فهرست مطالب

نشریه کاربرد شیمی در محیط زیست
پیاپی 47 (پاییز 1400)

  • تاریخ انتشار: 1400/07/01
  • تعداد عناوین: 6
|
  • احمد اصل هاشمی* صفحات 1-12
    زمینه و هدف

    سالم بودن آب آشامیدنی از جنبه های فیزیکی، شیمیایی و زیست شناختی نقش مهمی را در بهداشت و سلامت مصرف کنندگان ایفا می نماید. وجود برخی مواد شیمیایی در غلظت های بالاتر از حد استاندارد میتواند سلامت مصرف کنندگان را در مواجهه دراز مدت به خطر اندازد.

    روش بررسی

    این مطالعه از نوع مطالعه توصیفی مقطعی بوده و در این مطالعه با استفاده از مطالعات کتابخانه ای ، اینترنتی ، مقاله ای و سایر سیستم های اطلاعات سال های اخیر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

    یافته ها

    تغییرات نسبی نیترات، باکتری های هتروتروف و تری هالو متان ها وجود داشت ولی قسمت اعظم مشکلات بو و طعم آب موجود در سیستم توزیع به دلیل مواد سازنده خطوط لوله بوده و یا در اثر رشد عوامل بیولوژیکی بر روی دیواره های لوله ایجاد می شود. بوی کپک - خاکی علت عمده شکایت از سیستم توزیع می باشد . اگرچه اکتینومیست ها و قارچ ها معمولا عامل این بوها هستند اما تعداد زیاد باکتری های هتروتروف نیز می تواند باعث مشکلات مشابه شوند

    نتیجه گیری

    با وجود اینکه نیترات با گذشت زمان روند افزایشی داشته ولی در حد مجاز و قابل قبول می باشد . عمده مشکل کنونی بو و طعم آب موجود در سیستم توزیع است که باید کنترل شوند و از آنجایی که فلوراید از حد مطلوب کمتر بوده پس میتوان گفت کیفیت آب شهر تبریز از استاندارد لازم در اثر توجه به مدیریت منابع اب صحیح و موثر برخوردار می باشد.

    کلیدواژگان: کیفیت، آب آشامیدنی، شهر، تبریز
  • سمانه خدادای، محراب فلاحی سامبران* صفحات 13-27

    امروزه تحقیقات پیوسته و پژوهش های گسترده ای در دنیا برای سنتز انواع جاذب های نوین، جهت حذف فلزات سمی با ظرفیت جذب یونی بالا به همراه ماهیت غیر سمی و خواص زیست تخریب پذیری در حال انجام است. تا کنون ناخالصی های مختلفت یونی به طرق مختلف حذف شده اند. ظرفیت جذب و عملکرد بالا، خواص آب دوستی، قابلیت احیاء و غیرسمی بودن، هیدروژل ها را به رقیب خوبی برای حذف آلاینده های مختلف آبزی از جمله یون های فلزات سنگین تبدیل کرده است. هیدروژل ها دارای ساختارهای متخلخل، سه بعدی و گروه های عاملی شیمیایی حساسی هستند که آنها را قادر می سازد تا به راحتی یون های فلزی و رنگ ها را از فاضلاب گرفته و این آلاینده های سمی را با تغییر در شرایط محلول آبی آزاد کنند. ویژگی آبدوست جاذب های هیدروژل باعث می شود که شبکه ای انعطاف پذیر از زنجیره های پلیمری تشکیل شود که به مولکولهای آلاینده اجازه می دهد تا به سرعت با آب به شبکه نفوذ کرده و کمپلکس های پایدار با گروه های عاملی را تشکیل دهند. آنها پلیمرهای آبدوست سه بعدی هستند که مقادیر زیادی آب را جذب می کنند و متورم می شوند تا یک ژل جامد تشکیل دهند و در عین حال ساختار فیزیکی خود را بدون حل شدن حفظ کنند. به دلیل پتانسیل بالایی که آن ها برای حذف موثر فلزات سنگین و رنگ ها دارند  برای تصفیه آب و فاضلاب بسیار مناسب هستند. مقاله حاضر پیشرفت های اخیر در تصفیه آب و فاضلاب توسط هیدروژل ها و انتخاب پذیری، کارایی و قابلیت استفاده مجدد هیدروژل ها در این زمینه را مورد بحث و بررسی قرار می دهد.

