مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران
پیاپی 213 (مهر 1401)

شناخت داروهای ارزان و موثر به خصوص فرآورده‎های گیاهی در سال‎های اخیر با اقبال بسیاری در حوزه پزشکی همراه بوده است. مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر ترمیم زخم پماد عصاره کاکتوس بند انگشتی، به عنوان ترکیبی با توان آنتی‎اکسیدانتی بالا، در ترمیم زخم تمام ضخامت پوستی در موش صحرایی می باشد.

مواد و روش ها: 

در مطالعه تجربی حاضر 50 سر موش صحرایی نر به صورت تصادفی به 5 گروه بدون درمان (کنترل)، تیمار شده با وازلین، تیمار شده با پماد 2 درصد، تیمار شده با پماد 5 درصد و تیمار شده با پماد Madecassol تقسیم شدند. زخم در تمامی گروه ها تمام ضخامت پوستی بود. ارزیابی ها شامل درصد جمع شدن وسعت زخم، میزان تراکم کلاژن، حجم بافت، تعیین تعداد سلول ها، میزان بیان ژن های تکثیری و التهابی و نیز بررسی تکثیر سلولی بود.

یافته ها: 

سرعت ترمیم، حجم اپیدرم و درم، تراکم کلاژن، تراکم عروق خونی، تراکم سلول‎ها، تکثیر سلولی و نیز بیان ژن تکثیری TGF-β در گروه های دریافت کننده عصاره به خصوص گروه پماد 5درصد افزایش معنی‎داری در مقایسه با گروه های کنترل و وازلین داشت (0/05<P). در خصوص التهاب، کاهش معنی داری در میزان بیان ژن‎های التهابی (TNF-α و IL-1β) در گروه های دریافت کننده عصاره به خصوص گروه پماد 5 درصد نسبت به گروه های کنترل و وازلین مشاهده شد (0/05<P).

عصاره کاکتوس بند انگشتی به خصوص در غلظت 5درصد اثر بهتری در روند بهبودی زخم حاد نسبت به سایر گروه های مورد بررسی در این مطالعه داشته است.

کورکومین یک ترکیب پلی فنولیک طبیعی در زردچوبه است. کورکومین پاک کننده قوی رادیکال های آزاد است و با خواص آنتی اکسیدانی، اثرات معنی داری را در کاهش آسیب اکسیداتیو دارد. والپروات سدیم از طریق استرس اکسیداتیو و ایجاد اختلال درعملکرد میتوکندری سبب بروز آسیب بافتی می شود. در این مطالعه، اثرات محافظتی کورکومین بر استرس اکسیداتیو و سمیت میتوکندریایی ناشی از والپروات سدیم در بافت مغز رت مورد بررسی قرار گرفت.

مواد و روش ها:

 موش های صحرایی نر با والپروات سدیم (500 میلی گرم بر کیلوگرم در روز، داخل صفاقی) به تنهایی یا همراه با دوزهای مختلف کورکومین (25، 50 و 100 میلی گرم بر کیلوگرم در روز، داخل صفاقی) و ویتامین C (100 میلی گرم بر کیلوگرم در روز، داخل صفاقی) به مدت 8 هفته مواجهه داده شدند. سپس بافت های مغز جدا شد و فاکتورهای استرس اکسیداتیو، اختلال عملکرد میتوکندری و تغییرات هیستوپاتولوژیک بافت ارزیابی شد.

یافته ها:

 سدیم والپروات باعث اختلال عملکرد میتوکندری، افزایش پارامترهای استرس اکسیداتیو و ایجاد تغییرات هیستوپاتولوژیک معنی داری در بافت مغز شد. تجویز کورکومین القای آسیب اکسیداتیو، اختلال عملکرد میتوکندری و تغییرات هیستوپاتولوژیک ناشی از والپروات سدیم را در بافت مغز کاهش داد.

اثر محافظتی کورکومین در برابر سمیت عصبی ناشی از والپروات سدیم نشان داد که ممکن است به فعالیت آنتی اکسیدانی آن نسبت داده شود. بنابراین می توان آن را یک مکمل موثر در برابر استرس اکسیداتیو و اختلال عملکرد میتوکندری ناشی از سدیم والپروات در بافت مغز در نظر گرفت.

تولید غذاهای فرا سودمند، از دستاوردهای مهم در صنایع غذایی محسوب می شود و استفاده از این محصولات، همگرایی دو رویداد مهم در زندگی یعنی دریافت مواد مغذی از رژیم غذایی و ارتقای سلامت به طور همزمان، برای مصرف کنندگان را فراهم می نماید. این مطالعه با هدف راستی آزمایی وجود میکرو ارگانیسم ها و همچنین پایداری این میکرو ارگانیسم ها در شرایط گوارشی بدن به منظور بهره مندی از خواص مورد ادعای این محصولات، انجام پذیرفت.

مواد و روش ها:

 در این مطالعه تجربی، 14 نمونه ی ماست پروبیوتیک از سه کارخانه تولیدی در استان مازندران، در تابستان سال 1399 جمع آوری شد. روش اجرای آزمایشات شامل سه مرحله اصلی، تعیین قابلیت زیستی باکتری های پروبیوتیک در نمونه های ماست در طول زمان، سپس شبیه سازی شرایط دستگاه گوارش شامل تغییرات pH و مجاورت با پپسین و نمک های صفراوی و نهایتا بررسی مقاومت میکرو ارگانیسم ها پس از عبور از شرایط شبیه سازی معده و روده بود. آنالیز آماری داده های به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS و با سطح اطمینان 05/0 درصد انجام شد.

