نشریه مطالعات علوم اسلامی انسانی
پیاپی 13 (بهار 1397)

مساله ی نکاح یکی از مهمترین مسایل مورد توجه و اختلاف تمام ادیان و مذاهب بوده است، و بسیار مسلم است که این امر و موارد و احکام مربوط به آن موجب اختلاف نظر و به وجود آمدن اقوال مختلف نسبت به آن می باشد. در مساله نکاح آنچه بیشتر اختلاف برانگیز است، موضوع دخالت یا عدم دخالت اولیاء در این مسله ی مهم (ازدواج) می باشد. با توجه به اینکه سرنوشت گذشتگان در شکل گیری مسیله ی نکاح و روند آن تاثیر بسزایی دارد، مسلم است که عرف و گذشته ی یک قوم برحقوق و قوانین جاری مملکت تاثیرگذار می باشد. در این مقاله با مراجعه به کتب فقهی امامیه و حقوقی دیدگاه و نظر آنها را در مورد موضوع که از دیرباز مورد اختلاف علمای اسلامی بوده بررسی نمودیم. هر یک از مذاهب مختلف اسلامی در موضوع اذن ولی و ولایت بر دختر با توجه به باکره بودن و یا نبودن او اقوال مختلفی ارایه نموده اند. نکته ای که اینجا قابل توجه است، در این باره روایات بسیاری از پیامبر اکرم (ص) و پیشوایان دین (ع) نقل شده که خود باعث به وجود آمدن اختلاف بین فرقه های اسلامی شده است. نکته ی پر اهمیت دیگر، وجود مشکلات بعد از ازدواج است که بعضی از اقوال به آن توجه کرده اند و بعضی هیچ توجه ای به آن نشان نداده اند و ندانسته اند که فرزند نابالغ در هنگام انتخاب به کاستی ها توجه نمی کند و با توجه به احساسات جوانی همه چیز را خوب می بیند و بعد از مدتی گرفتار مشکلات بعد از ازدواج می شود. جایگاه و حقوق زنان در قانون بویژه قوانین عادی، از جمله مباحث مهمی است که همواره توجه محافل علمی و متولیان جامعه را به خود معطوف داشته است. طبیعت این مباحث نیز اقتضا می کند که دیدگاه های مختلفی مطرح شود و اینچنین است که پرونده این دست مباحث همواره گشوده است. آنچه با عنوان «زن در قانون اساسی و قوانین موضوعه» می خوانید نیز در همین فضا است و طبعا دیدگاه نویسنده محترم را بازگو می کند. در نگاه مجله برای دستیابی به آرای صایب، چاره ای جز طرح بحثهای نظری و دیدگاه های مختلف وجود ندارد. مقاله ای را که پیش روی دارید با همین انگیزه است و پرواضح است چنان که تاکید شد نمی تواند به عنوان نگاه نهایی تلقی گردد و پرونده بحث همچنان گشوده است.

اصول مدیریت از مسایل مهم در موفقیت و کارآمدی هر سازمانی به‌حساب می‌آیند. مکاتب مختلف مدیریتی هرکدام دیدگاه‌های خود را نسبت به آن ارایه کرده و دیگران را نسبت به اجرای دقیق آن‌ها توصیه نموده‏اند. از سوی دیگر مدیریت در نظام‌های مختلف جهان همیشه بر مبنای مکتب استوار بوده است و اسلام نیز به‌عنوان یک نظام جامع و کامل زندگی به دیگر ابعاد حیات بشری ازجمله، مسایل اخلاقی، اجتماعی، سیاسی، فقهی، فرهنگی و... پرداخته است. یکی از شاخص های هویت‌دهنده به شهر ایرانی- اسلامی، نیز چگونگی مدیریت آن است که بزرگ‌ترین سرمایه شهر یعنی سرمایه انسانی را راهبری کند. بر این مبنا، هدف این پژوهش بررسی و اولویت‌بندی شاخص‌های مدیریت اسلامی در مدیریت شهری در شهر آمل هست که با استناد به متون و منابع اسلامی قواعد، اصول و معیارهایی را که اسلام برای مدیریت اسلامی است. این پژوهش از حیث ماهیت و روش توصیفی- تحلیلی و ازنظر هدف کاربردی است. و به‌منظور اولویت‌بندی از دو تکنیک شامل اولویت‌بندی موارد و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی استفاده ‌شده است. ابزار جمع‌آوری اطلاعات شامل مطالعات اسنادی و پیمایشی از طریق توزیع پرسشنامه و مصاحبه با کارشناسان و مدیران شهرداری هست. در یک ارزیابی کلی از الگوی به‌دست‌آمده از این دو روش مقیاس‌های برنامه‌ریزی، عبرت‌آموزی، آموزش و شجاعت از دیدگاه جامعه آماری مدیران شهرداری آمل در اولویت مشترک قرار دارد. بر اساس مولفه‌های انتخابی مدیران شهری، شهر آمل و همچنین با توجه به اهمیت هر یک از این مولفه‌ها در عرصه مدیریت شهری رویکردهای هر مولفه ارایه گردید. در این نوشتار، نویسنده شمه ای از بینش مردمان پیشین، درباره زن را بیان می دارد . همچنین نگرش متجددان را پیرامون این نیم پیکره اجتماع به تصویر می کشد و از ظلمی که گذشتگان در حق او روا داشته اند و بار سنگینی که امروزیان بر جسم و روان لطیفش نهاده اند، شکوه می کند . یگانه راه سربلندی و نشاط او را مکتب رهایی بخش اسلام می داند و در خاتمه، نیکبختی زن را در همه شوون این دین متعادل، به رشته تحریر در آورده است .

