نشریه دانش پژوهی تامل
پیاپی 12 (پاییز و زمستان 1400)

بر اساس ادله عقلی ونقلی مطرح شده ؛قرآن به قرایت واحد نازل شده. و بهترین ومعقول ترین راه برای شناخت آن قرایت واحد که باید متصف به تواتر نیز باشد؛ تحقیق میدانی و بررسی قرایت مضبوط در مصاحف قرون گذشته می باشد تا قرایت متواتری که از پیامیر (ص) به مارسیده شناخته شود . لذا این مقاله ، براساس روش کتابخانه ای و بررسی نسخ بر آن است که کشف کند که اکثریت مصاحف خطی گذشته با کدام قرایت بیشترین انطباق را دارد. از جمله نتایج بدست آمده در بررسی 100 کلمه اختلافی در پنچ نسخه خطی قرآن ؛ متعلق به قرن هفتم از نسخه های موجود در کتابخانه آستان قدس رضوی ازمجموع 500 کلمه  مورد بررسی شده بیشترین مطابقت را با قرایت عاصم به روایت حفص داشت که فقط 55 مورد با این پنج نسخه مخالفت داشت و 113 مخالفت با ابوعمرو بود .134مخالفت باابن عامر، 142 مخالفت با خلف،149مخالفت با یعقوب، 149 مخالفت با ابوجعفر ،151 مخالفت با نافع، 155 مخالفت با ابن کثیر، 164 مخالفت با کسایی،  170 مخالفت با ابن حمزه یاقت شد. بنابر این، قرایت عاصم به روایت حفص از قراء دهگانه کمترین مخالفت را با این پنج نسخه داشتند که کل 55 مورد مخالفت داشت.وبیشترین مخالفت با قرایت ابن حمزه می باشد که 170مورد مخالفت در این پنج نسخه ثبت شده است.

علم قرایت یکی از علوم مهم قرآنی قلمداد می شود. یکی از مباحث بسیار مهم در موضوع قرایت، این است که آیا همه قرایت های گوناگون قرآن کریم که از قراء مشهور روایت شده، معتبر و حجت است یا تنها یک قرایت حجت است. به دلیل اهمیت بالای مسیله اختلاف قرایات که در مواردی موجب اختلاف حکم می شود و بر اساس ادله عقلی و نقلی ثابت شد که قرآن به قرایت واحد نازل شده است. حال بهترین و معقول ترین راه برای شناخت آن قرایت واحد که باید متصف به تواتر نیز باشد؛ تحقیق میدانی و بررسی قرایت مضبوط در مصاحف قرون گذشته می باشد تا قرایت متواتری که از پیامبر 6 به ما رسیده شناخته شود. لذا این پایان نامه، بر اساس روش کتابخانه ای و بررسی نسخ بر آن است که کشف کند که اکثریت مصاحف خطی گذشته با کدام قرایت بیشترین انطباق را دارد. ازجمله نتایج به دست آمده از بررسی پنج نسخه مورد نظر این است که از 100 کلمه اختلافی در 5 نسخه قرآن خطی، در مجموع،16 مورد موجود نبود؛ در 67 مورد هر دو قرایت اختلافی در نسخه ها ثبت شده که 7 مورد بدون ترجیح بوده، در 15 مورد ترجیح به خلاف قرایت عاصم به روایت حفص و در 45 مورد ترجیح نسخ به قرایت موافق با قرایت عاصم می باشد. از مجموع 500 مورد بررسی شده 20 مورد مخالفت با قرایت عاصم به روایت حفص،139 مخالفت با ابو عمرو،152 مخالفت و ابن عامر،153 مخالفت با ابوجعفر،159 مخالفت با نافع و خلف و حمزه،160 مخالفت با یعقوب،166 مخالفت با کسایی و 178 مخالفت با ابن کثیر یافت شد؛ بنابراین کمترین مخالفت در بین نسخه های پنج گانه با قرایت عاصم به روایت حفص می باشد و بیشترین مخالفت با ابن کثیر. در نتیجه این نسخه های پنج گانه بیشترین انطباق را با قرایت عاصم به روایت حفص دارد

علم قرایت یکی ازعلوم مهم قرآنی قلمداد می شود ویکی از مباحث بسیار مهم در موضوع قرایت، این است که آیا همه قرایت های گوناگون قرآن کریم که از قراء مشهور روایت شده، معتبر و حجت است یا تنها یک قرایت حجت است و به دلیل اهمیت بالای مسیله اختلاف قرایات که در مواردی موجب اختلاف حکم می شود ویقینا بر اساس ادله عقلی ونقلی مطرح شده؛ قرآن به قرایت واحد نازل شده. و بهترین ومعقول ترین راه برای شناخت آن قرایت واحد که باید متصف به تواتر نیز باشد؛ تحقیق میدانی و بررسی قرایت مضبوط در مصاحف قرون گذشته می باشد تا قرایت متواتری که از پیامیر (صلی الله علیه و آله و سلم) به مارسیده شناخته شود. لذا این پایان نامه، براساس روش کتابخانه ای و بررسی نسخ بر آن است که کشف کند که اکثریت مصاحف خطی گذشته با کدام قرایت بیشترین انطباق را دارد. از جمله نتایج بدست آمده از بررسی پنج نسخه مورد نظر؛ این است که در مجموع 500 کلمه مورد بررسی شده از 100 کلمه مورد بحث در 5 نسخه قران خطی، بیشترین مطابقت را با قرایت عاصم به روایت حفص داشت که فقط 17 مورد با قرآیت حفص از عاصم مخالفت است 126 باابو عمرو، و 130 با نافع، 130 با ابن عامر، 132 با ابوجعفر بود، 132 مخالفت با خلف و؛ 135 با کسای، 135 با حمزه و 148 با یعقوب، 153 با ابن کثیر یاقت شد. بنابر این، قرایت عاصم به روایت حفص از قراء دهگانه کمترین مخالفت را با این پنج نسخه داشتند. وبیشترین مخالفت با قرایت ابن کثیر می باشد که 153 مورد مخالفت در این پنج نسخه ثبت شده.

به دلیل اهمیت بالای مسیله اختلاف قرایت که در مواردی موجب اختلاف حکم می شود ویقینا بر اساس ادله عقلی و قرآن به قرایت واحد نازل شده.  را بشناسیم  و راه شناسایی آن بررسی قرایت مضبوط در مصاحف قرون گذشته است. و شناخت قرایت متواتر ضروری است لذاهدف این پایان نامه بر آن است که کشف کند اکثریت مصاحف خطی گذشته باکدام قرایت بیشترین انطباق را دارد. نتایج بدست آمده از پژوهش در نسخه 108، از جمله نتیجه و دستاوردهای این تحقیق می توان اشاره نمود که نسخه خطی 108 قرن ششم موجود در آستان قدس رضوی بیشترین انطباق را با قرایت عاصم به روایت حفص دارد.