یافته ها:

 در بررسی قابلیت زیستی باکتری های پروبیوتیک بفیدوباکتریوم و لاکتو باسیلوس در نمونه های مورد مطالعه، تفاوت معنی داری در میانگین کلنی ها، هم در هفته های مختلف و هم در سطوح مختلف pH مشاهده شد (0/05>P). اما، تعداد باکتری های پروبیوتیک در طول زمان و حتی پس از تحمل شرایط شبیه سازی شده ی گوارشی، در حد قابل قبول استاندارد، cfu/g 106، باقی مانده و کاهش قابل توجهی نداشتند.

مطابق نتایج این مطالعه، در صورت انتخاب سویه های (باکتری های پروبیوتیک) مقاوم به اسید و صفرا و هم چنین استفاده از شرایط محیطی مناسب، مصرف ماست های پروبیوتیک می تواند موجب بهره مندی از خواص باکتری های موجود در آن ها و در نتیجه ارتقای سلامت مصرف کنندگان گردد.

امروزه، یکی از رویکردهای جدید درمان سرطان، استفاده از رژیم های چند دارویی یا درمان ترکیبی است که دو یا چند عامل دارویی را ترکیب می کنند. هدف درمان ترکیبی، افزایش کارایی داروی ضد سرطان، و در کنار آن کاهش سمیت و جلوگیری از بروز مقاومت دارویی می باشد. در این مطالعه، به بررسی اثر سینرژیست ترکیب دو داروی کلاریترومایسین و دوکسوروبیسین در رده سلولی سرطان ریه سلول غیر کوچک، A549، پرداخته شد.

مواد و روش ها: 

سمیت ترکیبی کلاریترومایسین و دوکسوروبیسین در سلول های A549 توسط تست MTT ارزیابی شد. ماهیت برهمکنش مشاهده شده بین دوکسوروبیسین و کلاریترومایسین، با استفاده از نرم افزار Compusyn و بر اساس روش اصلاح شده ی Chou and Talalay آنالیز گردید. جهت بررسی مکانیسم مولکولی دخیل در سینرژیسم دارویی، آپاپتوز به روش رنگ آمیزی دوگانه سلول ها با Annexin/PI اندازه گیری شد.

یافته ها: 

براساس نتایج حاصل از اندازه گیری میزان بقای سلولی و آنالیز برهمکنش دارویی، کلاریترومایسین در غلظت 500 میکرومولار به طور سینرژیست موجب کاهش IC50 دوکسوروبیسین گردید. افزایش سمیت دوکسوروبیسین توسط کلاریترومایسین با افزایش مرگ آپاپتوتیک در رده سلولی A549 همراه بود.

کلاریترومایسین کاندید مناسبی برای ترکیب با سایر داروهای ضد سرطان در سطح مطالعات سلولی می باشد. هرچند که به تحقیقات بیشتری برای بررسی کاربرد کلاریترومایسین در درمان کمکی سرطان نیاز است.

هیپوکسمی و افت فشارخون، از عوارض مهم همودیالیز در بیماران مبتلا به نارسایی مزمن کلیه می‎باشد که با عوامل متعددی از جمله روش فیلتراسیون به کار رفته ارتباط دارد. هدف از این مطالعه، مقایسه UF modeling و فیلتراسیون ساده در دیالیز بیماران دیالیزی مزمن بر میزان اکسیژن شریانی و افت فشار خون بود.

مواد و روش ها: 

در این مطالعه کارآزمایی بالینی، 68 بیمار که در آذر و دی ماه سال 1398، در بیمارستان کوثر سمنان تحت دیالیز قرار گرفته بودند، مورد بررسی قرار گرفتند. قبل و بعد از هر جلسه دیالیز، اطلاعات بالینی شامل ضربان قلب، فشارخون و اشباع اکسیژن شریانی، و نیز پالس اکسی‎متر مستقر بر بالین بیمار استخراج گردید. به صورت تصادفی، دیالیز نیمی از بیماران ماه اول به صورت ساده و ماه بعد با تنظیم UF modeling و دیالیز نیمی دیگر ازبیماران ماه اول بر روی UF modeling و ماه دوم به صورت ساده انجام گردید. دیتاهای توسط نسخه 23 از برنامه SPSS تحلیل آماری صورت گرفت.

یافته ها: 

تغییرات اشباع اکسیژن شریانی در جلسات دوم (0/037=P)، پنجم (0/002=P) و یازدهم (0/001<P)، نسبت به جلسه اول و تغییرات فشار خون سیستولیک در جلسات دوازدهم (0/003=P) و سیزدهم (0/034=P) نسبت به جلسه اول در گروه UF modeling، کم‎تر از گروه فیلتراسیون ساده بود.

دیالیز به روش UF modeling نسبت به فیلتراسیون ساده، ثبات اکسیژن بیش تر و افت فشارخون کم تری را برای بیماران دیالیزی به‎وجود آورده و می‎تواند روش مناسبی جهت کاهش عوارض جانبی انجام دیالیز در بیماران باشد.

تشخیص شدت و محل دقیق پارگی روتاتور کاف (RCT) جهت انتخاب روش درمانی اهمیت زیادی دارد. در این مطالعه ارزش تشخیصی دو روش تصویرداری آرتروگرافی رزونانس مغناطیسی غیرمستقیم (I-MRA) و تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) با یکدیگر مقایسه شدند.

مواد و روش ها:

 این مطالعه مقطعی در سال 1399 بر روی 36 بیمار مراجعه کننده به کلینیک ارتوپدی بیمارستان اجرا شد. بیماران با شک بالینی به RCT ابتدا شش هفته به صورت محافظه کارانه درمان شدند. در صورت عدم پاسخ، ابتدا تصویربرداری به دو روش MRI و I-MRA انجام شد و سپس بیماران جهت تشخیص و درمان نهایی تحت آرتروسکوپی قرار گرفتند. تصاویر به فاصله یک هفته ای توسط یک نفر رادیولوژیست موسکولواسکلتال ارزیابی شدند.