مهمترین عامل ژیوپلیتیک انسان است. در معادلات ژیوپلیتیک، تمام پدیده های طبیعی، اعم از عوامل ثابت و متغیر، در یک قطب و انسان به تنهایی در قطب دیگر قرار می گیرد. تلفیق دیالکتیکی انسان و جمعیت، به مقتضای منابع طبیعی و میزان توسعه کشور همراه با سطح کیفی و طرز پراکندگی جمعیت، هرم سنی، جغرافیای فرهنگی و اجتماعی و غیره، دارای آثار متفاوت است. بنابراین مهاجرت نخبگان بخصوص در ایران بعنوان پدیده ای کاملا" ژیوپلیتیک که دارای ترکیب و ساختاری جدید از فرآیند تحرکات انسانی مبتنی بر سه رویکرد «فرار مغزها»، «شکار مغزها» و «چرخش مغزها» می باشد. در صورتی که با بررسی های دقیق کارشناسی و تدوین سیاستهای اجرایی مطمین، علل و راهکارهای متناسبی برای رویکردهای سه گانه آن اندیشیده شود، نه تنها در تیوریهای جدید نظام روابط بین الملل جهان ژیوپلیتیک قرن بیست ویکم، این پدیده امری کاملا طبیعی بوده و زمینه ایده آل را برای کسب تجربیات از جهان پیشرفته فراهم خواهد نمود، بلکه سبب تعدیل و یا حذف بسیاری از چالشهای فرساینده در تحولات داخلی و خارجی می گردد. جایگاه ویژه نخبگان به گونه ای است که امروزه مسیله مهاجرت نخبگان از ممالک کمتر توسعه یافته بخصوص نیروهای تحصیلکرده و متخصص آنها بعنوان کارآمدترین سرمایه ملی و بویژه اساسی ترین متغیر ژیوپلیتیکی مورد اطمینان در روابط بین الملل و عرصه های متعدد منطقه ای و جهانی برای این ممالک به بحرانی ملی تبدیل شده است. این موضوع چنانچه مورد توجه خاص سیاستگذاران و مجریان امور این کشورها قرار نگیرد، عملا می تواند زمینه افت جهانی و انزوا را در نظام روابط بین الملل و حتی تضعیف انگیزه های ملی و درونی ملتهای این کشورها را بعنوان حداقل نتیجه و محصول این امر بدنبال داشته باشد. برهمین اساس این تحقیق به بررسی ژیو پلتیکی مهاجرت نخبگان می پردازد. مقاله حاضر به بررسی جایگاه دین در عصر مدرن می‌پردازد. بحث در این‌باره که آیا لازمه مدرنیسم و تجددطلبی و علم و پیشرفت و عقل‌گرایی آن است که دین از ساحت‌های زندگی بشر کنار گذاشته شود، از جمله مسایل مهم و مباحث سرنوشت‌ساز و چالش‌برانگیز بین اندیشمندان دینی و روشن‌فکران سکولار طی چند قرن گذشته بوده است. برخی از اندیشمندان سکولار چنین ادعایی مطرح کرده‌اند. بحث و فحص درباره صحت این فرضیه و اینکه قایلان آن چه دلایلی بر ادعای خود اقامه کرده‌اند و آیا از نظر علمی و تاریخی، چنین ادعایی قابل اثبات است یا خیر، و اینکه چگونه می‌توان بطلان این ادعا را ثابت کرد، مسایلی هستند که این نوشتار سعی کرده است بدان‌ها بپردازد.

در عصر حاضر مسایل مشترک اجتماعی، زمینه‌های مشترک فکری را ایجاد کرده است. این مساله در ادبیات نمود یافته و خالقان آثار ادبی را به هم نزدیک ساخته و مشترکاتی را بین آن‌ها به وجود آورده که با بررسی این آثار می‌توان دریافت که چگونه اندیشه‌ای مشترک در بین ادبا در هر نقطه‌ای از جهان شکل می‌گیرد. امین الریحانی و محمد فرخی یزدی دو شاعر ایرانی و لبنای هستند که با توجه به مسایل جامعه و مشکلات مردم بخش عظیمی از اشعار خود را به بیان واقعیت‌های جامعه اختصاص دادند. این پژوهش که به شیوه توصیفی– تحلیلی و با تکیه بر مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی انجام شده است؛ به بررسی مضامین اجتماعی اشعار این دو شاعر برجسته می پردازد. نتایج حاکی از آن است که مشترکات عمیقی در افکار آن دو وجود دارد که ناشی از مشترکات فرهنگی و اجتماعی است. در این نوشتار، نویسنده شمه ای از بینش مردمان پیشین، درباره زن را بیان می دارد . همچنین نگرش متجددان را پیرامون این نیم پیکره اجتماع به تصویر می کشد و از ظلمی که گذشتگان در حق او روا داشته اند و بار سنگینی که امروزیان بر جسم و روان لطیفش نهاده اند، شکوه می کند . یگانه راه سربلندی و نشاط او را مکتب رهایی بخش اسلام می داند و در خاتمه، نیکبختی زن را در همه شوون این دین متعادل، به رشته تحریر در آورده است .

