مهارتی در راستای ارتقای مهارت دانشجویان قدم برداشته است و لازم است برای ارتقاء روش های مهارتی، از تجربیات سایر سازمان ها استفاده نماید. این پژوهش با هدف مطالعه تطبیقی نظام آموزش مهارت محور دانشگاه موصوف با خلبانی هوافراجا و دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله در حوزه روش اجرای دروس مهارتی انجام شده است.

    روش پژوهش: 

    پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و به لحاظ روش گردآوری اطلاعات، در زمره مطالعات میدانی و بر اساس ماهیت داده، کیفی است که از روش مطالعه اسنادی به شیوه تحلیل محتوا برای پاسخ های سوالات تحقیق استفاده شده است. جامعه موردمطالعه پژوهش، اسناد مربوط به حوزه روش اجرای آموزش مهارتی در دانشگاه های یادشده است. روش نمونه گیری، به صورت تمام شمار بود.

    یافته ها

    نتایج نشان داد که دانشگاه خلبانی (هوافراجا) و دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله سپاه در روش های اجرای دروس مهارتی در وضعیت مناسبی نسبت به سایر حوزه های موردمطالعه قرار دارد. روش اجرای دروس مهارتی در دانشگاه، مشابهت هایی با رده های مورد مطالعه دارد اما آموزش دروس مهارتی دانشگاه افسری و تربیت پلیس امام حسن مجتبی (ع) به لحاظ توجه با ابعاد مهارت، جامع بودن آن با دیگر رده ها متفاوت است.

    نتیجه گیری

    می توان برای تحقق منویات مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در خصوص تعامل و هم افزایی دانشگاه های نیروهای مسلح برای تحول در فرایند آموزشی این دانشگاه ها از تجارب موفق یکدیگر استفاده نمایند.

    کلیدواژگان: نظام آموزشی، مهارت محور، دانشگاه علوم انتظامی امین، مطالعه تطبیقی، هوافراجا، دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله
  • امین عقیقی، مسعود مرشدی* صفحات 31-55
    زمینه و هدف

    در زمینه مبارزه با قاچاق کالا و ارز تاکنون تنها از سازمان ها و نهادهای حکومتی استفاده شده است. این رویه تاکنون باعث شده است تا در مبارزه در قاچاق کالا و ارز  از وجه توسل به زور و قدرت عمومی ارکان حکومتی استفاده شود. با درگیر کردن بازیگران مدنی در حمکرانی مبارزه با قاچاق کالا و ارز می توان از قدرت عمومی نهادهای حکومتی کاست. در این راستا  این پژوهش در پی آن است تا با بهره گیری  از حکمرانی چند سطحی به این مشکلات فایق آید.

    روش

    پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش از نوع کیفی است که به روش تحلیل محتوای کیفی انجام شده است. روش نمونه گیری، به صورت هدفمند و گلوله برفی است و برای جمع آوری داده ها، به خبرگان حوزه قاچاق مانند تعزیرات حکومتی، گمرک به تعداد 14 نفر، مراجعه شده است. روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش میدانی و ابزار گردآوری اطلاعات نیز شامل مصاحبه و فیش برداری از آن ها است.

    یافته ها

    داده ها و یافته های تحقیق شامل نظرات مصاحبه شوندگان و راهکارهای پیشنهادی آن ها در جهت نقش و تاثیرگذاری پلیس در ابعاد مختلف است. این نظرات شامل 16 مورد مضامین فراگیر هستند که در قالب 3 مضمون فراگیر، ارایه شده است. بر اساس یافته های پژوهش، حق جامعه مدنی در تاثیرگذاری بر مبارزه با قاچاق کالا و ارز در سطح مادون ملی و در ابعاد سیاست گذاری و تصمیم گیری بررسی شده اند.

    نتیجه گیری

    با توجه به مصاحبه های انجام گرفته در مبارزه با قاچاق کالا و ارز بر ضرورت به کارگیری  جامعه مدنی تاکید فراوانی شده است

    کلیدواژگان: انجمن مدنی، سیاست گذاری، جامعه مدنی، حکمرانی چند سطحی، قاچاق کالا و ارز
  • سعدی عزیزی، شهامت حسینیان*، توحید عبدی، حسن رضا رفیعی صفحات 291-318
    زمینه و هدف

    یکی از مسایل مهم فراجا صیانت از کارکنان است. منظور از صیانت، مصون نگه داشتن کارکنان از آسیب ها با بهره گیری از تقویت عنصر درونی شان است. لازمه موفقیت در صیانت از کارکنان داشتن نگاه راهبردی است. گام ابتدایی در تدوین برنامه راهبردی، شناخت ارکان جهت ساز (ماموریت، ارزش های محوری، چشم انداز) است. هدف اصلی این پژوهش، تعیین ارکان جهت ساز صیانت از کارکنان فراجا است.

