فهرست مطالب

نشریه پژوهش های حسابرسی حرفه ای
پیاپی 8 (پاییز 1401)

  • تاریخ انتشار: 1401/08/14
  • تعداد عناوین: 6
|
  • شناخت عوامل موثر حسابرسی عملکرد بر پیاده سازی بودجه ریزی عملیاتی در شرکت های دانش بنیان
    سعید مرادی*، حمید مرتضی نیا صفحات 8-28
    هدف اصلی تحقیق، شناخت عوامل موثر حسابرسی عملکرد بر پیاده سازی بودجه ریزی عملیاتی در شرکت های دانش بنیان است، که می توان بدین صورت آن را مطرح نمود که کدام یک از عوامل حسابرسی عملکرد بیشترین تاثیر را در پیاده سازی بودجه ریزی عملیاتی در ایران دارد، که در چارچوب فرضیات پژوهش و با تکیه بر مباحث نظری و مطالعه تحقیقات انجام شده مرتبط با موضوع، زوایای نظری کار مورد بررسی قرارگرفت و نقش عوامل موثر حسابرسی عملکرد بر پیاده سازی بودجه ریزی عملیاتی مشخص گردید، که سه عامل محیطی، انسانی و فنی حسابرسی عملکرد بر پیاده سازی بودجه ریزی عملیاتی شناسایی شد. به منظور بررسی فرضیه ها، جامعه آماری متشکل از 146 نفر از حسابداران، حسابرسان و مدیران مالی شرکت های دانش بنیان به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند، پس از انجام پیمایش و توصیف آماری ویژگیهای مورد بحث، نتایج داده ها مورد آزمون قرار گرفتند، هر سه فرضیه این تحقیق مورد تایید قرار گرفت، نتایج بدست آمده از این بررسی نشان می دهد که عوامل محیطی حسابرسی عملکرد بالاترین تاثیر را بر پیاده سازی بودجه ریزی عملیاتی دارد و عوامل فنی و انسانی دارای تاثیر برابر هستد.
    کلیدواژگان: حسابرسی عملیاتی، بودجه ریزی عملیاتی، شرکت های دانش بنیان
    چکیده مشاهده متن مقاله پژوهشی/اصیل زبان: فارسی
  • بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و فکری با خروجی های حسابرسی
    فاطمه سعیدی، مهدی صالحی*، نورمحمد یعقوبی صفحات 30-67

    پژوهش حاضر به دنبال بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و فکری با خروجی‏های حسابرسی (کیفیت حسابرسی، تاخیر در گزارش حسابرسی و نوع اظهارنظر حسابرسی) شرکت‏های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار ایران می‏باشد. به عبارتی این پژوهش به دنبال یافتن پاسخ این سوال است که آیا سرمایه اجتماعی و سرمایه فکری می‏تواند بر کیفیت حسابرسی، تاخیر در گزارش حسابرسی و نوع اظهارنظر حسابرس تاثیر مطلوبی داشته باشد؟ بدین منظور، برای آزمون فرضیه‏ ها از مدل رگرسیون چند متغیره استفاده گردید. فرضیه ‏های پژوهش نیز با استفاده از نمونه‏ای متشکل از 1310 مشاهده پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار ایران طی سال های 1391 تا 1397 و با بهره‏ گیری از الگوی رگرسیونی چندگانه مبتنی بر تکنیک داده‏ های تابلویی و مدل اثرات ثابت و تصادفی مورد آزمون قرار گرفت. همچنین برای محاسبه کیفیت حسابرسی از تحلیل عاملی اکتشافی 5 متغیر (دوره تصدی، تغییر حسابرس، بزرگی موسسه حسابرسی، استقلال مالی حسابرسان و تجدید ارایه صورت های مالی) استفاده شده است. یافته‏ های به دست آمده حاکی از آن است که بین سرمایه اجتماعی و سرمایه فکری با کیفیت حسابرسی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد و بین سرمایه اجتماعی و سرمایه فکری با تاخیر در گزارش حسابرسی رابطه منفی و معناداری وجود داشته است اما بین سرمایه اجتماعی و سرمایه فکری با نوع اظهارنظر حسابرس (گزارش مقبول) رابطه مثبت و معناداری برقرار بوده است. از آنجا که پژوهش حاضر اولین پژوهشی است که به بررسی چنین موضوعی در بازار‏های نوظهور ایران پرداخته لذا به استفاده‏ کنندگان، تحلیل‏گران و نهاد‏های قانونی اطلاعات سودمندی در خصوص تاثیر سرمایه اجتماعی و فکری که تاثیر بسزایی بر خروجی‏ های حسابرسی دارد، ارایه می‏ دهد. همچنین نتایج این پژوهش به توسعه علم و دانش در این حیطه کمک شایانی ارایه و شکاف موجود در ادبیات را برطرف می‏ سازد.