    کلیدواژگان: یون های فلزات سمی، جاذب ها، هیدروژل ها، ظرفیت جذب
  • چنگیز احمد ی زاده*، لیلی رحیمی، روح الله صفری صفحات 29-35

    گیاه بابا آدم متعلق به تیره گل مینا از گیاهان دو لپه است که در ایران نیز می روید. این گیاه دارای خواص آنتی اکسیدان، ضد میکروبی، پایین آورنده قند خون، ضد سرطان و ضد روماتیسم است. در این کار بعد از عصاره گیری با حلال های اتانولی، کلروفرمی و n- هگزان با دستگاه سوکسله و پس از تبخیر حلال با دستگاه روتاری، مطالعات مربوط به هاله عدم رشد، حداقل غلظت مهار کنندگی (MIC) و حداقل غلظت کشندگی (MBC) انجام شد. مطالعات مربوط به حداقل غلظت مهار کنندگی و حداقل غلظت کشندگی عصاره گیاه بابا آدم بر 4 سویه باکتری های استافیلوکوکوس اوریوس، اشریشیا کولای، سودوموناس آیروژینوزا و لیستریامنوسیتوژنز انجام گردید.مقادیر مربوط به حداقل غلظت مهار کنندگی (MIC) نشان می دهد که عصاره اتانولی، کلروفرم و -n هگزان گیاه بابا آدم به ترتیب MIC 5/12-25/6%، 50-25/6% و 100-50% دارند. عصاره اتانولی بیشترین فعالیت را در مقابل لیستریامنوسیتوژنز و سودوموناس آیروژینوزا در غلظت 25/6% و کمترین اثر در مقابل اشریشیا کولای و استافیلوکوکوس اوریوس 5/12% دارد. MBC مربوط به عصاره اتانولی، در استافیلوکوک اوریوس و سودوموناس آیروژینوزا 5/12% و در اشریشیا کولای و لیستریامنوسیتوژنز به ترتیب 25 و 25/6% است. نتایج حاصل نشان داد عصاره گیاه بابا آدم دارای اثر ضد باکتریایی است.

    کلیدواژگان: گیاه بابا آدم، اثر ضد باکتریایی، عصاره گیاه، فراکسیون
  • حسن آبسالان* صفحات 37-41

    فیلم های نازک اکسیدروی با بکار گیری روش سل-ژل، با استفاده از زینک استات دی هیدرات،2- پروپانول و دی اتانول امین،بر روی زیرلایه های شیشه ای تهیه شده اند. خواص اپتیکی و ساختاری فیلم های تهیه شده، با استفاده از پراش سنج اشعه ایکس، روش بیناب نمایی نوری فرابنفش- مریی و بررسی های میکروسکوپی الکترونی مورد مطالعه قرار گرفته است. فیلم های تهیه شده تحت این شرایط، در محدوده مریی بالای 400 نانومتر شفاف بوده و یک طول موج قطع فرابنفش تیزی در حوالی 380 نانومتر دیده می شود. ضخامت فیلم های تهیه شده در محدوده250 تا390 نانومتر می باشد. ثابت های اپتیکی فیلم های نازک مورد مطالعه، مانند ضریب شکست فیلم ها، با افزایش طول موج کاهش می یابندفیلم های نازک اکسیدروی با بکار گیری روش سل-ژل، با استفاده از زینک استات دی هیدرات،2- پروپانول و دی اتانول امین،بر روی زیرلایه های شیشه ای تهیه شده اند. خواص اپتیکی و ساختاری فیلم های تهیه شده، با استفاده از پراش سنج اشعه ایکس، روش بیناب نمایی نوری فرابنفش- مریی و بررسی های میکروسکوپی الکترونی مورد مطالعه قرار گرفته است. فیلم های تهیه شده تحت این شرایط، در محدوده مریی بالای 400 نانومتر شفاف بوده و یک طول موج قطع فرابنفش تیزی در حوالی 380 نانومتر دیده می شود. ضخامت فیلم های تهیه شده در محدوده250 تا390 نانومتر می باشد. ثابت های اپتیکی فیلم های نازک مورد مطالعه، مانند ضریب شکست فیلم ها، با افزایش طول موج کاهش می یابند.