یافته ها: 

نتایج هر دو روش تصویربرداری با  نتایج آرتروسکوپی همخوانی داشت و میزان توافق I-MRA (ضریب کاپا: 0/104± 0/698) بیشتر از MRI (ضریب کاپا: 0/115± 0/606) بود. حساسیت، ویژگی، ارزش اخباری مثبت (PPV) و منفی (NPV) و دقت درMRI و I-MRA در تشخیص RCTهای جزیی به ترتیب 78/28، 84/62، 90/00، 68/75 و 80/55 درصد در مقابل 86/96، 92/3، 95/24، 80/00، 88/ 89درصد بود. در تشخیص RCTهای تمام ضخامت حساسیت، ویژگی، NPV، PPV و دقت دو روش با هم مشابه و به ترتیب 89/88، 59/92، 80/00، 15/96 و 67/91 درصد بود. حساسیت، ویژگی، NPV ، PPV و دقت درMRI و I-MRA در تشخیص پارگی ساب اسکاپولاریس به ترتیب 50/00، 96/87، 66/67، 93/94 و 91/67 درصد در مقابل 50/00، 100، 100، 94/14 و 94/44 درصد بود.

MRA نسبت به MRI، ارزش تشخیصی بیشتری در پارگی های جزیی و ساب اسکاپولاریس روتاتور کاف دارد.

کووید-19 یک بیماری ویروسی تنفسی با مرگ و میر بالا است. با توجه به تاثیر ریزمغذی ها در سایر عفونت های ویروسی و باکتریایی، این مطالعه به منظور بررسی اثربخشی ویتامین D، ویتامین C و سلنیوم بر شدت بیماری در بیماران بستری با کووید 19 انجام شد.

مواد و روش ها: 

این مطالعه مقطعی گذشته نگر بر روی بیماران مبتلا به کووید-19 در بیمارستان رازی قایم شهر در سال 1399 انجام شد. 42 پرونده از بیماران مبتلا برای بررسی انتخاب و افراد دریافت کننده ویتامین سی، دی و سلنیوم  با بیمارانی که این مکمل ها را دریافت نکردند، مورد مقایسه قرار گرفتند. مدت بستری، حمایت تنفسی، اکسیژن درمانی، نیاز به تهویه مکانیکی تهاجمی/ غیر تهاجمی و وقوع مرگ و میر در این بیماران بر اساس اطلاعات پرونده آن ها بررسی شد و در نرم افزار SPSS V25 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

یافته ها:

 در این مطالعه میزان بقا در گروه دریافت کننده ویتامین سی، دی و سلنیوم با گروهی که این مکمل ها را دریافت نکردند تفاوت معنی داری نداشت (به ترتیب 0/42P=، 0/63P=، 0/084P=). رابطه بین مصرف ویتامین دی، سی و سلنیوم و تجربه تهویه مکانیکی ناشی از کووید 19 ارتباط معنی داری نشان نداد (0/139P=، 0/2P= و0/8P=).

اختلاف معنی داری بین دریافت کنندگان ویتامین سی، دی و سلنیوم با افرادی که این مکمل ها را دریافت نکردند، از نظر میزان بقا و نیاز به تهویه مکانیکی مشاهده نشد. بنابراین تاثیر قابل توجهی بر شدت و پیامد بالینی بیماران مبتلا به کووید 19 نخواهند داشت.

استفاده از CT اسکن یک روش کمکی در تشخیص سل قبل از نتیجه آزمایش خلط می باشد. این مطالعه با هدف بررسی رابطه الگوی درگیری ریوی در CT اسکن بیماران سلی با میزان مثبت شدن اسمیر خلط انجام پذیرفت.

مواد و روش ها: 

این مطالعه توصیفی تحلیلی گذشته نگر، بر روی پرونده بیماران مبتلا به سل مراجعه کننده به بیمارستان رازی قایمشهر در طی سال های 1397-1391 انجام شد. اطلاعات اولیه بیماران و هم چنین اطلاعات مربوط به گزارش CT اسکن وی در چک لیست مخصوص هر بیمار ثبت شد و سپس با اطلاعات مربوط به جواب اسمیر خلط بیمار مقایسه گردید.

یافته ها: 

در نهایت پرونده 271 بیمار (185 مرد و 86 زن) با میانگین سنی 15/08±49/31 سال مورد بررسی قرار گرفت. اسمیر خلط در 191 نفر (70/5 درصد) مثبت و در 80 نفر (29/5 درصد) منفی بود. بیش ترین ضایعات مشاهده شده شامل کاویتری (72/7 درصد کل بیماران) و کانسولیدیشن (42/8 درصد کل بیماران) و بیش ترین محل درگیری، لوب فوقانی ریه راست (61/3 درصد کل بیماران) و لوب فوقانی ریه چپ (53/5 درصد کل بیماران) بود. ضایعات کاویتری و کانسولیدیشن به شکل معناداری در افراد اسمیر مثبت بیش تر بود (0/001<P). میزان مشاهده کاویته با افزایش میزان اسمیر مثبت، به شکل معنی داری افزایش می یافت (0/001<P).

ضایعات کاویتری و کانسولیدیشن در افراد اسمیر مثبت و ضایعات کم تر معمول، در افراد اسمیر منفی بیش تر بود. این نتیجه نشان دهنده این موضوع است که الگوی ضایعات ریوی در CT اسکن، بی ارتباط با نتیجه اسمیر خلط نیست.

با بروز همه گیری ویروس کووید-19 و پیامدهای آن، مساله مرگ و زندگی یک موضوع قابل توجه شده است. مطالعات گذشته نشان می دهند که وجود معنا در زندگی و توانایی تنظیم هیجان می تواند نقش موثری در کنترل اضطراب مرگ داشته باشد. در پژوهش حاضر، رابطه بین اضطراب کووید-19 و اضطراب مرگ با میانجی گری دشواری تنطیم هیجان و وجود معنا در زندگی بررسی شده است.