خطبه فدکیه حضرت زهرا سلام الله علیها یکی از مهمترین منابع حدیثی- تاریخی راجع به شناخت ابعاد شخصیت ایشان است که از دیر باز مورد توجه موافقین و مخالفین مکتب شیعه می باشد؛ این در حالی است که بخش پایانی خطبه نیازمند تحلیل و بررسی موشکافانه حدیثی است که در غیر این صورت بستری برای شبهه افزایی و دست مایه ی شبهه افکنان به شمار می آید؛ چراکه ادبیات و لحن بیان آن به ظاهر با شان و مقام عصمت حضرت زهرا سلام الله علیها در تعارض است. محور اصلی این مقاله بررسی قسمت پایانی روایت خطبه ی فدکیه حضرت زهرا سلام الله علیها می باشد؛ آنچه در این مقاله آمده است؛ پژوهشی کوتاه راجع به دلالت این قسمت از روایت وشبهاتی است که از خواندن ظاهر متن، در ذهن خواننده ایجاد میشود.این نوشتار شامل سه بخش کلی است: بخش اول : بررسی سندی روایت بخش دوم: بررسی محتوای روایت بخش سوم: حل تعارض موجود در روایت با برخی عقاید مسلم شیعه در پایان با استفاده از دو راهکار علاج اثباتی و ثبوتی احادیث برای برون رفت از این تعارض به ظاهر لاینحل دو پیشنهاد ارایه می گردد. یکی از مسایل حقوقی در نظام خانوادگی اسلامی نفقه است. نفقه نوعی مسیولیت مالی است که با شرایط خاص خود بر عهده ی اشخاص گذاشته می شود، هر چند زن تمکن مالی نیز داشته باشد. وجوب نفقه بر مرد اسباب و دلایل مختلفی دارد که در یک نگاه کلی عبارتند از: زوجیت، خویشاوندی و بردگی. شاید پرداختن به سبب اول که امروزه کانون بحث و چالش شده است بیشتر اهمیت داشته باشد.

این تحقیق به بررسی نقش دلیل عقل در فقه و اصول می پردازد و جهت نیل به این مقصود، اهم کتب فقهی و اصولی مورد مداقه قرار گرفته است به صورت کلی، عقل در قرآن کریم و روایات مورد توجه و احترام ویژه ای قرار گرفته است به نحوی که قرآن، ادراکات و استدلالات عقلایی را مقدم بر ایمان دانسته و آن را شرط ایمان می داند. همچنانکه در روایات بی شماری عقل به عنوان اساس شخصیت آدمی، دوست و یاور و بهترین آفریده ی خدا معرفی شده است و کسی را که از عقل خود بهره نمی برد را بی دین خوانده است، با این حال در فقه و فرایند استنباط احکام نقش آن تا حد دفاعیات کلامی و کشف ملاکات شرعی و استنطاق ادله ی احکام فرعی محدود شده است. استقامت به معنی پایداری است که از آن به سداد نیز تعبیر می شود. با بررسی آیات قرآن مشخص می شود که پایداری در قرآن کریم مرتبط با صبر، ثبات قدم و استقامت است و هر یک از واژه های فوق، مرتبه ای از پایداری را به خود اختصاص می دهند به طوری که صبر و حلم، مقدمه‏ی پایداری، ثبات دومین گام و استقامت سومین و مهم ترین گام در راه رسیدن به پایداری در قرآن است. از دیدگاه قرآن کریم، اگر انسان چارچوب، اصول و ارکان استقامت و ثبات قدم را رعایت کرده و به مبانی آن پایبند باشد، آثار و برکات فراوانی برای او نمایان خواهد شد که امداد الهی، پیروزی، محبت خدا، نداشتن ترس و حراص و واقع شدن در امنیت، مشمول درود همیشگی خداوند، شمول رحمت الهی، مهتدی الهی، ملازم بهشت جاویدان، پاداش بدون حساب و دعای آیندگان از آثار استقامت از دیدگاه قران کریم می-باشند، لذا باتوجه به آیات قرآن کریم نگاشته‏ای به شیوه کتابخانه‏ای و به روش تحلیلی توصیفی نوشته شده است تا گامی باشد در تبین مفاهیم آیات قرآن کریم و شناساندن آن به جامعه بشری.