    کلیدواژگان: فیلم نازک، اکسید روی، خواص اپتیکی
  • حجت اقبال*، مهدی احمدی سابق صفحات 43-51
    بنابراین جمعیت های یک گونه دارویی که در شرایط اکولوژیکی مختلف رویش یافته اند از نظر کمیت و کیفیت مواد موثره تیپ های متفاوت و متنوعی را تشکیل می دهند که البته این تنوع منجر به تفاوت در دامنه فعالیت دارویی و بیولوژیک نیز می شود. به همین منظور بررسی عناصر معدنی گیاه دارویی شنگ از تیره ستاره آسا یا کاسنی Asteraceae از سه رویشگاه متفاوت جنوار داغی از دامنه کوه های جنوبی در ارتفاع 3800 متری، قاشقا بلاغ در جنوب شرقی در ارتفاع 2400 متری، ییلاق قارا یاتاغ در جنوب غربی در ارتفاع 1600 متری، در منطقه سبلان شهرستان مشکین شهر واقع در شمال غربی ایران و خاک محل رشد آن ها انجام شد. عناصر معدنی نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، سدیم، آهن، روی، منگنز، مس و کادمیوم به وسیله دستگاه فوتومتر شعله-ای و اسپکترومتر جذب اتمی اندازه گیری و با یکدیگر مقایسه شدند. تجزیه و تحلیل آماری و میانگین ها توسط آزمون دانکن و رسم نمودار نشان داد که به غیر از عناصر منیزیم، روی، مس و کادمیم سایر عناصر تحت تاثیر منطقه رویشی دارای اختلاف معنی-دار می باشد. مشاهدات نشان داد که گیاه دارویی شنگ دارای بیشترین میزان نیتروژن، کلسیم و آهن در منطقه جنوار داغی و فسفر و پتاسیم در منطقه ییلاقی قارا یاتاغ می باشد. و همچنین کمترین میزان منگنز در منطقه جنوار داغی در مقایسه با دو منطقه قارایاتاغ و قاشقابلاغ مشاهده شد.
    کلیدواژگان: تیره کاسنی، گیاهان دارویی، عناصر معدنی، اسپکتروفتومتر، مشگین شهر
  • صولت عطالو* صفحات 53-60

    تداوم توده نفوذی پورفیری سونگون در بخش شرقی رودخانه سونگون و تداخل آن با سنگهای کربناتی سطحی عامل اسکارن سازی و کانه زایی کربناتی در سطح و سولفیدی در سطح و عمق شده است. برخورد این توده با سنگهای کربناتی سطحی باگسترش شمالی جنوبی ایجاد کانه های سولفیدی پیریت، کالکوپیریت و کربناتهای مس از جمله مالاکیت و آزوریت را پدید آورده است. از 6 گمانه حفاری شده در شرق رودخانه سونگون 4 حلقه بفاصله 8±100 متر در یک ردیف شمالی - جنوبی امکان مطالعه یک مقطع عمودی 140800 مترمربع را ممکن ساخته که بر اساس 12820 داده تغییرات لیتولوژی، آلتراسیون، خردشدگی، تیپ مینرالیزاسیون، نوع کانه، بافت سنگی، آنالیز ها در آزمایشگاه شیمی مس سونگون به روش جذب اتمی انجام شده است. کانه زایی مس از نظر گسترش عمقی در سه هاله صورت گرفته که غنی ترین و ضخیم ترین آن در افق تحتانی، دومی در افق فوقانی نزدیک به سطح و سومی در مرکز مقطع قرار گرفته است. لیتولوژی عمده شامل توده نفوذی پورفیری، دیوریت پورفیری، دایکهای یوریتی و پس از آن هورنفلسها و کمی سنگهای کربناتی و توف است.آلتراسیون های کلریتی، پتاسیک، پروپیلیتیک، آرژیلیک و بیوتیتی در اولویت بعدی هستند. وجود توده معدنی با ترکیب اغلب سولفیدی پتانسیل بزرگی برای ایجاد آلودگی زیست محیطی اعم از خاک، آب، جنگل و حیاط وحش منطقه محسوب می گردد. رصد دایمی میزان آلودگی با نصب سیستم های سنجش دقیق و استفاده از هوش مصنوعی برای جلوگیری از ورود مواد فلزی و آلودگی محیط زیست ضرورت دارد.