    کلیدواژگان: سرمایه اجتماعی، سرمایه فکری، تاخیر در گزارش حسابرسی، نوع اظهار نظر حسابرسی، کیفیت حسابرسی
    چکیده مشاهده متن مقاله پژوهشی/اصیل زبان: فارسی
  • تاثیر تمرکز بازار حسابرسی بر اظهار نظر حسابرسی
    محمدرضا پورعلی* صفحات 68-86

    هدف انجام این تحقیق بررسی تاثیر تمرکز بازار حسابرسی بر اظهارنظر حسابرسی است. جامعه آماری این تحقیق شرکت‏های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 96 لغایت 99 می باشد که به روش حذف سیستماتیک 126 شرکت (504 شرکت سال) به عنوان نمونه آماری انتخاب شد که با توجه به عنوان متغیر مستقل (تمرکز بازار حسابرسی)، موسسات حسابرسی آن ها نیز مورد مطالعه قرار گرفت. برای جمع آوری داده ها از روش کتابخانه ای و برای تجزیه و تحلیل داده های تحقیق از آمار توصیفی استنباطی و از نرم افزار 10Eviews استفاده گردید. نتیجه حاصل از آزمون فرضیه نشان داد، تمرکز بازار حسابرسی بر نوع اظهارنظر حسابرس تاثیر مثبت دارد. یعنی هرچه حسابرسان تمرکز بیش تری بر صنعت صاحب کار و سهم بالاتری از بازار کار آن صنعت داشته باشند، کیفیت کار حسابرسی افزایش یافته و نوع اظهارنظر نیز به سمت اظهارنظر مقبول پیش می رود. ضمنا تاثیر اندازه حسابرس نیز بر نوع اظهارنظر مثبت و تاثیر تاخیر در ارایه گزارش حسابرس بر نوع اظهارنظر منفی می باشد.