مواد و روش ها: 

در این مطالعه از نوع همبستگی، جامعه پژوهش شامل تمامی بزرگسالان دامنه سنی 18 تا 60 سال شهر مشهد در سال 1400-1399 بود، که از بین آن ها 583 نفر به صورت در دسترس نمونه گیری شدند. ابزارهای سنجش داده ها شامل نسخه فارسی پرسشنامه اضطراب مرگ Templer، پرسشنامه اضطراب کووید-19، پرسشنامه دشواری تنظیم هیجان و پرسشنامه وجود معنا در زندگی بود. روابط همبستگی و علیتی متغیرهای پژوهش با استفاده از روش آماری تحلیل مسیر و نرم افزارهای 25 SPSSو24 AMOS بررسی شد.

یافته ها:

 بین اضطراب مرگ با اضطراب کووید-19 (0/31) و دشواری در تنظیم هیجان (0/47) همبستگی معنی دار و مثبت وجود دارد. همچنین همبستگی بین اضطراب مرگ با معنای زندگی معنی دار و منفی (0/43) می باشد و اضطراب کووید-19 به صورت غیرمستقیم به واسطه دشواری تنظیم هیجان و وجود معنا در زندگی، قادر به پیش بینی اضطراب مرگ بود.

اضطراب کووید-19، تنظیم هیجان و وجود معنا در زندگی نقشی کلیدی در اضطراب مرگ افراد دارند، بنابراین آموزش تکنیک های تنظیم هیجان و معنابخشی عمیق زندگی می تواند نقش پیشگیرانه مهمی در بروز اضطراب مرگ مرتبط با کووید-19 داشته باشد.

به دلیل وجود شباهت کلینیکی و هیستوپاتولوژیکی لیکن پلان و واکنش های لیکنوییدی دهانی و رویکرد درمانی متفاوت آن ها، مطالعه حاضر به بررسی ارتباط یافته های بالینی و هیستوپاتولوژیکی در لیکن پلان و واکنش لیکنوییدی دهانی بر پایه شاخص های تشخیصی اصلاح شده سازمان بهداشت جهانی برای ارزیابی استفاده از این شاخص ها در افتراق این ضایعات از یک دیگر پرداخته است.

مواد و روش ها:

 در این مطالعه توصیفی گذشته نگر، اطلاعات مورد نیاز 101 مورد لیکن پلان دهانی و 49 مورد واکنش لیکنوییدی دهانی از پرونده ها استخراج شد. چک لیستی شامل متغیرهای بالینی، سن و جنسیت بیمار و متغیرهای هیستوپاتولوژیکی تهیه شد. بلوک پارافینه مربوط به بیوپسی بیماران از آرشیو بخش پاتولوژی دانشکده خارج شد. برش تهیه شده، با هماتوکسیلین- ایوزین رنگ آمیزی شد. لام ها توسط پاتولوژیست بازبینی شد و متغیرهای هیستوپاتولوژیکی در چک لیست ثبت شد. درنهایت داده ها با آمارهای توصیفی، ضریب کاپا و آزمون های کای دو و t مستقل تجزیه و تحلیل شد.

یافته ها:

 با توجه به شاخص های سال 1978، توافق تشخیص بالینی و هیستوپاتولوژیکی در لیکن پلان دهانی درصد 98/79 و در واکنش لیکنوییدی دهانی درصد 69/57 بود (0/001>P). با توجه به شاخص های تشخیصی اصلاح شده، توافق تشخیص بالینی و هیستوپاتولوژیکی در لیکن پلان دهانی درصد99 و در واکنش لیکنویید دهانی درصد71/43 بود (0/001>P).

در تشخیص لیکن پلان و واکنش لیکنوییدی دهانی ارتباط کلینیکوپاتولوژیکی بالاتری براساس شاخص های تشخیصی اصلاح شده در مقایسه با شاخص های سال 1978 وجود دارد. لذا شاخص های تشخیصی اصلاح شده سازمان بهداشت جهانی برای استفاده در بالین و تشخیص هیستوپاتولوژیک پیشنهاد می شود.

اختلالات غده تیرویید، دومین اختلالات شایع سیستم اندوکرین هستند که می توانند بر روی سلامت دهان و کیفیت زندگی وابسته به سلامت بیماران تاثیر بگذارند. هدف این مطالعه ارزیابی کیفیت زندگی مرتبط با سلامت دهان در بیماران مبتلا به اختلالات تیروییدی می باشد.

مواد و روش ها: 

در این مطالعه مورد-شاهدی از 43 شرکت کننده مبتلا به اختلالات تیروییدی و 43 فرد سالم سوالاتی مربوط به اطلاعات دموگرافیک، درگیری های سیستمیک، مصرف الکل، خشکی دهان، کیفیت زندگی وابسته به سلامت دهان، سال های ابتلا به بیماری و داروی مصرفی (از گروه مورد) پرسیده شد. سپس بیماران از نظر بالینی مورد معاینه قرار گرفتند و شاخص های سلامت دهان از جمله GI و PI و SBI و DMFT بر روی دندان های رمفورد ارزیابی شدند. نمونه بزاق غیرتحریکی هر دو گروه جمع آوری شد و وزن سنجی انجام گرفت. داده ها به وسیله نرم افزار SPSS 24 پردازش شدند. مقایسه متغیرهای کمی بین گروه های مورد و شاهد با آزمون تی مستقل یا معادل ناپارامتریک آن (من-ویتنی) صورت گرفت.