    کلیدواژگان: مس پورفیری سونگون، اهر، گمانه حفاری، لیتولوژی
|
  • Ahmad Asl Hashemi * Pages 1-12
    Background and purpose

    The healthiness of drinking water from physical, chemical and biological aspects plays an important role in the health of consumers. The presence of some chemicals in concentrations higher than the standard can endanger the health of consumers in long-term exposure.

    Research method

    This study is a cross-sectional descriptive study and was analyzed using library, internet, article and other information systems in recent years.

    Findings

    There were relative changes in nitrates, heterotrophic bacteria and trihalomethanes, but most of the water smell and taste problems in the distribution system are due to the materials that make up the pipelines or are caused by the growth of biological agents on the pipe walls. to be Musty-earthy smell is the main cause of complaints about the distribution system. Although actinomycetes and fungi are usually responsible for these odors, many heterotrophic bacteria can also cause similar problems

    Conclusion

    Although nitrate has been increasing with the passage of time, it is within the permissible and acceptable limit. The main current problem is the smell and taste of the water in the distribution system, which must be controlled, and since the fluoride is less than the optimal level, it can be said that the water quality of Tabriz city has the necessary standard due to the attention to the correct and effective management of water resources.

    Keywords: Quality, drinking water, city, Tabriz
  • Samaneh Khodadadi, Mehrab Fallahi Samberan * Pages 13-27

    Today, continuous researches and extensive researches are being done in the world for the synthesis of new types of adsorbents, in order to remove toxic metals with high ionic absorption capacity along with non-toxic nature and biodegradable properties. Until now, various ionic impurities have been removed in different ways. High absorption capacity and performance, hydrophilic properties, regeneration ability and non-toxicity have made hydrogels a good competitor for removing various aquatic pollutants including heavy metal ions. Hydrogels have porous, three-dimensional structures and chemically sensitive functional groups that enable them to easily capture metal ions and dyes from wastewater and release these toxic pollutants by changing the conditions of the aqueous solution. The hydrophilic nature of hydrogel adsorbents causes a flexible network of polymer chains to form, which allows polluting molecules to quickly penetrate the network with water and stable complexes with functional groups. to form They are three-dimensional hydrophilic polymers that absorb large amounts of water and swell to form a solid gel while maintaining their physical structure without dissolving. Due to their high potential for effective removal of heavy metals and dyes, they are very suitable for water and wastewater treatment. This article discusses recent advances in water and wastewater treatment by hydrogels and the selectivity, efficiency and reusability of hydrogels in this field.