این مقاله به مبحث رهبری و مدیریت اسلامی می پردازد. آزموزه های اسلامی مربوط به موضوع رهبری بر اساس روش کتابخانه ای در جمع آوری اطلاعات و با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی ، جمع آوری گردیده است. اساسا سبک رهبری با نوع انسان شناسی ارتباط مستقیم دارد. با توجه به آیات قران کریم ، داشتن یک حکومت در جامعه یا مبنای متون الهی یک ضرورت انکار ناپذیر است زیرا اهداف بعثت انبیاء ، لزوم نفی فساد از زمین ، لوزوم برقراری و استقرار عدل و دلایلی از این قبیل ، اقتضای فطری انسان می باشد . در حکومت اسلامی وجود رهبری مدبر لازم است ، برای جلوگیری از بیراهه رفتن جامعه ، قدرتمند ساختن جامعه اسلامی و پیاده کردن عدالت ، جلوگیری از زیاده خواهی های خواص و عوام ، حفظ وحدت و برطرف کردن کمبود ها و نواقص موجود در جامعه و همچنین رسیدن به کلیه اهداف عالیه اسلامی برای برپایی حکومت جهانی عدل و توحید است. کلمات کلیدی: قران کریم ، جامعه اسلامی ،رهبری، مدیریت اسلامی اصطلاح کهن الگو یا آرکی تایپ از دو واژه یونانی آرکی به معنای اصیل و تایپ به معنای مدل و الگو تشکیل شده است. مفهوم کهن الگو را کارل گوستاو یونگ وارد روانشناسی تحلیلی کرد و معتقد بود آنها محتویات ناخودآگاه جمعی و فردی را به نمایش گذاشته و افراد را برای انجام برخی رفتار‌ها مستعد می‌کنند. پیروان روش شناسایی کهن الگوها، آنها را بر اساس باوری که یونانیان باستان به خدایان و خدابانوان داشته اند، دسته بندی و معرفی کرده اند. کهن الگوی آرتمیس و نیز، دمتر که خصوصیات زنانه آنان ترسیم می شود، از الگوی اساطیری این کهن الگو، درباره نگرش به الهه هایی است که با نام ایزدبانوان معروف بوده اند. آرتمیس، علاقه مند به طبیعت و گشت و گذار در آن و شکار کردن است و دمتر، در پیوند دوستی، عشق مادر به فرزند کوشش دارد. آرتمیس، پاکدامن و مجرد است و به دیگران وفادار می ماند، ولی، فاقد همدردی و حس ترحم کافی است. و دمتر، با خلف وعده دیگری ستیز می کند و پیروز می شود. هر دو الهه، هدف گرا، بی پروا و استوار و پایبند به اهداف خود هستند. آرتمیس الهه حیات وحش و جریان داشتن است. او همیشه تیر و کمان با خود دارد، چون شکارچی است. استقلال و خودباوری، وابسته نبودن به مردان، توانایی در مدیریت و پیگیری اهداف از نقاط قوت آرتمیس است. سفر به سرزمین‌های ناشناخته، زندگی در فرهنگ ‌های بیگانه، سفر‌ها و اردو‌های زنانه، گردش‌های دسته جمعی در طبیعت و پیوستن به کمپین‌ های دفاع از حقوق زنان، کهن الگوی آرتمیس را در افراد پرورش می‌دهد. دمتر نشر می دهد که سخت کوشی نتیجه می دهد و عشق مادرانه فرزندان سالم به بار می آورد. شناخت این کهن الگو‌ها به شناخت بهتر خود و دیگران و برقراری ارتباط بهتر با آنان کمک می‌کند.

پژوهش حاضر با هدف مفهوم شناسی رستگاری در آیات قرآن کریم و دلالت آن بر حیات طیبه در سند ملی برنامه درسی انجام‌گرفته است. رستگاری و نجات در حیات دنیوی و اخروی، مطلوب هر انسان کما ل جو و آرمان‌خواهی است که در مسیر فطرت الهی خویش گام برمی‌دارد. بر این اساس، شناسایی عوامل و همچنین موانع وصول به رستگاری از لوازم اساسی چنین خواسته‌ای است. فلاح به معنای رستگاری در قرآن کریم جایگاه والایی دارد، واژه «فلاح»، به معنای رسیدن به نیک بختی و رستگاری است و ازنظر مفهوم، به الفاظ فوز، نجاح، ظفر و سعادت بسیار نزدیک است، همچنین در قرآن کریم، از مشتقات واژه فلاح استفاده و نشانه‌های رستگاران را معرفی کرده است. خس و خسران خیبه نیز گرچه مفاهیمی متضاد فلاح هستند، ولی ما را در فهم آن کمک می‌کنند. روش پژوهش حاضر به‌صورت تحلیل و تفسیر مفهومی و روش گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای و مراجعه به اسناد،کتاب‌ها و مقالات بوده و با نگاهی تحلیلی به موضوع پرداخته است. پرتوافشانی قرآن کریم و سخنان گهربار پیامبر اکرم (ص) و امامان معصوم (ع) در شعر و ادب فارسی سابقه ای دیرینه دارد. قاسم انوار، یکی از شخصیت های ادبی و عرفانی و از سرآمدان شعر و ادب فارسی زمان خود در قرن هشتم و نهم هجری است که مانند بسیاری از شاعران سبک عراقی نظیر مولوی و سنایی، کلامش مملو از آیات قرآن و سخنان معصومان (ع) و همچنین مزین به اشارات و تاویلات بزرگان صوفیه است. آنچه شعر قاسم انوار را به جایگاه قابل قبولی رسانده و ذکر او را در بسیاری از کتاب های تاریخ و ادب آورده است، آشنایی عمیق و گسترده شاعر با معارف قرآنی و آموزه های اسلامی و نیز تخصص در زمینه های ادب و عرفان و حکمت و فقه است. استناد و استشهاد های فراوان به آیات و احادیث متعدد در اشعار و آثار منثور، حاکی از اطلاعات قرآنی و روایی این شاعر عارف است. محور مباحث این نوشتار که با اتکا به روش توصیفی تحلیلی انجام شده است، بازنمایی تعابیر و مضامین قرآنی و حدیثی در اشعار قاسم انوار و بررسی و دسته بندی شیوه های نوآورانه و ساختارهای بدیع شاعر و نیز ارایه شواهد آن ها در بهره گیری از قرآن و حدیث است. مقاله حاضر نشان می دهد که اثرپذیری و بهره گیری از قرآن و حدیث در شعر قاسم انوار، از خصوصیات و ویژگی های برجسته و منحصر به فردی برخوردار است و شیوه ها و گونه های اثرپذیری این شاعر عارف از دو منبع اصیل معارف و عقاید اسلامی، متنوع و گاه بدیع و نوآورانه است.