    کلیدواژگان: بازار حسابرسی، تمرکز بازار حسابرسی، اظهارنظر حسابرسی
    چکیده مشاهده متن مقاله پژوهشی/اصیل زبان: فارسی
  • تاثیر مولفه های روانشناختی پیگمالیون بر توسعه ویژگی های اخلاقی حسابرسان
    رسول عبدی*، سعید اربابی صفحات 88-115
    محیط حرفه حسابرسی به دلیل مسیولیت هایی که بر عهده دارد، عرصه ای بسیار پیچیده و پرتلاطم می باشد. چراکه ضمن تحمل فشارهای موجود در این حرفه، می بایست قابلیت های روان شناختی و رفتاری و عملکردی را برای مقابله با نفوذ و واسطه گری های ذی نفعان داشته باشد تا استقلال خود را حفظ نماید. رشد و توسعه رویکردهای روان شناسی مثبت در حیطه‏ های مدیریت منابع انسانی، پیگمالیون را به‏ عنوان یک مبنای نوین مفهومی در روان شناسی مشاغل به وجود آورده است و باعث گردیده تا تمایل در به ‏کارگیری دانش و مهارت در انجام وظایف شغلی برحسب انتظارات شغلی در آن حرفه افزایش یابد و این موضوع می‏ تواند به توسعه کارکردهای اخلاق‏ گرایانه نیز منجر گردد. بر این اساس هدف این پژوهش بررسی مولفه های تاثیر پیگمالیون بر توسعه ارزش‏ های اخلاقی حسابرسان می‏باشد. جامعه هدف این پژوهش حسابرسان ارشد عضو سازمان حسابرسی و موسسات حسابرسی بخش خصوصی بود که از طریق نمونه‏ گیری تصادفی انتخاب و در بازه زمانی 6 ماه مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج این پژوهش نشان داد اثر روان شناختی پیگمالیون بر فضیلت اخلاقی و وظیفه‏ شناسی اخلاقی به ‏عنوان دو بعد ارزش‏ های اخلاقی حسابرسان تاثیر مثبت و معناداری دارد.
    کلیدواژگان: پیگمالیون، ویژگی های اخلاقی، حرفه حسابرسی
    چکیده مشاهده متن مقاله پژوهشی/اصیل زبان: فارسی
  • تاثیر قدرت مدیرعامل بر اجتناب مالیاتی با نقش تعدیل گر کیفیت کمیته حسابرسی
    اکرم تفتیان*، محمود معین الدین، محمد زارع صفحات 116-144
    هدف اصلی پژوهش بررسی تاثیر قدرت مدیرعامل بر اجتناب مالیاتی با در نظر گرفتن نقش تعدیلی کیفیت کمیته حسابرسی در شرکت‏ های پذیرفته ‏شده در بورس اوراق بهادار تهران است. در این پژوهش قدرت مدیرعامل با چهار معیار: عضویت مدیرعامل در هییت‏ مدیره، دوره تصدی بلندمدت، مالکیت سهام و ترکیب هییت‏ مدیره و نیز کیفیت کمیته حسابرسی با شاخص ‏های: اندازه، تخصص مالی، استقلال و تنوع جنسیتی اندازه‏ گیری شد. نمونه آماری پژوهش شامل 191 شرکت عضو بورس اوراق بهادار تهران در طی سال های 1392 تا 1399 می‏ باشد. از روش داده‏ های ترکیبی با رویکرد حداقل مربعات تعمیم ‏یافته جهت آزمون فرضیه ‏های پژوهش استفاده گردید. نتایج برآورد مدل اول پژوهش نشان داد که قدرت مدیرعامل اثر منفی و معناداری بر اجتناب مالیاتی دارد. به سخن دیگر، اجتناب مالیاتی در شرکت‏ های دارای مدیران عامل قدرتمند نسبت به سایر شرکت‏ ها کم تر است. درعین‏ حال، نتایج برآورد مدل دوم پژوهش حاکی از آن است که کیفیت کمیته حسابرسی اثر معناداری بر رابطه بین قدرت مدیرعامل و اجتناب مالیاتی ندارد. این مطالعه برای اولین بار شواهدی در رابطه با قدرت مدیرعامل  و اجتناب مالیاتی در شرکت ها فراهم می کند و به بسط ادبیات در این زمینه کمک می نماید. علاوه بر این، شواهد این مطالعه برای ناظران و سیاست گذاران در ایران مناسب است و علامت مثبتی به آن ها در خصوص توصیه یا الزامی نمودن کمیته حسابرسی در هییت مدیره می دهد.
    کلیدواژگان: قدرت مدیرعامل، کیفیت کمیته حسابرسی، اجتناب مالیاتی
    چکیده مشاهده متن مقاله پژوهشی/اصیل زبان: فارسی
  • تاثیر حق الزحمه غیرمنتظره حسابرسی بر کیفیت گزارشگری مالی
    وهاب رستمی*، حامد کارگر، لیلا رضایی صفحات 146-162
    پژوهش حاضر در پی ردیابی تاثیر حق الزحمه غیرمنتظره حسابرسی بر کیفیت گزارشگری مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. در این راستا نمونه ای مشتمل بر 121 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در طول سال های 1399-1394با کمک الگوی حذف سیستماتیک انتخاب و در نهایت فرضیه پژوهش با کمک آزمون رگرسیون خطی چندگانه مبتنی بر داده های تلفیقی آزمون شد. برای سنجش حق الزحمه غیرمنتظره حسابرسی از مدل چوی و همکاران (2010) و برای ارزیابی کیفیت گزارشگری مالی نیز از مدل بارتز و همکاران (2001) بهره گرفته شده است. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که حق الزحمه غیرمنتظره حسابرسی بر کیفیت گزارشگری مالی شرکت تاثیر منفی و معناداری دارد. مطابق یافته پژوهش با افزایش مبلغ حق الزحمه غیرمنتظره حسابرسی، کیفیت گزارشگری مالی شرکت مذکور کاهش یافته است. این یافته با نتایج پژوهش های پیشین لابو و زو (2013) هم راستا است که نشان دادند که افزایش دستمزد مشروط حسابرس موجب کاهش احتمال تجدیدنظر گزارش سالانه خواهد شد.مطابق با مبانی نظری پژوهش در شرایطی که صورت های مالی شرکت ها کیفیت مطلوبی نداشته باشند یکی از راهکارهای جبران کاستی کیفیت گزارش های مذکور پرداخت مبلغ نامتعارف حق الزحمه به حسابرسان مستقل می باشند و یافته های تجربی پژوهش حاضر موید مبانی نظری دیدگاه مذکور است که مطابق آن ظابطه مندسازی بیشتر جریان قیمت گذاری خدمات اعتباردهی حسابرسان توسط جامعه حسابداران رسمی و سایر مراجع ذی ربط را می طلبد.
    کلیدواژگان: اجزای حق الزحمه حسابرسی، حق الزحمه غیرمنتظره حسابرسی، کیفیت گزارشگری مالی، وابستگی اقتصادی حسابرسان
    چکیده مشاهده متن مقاله پژوهشی/اصیل زبان: فارسی
|
  • Investigating the role of effective factors of performance auditing on the implementation of operational budgeting in knowledge-based companies
    Saeed Moradi *, Hamid Mortezania Pages 8-28
    The main purpose of this study is to investigate the role of effective performance audit factors on the implementation of operational budgeting in knowledge-based companies, which can be used to determine which of the performance audit factors has the greatest impact on the implementation of operational budgeting in Iran. In the framework of research hypotheses and based on theoretical discussions and research related to the subject, the theoretical angles of the work were examined and the role of performance auditing factors on the implementation of operational budgeting was identified, which are three environmental, human and Performance audit techniques were identified on the implementation of operational budgeting. In order to test the hypotheses, the statistical population consisting of 146 accountants, auditors and financial managers of knowledge-based companies were selected by random sampling method. After conducting a survey and statistical description of the features in question, the data were tested. All three hypotheses of this study were confirmed. The results of this study show that environmental factors of performance auditing have the highest impact on the implementation of operational budgeting and technical and human factors have equal impact.
    Keywords: Operational Audit, Operational Budgeting, Knowledge based companies
    Abstract View Paper Research/Original Article Original: Persian
  • The Relationship between Social and Intellectual Capital and Audit Outputs
    Fateme Saeedi, Mehdi Salehi *, NourMohammad Yaghoubi Pages 30-67