    Keywords: Ions of toxic metals, Adsorbents, Hydrogels, absorption capacity
  • Changiz Ahmadizadeh *, Leili Rahimi, Rohollah Safari Pages 29-35

    Aractium Lappa one of the daisies of dicotyledons in Iran. It is antioxidant, antimicrobial, anti-cancer and anti-rheumatic and lowers blood glucose. In this paper, after extraction with ethanolic, chloroform and n-hexane solvents with soxhlet and after evaporation of solvent with rotary device, studies were conducted on inhibition zone, Minimum Inhibitory Concentration (MIC) and MBC. Studies on MIC and MBC of Aractium Lappa extract were performed on 4 strains of Staphylococcus aureus, Escherichia coli, Pseudomonas aeruginosa and Listeria monocytogenes.MIC values indicated that the ethanolic, chloroform and n-hexane extracts of Aractium Lappa are 12.5-25.6%, 25.6-50% and 50-100%, respectively. Ethanolic extract has the highest activity against Listeria monocytogenes and Pseudomonas aeruginosa at a concentration of 25.6% and the lowest effect was against E. coli and of Staphylococcus aureus at 5.12%.MBC for ethanolic extract in Staphylococcus aureus and Pseudomonas aeruginosa is 5.12% and in Escherichia coli and Listeria monocytogenes is 25% and 25.6%, respectively. The results showed that the extract of Aractium Lappa has an antibacterial effect

    Keywords: Aractium Lappa, antibacterial effect, plant extract, fractions
  • Hassan Absalan * Pages 37-41
  • Hojjat Eghbal *, Mehdi Ahmadi Sabegh Pages 43-51
    Therefore, the populations of a medicinal species that have grown in different ecological conditions form different and diverse types in terms of the quantity and quality of effective substances, which, of course, leads to differences in the range of medicinal and biological activity. to be For this purpose, to investigate the mineral elements of the medicinal plant Sheng from the Asteraceae family from three different habitats: Janvar Daghi from the slopes of the southern mountains at an altitude of 3800 meters, Qashka Balag in the southeast at an altitude of 2400 meters, Yilaq Kara Yatagh in the southwest in 1600 meters high, in Sablan area of ​​Meshkin Shahr city, located in the northwest of Iran and the soil where they grow. Mineral elements nitrogen, phosphorus, potassium, calcium, magnesium, sodium, iron, zinc, manganese, copper and cadmium were measured by flame photometer and atomic absorption spectrometer and compared with each other. Statistical analysis and averages by Duncan's test and drawing a graph showed that apart from magnesium, zinc, copper and cadmium elements, other elements under the influence of vegetation area have significant differences. Observations showed that Sheng medicinal plant has the highest amount of nitrogen, calcium and iron in Jenwar Daghi area and phosphorus and potassium in Gara Yatag summer cottage area. Also, the lowest amount of manganese was observed in Janwar Daghi region compared to the two regions of Qarayatagh and Qashqablag.
    Keywords: Chicory Tree, Medicinal Plants, mineral elements, Spectrophotometer, Meshgin Shahr
  • Solat Atalou * Pages 53-60

    The extension of Sungun porphyry penetration in eastern part of Sungun river and its intrusion with surfacecarbonate rocks have caused skarnization and carbonate mineralization on surface and solphid mineralization on surface and in depth.The collision of this mass with surface carbonate rocks having a northern-southern range has created pyrite solphid minerals, 4 boreholes out of 6 borehole in a distance of 100±8 m located in N-S prophile (row) made it possible to study a vertical zone of 140800 square meters which was investigated based on 12820 different data about the changes in lithology, Each of these 3 haloes is extended in a north-south range in both sides with various intensities. diorite porphyry, diorite dikes and less hornfels and tuff. Mineralization type is disseminated and vinlets and is limited to quartz-seresite alteration and fracture zone.Quartz seresite alteration is very important and coloristic, Mineralization, Extension of Mineralization haloes, Various minerals and other evidence that the thing that was called Sungun skarn mineralization part are not something except the surface reflexes of surface skarn and are the rest part of the penetrated porphyry mass of mineralization of Sungun in east of the river.The existance of mineral ore in the form of mostly sulfide composition is considered as a great potentioal in order to create environmental contamination like soil, water, jungle and beast animal survival areas.The permanent record of precise measurement systems and using artificial intelligence to avoid the entrance of metals and environmental contamination is deemed to be significant.

    Keywords: Sungun porphyry copper, Ahar, Bore Hole, Lithology