یافته ها: 

مقایسه بین متغیرهای کمی، تفاوت آماری معنی داری را بین کیفیت زندگی مرتبط با سلامت دهان و دندان ADD-OHIP-14 (0/015=P) و میزان جریان بزاق تحریک نشده، GI، SBI، DMFT (0/05<P) در دو گروه نشان داد. در بین متغیرهای کمی، تنها شاخص DMFT در گروه مورد با کیفیت زندگی مرتبط با سلامت دهان (OHRQOL) ارتباط آماری معنی دار و همبستگی مثبت داشت (0/038=P و 0/318=r).

کیفیت زندگی پایین تر مرتبط با سلامت دهان در بیماران مبتلا به اختلالات تیروییدی، توجه و پیگیری بیش تری را در جهت رفع مشکلات پریودنتال و دندانی ایشان می طلبد.

دانش، نگرش و عملکرد (KAP) کارکنان نظام بهداشتی برای کاهش انتقال و بار بیماری دانگ مهم است. با توجه به عدم وجود ابزار سنجش، این پژوهش با هدف طراحی و اعتبارسنجی پرسشنامه KAP کارکنان نظام بهداشتی درباره بیماری دانگ در استان مازندران، شمال ایران، انجام شد.

مواد و روش ها:

 در این مطالعه توصیفی-تحلیلی (ابزارسازی و اعتبارسنجی)، پس از گردآوری مقالات مرتبط و مصاحبه با صاحب نظران، پرسشنامه اولیه حاوی 81 سوال طراحی شد. برای استانداردسازی و معتبر کردن ابزار، در مرحله تعیین روایی از ترکیب روایی صوری کمی-کیفی و روایی محتوایی کمی-کیفی و در مرحله تعیین پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد.

یافته ها:

 در بررسی روایی صوری و محتوایی کیفی، نظرات متخصصان به صورت تغییرات جزیی روی گویه ها اعمال شد. تمامی سوالات پرسشنامه دارای شاخص تاثیر گویه (Impact score) بالاتر از 1/5 (محدوده 5-1/5) بودند که نشان می دهد گویه ها از نظر "اهمیت" بسیار مناسب می باشند. در بررسی روایی محتوایی بر اساس جدول لاوشه، مقدار مطلوب نسبت روایی محتوایی (CVR) و شاخص روایی محتوایی (CVI) به ترتیب مساوی یا بالای 0/6 و 0/8در نظر گرفته شد. همه گویه های پرسشنامه به جز یک گویه (که حذف شد) امتیاز مطلوب را کسب نمودند و در ابزار حفظ شدند. ضریب آلفای کرونباخ به میزان 0/79به دست آمد که نشان داد تمامی سوالات پرسشنامه همبستگی قابل قبولی دارند.

این مطالعه ابزار مناسب پایا و روا به زبان فارسی جهت بررسی KAP کارکنان نظام بهداشتی درباره بیماری دانگ در استان مازندران، فراهم نمودکه می تواند به عنوان معیاری معتبر جهت انجام مطالعات KAP بیماری دانگ توسط پژوهشگران کشور به کارگیری شود.

میزان دسترسی به خدمات سلامت و توزیع بهینه و عادلانه آن ها در سطح کشور و به ویژه مناطق محروم، از اهداف بسیار مهم سیستم های سلامت است. هدف این مطالعه بررسی میزان استفاده از یارانه سلامت در طبقات مختلف اجتماعی و اقتصادی در بیمارستان های دولتی شهرستان بابل بود.

مواد و روش ها:

 این مطالعه کاربردی بصورت مقطعی در بیمارستان های دولتی دانشگاه علوم پزشکی بابل درسال 1397 انجام شد. جامعه آماری شامل 700 نفراز بیماران مراجعه کننده به این بیمارستان ها بود که به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها چک لیست مبتنی بر صورتحساب مالی بیماران وپرسشنامه محقق ساخته بود. در نهایت داده ها با نرم افزار SPSS نسخه 22 و استفاده از Mann Whitney test  و Kruskal Wallis test برای مقایسه مقادیر در گروه ها تجزیه و تحلیل شدند.

یافته ها:

 میزان یارانه بیماران دارای وضعیت اجتماعی متوسط از دو گروه خوب و ضعیف بیش تر بود. بیش ترین تخفیف در پرداخت مربوط به طبقه اجتماعی خوب و سپس متوسط و ضعیف بود، اما این تفاوت ها به لحاظ آماری معنی دار نبودند (0/50>P). همچنین یارانه بیماران با وضعیت اقتصادی خوب (450000 تومان) بیش تر از بیماران با وضعیت اقتصادی پایین تر (430000 تومان) بود که از نظر آماری معنی دار بوده است (0/50>P).

یافته ها نشان داد استفاده بیماران از یارانه سلامت و تخفیف بیمارستانی متناسب با طبقه اجتماعی، اقتصادی آنان نبوده است و اغلب بیمارانی که از نظر این ویژگی ها شرایط بهتری داشتند، بهره بیش تری برده اند.

یکی از مکانیسم‎های مقاومت در برابر آنتی‎بیوتیک‎ها تولید آنزیم‎های بتالاکتاماز توسط باکتری‎ها است و تولید آن به ویژه نوع بتالاکتامازهای وسیع‎الطیف(ESBL) یکی از مشکلات بهداشتی و درمانی در سطح دنیا می‎باشد. ESBL ها اغلب بر روی پلاسمید قرار دارند و از جمله شایع ترین آن‎ها می‎توان به TEM و CTX-M و SHV اشاره نمود. هدف از انجام این مطالعه، تعیین توانایی تولید ESBL براساس روش‎های مولکولی در بین باکتری‎های غیرتخمیری (سودوموناس آیروژینوزا و آسینتوباکتر بومانی) جدا شده از بیماران در بیمارستان‎های آموزشی استان مازندران بود.

