فهرست مطالب

نشریه پژوهشنامه تبلیغ اسلامی
پیاپی 4 (پاییز و زمستان 1399)

  • تاریخ انتشار: 1401/05/01
  • تعداد عناوین: 6
|
  • علیجان کریمی* صفحات 9-29

    تبلیغ در قرآن کریم، از جهات مختلفی مورد توجه قرار گرفته است. محتوای تبلیغ، روش ها و ابزارهای آن، همچنین بایسته های مبلغ، هریک به نوبه خود جایگاه شایسته ای دارند. این نوشتار، بر آن است که شماری از آیات مربوط به تبلیغ دینی را با روش توصیفی تحلیلی و با مراجعه به برخی تفاسیر بررسی کرده و به چند پرسش پاسخ دهد: 1. تبلیغ از چه جایگاه و اهمیتی برخوردار است؟ 2. از چه ابزارهایی در تبلیغ می توان بهره برد؟ 3. بایسته های تبلیغ و مبلغ کدام اند؟ رسالت مبلغ دینی، دریافت کامل و درست پیام و انتقال آن با روش ها و ابزارهای مناسب به گیرنده پیام است. اگرچه گفتار و نوشتار برترین و رساترین ابزارها هستند، ولی مبلغ دینی با توجه به محتوای پیام، تنوع مخاطب و تحولات زمانه، ضرورت دارد به تبلیغ نگاه تخصصی کند و در این راه، از ابزارها و شیوه های متنوع استفاده نماید. آنچه سبب تاثیر بیان مبلغ در مخاطب می شود، خودسازی، اخلاص، خداترسی، عامل بودن و استفاده از روش های متنوع به اقتضای زمان، مکان و شرایط مخاطب است.

    کلیدواژگان: «تبلیغ»، «مبلغ»، قرآن، «بایسته های تبلیغ»
  • رضا عیسی نیا* صفحات 29-44
    روحانیت، به عنوان بزرگ ترین و قوی ترین نیروی اجتماعی در جامعه ایران، باید نقشی حیاتی در تبیین اسلام و نظام اسلامی حاضر داشته باشد؛ چراکه در تاریخ ایران، روحانیت به مثابه نهاد اجتماعی برآمده از مجموعه ای از نیازهای مردم، به ویژه نیاز دینی آنان قلمداد شده است که عهده دار اقامه دین و اجرای احکام و قوانین دینی بوده است؛ چنان که نظام اسلامی ایران هم اکنون بر مدار شریعت اسلام می گردد.سوال اصلی مقاله، این است که روحانیت در دوران جمهوری اسلامی ایران، چه نقشی در تبیین احکام اسلامی و حفظ حکومت دارد؟ برای دستیابی به پاسخ، از چارچوب نظری مبتنی بر نخبه گرایی و روش جامعه شناسی تاریخی تجربی بهره برده ایم و نوشتار با این فرضیه دنبال شده است که میان تبیین احکام اسلامی و تبیین نیل به اهداف و آرمان های نظام اسلامی و نقش روحانیت، ارتباط معناداری وجود دارد.یافته های پژوهشی نیز حاکی از آن است که روحانیت اگرچه در بیشتر مواقع تلاش داشته نقش تبیینی خود را به درستی و بجا انجام دهد، ولی به دلایلی نتوانسته است برای تبیین احکام اسلامی در ظرف جمهوری اسلامی ایران، از برخی شبهات فکری سیاسی مخالفان اسلام و نظام باقاطعیت عبور نماید. بنابراین، برای حفظ اسلام و نظام اسلامی، بیش از هرچیز باید به تبیین و روشنگری افکار در این زمینه با سلاح تهذیب و اخلاق همراه شد؛ زیرا تبیین، به دل های آحاد جامعه راه پیدا می کند. پس، اگر جامعه ای بر مدار تبیین بگردد، مسیولان آن جامعه در دل های مردم نفوذ کرده، ارتباطات آن ها مانا و پایدار خواهد بود.
    کلیدواژگان: نقش روحانیت، احکام اسلام، جمهوری اسلامی ایران، جهاد تبیین
  • محسن شجاعی باغینی* صفحات 45-58

    از آنجایی که رسالت اسلام به عنوان آخرین و کامل ترین شریعت آسمانی، رسالتی جاودانی و جهانی است، تبلیغ دین اسلام، نقش اساسی در هدایت انسان ها دارد و تا زمانی که انسان با معارف و آموزه های اسلام آشنا نباشد، هدایتش به شکل کامل امکان پذیر نیست.این پژوهش، نقش تبلیغ را در هدایت انسان ها تبیین نموده تا ضرورت امر تبلیغ در جامعه امروزی که عصر غیبت امام معصوم (ع) است، مورد توجه ویژه باشد. با توجه به اینکه انسان به تنهایی نمی تواند به شناخت کامل از مبدا و معاد و راه تکامل و سعادت دست یابد، هدف از بعثت انبیا و نزول کتاب های آسمانی، هدایت انسان ها از طریق وحی است. در این راستا، هدایت، نیازمند همگانی بودن دعوت و تبلیغ است؛ تا معارف و تعالیم والای این آیین جاودان، به همه واصل شود و نیازهای آنان در پیمودن راه کمال، پاسخ داده شود.