حفظ نظم اجتماعی و انسجام عمومی در گرو تعامل و نه تقابل رفتارهای اعضای جامعه با یکدیگر می باشد. قانونگذار در راستای ایجاد هماهنگی و تعامل چاره ای ندارد جز اینکه برهم زدن تعامل اجتماعی را با ضمانت اجراهایی مواجه کند. منازعه از آن دسته رفتارهایی است که به شدت امنیت و احساس امنیت افراد جامعه را دستخوش نگرانی می کند، به همین دلیل قانونگذار جمهوری اسلامی ایران نیز برای جلوگیری از بروز چنین پدیده های نابهنجار برای آن ضمانت اجرای کیفری در نظر گرفته است. سیر تقنین در حقوق کیفری ایران نشان می دهد که رویکرد مقنن نسبت به جرم انگاری این رفتار از ثبات برخوردار نبوده و در یک برهه زمانی آن را جرم انگاری، در زمانی دیگر آن را از سیاهه جرایم خارج کرده و مجددا در سال 1375 آن را باز جرم انگاری کرده است. منازعه جرمی است که تحقق آن منوط به درگیری و زد و خورد بوده و در گرو ارتکاب دیگر جرایم علیه تمامیت جسمانی می باشد و از این حیث باید آن را جرمی وابسته لحاظ کرد. در این تحقیق از روش توصیفی– تحلیلی و منابع کتابخانه ای استفاده شده است. فواصل آیات قرآن کریم (حروف، کلمات و یا عبارات پایانی آیات) از جمله موضوعاتی است که نزد پژوهشگران علوم قرآنی مورد توجه قرار داشته و با وارسی در فواصل آیات، به جلوه ای از اعجاز ادبی و لفظی قرآن پی می بریم. یکی از مهمترین مباحث در فواصل آیات، توجه به ساختار آنان است که در برخی آیات، با ساختار شکنی فواصل روبرو هستیم، این تغییرات علاوه بر جنبه دلالی و محتوایی، بر آوای موسیقایی آیات و سور قرآن نیز تاثیرگذار است. توجه بر ساخت شکنی در فواصل آیات و نبود مقاله ای به طور اختصاص در این زمینه نیاز یک تحقیق را در این مورد ضروری می سازد. در این پژوهش با استخراج انواع تغییرات ساختاری در فواصل و ارایه رده بندی تغییرات موجود در فواصل آیات، نیاز به چنین کاستی در پژوهش های موجود را مرتفع می سازد . در واکاوی تغییرات که بر اساس جمع آوری اطلاعات به روش کتابخانه ای صورت گرفته، شیوه پردازش، توصیفی- تحلیلی است که دستاورد آن بیان انواع تغییرات و دسته بندی کلی تغییرات موجود در فواصل آیات است که می تواند راه را برای جویندگان علوم قرآنی و پژوهشگران هموار سازد.

هدف از انجام این پروژه ایجاد یک مدل شبیه‌سازی در یک کارخانه تولید آلومینیوم به‌منظور شناخت عملکرد سیستم و ارایه مجموعه‌ای از آلترناتیو های بهینه می باشد. به‌منظور رسیدن به این اهداف یک مدل شبیه‌سازی به زبان SIMAN در محیط نرم‌افزاری ARENA ارایه‌شده است. در ابتدای فرآیند ایجاد مدل پس از بازدید مکرر از خط تولید منطق حاکم بر فرآیند تولید و همچنین زمان‌های موردنیاز جمع‌آوری و مورد تجزیه ‌و تحلیل آماری قرار گرفت. پس‌ از آن بر مبنای مطالعات به‌دست‌آمده مدل شبه سازی ایجاد گردید. به‌منظور شناخت منطقی از آنکه کدامین آلترناتیو بهینه و بهبود دهنده بیشترین تاثیر را بر میزان تولید دارد از روش‌های طراحی آزمایش‌ها در نرم‌افزار MINI TAB استفاده شد.