    The present study assesses the relationship between social and intellectual capital and audit outputs (audit quality, audit report delay, and audit opinion) in the Tehran Stock Exchange-listed firms. A multivariate regression model tests the hypotheses. Research hypotheses were examined using a sample of 1310 observations on the Tehran Stock Exchange from 2013 to 2019 by employing the multivariate regression pattern based on panel data technique and fixed and random effects models. The results indicate a positive and significant relationship between social capital, intellectual capital, and audit quality. The relationship between social capital and intellectual capital and audit report delay is negative and significant. However, the relationship between social and intellectual capital and the auditor's opinion is positive and significant. Since the present study is the pioneer paper on such a topic in Iran's emerging markets, it provides helpful information for the users, analysts, and legal institutions about the effect of social and intellectual capital on audit outputs.

    Keywords: Social Capital, intellectual capital, audit report delay, type of auditor's report, Audit quality
    Abstract View Paper Research/Original Article Original: Persian
  • The Effect of Audit Market Concentration on Audit Opinion
    MohammadReza Pourali * Pages 68-86

    The purpose of this study was to investigate the impact of audit market concentration on audit opinion. The statistical population of this research were the companies listed on the Tehran Stock Exchange during 2017 to 2021, which was selected as a statistical sample by the method of systematic elimination of 126 companies. With due attention to the independent variable (audit market concentration impact), we looked for their audit firms. Library research method was used to collect data, while descriptive-inferential statistics were used to test the hypothesis. The result of the hypothesis showed that audit market concentration has a positive effect on the type of auditor's opinion. This means that the more auditors’ concentration on the client industry, the higher the quality of the audit work and the type of opinion becomes more acceptable. In addition, the effect of the auditor size on the type of opinion is positive and in contrast the effect of delay in submitting the auditor's report on the type of opinion is negative.