    کلیدواژگان: تبلیغ، هدایت، تکامل و سعادت، جاودانگی اسلام
  • طاهره صالحی* صفحات 59-78

    هدف این مقاله، بررسی سنت امیرمومنان (ع) به عنوان جانشین تاییدشده نبی خاتم (ص) در موضوع شناخت انسان، جایگاه او و چگونگی مواجهه با انسان است. تحقیق در این نوشتار، از نوع بنیادی است و روش آن، توصیفی تحلیلی و شیوه گردآوری اطلاعات، بر پایه منابع کتابخانه ای می باشد. حاصل این تحقیق، آن است که در جای جای سنت علوی، سخن از کرامت ذاتی است که مشترک میان همه انسان هاست. بنا بر همین ارتباط وجودی، انسان حرمت می یابد و شرف ذاتی او به قدری عظمت دارد که نقض حریم او، به مثابه نقض حرمت الهی و سزای بی حرمتی و نادیده گرفتن آن، خشم پروردگار است. در قوانین اجتماعی حاکم بر زندگی انسان و برخورداری از حقوق انسانی در زندگی دنیوی، سنت علوی بیانگر محوریت کرامت ذاتی انسان است. همچنین در این سنت، به کرامت اکتسابی، معیار و آثار اخروی آن اشاره شده  که نتیجه این نوع از کرامت، آمرزش الهی است. در دیدگاه امام علی (ع)، انسان موجودی است که فطرتا خداجوست و نه برای مردن، بلکه برای زندگی جاویدان و ابدی آفریده شده است. مهم ترین اصول انسان شناختی قابل استخراج از سنت علوی، عبارت اند از: «کرامت انسانی»، «خداشناس و خداجو بودن انسان» و «جاودانه بودن آدمی».

    کلیدواژگان: انسان، اصول، انسان شناسی، سنت علوی، امام علی(علیه السلام)
  • اصغر هادی* صفحات 79-102
    یکی از صفات اخلاقی ناپسند، دروغ میان زوجین است که در ناپایداری خانواده​ها نقش دارد. پژوهش حاضر، درصدد است که عوامل دروغ​گویی میان زوجین و راهکارهای برون رفت از آن را به روش تحقیق کیفی شناسایی کند.​ در این پژوهش، به شش عامل اصلی دروغ گویی میان زوجین پرداخته شده است: 1. دروغ مسالمت جویانه در راستای ایجاد و نگهداشت رابطه؛ 2. دروغ مسالمت جویانه در راستای حفظ خود در رابطه؛ 3. دروغ اغراق آمیز؛ 4. دروغ خصمانه آسیب زا؛ 5. دروغ نفی خود؛ 6. عوامل اجتماعی. همچنین، به دو دسته راهکار فردی و اجتماعی برای درمان آن، اشاره گردیده است. آشنایی خانواده ها با نتایج تحقیق با هدف پیش گیری از ایجاد ناراستی در خانواده و نیز جلوگیری از گسترش آن، و درنهایت، استحکام خانواده ها و جلوگیری از تزلزل آنها و نیز تربیت صحیح فرزندان و نسل نو، از اهداف نهایی تحقیق است. این پژوهش، می تواند به مثابه راهکاری برای حل و فصل مشکلات خانواده ها از سوی مبلغان، مورد توجه قرار بگیرد.
    کلیدواژگان: علل دروغ گویی، عامل سردی روابط زوجین، نزاع همسران، روش کیفی در مطالعات خانواده
  • علی اکبر علیزاده* صفحات 103-120

    در اینکه آیا سنت همانند قرآن، وحی است یا اجتهاد پیامبر (ص)، اختلاف است. اهل سنت، قول، فعل و تقریر صحابه را همانند قول، فعل و تقریر پیامبر (ص)، حجت دانستند و آن را شامل روش امامان نمی دانند؛ اما علمای امامیه معتقدند که سنت شامل: قول، فعل و تقریر امامان شده و قول، فعل و تقریر صحابه را در بر نمی گیرد. سلفیان در تعریف سنت و بدعت، راه ابن تیمیه را پیمودند و سنت را آثار رسیده از پیامبر و اصحابش می دانند. در این مقاله، ضمن واکاوی تعریف سنت در لغت و اصطلاح، منشا سنت، جایگاه، حجیت و اعتبار و نیز دلایل حجیت و اعتبار سنت رسول (ص) از قرآن، احادیث، دلیل عقلی و اجماع، دیدگاه سلفیه مطرح و نقد شده و نتیجه گرفته می شود که سنت، مختص پیامبر (ص) است؛ نه چنان که سلفیان تصور کرده اند شامل اصحاب نیز می شود و البته پذیرفتن چنین نظری، نتایجی از جمله عدم عصمت مطلق پیامبران، به ویژه پیامبر اکرم (ص) را به دنبال خواهد داشت.