مقاله پیش رو آیاتی که به صورت مستقیم و یا تضمنی مشمول واژه لغو است، را هم در سیطره‌ی قرآن و هم در سیطره‌ی احادیث دسته‌بندی کرده و گستره‌ی معنایی و مصادیق آن را مورد تحلیل و بررسی قرار داده است. نظراتی مبتنی بر وجود لغویات در حوزه سخن و گفتار را که می‌توانند موجب غفلت از یاد خداوند شود: مانند غنا، سوگند لغو، فحش و دشنام یا پرداختن به شوخی‌های بیجا و بیش ‌از اندازه را ذکر نموده اند؛ و برخی دیگر از مفسران به ارایه نظر مبتنی بر وجود لغویات در حوزه عمل و رفتار که این نیز نتیجه‌ای جز غفلت از یاد خداوند نمی تواند داشته باشد: مانند افکار بیهوده و یا بازی‌ها و سرگرمی‌های پوچ و بیهوده، مجالس گناه و... پرداخته اند. هر فردی به فراخور وجود و عللی خاص دچار این امور لغو می شود، و خداوند نیز در این آیات با فرد فرد انسان ها سخن گفته است و به هدف اصلی خود، هدایت انسان در جهت زندگی درست و تربیت قرآنی پرداخته است. هدف از این تحقیق بررسی تاثیر اخلاق حرفه ای با رهیافت استراتژیک بر سلامت سازمان با میانجی گری رسمیت در ساختار سازمانی می باشد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و بر اساس شیوه گردآوری داده ها توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش را همه کارکنان قسمت معاونت دانشجویی دانشگاه صنعتی اصفهان تشکیل داده اند و ابزار مورد استفاده جهت جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه است. از پرسشنامه سلامت سازمان لایدن و همکاران برای متغیرهای ارزیابی عملکرد و سیستم پاداش و رقابت ازکتاب مقیمی استفاده شده است. تجزیه و تحلیل داده ها با روش تحلیل عاملی تاییدی و مدل سازی معادلات ساختاری و بررسی همبستگی متغیر ها با نرم افزار PLS و SPSS انجام گرفته است. نتایج حاصله نشان داد که از 3 بعد سطح استراتژی اخلاق حرفه ای در سطح سازمان : ارزیابی عملکرد و سیستم پاداش مهمتر از بعد رقابت بر سلامت سازمان است و در نهایت متغیر میانجی رسمیت تاثیر چندانی بر افزایش سلامت سازمان ندارد.

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین ناگویی هیجانی وحمایت اجتماعی ادراک شده با سلامت روان در بیماران MS تحت درمان بوده است. طرح پژوهش حاضر، توصیفی و از نوع همبستگی می باشد. نمونه مورد مطالعه در این پژوهش 150 نفر بود که از بین تمامی بیماران زن مبتلا به MS تحت درمان دانشگاه علوم پزشکی گیلان (واحد بیماریهای خاص) به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای سنجش متغیرهای مورد مطالعه از پرسشنامه ناگویی هیجانی تورنتو، پرسشنامه حمایت اجتماعی ادراک شده زیمت و پرسشنامه سلامت روان گلدبرگ و هیلر استفاده شد. برای تحلیل داده ها از روش های آماری همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده شد. آزمون فرضیه های پژوهش نشان داد که بین ناگویی هیجانی وحمایت اجتماعی ادراک شده با سلامت روان در بیماران MS تحت درمان رابطه وجود دارد (P=0.05). همچنین نتایج نشان داد که ناگویی هیجانی و حمایت اجتماعی ادراک شده قادر به پیش بینی سلامت روان در بیماران MS تحت درمان می باشند (P=0.05). از بین زیرمولفه های ناگویی هیجانی، متغیرهای خانواده و افراد خاص بهترین پیش بینی برای سلامت روان هستند. بر اساس نتایج یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت بیمارانی که ناگویی هیجانی پایینتر و حمایت اجتماعی ادراک شده بیشتری دارند، از سلامت روان بیشتری برخوردارند. با بررسی تعاریف فقهای امامیه ازطلاق خلع، حداقل سه نظریه متفاوت درباره ماهیت خلع مشاهده می گردد. این پژوهش در پی آن است تا با بررسی وتحلیل اجمالی مبانی وفلسفه تشریع خلع در اسلام ، به ماهیتی از خلع که منطبق با نظر شارع است ، دست یابد. پس از بررسی واژه خلع از نظر لغوی و اصطلاحی ، مروری بر تعاریف وبرداشت های فقها از خلع ، مطالعه ی سوابق تاریخی خلع و طلاق بعوض ، بررسی مبانی و فلسفه تشریع خلع در اسلام وتحلیل سه نظریه دست یافته، نتیجه حاصل از پژوهش این است که علی رغم شهرت نظریه خلع توافقی (معوض) در بین فقها وحقوقدانان ،این نظریه ی خلع یک جانبه از سوی زوجه، است که با مبانی و فلسفه ی مد نظر شارع انطباق بیشتری دارد.

