فهرست مطالب
نشریه شهر ایمن
پیاپی 15 (پاییز 1400)
- تاریخ انتشار: 1400/09/01
- تعداد عناوین: 6
-
-
صفحات 1-14
رشد روزافزون جمعیت و افزایش قیمت زمین در شهرهای بزرگ سبب افزایش تعداد ساختمان های بلندمرتبه ی مسکونی در سالهای اخیر شده است. این ساختمان ها به علت عواملی نظیر تعداد زیاد جمعیت ساکن ، احتمال خواب بودن افراد، ارتفاع زیاد و غیره از چالشهای فراوانی برای تخلیه ی جمعیت در شرایط اضطراری و حریق برخوردارند. در پژوهش حاضر ابتدا الزامات تخلیه ی ساختمان از منظر طراحتی معماری در آیینامه های حریق در شش کشور آمریکا، ژاپن، فرانسه، ایران، انگلستان و استرالیا و چالشهای مربوطه مورد بررسی قرار گرفته است. سپس مولفه های معماری خروج اضطراری شناسایی و مورد ارزیابی قرار گرفتند. همچنین بررسی شش تیپ از واحدهای مسکونی شهرک اکباتان تهران مشخص نمود احتمال مسدود شدن مسیر فرار واحدهای مستونی بسیار زیاد است. با توجه به پیشرفتهای فناوری برای نجات افراد در سالهای اخیر و با در نظر گرفت ای اصل که هدف ایمنی، نجات جان همه ی افراد است، طراحی و اجرای بالکن های محصور در تمامی واحدها و با گنجایش افراد ساکن در آن واحد، یک نیاز اساسی و ضرورت طراحی در ساختمانهای بلندمرتبه ی مسکونی است.
کلیدواژگان: ساختمانهای بلندمرتبه، شرایط اضطراری، تخلیه ی جمعیت، بالکن محصور -
صفحات 15-29
ناکارآمدی برنامه های توسعه که با روش های سنتی (منطقی) تهیه میشوند و روی آوردن تصمیم گیران به سمت اندک افزایی، ایجاب میکند تا به بررسی روش های برنامه ریزی توسعه در کشور بپردازیم. رهیافت های سنتی با ساختار و الزامات زمینهای کشور منطبق هستند و نمیتوان آنها را به طور کامل مطرود اعلام کرد. اندک افزایی هم محدود به حفظ وضع موجود است و به همین جهت راهکاری مناسب برای پیشبرد توسعه نیست. در این بین پویش مختلط ادعا میکند که با ترکی دو رهیافت پیشین و رفع نقایص آنها به وسیله همپوشانی میتواند برنامه ریزی منعطفتر و موفق تری در سطح اجرا ارایه کند. ازاین رو هدف پژوهش حاضر بررسی امکان به کارگیری و تاثیرگذاری این رهیافت است. پژوهش ازلحاظ هدف ، کاربردی، نوع، توصیفی و ازلحاظ روش، تحلیلی- توصیفی است. ابتدا از طریق مطالعات میدانی، داده ها و اطلاعات مورد نیاز به وسیله پرسشنامه پویش مختلط و عوامل ایجاد کننده توسعه منطقه ای توسط مدیران شهرداری شهر ری و برخی ساکنان شهر ری گردآوری شده و سپس به منظور تجزیه وتحلیل داده های به دست آمده از روشه ای آماری توصیفی و استنباطی استفاده شده است. در این پژوهش به بررسی مناسبت کاربرد پویش مختلط به عنوان رهیافت جایگزین برای طرح های توسعه شهرها، پرداخته شده است. شهر ری به عنوان نمونه هدف برای بررسی کاربرد این رهیافت، با سه سوال جداگانه روبه رو بوده است. در بررسی این سه سوال، پویش مختلط در طراحی و توسعه منطقه ای، در سیاستگذاری توسعه منطقه ای و در بهره برداری از توانمندی های منطقه ای در شهر ری تاثیری مثبت داشته و امکان به کارگیری آن در این منطقه وجود دارد.
کلیدواژگان: مدل اندک افزا، پویش مختلط، مدل منطقی، توسعه منطقه ای، پدافند غیرعامل -
صفحات 31-39
در این پژوهش یک رویکرد تلفیقی مبتنی بر مدیریت ریسک و مهندسی ارزش بهمنظور انتخاب پیمانکاران در پروژه های عمرانی توسعه داده شده است. این مدل بر اساس معیارهااو زیرمعیارهای مستخرج از ادبیات تحقیق طراحی شده است که میزان اهمیت آنها به کمک روش بهترین - بدترین امتیازدهی میشود. سپس پیمانکاران با استفاده از روش های ویکور و تحلیل روابط خاکستری اولویت بندی شدند. مطابق باا نتایج محاسباتی میتوان گفت که معیار ریسک استراتژیک با وزن محلی (384.0) بیشترین امتیاز را در بین معیارها و معیار سایر ریسکها با وزن محلی (080.0) کمترین امتیاز را در بین معیارها کسب نموده است. در بعد ریسک عملیاتی، زیرمعیار خطای تکنیکی بیشترین وزن محلی (477.0) و زیرمعیار تقلب کمترین وزن محلی (165.0) را داشته است. در بعد ریسک استراتژیک زیرمعیار نارضایتی اجتماعی بیشترین وزن محلی (380.0) و زیرمعیار نارضایتی زیست محیطی کمترین وزن محلی (136.0)را گزارش کرده است. در بعد ریسک منابع انسانی زیرمعیار شرایط ریسک هزینه ای بیشترین وزن محلی (470.0) زیرمعیار ریسک فنی کمترین وزن محلی (149.0)را داراست. در بعد سایر ریسکها زیرمعیار ریسک مالی بیشترین وزن محلی (517.0) و زیرمعیار ریسک خارجی کمترین وزن محلی (096.0) را دارد. در بعد مهندسی ارزش زیرمعیار حجم گردش مالی بیشترین وزن محلی (469.0)و زیرمعیار صرفه جویی مالی کمترین وزن محلی (251.0) را دارد. در نهایت اولویت بندی پیمانکاران بر اساس مقایسه نتایج حاصل از حل روش های ویکور و تحلیل روابط خاکستری گزارش شده است. قابل ذکر است که به منظور مقایسه عملکرد این روش ها از یک رویکرد ابتکاری مبتنی بر شبیه سازی مونت کارلو استفاده شده است.