مواد و روش ها:

 در این مطالعه توصیفی مقطعی، از میان نمونه‎ های بالینی جمع‎آوری شده، تعداد 81 ایزوله باکتریایی غیرتخمیری جداسازی شد. ایزوله‎ها ازنظر حساسیت به آنتی‎بیوتیک‎ها مطابق دستورالعمل CLSI بررسی شدند. شناسایی مولکولی ژن‎های blaSHV، blaTEM و blaCTX-M با استفاده از پرایمرهای اختصاصی و تکنیک واکنش زنجیره پلیمراز (PCR)  انجام شد.

یافته ها:

 از 81 باکتری غیرتخمیری جدا شده، 49 ایزوله (5/60 درصد) آسینتوباکتر بومانی و 32 ایزوله (5/39 درصد) به عنوان سودوموناس آیروژینوزا تایید شدند. شیوع ژن‎های شناسایی شده به ترتیب در بین ایزوله‎ های سودوموناس آیروژینوزا، blaSHV (26 درصد)، blaTEM (19 درصد) و blaCTX-M (12 درصد) و در ایزوله‎ های آسینتوباکتر بومانی blaTEM (11 درصد)، blaCTX-M (8 درصد) و blaSHV (4 درصد) بود.

سویه ‎های تولیدکننده ESBL در میان سویه ‎های سودوموناس آیروژینوزا و آسینتوباکتر بومانی جدا شده از بیمارستان در حال افزایش است. توانایی بالای این سویه ‎ها در انتقال ژن‎های مقاومت به سایر سویه ‎ها، اهمیت شناسایی سریع آن‎ها در آزمایشگاه را نشان می‎دهد.

آگاهی توصیفی از اپیدمیولوژی باکتری های مسبب عفونت دستگاه ادراری و الگوهای مقاومت آنتی بیوتیکی برای آن ها، برای تصمیم سازی های مبتنی برشواهد پزشکان و برنامه ریزان بهداشتی هر منطقه کاربرد عملی دارد. هدف ازمطالعه حاضر بررسی فراوانی عوامل باکتریایی عفونت های مجاری ادراری و تعیین مقاومت آنتی بیوتیکی در بیماران مراجعه کننده به بیمارستان های دولتی شهرستان آمل در بازه زمانی 1397-1398 می باشد.

مواد و روش ها: 

در این مطالعه توصیفی مقطعی، نمونه های ادراری 1465 بیمار مراجعه کننده به بیمارستان های امام رضا و 17 شهریور شهرستان آمل بررسی شد. شناسایی باکتری های مسبب عفونت ادراری با روش های استاندارد میکروبیولوژیکی تا سطح گونه صورت پذیرفت. حساسیت آنتی بیوتیکی باکتری های جدا شده به آنتی بیوتیک های روتین، با روش دیسک دیفیوژن و بر اساس استاندارد Clinical & Laboratory Standards Institute (CLSI) صورت پذیرفت و به صورت مقاوم، حساس و نیمه حساس گزارش شد. داده ها با استفاده از نرم افزار Stata 16 تحلیل شد.

یافته ها:

 در بررسی به عمل آمده 3/74 درصد از بیماران مبتلا به عفونت ادرای، زنان بودند. باکتری های اشرشیاکلی با 5/59 درصد، گونه های کلبسیلا با 6/14 درصد، گونه های انتروکوک با 9/4 درصد و استرپتوکوک گروه D با 3/3 درصد شایع ترین عوامل عفونت ادراری بودند. بیش ترین درصد مقاومت آنتی بیوتیکی عبارت بود از:  سفوتاکسیم با 4/39 درصد برای باکتری اشرشیاکلی، نیتروفورانتویین با 7/60 درصد برای باکتری کلبسیلا، کلیندامایسین با 8/77 درصد برای باکتری انتروکوک و 4/71 درصد برای باکتری استرپتوکوک گروه D.

باکتری های اشریشیاکولی و گونه های کلبسیلا به عنوان شایع ترین عوامل مسبب عفونت مجاری ادراری بوده و الگوهای مقاومت آنتی بیوتیکی برای آن ها متفاوت بود. نیاز است به پزشکان اطلاع رسانی شود تا درمان مبتنی بر شواهد باشد.

فلج مغزی اصطلاحی برای طبقه بندی کودکان با ضایعات غیرپیشرونده در مغز در حال رشد است. فلج مغزی اسپاستیک، شایع ترین نوع می باشد. در این کودکان، توانایی محدود در دستکاری اجسام یکی از عوامل محدودیت در فعالیت های روزمره است که می تواند از مهم ترین اهداف درمانی باشد. هدف مطالعه حاضر بررسی تاثیر دستگاه جستجوگر حرکت (Leap motion) بر قدرت و مهارت دستی کودکان فلج مغزی اسپاستیک دوطرفه بود.

مواد و روش ها:

 در این مطالعه مداخله ای و از نوع تک گروهی، تاثیر (LM) Leap motion بر مهارت و قدرت اندام فوقانی تعداد 10 کودک فلج مغزی نوع دوطرفه اسپاستیک بررسی شد. مطالعه شامل سه مرحله بود: مرحله پایه به مدت 4 هفته شامل مداخلات رایج کاردرمانی در قالب جلسات 45 دقیقه ای، مرحله مداخله به مدت 12 هفته که بخشی از جلسات کاردرمانی (20 دقیقه) به تمرینات LM اختصاص یافت و مرحله پیگیری نیز به مدت 4 هفته مشابه مرحله پایه بود. اطلاعات جمع آوری شده توسط تحلیل چشمی نمودار در مورد هر کودک در زمینه مهارت دستی و قدرت، بررسی شد. از ضریب کندال و شاخص های غیرهمپوشانی برای بررسی تغییرات مهارت دستی استفاده شد.

