فهرست مطالب

پژوهش های جغرافیای اجتماعی - پیاپی 41 (بهار 1401)

نشریه پژوهش های جغرافیای اجتماعی
پیاپی 41 (بهار 1401)

  • تاریخ انتشار: 1401/03/30
  • تعداد عناوین: 6
|
  • مجتبی جلالی صفحات 1-19

    زیست شهری مدرن، پیامدهای متفاوتی بر شهروندان تحمیل کرده است. در حالی که مطالعات تاکنون بیشتر بر مشکلات ناشی از افزایش جمعیت شهرها و ازدحام انسان ها تاکید داشته اند؛ مسیله تجربه «تنهایی در شهر» کمتر مورد توجه قرار گرفته است. «فرد تنها» می تواند تجربه و مسایل به طور کلی متمایزی در شهر داشته باشد؛ و پرتو جدیدی بر برداشت های ما از زیستن در شهر فراهم آورد. پرسش اصلی این مقاله آن است که «شهروندان تنها« با چه معضلات و مشکلاتی در زیست شهری روبه رو هستند. برای انجام این مطالعه از روش گراندد تیوری و مردم نگاری در فضای مجازی استفاده شده است. مصاحبه های نیمه ساخت یافته و یادداشت های روزانه ای که از نمونه های هدفمند استخراج شده، داده های عمده این پژوهش را تشکیل می دهد. یافته ها نشان می دهد که نوع و فضای زندگی در شهر عامل تعیین کننده ای در تجربه تنهایی در شهر به شمار می آید. بسته به عامل ایجادگر تنهایی شهروندان می توان از مشکلات و معضلات متفاوتی سخن به میان آورد اما، آنچه در این پژوهش جلب توجه می کند، آن است که هر چه شهروندان تنها بیشتر می کوشند تا تنهایی خود را تعمیق و تداوم بخشند، بیشتر در معرض نظارت، دخالت اطرافیان، تعرض به حریم امن شخصی قرار می گیرند. امری که به نوبه خود، حفظ شرایط تنها زندگی کردن را دشوارتر می سازد.

    کلیدواژگان: شهر، تنهایی، روابط همسایگی، محله
  • یاسر قلی پور، اسماعیل امیدی صفحات 20-43

    امنیت فضاهای شهری از اصول اولیه ی پایداری شهری به شمار می رود. پارک های عمومی به ایجاد یک سیستم پیچیده از زیرساختهای سبز در شهرها کمک می کنند و مزایای بسیاری را برای ساکنان آن به ارمغان میآورند. تحقیق حاضر با هدف تحلیل عوامل موثر بر ادراک امنیت فضاهای شهر رشت در مقطع زمانی 1401 انجام شده است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی مبتنی بر توزیع پرسشنامه ی محقق ساخته است. جامعه ی آماری تحقیق شامل کارشناسان آشنا به موضوع، روش نمونه گیری گلوله برفی و حجم نمونه به تعداد 35 نفر بوده است. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار MAXQDA 2020 انجام شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد ویژگیهای شخصی، اجتماعی و ساختار فیزیکی فضاهای شهری بر میزان امنیت ادراک شده در پارک های شهری رشت اثرگذار است.

    کلیدواژگان: جنسیت، امنیت، MAXQDA رشت
  • عزیزالله ملکی صفحات 44-66

    در پژوهش حاضر به دنبال بررسی عوامل مکانی اجتماعی موثر بر احساس امنیت شهروندان شهرستان رشت می باشیم. جامعه آماری پژوهش کلیه شهروندان شهرستان رشت بودند که با بهره گیری از روش تصادفی طبقه ای و استفاده از فرمول کوکران، تعداد 380 نفر به عنوان افراد نمونه انتخاب شدند. به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه محقق ساخته مبتنی بر تحقیقات پیشین استفاده گردید. به منظور تعیین روایی ابزار پژوهش از روش روایی محتوایی و به منظور تعیین پایایی آن از آلفای کرونباخ استفاده گردید. به منظور تجزیه وتحلیل اطلاعات نیز در سطح آمار توصیفی از جداول و نمودارهای فراوانی در سطح آمار توصیفی و از روش های تی تست و رگرسیون در سطح آمار استنباطی بهره گرفته شد. نتایج به دست آمده نشان داد که عوامل مکانی 13 درصد و عوامل اجتماعی نیز به میزان 1 درصد بر احساس امنیت شهروندان اثرگذار بوده اند.