    روش

    این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نوع کیفی است که به روش تحلیل مضمون انجام شده است. برای دسته بندی مقولات از نرم افزار مکس کیودا استفاده شد. جامعه این پژوهش؛ اسناد بالادستی (فرمایشات مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، قانون اساسی، آیین نامه انضباطی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران،...)، سخنرانی فرماندهان فراجا و مصاحبه با 10 نفر از خبرگان انتظامی می باشد که به شیوه هدفمند و گلوله برفی انتخاب شدند.

    یافته ها

    خروجی این پژوهش در قالب 3  بعد، شامل چشم انداز (4 مقوله)، ماموریت (4 مقوله) و ارزش های محوری (12 مقوله) به عنوان ارکان جهت ساز فراجا در صیانت از کارکنان تعیین شده است.

    نتیجه گیری

    مقوله های «تعلق سازمانی»، «ولایت مداری»، «ایثار و شجاعت»، «اقتدار»، «قانون مداری»، «اخلاق مداری»، «خدامحوری»، «انقلابی گری»، «رشدوتعالی»، «نظم و انضباط» و «مردم داری» به عنوان ارزش های محوری و «سازمان پاک»، «سازمان پیشرو»، «سازمان ولایی» و «سازمان برخوردار از سرمایه فکری» مقوله های چشم انداز فراجا هستند. ماموریت فراجا نیز در حوزه های «بررسی و شناخت مسایل صیانتی»، «تحلیل مسایل و موضوعات صیانتی»، «ارایه و اجرای راهکار صیانتی» و «کنترل و ارزیابی اجرای راهکارها» تعیین شده است.

    کلیدواژگان: صیانت، ارکان جهت ساز، ارش های محوری، چشم انداز، فراجا
|
  • Mohammad Askari Kermani *, Abbas Haidarybehnuiyeh, Mahmoud Babaie Page 1
    Background and purpose

    The scientific effort of this article is to study social security as an important phenomenon in the text of the upstream documents of the Islamic Republic of Iran in order to obtain a better understanding of social security, its importance and necessity. The main goal of the research is to clarify the position of the concept of social security in the upstream documents of the Islamic Republic of Iran, in addition to trying to solve the existing research gap.

    Research method

    The method used in the current research is thematic analysis. The research data, textual data, includes documents and policies of the upper system, which has identified and categorized the phenomenon of social security in the form of open and central coding. The purposeful sampling method has been continued from the documents until reaching theoretical saturation.

    Findings

    In total, eighteen basic themes were extracted from the text of the upstream documents, among which some of them were mentioned several times in the documents, and the dimensions and components of social security were mentioned 110 times in the upstream documents.

    Conclusion

    In terms of mentioning the components of social security, it can be mentioned that the fight against drugs, realizing social security, dealing with addiction, dealing with social corruption, preventing crime, promoting social security, compensating for social incompatibility, dealing with violence, Reducing divorce, reducing marginalization, reducing working children, fighting moral corruption, paying attention to social security, preventing population decline, fighting tobacco, fighting begging, fighting goods smuggling and institutionalizing social security dimensions and components of social security They are in the upstream documents.

    Keywords: Security, social security, Security Studies, upstream documents, Islamic Republic of Iran
  • Alireza Sakhawat Benis * Page 2
    Background and purpose

    With the occurrence of natural crises, a series of security threats occur in the affected areas, which, if not controlled, will cause insecurity and its expansion in other areas. The current research aims to provide strategies for dealing with security threats caused by natural crises; It was done by emphasizing the role of airmen.

    Method

    This research was conducted within the framework of the qualitative approach and data research method of the foundation. The participants in the research, which included 11 experts with experience in air units as well as experience in crisis management caused by natural disasters, were willing to conduct interviews and participate in interviews until reaching theoretical saturation using the purposeful sampling method. They did research. The tool used was in-depth interview, and maxqda software was used to analyze the data.

    Findings

    It showed that the concentration of facilities in the accident area, the inefficiency of the government, the destruction of infrastructures and the disclosure of information as causal factors; Destructive social trends, planning and regulation as underlying factors and finally lack of planning and forecasting of short-term crises and insecurities as intervening factors have a significant impact on insecurity caused by natural crises. Livelihood problems, immigration, growth of crimes, chaos, hoarding and underselling and lack of feeling of security were the consequences of security threats caused by natural crises.

    Conclusion

    It showed that Havafraja can deal with security threats caused by natural crises by entering into the discussion of business, accident victims, preventing chaos, growth of crimes, insecurity and hoarding and overselling.