یافته ها:

 یافته ها حاکی از بهبود در قدرت و مهارت اندام فوقانی کودکان بود. برای اندازه گیری اثر مداخله بر کیفیت مهارت اندام فوقانی، ضریب کندال محاسبه شد که در سه کودک معنی دار بود. سطح معنی داری درکودکان شماره 5 و 10 کم تر از 0/05 به دست آمد. در مورد انواع قدرت گرفتن طبق تحلیل چشمی نمودارها در بیش تر کودکان تغییرات مثبت مشاهده شد.

LMC می تواند به عنوان توانبخشی اندام فوقاتی استفاده شود و به عنوان روشی سودمند به همراه سایر درمان های توانبخشی توصیه می گردد.

بروشور دارویی برگه کاغذی است که با هدف فراهم کردن اطلاعات ضروری جهت استفاده موثر و ایمن از دارو، در داخل بسته دارویی قرار می گیرد. از آن جایی که بروشورها از منابع اصلی کسب اطلاعات در مورد داروها هستند، باید برای عموم مردم قابل درک باشند. در مطالعه حاضر نظر داروسازان در خصوص بروشورهای فراورده های دارویی ایرانی بررسی شد.

مواد و روش ها: 

در این مطالعه توصیفی- مقطعی 203 داروساز شاغل در داروخانه های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مازندران بطور تصادفی انتخاب شدند و سپس نظر آن ها در رابطه با بروشورهای فراورده های دارویی ایرانی بررسی شد. روایی پرسشنامه توسط متخصصان مربوط و پایایی آن از طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ با نرم افزار Excel 2013 تایید شد.

یافته ها:

 حدود 76/5 درصد از داروسازان معتقد بودند، پزشکان به میزان کمی در ارتباط با محتویات بروشورهای دارویی از آن ها در داروخانه سوال می کنند. تنها 7 درصد از داروسازان، ایرادات احتمالی بروشورهای دارویی را به کارشناسان دارویی و مسیولین امر متذکر می شدند. 69/8 درصد از داروسازان نیز اطلاعات موجود در بروشورهای دارویی ایرانی را فاقد تاثیر قابل توجهی در اضافه نمودن اطلاعات علمی خود می دانستند.

براساس یافته های مطالعه، نظر داروسازان نسبت به کیفیت بروشورهای دارویی ایرانی (ایجاد ترس و نگرانی از بروز عوارض جانبی، اندازه خط و فونت مطالب، اضافه نمودن اطلاعات علمی داروسازان و...) در حد مطلوب نبود و باید ساز و کارهای مناسبی در مقررات مربوط به تهیه بروشورها و نظارت سازمان غذا و دارو جهت ارتقای سطح اطلاعات در بروشورهای دارویی انجام شود.

عفونت کووید-19 به طور بالقوه می تواند اختلالات اساسی روی برنامه های روتین مراقبتی همانند مراقبت از HIV ایجاد نماید. هدف از مطالعه حاضر بررسی اثرات پاندمی کووید-19 برروی برخی از جنبه های مراقبتی از HIV بود.

مواد و روش ها:

 این مطالعه ازنوع کوهورت گذشته نگر بود. داده ها از اداره کل مبارزه با بیماری های معاونت بهداشتی استان مازندران در دو سطح تجمعی و فردی فراهم شد. رگرسیون پواسون برای تحلیل اثر کوتاه مدت همه گیری بر بروز، میرایی، تعداد شکست درمان، تعداد بستری شدن بیماران، دفعات مراجعات بیماران برای مشاوره، تعداد دفعات وارسی سلول های T CD4 و تعداد دفعات وارسی لود ویروس استفاده شد.

یافته ها: 

بروز HIV در بازه زمانی یک سال بعد از شروع کووید-19 نسبت به یک سال قبل از آن به مقدار 0/44 در هر 100 هزار نفر کم تر بود (0/051=P). چک کردن CD4 در بعد از شروع کووید-19 نسبت به قبل آن به مقدار 0/32 در هر 100 هزار نفر کم تر بود (0/001<P) پیگیری موارد HIV در بازه زمانی بعد ازکووید-19 نسبت به قبل از آن به مقدار  1/11 در هر 100 هزار نفر بیش تر بود (0/045=P).

همه گیری کووید-19 این پتانسیل را دارد که تا حد زیادی مراقبت مبتلایان به عفونت HIV را مختل نماید. به نظر می رسد با وجود پیگیری مراکز مشاوره HIV استان مازندران ترس از ابتلا و انتشار کووید-19 مانع بزرگ پذیرش برنامه های مراقبتی از سوی بیماران بوده است.

سرطان یکی از سخت ترین بیماری ها برای درمان در پزشکی مدرن است. هر ساله مقالات فراوانی منتشر می شود که مسیرهای  مختلفی را برای جلوگیری از ایجاد سرطان پیشنهاد می نمایند. علاوه بر این، تحقیقات در مورد درمان سرطان با حداقل عوارض جانبی ادامه دارد. رایج ترین روش های درمان غیر تهاجمی سرطان شامل شیمی درمانی، درمان هدفمند، پرتو درمانی و ایمونوتراپی است. اثربخشی کم و هم چنین سمیت بافت طبیعی در طی شیمی درمانی و پرتو درمانی، دو مورد از مهم ترین چالش های پیش روی این روش هاست. از این رو، برخی از داروها به عنوان کمکی برای افزایش پاسخ تومور و هم چنین کاهش آسیب بافت طبیعی پیشنهاد شده است. اخیرا سریم اکسید به عنوان یک نانو ذره (نانو سریا، CNPs) برای کنترل تومور و پاسخ های بافت طبیعی به رژیم های مختلف درمان سرطان مورد توجه زیادی قرار گرفته است. مطالعات برون تنی ودرون تنی  نشان می دهد که این ذرات می توانند سمیت شیمی- پرتو درمانی را در بافت های طبیعی به عنوان یک عامل آنتی اکسیدانی و ضد التهابی کاهش دهند. هم چنین،  قادرند سلول های سرطانی را نسبت به شیمی درمانی و پرتو درمانی حساس تر نمایند. در این مطالعه مروری، سعی گردیده است،  نقش بالقوه نانو سریا در حفظ میزان سمیت بافت های طبیعی و حساس کنندگی پرتویی سلول های سرطانی در ترکیب با سایر روش ها طی درمان سرطان بررسی گردد.