    Keywords: Audit Market, Audit Market Concentration, Audit Opinion
    Abstract View Paper Research/Original Article Original: Persian
  • The influence of Pygmalion's psychological components on the development of auditors' ethical characteristics
    Rasoul ABDI *, Said Arbabi Pages 88-115
    The environment of the auditing profession, due to the responsibilities it bears, is a very complex and turbulent field, because while bearing the pressures in this profession, it must have the psychological, behavioral and functional capabilities to deal with influence and mediations. to maintain its independence. The growth and development of positive psychology approaches in the fields of human resources management has created Pygmalion as a new conceptual basis in the psychology of jobs and has caused the desire to use knowledge and skills to perform job duties according to job expectations in that profession to increase and this The subject can also lead to the development of ethical functions. Based on this, the aim of this research is to investigate the components of Pygmalion's influence on the development of auditors' moral values. The target population of this research was the senior auditors who are members of the audit organization and private sector audit institutions, who were selected through random sampling and examined in a period of 6 months. The results of this research showed that the psychological effect of Pygmalion has a positive and significant effect on moral virtue and moral conscientiousness as two dimensions of auditors' moral values.
    Keywords: Pygmalion, ethical characteristics, auditing profession
    Abstract View Paper Research/Original Article Original: Persian
  • The Effect of Ceo Power on Tax Avoidance With the Moderating Role of the Audit Committee Quality
    Akram Taftiyan *, Mahmoud Moeinaddin, Mohammad Zare Pages 116-144
    the main purpose of this study is to investigate the effect of CEO power on tax avoidance by considering the moderating role of audit committee quality in companies listed on the Tehran Stock Exchange. In this study, we calculate the CEO power index using CEO's membership in the board, long-term tenure, share ownership and composition of the board. Also, the audit committee quality was measured by indicators of size, financial expertise, independence and gender diversity. The statistical sample of the research includes 191 member companies of Tehran Stock Exchange during the years 2013 to 2020. The results suggest that the CEO power has a negative and significant effect on tax avoidance. In other words, tax avoidance is lower in firms with powerful CEOs than in other firms. the results of the study indicate that the quality of the audit committee does not have a significant effect on the relationship between CEO power and tax avoidance. For the first time, this study provides evidence related to CEO power and tax avoidance in corporate markets and contributes to expanding the literature in this field. In addition, the evidence of this study is suitable for observers and policy makers in Iran and gives them a positive sign regarding recommending or requiring an audit committee in the board of directors.
    Keywords: CEO power, Audit committee quality, tax avoidance
    Abstract View Paper Research/Original Article Original: Persian
  • The Effect of Unexpected Audit Fees on Financial Reporting Quality
    Vahab Rostami *, Hamed Kargar, Lela Rezaei Pages 146-162
    The current research aim is to trace the relation between probity of the paying unexpected audit fees and companies' financial reporting quality. For this purpose, the data of the 121 listed companies in the Tehran Stock Exchange were selected by the systematic elimination pattern was gathered along a time period of 2016 to 2021 and The research hypotheses were tested by using the multi-linear regression model on base of pooling data. Choi & et al. (2010) developed model is employed to assess unexpected audit fees and was gained of Barth & et al. (2001) for evaluation of financial reporting quality. The findings indicate there is a negative and meaningful relation between payment of unexpected audit fees and unsuitable financial reporting quality. upon to theoretical base of the research while the companies don't have suitable financial reporting quality they may try by more paying to the applied auditors to get their consent and issuing less adjusted auditor report. And this finding is in accordance with past finding of Lobo and Zoe (2013) which showed conditionally increment of the audit fee lead to decreasing the probity of the annual reports adjustment.Contribution: The present study's findings provide some invaluable concepts for Iranian Association of Certified Public Accountants and other related bode about necessity of more effort to regularity of the auditors' attestation services pricing process.
    Keywords: Audit Fee Parts, Auditors Financial Reporting Quality, Unexpected Audit Fees, Economical depending of the Auditors
    Abstract View Paper Research/Original Article Original: Persian