    Keywords: Coping Strategies, Security threats, Natural Disasters, Police aviation
  • The importance and necessity of fighting economic corruption based on statistical indicators from the orders and guidelines of the Supreme Leader and its effects.
    Bagher Hoseinabadi *, Bahman Sohrabi, Majid Ghazvineh, Ali Yekta Page 3

    Dealing with economic corruption and establishing economic security is so important in society that research in this field is necessary. The main purpose of this article is to list the necessities and effects of the fight against economic corruption from the perspective of the Supreme Leader. Therefore, by examining the view of His Holiness in the present research, we seek to achieve the goal of the research. The current research is considered to be of mixed exploratory type in terms of practical purpose and in terms of the method of data collection, the research method in the qualitative part is "content analysis" and in the quantitative part, it is a survey. The method of data collection in the qualitative stage, in the form of documents, the materials related to economic corruptions were extracted from the statements of the Almighty God, and then in the quantitative stage, the extracted indicators were subjected to factor analysis and the factors were extracted. which have been studied and analyzed in full, and the number of 72 opinion holders related to the subject of the statistical population constitutes the quantitative part. give Finally, From the data of the research using exploratory factor analysis, nine effective factors were identified and the result indicated that the first factor i.e. production boom and economic opening in the country with a specific value of 9.837 had the most impact and importance among other factors. In total, it has covered 31.732% of the variance of the society.

    Keywords: a fight, security, Economic Corruption, Supreme Leadership Position
  • Prediction of committing security and non-security crimes by foreigners (A case study of nationals in the east of Tehran province)
    Mohammad Safari *, Ali Ehteshami, Amir Hossein Yavari Page 4
  • A comparative study of the skill-based education system of Amin University of Law Enforcement Sciences with pilot (Hawafraja) and Baqiyatullah Sepah University of Medical Sciences (case study: the method of implementing skill courses)
    Hamidreza Karami, ن Hassanvand *, Hossein Ardalani, Mohammad Najm Page 5
  • Amin Aghighi, Masuod Morshedi * Pages 31-55
    Background and purpose

    In the field of combating goods and currency smuggling, only government organizations and institutions have been used so far. So far, this procedure has caused the use of force and general power of government bodies in the fight against smuggling of goods and currency. In the meantime, by involving civil actors in the fight against the smuggling of goods and currency, it is the general power of government institutions. In this regard, this research seeks to overcome these problems by using multi-level governance.

    Method

    The current research is applied in terms of purpose and qualitative in terms of method, which was conducted using qualitative content analysis. The sampling method is targeted and snowball, and to collect data, 14 experts in the field of smuggling were referred to in different institutions such as government punishments, customs. The method of data collection in this research is field. The tool for gathering information also includes interviewing and recording them.

    Findings

    The data and findings of the research include the opinions of the interviewees and their suggested solutions for the role and influence of the police in different dimensions. These comments include 16 overarching themes, which are presented in the form of 4 overarching themes. Based on the findings of the research, the right of civil society to influence the fight against smuggling of goods and currency at the sub-national level and in the dimensions of policy making and decision-making have been investigated.

    Result

    According to the interviews conducted in the fight against the smuggling of goods and currency, the necessity of using the civil society has been emphasized a lot.

    Keywords: Civil association, Policy making, Civil society, multi-level governance, goods, currency smuggling
  • Sadi Azizi, Shahamat Hosseinian *, Tohid Abdi, Hasanreza Rafiei Pages 291-318

    Human resources are one of the most valuable assets of the organization. One of the important issues of Faraja is the protection of employees. The meaning of protection is to protect employees in the face of criminals by using their inner element. The requirement for success in protecting of employees is to have a strategic view. The first step for having a strategic plan is to identify the guiding principles. The main goal of this research is to achieve the guiding elements of the strategic plan for the protection of Faraja employees. It means the guiding principles, mission, core values and vision of the organization. In terms of purpose, this research is applied as a qualitative type, which is conducted by thematic analysis method. MAXQDA software is used to classify the categories. The community of this research; The main documents (main words of the supreme leader, the constitution, the disciplinary code of the armed forces, the employment rules of Naja), the speeches of Faraja commanders and interviews with 10 police experts who are selected in a snowball way. The output of this research was in the 3 dimensions, including vision (4 categories), mission (4 categories) and core values (12 categories) as the guiding principles of Faraja in the protection of employees. The categories of "organizational affiliation", "leadership orientation", "sacrifice and courage", "authority", "rule-based", "ethical orientation", "God-oriented", "revolutionaries", "growth and excellence", "order and discipline" and " "People's care" as core values and "clean organization", "progressive organization", "provincial organization" and "organization with intellectual capital" were identified as vision categories. Faraja's mission was to determine the "investigation and recognition of security issues", "analysis of security issues ", "presentation and implementation of security solutions" and "control and evaluation of the implementation of solutions".

    Keywords: protection, guiding principles, core values, Vision, Faraja