سردبیر محترم آگاهی از میزان آلودگی و سنجش تمیزی در محیط هایی که ملزم به اجرای قوانین مربوط به پاکیزگی هستند مانند آشپزخانه ها، رستوران، کافی شاپ و سایر مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی و آشامیدنی، نقش بسیار مهمی را در کنترل انتقال عفونت و بهداشت محیط ایفا می کند(1). در یک مطالعه تجربی میزان آلودگی سطوح یک رستوران در شهر محمودآباد در استان مازندران و مقایسه آن با ادراک مشتریان در مورد آلودگی سطوح هنگام صرف غذا مورد بررسی قرار گرفت. در این پژوهش از دو روش برای جمع آوری داده ها استفاده شد. اولین روش یک روش نظرسنجی برای سنجش ادراک مشتریان با استفاده از چک لیست نظرسنجی و یک آزمایش تجربی برای اندازه گیری بار آلودگی با استفاده از سنجش سطح آدنوزین تری فسفات (ATP) با روش لومینومتری بود. این روش تشخیص سریع آلودگی بر پایه اندازه گیری ATP می باشد، که با اندازه گیریATP موجود در باکتری ها و میکروارگانیسم ها در مدت زمان چند ثانیه میزان آلودگی موجود در سطوح را بر حسب Relative Light Units (RLU) یا همان واحد نور نسبی نشان می دهد. اساس کار این روش به این صورت است که ATP موجود در باکتری ها و میکروارگانیسم ها طی واکنشی در حضور آنزیم لوسیفراز سبب آزاد سازی نور بیولومینسانس می شود، که این نور توسط دستگاه لومینومتر قابل تشخیص و اندازه گیری دقیق است. میزان RLU کم تر از 10 نشانه بارکم آلودگی، 30-11 نشانه آلودگی متوسط و بیش تر از 30 نشانه آلودگی بالا می باشد(2، 3). دو مجموعه داده برای مقایسه ادراک مشتریان و اندازه گیری های آلودگی واقعی جمع آوری شد. یک مجموعه داده پاسخ دهندگان در مورد ادراک آن ها ازسطوح مختلف رستوران با درجه لمس بالا (مانند سطح میز، قاشق، چنگال و لیوان) و سطوح با درجه لمس کم (مانند سطوح کف رستوران، دیوارها، پرده ها) در بین 19 منطقه از سالن یک غذاخوری و 15 سطح از سرویس بهداشتی بود و میزان آلودگی درک شده از همان سطوح در بین 20 نفر از مراجعین مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله دوم اندازه گیری های آلودگی این سطوح  با استفاده از یک ATP متر ساخت شرکت TIANLONG مدل III Biolum انجام شد و در نهایت با ادراک مشتریان از میزان آلودگی (کم، متوسط و زیاد) مورد مقایسه قرار گرفت. میزان آلودگی در سطوح مختلف میزها RLU 8 ±20 در دسته متوسط آلودگی و در سطوح مربوط به سرویس های بهداشتی RLU 18±30 بود که در دسته آلودگی بالا قرار گرفتند. نتایج این مطالعه نشان داد، تفاوت قابل توجهی در قرایت ATP در بین سطوح مختلف مانند سطح میز، قاشق و چنگان و لیوان ها وجود داشت (0/05>P). هم چنین بین ادراک مشتریان رستوران مورد مطالعه از آلودگی و نتایج واقعی قرایت های ATP برای کم آلوده ترین مناطق، ارتباط معنی داری وجود داشت(0/05>P)، اما در ادراک مشتریان و اندازه گیری های آزمایشی برای آلوده ترین مناطق (سرویس های بهداشتی)، ارتباط معنی داری وجود نداشت، که نشان می دهد برخی از سطوح نسبت به آن چیزی که مشتریان احساس می کنند، آلوده تر می باشند. این مطالعه به طور تجربی نیاز به بهبود تکنیک های شستشو و گندزدایی سطوح مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی و اهمیت آموزش مناسب شهروندی و کارکنان خدمات مواد غذایی و رستوران ها را نشان می دهد. به ویژه در طول همه گیری ها، مسیولیت بیش تری را بر عهده تصمیم گیران بهداشتی، مدیران و کارکنان برای اطمینان از محیط های با حداقل آلودگی می گذارد و ضرورت دارد برای رسیدگی به نگرانی ها و سلامت مشتریان رستوران ها و مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد. هم چنین با توجه به این که کارشناسان بهداشت محیط در بازدید از مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی تجهیزات کافی جهت بررسی میزان آلودگی سطوح مختلف در واحدهای صنفی در اختیار ندارند و صرفا بازدیدها به صورت چشمی و ادراکی انجام می شود، نیاز است تدابیر لازم در خصوص تجهیز واحدهای بهداشت محیط مراکز بهداشت به وسایل اندازه گیری آلودگی اندیشیده شود. هم چنین توصیه می شود واحدهای بهداشت محیط مراکز بهداشتی به تجهیزات پیشرفته تری از لومینومترهای موجود در بازار که بتواند نوع آلودگی میکروبی (سالمونلا، اشرشیاکلی، توتال کلیفرم، لیستریا و استافیلوکوکوس آریوس) را تشخیص دهد، مجهز گردند.