یکی از روش‌های نوینی که برای یادگیری دانشآموزان ارایه ‌شده است، یادگیری معکوس و یادگیری مشارکتی است. هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر یادگیری معکوس-مشارکتی بر انگیزش پیشرفت و رفتارهای کلامی دانشآموزان بود.

روش پژوهش شبه‌آزمایشی و از نوع طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانشآموزان پسر مقطع ششم ابتدایی شهرستان قصرقند به تعداد 781 نفر بودند که در سالتحصیلی 97-98 مشغول به تحصیل بودند. تعداد 40 نفر از آن‌ها (20 نفر گروه آزمایش و 20 نفر گروه کنترل) به روش نمونه‌گیری در دسترس به‌عنوان نمونه انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه انگیزش پیشرفت پورسعیدی (1393) و پرسشنامه سنجش رفتار کلامی محقق ساخته بود.

تحلیل داده‌ها با آزمون تحلیل کوواریانس صورت گرفت. یافته‌های پژوهش نشان داد یادگیری معکوس-مشارکتی بر انگیزش پیشرفت دانشآموزان تاثیر دارد (05/0>P). علاوه بر این، یادگیری معکوس-مشارکتی بر رفتارهای کلامی دانش آموزان تاثیر دارد (05/0>P).

نتایج پژوهش نشان داد یادگیری معکوس-مشارکتی بر انگیزش پیشرفت و رفتارهای کلامی دانشآموزان تاثیر دارد. بدین معنا که افزودن یادگیری معکوس در حین اجرای یادگیری مشارکتی موجب ارتقای انگیزش پیشرفت و رفتار کلامی دانش آموزان می شود.

پیامدهای شغلی و اثرات آن بر سلامت کارکنان مهم و در بسیاری از مطالعات مورد بررسی قرار گرفته است. پژوهش حاضر با هدف بررسی کیفیت زندگی کاری و رضایت شغلی کارکنان انجام گرفت. نتایج در این پژوهش که به شیوه مطالعه مروری و مقایسه پژوهش های داخلی و خارجی جمع آوری شده نشان داد کیفیت زندگی کاری یک برنامه جامعی است که می تواند عملکرد بهترکارکنان سازمان ها و در نتیجه رضایتمندی آنها را منجر شود. به عبارت دیگر می توان گفت بین این دو مولفه رابطه مثبت وجود دارد به گونه ای که کیفیت زندگی کاری بالاتر، رضایت شغلی بیشتری را برای کارکنان به همراه دارد و برعکس. چکیده ریسک نقدینگی دارایی، که با نام 'ریسک نقدینگی بازارمحصول' هم شناخته می‌شود، زمانی ظاهر می‌شود که معامله با قیمت پیش‌بینی‌شده قابل انجام نباشد (به دلیل تغییر وضعیت نسبت به زمان معامله عادی) این ریسک در بین گونه‌های دارایی‌ها و در زمان وابسته به شرایط بازار تغییر می‌کند. بعضی دارایی‌ها مانند ارزهای اصلی یا اوراق قرضه، بازارهای عمیقی دارند و در اغلب مواقع به راحتی با نوسان کمی در قیمت، نقد می‌شوند اما این امر در مورد همه دارایی‌ها صادق نیست. در مورد بانک‌ها، ریسک نقدینگی به دلیل کمبود و عدم اطمینان در میزان نقدینگی بانک ایجاد می‌شود. حالت دیگری که باعث افزایش ریسک نقدینگی می‌شود این است که بازارهایی که منابع بانک در آن‌ها قرار دارد دچار کمبود نقدینگی شوند. ریسک نقدینگی با سایر ریسک‌های مالی مختلط است و به همین دلیل سنجش و کنترل آن با دشواری روبرو است. به این ریسک عموما با نام ریسک نقدشوندگی یاد می‌گردد؛ و در ادبیات مدیریت مالی هر دو ریسک نقدشوندگی و نقدینگی را liquidity risk می‌نامند. چرخه مدیریت بحران شامل چهار وضعیت : پیشگیری، آمادگی، پاسخگویی و بازسازی می باشد، همچنین بانک ها، نهادهای اقتصادی هستند که وظیفه هایی چون تجهیز و توزیع اعتبارات، عملیات مالی، خرید و فروش ارز، نقل و انتقال وجوه و... را بر عهده دارند، بحران بانکی را می توان اختلال و بی نظمی در نظام بانکی یک کشور دانست که می تواند از بانکی به بانک دیگر سرایت نماید و دلیل این سرایت نیز وجود بازار بین بانکی می باشد و فرآیندهای بانک در راستای تجهیز و تخصیص منابع به درستی عمل نمی کند، در واقع ریسک در ذات فعالیت های بانکی نهفته است و عملا" حذف ریسک از عملیات بانکداری غیر ممکن می باشد، از این رو تنها راه حل ، مدیریت آن می باشد مدیریت ریسک فرایندی است که هدف آن کاهش امکان آثار زیان آور یک فعالیت از طریق اقدام آگاهانه برای پیش بینی حوادث ناخواسته و برنامه ریزی برای اجتناب از آنها می باشد البته باید توجه داشت که اغلب ریسک ها با هم در ارتباط هستند و بایستی همگی آنها را به صورت هماهنگ و یکپارچه بررسی شوند تا بتوان در جهت کنترل ریسک و پیشگیری از بحران بانکی اقدامات مناسبی انجام داد، . مقاله حاضر به بررسی ریسک اعتباری وشریط نقدینگی و نحوه مدیریت آن در پیشگیری از بحران بانکی و به منظور توسعه یک مدل مفهومی از مدیریت ریسک بانکی می پردازد، که طی آن ابتدا تعاریف مفهومی و عملیاتی از هر ریسک ارایه و پس از آن عوامل موثر بر ریسک اعتباری ودر راستای کنترل و مدیریت این ریسک، توصیه هایی صورت می پذیرد. پرسشنامه ریسک اعتباری در بین کارکنان شعب ، روسا ، جانشینان و کارکنان اعتباری توزیع و پس از جمع آوری با کمک نرم افزار SPSS تحلیل شده است .