    کلیدواژگان: اندیشه سلفی، جریان سلفیه، تحلیل سلفی، سنت نبوی، تحلیل انتقادی اندیشه
|
  • Alija Karimi * Pages 9-29

    Propaganda in the Holy Quran has been considered in various ways. The content of the ad, its methods and tools, as well as the requirements of the amount of each in turn have a worthy place. This article intends to examine a number of verses related to religious propaganda in a descriptive, analytical and referring to some interpretations method and answer some questions: 1. What is the status and importance of propaganda? What tools can be used in advertising? 3. What are the advertising requirements and the amount? The mission of the religious preacher is to receive the complete and correct message and convey it to the recipient of the message with appropriate methods and tools. Although speech and writing are the best and most accessible tools, but the religious preacher, according to the content of the message, the diversity of the audience and the developments of the time, it is necessary to propagate a professional view and use various tools and methods. ‌ Possibility is self-creation, sincerity, God-fearing, being an agent and using various methods according to the time, place and circumstances of the audience.

    Keywords: Propaganda, Preacher, Quran, Essentials of Propaganda
  • Mohsen Sojaee Baghini * Pages 45-58

    Since the mission of Islam, as the last and most complete divine law, has an eternal and universal mission, the propagation of the religion of Islam has a fundamental role in guiding human beings, and as long as human beings are not familiar with the teachings of Islam, It is not possible to guide it. This study explains the role of propaganda in guiding human beings so that the necessity of propaganda in today's society, which is the age of absence, is given special attention. Given that man alone can not achieve full knowledge of the origin and resurrection and the path of evolution and happiness, the purpose of the resurrection of the prophets and the revelation of the scriptures is to guide human beings through revelation so that man can achieve the happiness of this world and their hereafter. In this regard, Islam, with the immortality of its mission, needs the universality of invitation and propaganda so that the high teachings and teachings of this eternal religion meet the needs of the audience on the path of evolutionIn this regard, Islam, with the immortality of its mission, needs the universality of invitation and propaganda so that the high teachings and teachings of this eternal religion meet the needs of the audience in the path of evolution

    Keywords: propagation, guidance, evolution, prosperity, immortality of Islam
  • Tahereh Salehi * Pages 59-78

    The purpose of this article is to study the tradition of the Amir al-Mu'minin (AS) as the confirming successor of the Prophet Khatam on the subject of knowing man, his position and how to deal with man. The research in this paper is of a fundamental type and its method is descriptive-analytical and the method of collecting information is based on library sources.The result of this research is that everywhere in the Alawite tradition there is talk of the inherent dignity that is common to all human beings;according to this existential relation, man is honored and his innate honor is so great that violating his sanctity as violating divine sanctity and punishing disrespect and ignoring it is the wrath of God. And in the social laws governing human life and the enjoyment of human rights in worldly life, the Alawite tradition expresses the centrality of human nature. Also in this tradition, acquired dignity, its criterion and its afterlife are mentioned, which is the result of this type of dignity, divine forgiveness. In the view of Imam Ali (AS), man is a creature who is God by nature and was not created for death, but for eternal and eternal life. As a result, the most important anthropological principles that can be extracted from the Alawite tradition are: "human dignity", "man knows God and seeks God" and "man is immortal".

  • Asghar Hadi * Pages 79-102
    Undoubtedly, bad moral traits have a negative role in the instability and inefficiency of families, including couples. One of the unhealthy moral traits is lying between couples, which plays a role in the inefficiency and instability of families. The present study seeks to identify the factors of lying between couples and ways out of it through qualitative research. For this purpose, after extracting the concepts from reliable sources, subcategories were extracted from the concepts extracted from the texts. Intermediate categories were then inferred from subcategories. Finally, the main categories were abstracted from the middle categories. Independent coders and a group of experts were used to evaluate the extracted categories. For this purpose, all the intermediate categories before the finalization were repeatedly researched in the group of experts to validate the accuracy of the abstract concepts. This work analyzes the results of qualitative research and analytical recognition of the main causes and strategies of lying between couples and its types and practical examples, and its result could be empowing and a new set of skills for families and family counselors.