    کلیدواژگان: امنیت اجتماعی، امنیت مکانی، شهرستان رشت
  • سعید میثمی صفحات 67-88

    حکمروایی خوب شهری به عنوان پارادایم نوین برنامه ریزی و مدیریت شهری نقش بی بدیلی در پایداری شهری دارد. یکی از اهداف پایداری شهری، برقراری امنیت شهری است که ارتباط مستقیمی با شیوه ی مدیریت شهری دارد. حکمروایی خوب به عنوان یکی از شیوه های مدیریت مشارکتی با شاخصهای متناظر خود (شفافیت، قانونمندی، مشارکت، پاسخگویی و...) در پایداری امنیت شهری و بهبود امنیت ادراک شده ی شهروندان موثر است. آنچه از ادبیات پژوهش برمی آید آنست که مدیریت شهری در طول تاریخ بر کیفیت امنیت شهروندان با استفاده از خدمات و زیرساخت هایی که ایجاد می کند، موثر بوده است. تحقیق حاضر با هدف تحلیل توصیفی و به روش پیمایشی در سال 1401 در محدوده شهر رشت انجام شده است. شیوه گردآوری اطلاعات اسنادی و میدانی و با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته به دست آمده است. جامعه آماری شامل کلیه ی شهروندان شهر رشت که 384 نفر از طریق جدول مورگان انتخاب و در ادامه با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای پرسشنامه در بین نمونه آماری و به روش کاملا علمی توزیع شده است. در مرحله بعد پس از جمع آوری داده ها با استفاده از نرم افزارهای آماری SPSS و Excell و ارزشگذاری شاخص ها با ستفاده از طیف لیکرت مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان داده است که حکمروایی خوب با ضریب بتای 567/0 بر امنیت شهری تاثیر مثبت و معناداری دارد (Sig:0/000).

    کلیدواژگان: حکمروایی، خوب، امنیت، پایداری، رشت
  • محمد زمانی، علیرضا عشقی کپورچال، ابراهیم عارفی لیسار صفحات 89-113

    در این پژوهش به بررسی انواع سیستم های امنیتی نصب شده بر روی خودروهای وارداتی منطقه ازاد و تاثیر راندمان آن‎ها در جهت کاهش میل به سرقت سارقین و بهبود امنیت شهروندان پرداخته شده است. سیستم های امنیتی در خودروهای سواری برند کره ای، ژاپنی، اروپایی اغلب بر پایه یک پلتفرم ثابت می‎باشد.استفاده از وسایط نقلیه در حمل بار، مسافر و جابجایی‎ها امری اجتناب ناپذیر است و به تبع آن جرایم مرتبط به وسایط نقلیه از جمله سرقت ظهور و بروز می‎یابد. در میان این جرایم، آنچه نتیجه عمل عمدی است، سرقت وسایل نقلیه است که علاوه بر منفعت مالی ناشی از سرقت خودرو، بسیاری از سارقان با هدف بهره‎گیری از خودروی مسروقه در ارتکاب سایر جرایم مانند جرایم امنیتی و خرابکاری، قتل، سرقت‎های مسلحانه اقدام به این عمل می‎کنند. با توجه به افزایش میزان کاربری و تردد خودروهای مدرن در محدوده مناطق آزاد سطح کشور، مسیله پایش مسافت مجاز پیمایش از مبدا مرکزی استان به امری مهم و ضروری تبدیل شده و این موضوع تاثیر مستقیمی در کاهش نرخ سرقت‎های خودروی را به همراه دارد. در این مقاله ابتدا به تشریح عملکرد انواع سیستم های ضدسرقت نصب شده بر روی خودروهای وارداتی برندهای کره‎ای، اروپایی، آمریکایی و ژاپنی پرداخته شده و سپس با توجه به تحلیل مدارد منطقی سیستم های مذکور، باگ اصلی سامانه های ضد سرقت مورد مطالعه قرار گرفته است. سیستم های امنیتی شامل سامانه الکترونیکی ایموبلایزر، تگ RFID استارتر، سیستم استارت کیلس و سامانه قفل فرمان برقی می‎باشد. هر کدام از سیستم های امنیتی مذکور واجد ضریب اطمینان مشخصی بوده که در شرایط مختلف مورد سنجش قرار گرفته است.

    کلیدواژگان: سرقت خودرو، امنیت خودرو، خودرهای منطقه آزاد، پیشگیری سرقت
  • پوریا جعفری نمین، امید امیدی صفحات 114-143

    امنیت اجتماعی در کار یک واقعیت مهم در روابط صنعتی است. این باعث رضایت کارکنان می شود و تضمین می کند که دستمزد مناسب به دست می آید. شهر صنعتی لاکان یکی از مناطق صنعتی بسیار مهم در استان گیلان می باشد که با توجه به صنایع متنوع در این ناحیه اقدامات رفاهی برای کارمندان و کارگران بسیار حایز اهمیت می باشد. با رشد صنعتی شدن، مکانیزاسیون و کامپیوتری، اقدامات رفاهی نیروی کار بهتر شده است. کارگران در صنایع نمی توانند با سرعت زندگی مدرن با حداقل امکانات رفاهی کنار بیایند. کارگران به محرک اضافی برای حفظ جسم و ذهن در کنار هم نیاز دارند. رفاه نیروی کار، اگرچه برای کمک به کارایی در تولید فراهم شده است، گران است. هر کارفرما اقدامات رفاهی با درجات مختلف اهمیت را برای نیروی کار فراهم می کند. جنبه های امنیت اجتماعی و اقتصادی زندگی کارگران تاثیر مستقیمی بر توسعه اجتماعی ،امنیت و اقتصادی ملت دارد. نیاز ضروری به مراقبت بیشتر از کارگران برای ارایه تسهیلات قانونی و غیرقانونی به آنها وجود دارد. امکانات رفاهی به ایجاد انگیزه و حفظ کارکنان کمک می کند. اکثر امکانات رفاهی از جمله موارد بهداشتی و بهداشتی است که ایجاد نارضایتی در بین کارگران با ارایه اقدامات رفاهی ایجاد می شود. این امر رضایت کارکنان را در نتیجه افزایش کارایی تضمین می کند.

    کلیدواژگان: اقدامات رفاهی، امنیت اجتماعی شهر، صنعتی لاکان