عاقله کسانی هستند که بار پرداخت دیه را به‌جای جانی بر عهده می‌گیرند. ضمان یا مسیولیت عاقله مبتنی بر قرارداد اجتماعی بین افراد قوم در جامعه سنتی پیش از اسلام به شمار می رفت که در زمان خود از پشتوانه حقوقی برخوردار بود که پس از اسلام نیز مورد امضاء شارع مقدس قرار گرفته است. اما تحولات جوامع امروزی اجرای این قاعده فقهی را با چالش‌هایی ازجمله وضعی یا تکلیفی بودن، ضمانت اجرا ضمان عاقله، تضاد با اصل شخصی بودن مجازات و قاعده وزر و... مواجه کرده است. این مقاله ضمن تبیین قواعد فقهی حاکم بر مساله و همچنین بررسی چالش‌های موجود و تجزیه و تحلیل آراء فقها و حقوق دانان، چنین استدلال می کند که ضمانت عاقله حکمی تکلیفی می‌باشد نه وضعی، بدین معنا که پرداخت دیه ابتدا بر جانی است و عاقله از سوی جانی دین او را می‌پردازند نه از سوی خویش. همچنین در بررسی چالش دیگر مبنی بر تضاد بین ضمانت عاقله و اصل شخصی بودن مجازات‌ها چنین تبیین گردید که نه تنها بین این دو تضادی وجود ندارد بلکه ضمانت عاقله در پرداخت دیه بنا بر قولی موضوعا از تحت قاعده شخصی بودن مجازات‌ها خارج است و بنا بر نظر گروهی دیگر استثنایی است بر قاعده شخصی بودن مجازات‌ها. چکیده شناخت ذات عقل و حقیقت آن وارایه تعریفی جامع و مانع درشناخت معارف نظری واحکام عملی ازمسایل مورد اختلاف است. واز نظر قرآن و سنت موضوعی بسیار مهم و اساسی است،که اگرمورد بررسی قرار گیردبسیاری ازمشکلات را حل می کندزیرااکثرمشکلات دنیای امروز بشر ناشی ازعدم تعقل، خصوصا درعاقبت و نتایج کار است.لذا شناخت عقل ازمهمات می نماید که با کنکاش درنظرات علامه طباطبایی و علامه مجلسی ودریافت نظر صحیح می توان تا حدودی به نتیجه مطلوب رسید. عقل از نظر معناشناسی به معنای فهم و درک و تدبربوده و علامه مجلسی آن را تعقل اشیاء و فهم آنها وعلامه طباطبایی درک کامل چیزی و آنچه میان صلاح وفساد فرق می‌نهد معنا کرده اند.علامه مجلسی درحقیقت عقل رانیرو یا ملکه‌ای دانسته که انسان را به کارهای سودمند رهنمون کرده ودرنظام بخشیدن به نظام امور زندگی دنیایی واخروی او را یاری ‌دهد. نوشتارحاضردر تجزیه وتحلیل مطالب از شیوه توصیفی، تحلیلی پیروی می کند و روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای می باشد. که به معارف ومعانی بسیاری از جهت تفسیری و روایی و فلسفی درباب عقل دست یافته است ونقاط اتفاق و اختلاف آن دو را مورد بررسی قرار داده وبیشترین اختلاف در حقیقت فلسفی عقل بوده است؛ که بیان روح قدسی و روح امری شاید توانسته باشدبین این دونظریه را جمع گرداند. علامه طباطبایی به زبان ساده صادراول راعلتی و رابطی بین واجب الوجوب و ممکنات می دانند که نظریه ای فلسفی است وعلامه مجلسی روح پیامبر(ص) را که برداشت ازروایات است ، وروح امری وقدسی برداشتی تفسیری است که همان نقش را ایفاد می کند.