کلیدواژگان: مدل ترکیبی، پروژه های عمرانی، روش ویکور، روش بهترین - بدترین، مدیریت ریسک -
صفحات 40-55
در چند دهه ی گذشته، رشد شتابان شهرها سبب شده که به آسیب پذیری آنها در برابر بحران ها بیش از پ یش توجه شود. لذا تاب آور نمودن اجزای شهر که کوچکترین جزء آن محلات میباشند به جهت ایجاد خودکفایی در شهر از اهمیت بالایی برخوردار است. یکی از بحران های طبیعی، زلزله است که در عین غیرقابل پیش بینی بودن میتوان با استفاده از ظرفیتهای موجود در محلات، تبعات احتمالی آن را کاهش داد و زمان بازگشت به حالت پیش از حادثه را سرعت بخشید. این مقاله با روش توصیفی - تحلیلی به کمک تکنیک تحلیل فضایی موران به دنبال سنجش تاب آوری سه مرحله از محلات زنجان با الگوهای شکل گیری متفاوت است. شاخص های کالبدی تاب آوری به کمک تحلیل محتوا استخراج و پس از وزن دهی، وارد سیستم اطلاعات جغرافیایی شده و به کمک موران ملی و جهانی نوع پراکندگی تاب آوری در محلات هردو و لکه های داغ و سرد بهینه شده ی تاب آوری مشخص شده است. نتایج بیانگر این است که تراکم جمعیتی در راستای دستیابی به تاب آوری کالبدی در برابر زلزله بالاترین اهمیرت و دسترسی به حمل ونقل عمومی کمترین اهمیت را دارا میباشند؛ به عالوه محلات با الگوی آماده سازی زمین از بیشترین تاب آوری و محلات با الگوی خردگرا از کمترین تاب آوری برخوردارند.
کلیدواژگان: تاب آوری کالبدی، محلات زنجان، تحلیل موران، زلزله -
صفحات 56-70
درک واقعیت حاکم بر یک شهر و شناسایی مناطق آسیب پذیر با دقت بسییار بالا، آشنایی با نوع خطرات موجود در هر نقطه و پیشنهاد راهکار منحصربه فرد برای هر معضل شهری گام مهمی در حرکت به سوی تاب آوری شهری است. لذا این تحقیق با هدف مدل سازی آسیب پذیری مناطق هشت گانه شهر کرمانشاه در برابر بحران تدوین شده که نو تحقیق،کاربردی و روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی میباشد و گردآوری اطلاعات نیز از طریق مطالعات کتابخانه ای، میدانی و پرسشنامه صورت گرفته است. تعداد 13 شاخص انتخاب و در نرم افزار GIS ،با استفاده از روش تلفیقی WASPAS_BWM تجزیه وتحلیل گردید. نتایج رتبه بندی مناطق هشت گانه شهر کرمانشاه بر اساس مدل واسپال بیانگر آن ات کیه به ترتیب از کمترین به بیشترین میزان آسیب پذیری، شامل مناطق 1 ،6 ،7 ،8 ،4 ،2 ،5 و 3 میباشد به طوریکه بیشترین مییزان آسییب پذیری مربوط به منطقه 3 و کمترین میزان آسیب پذیری مربوط به منطقه 1 میباشد.
کلیدواژگان: آسیبپذیری، بحران، روش واسپاس، شهر کرمانشاه -
صفحات 72-83
از دیدگاه پاتنام سرمایه اجتماعی عبارت است از ویژگی هایی از سازمان اجتماعی چون اعتماد، هنجارها و شبکه ها که میتوانند کارایی جامعه را از طریق تسهیل کنش های تعاونی بهبود دهند. سرمایه اجتماعی شامل حجم و کیفیت روابط میان انسان هاست و همکاری میان افراد را تسهیل میکند. هرچقدر سرمایه اجتماعی در یک جامعه یا سازمان بیشتر باشد، همکاری و هماهنگی میان افراد و گروه ها بیشتر است، گردش اطلاعات بهتر صورت میگیرد. همچنین کارآمدی عمومی در ایجاد توانایی برای همکاری، ارتباط، خالقیت، تحمل، حل مسایل و نظایر آن را افزایش میدهد. هدف از انجام این تحقیق دستیابی به میزان تاثیر سیاست های پدافند غیرعامل کشور در سرمایه اجتماعی (با تاکید بار اعتماد اجتماعی) میباشد. روش انجام تحقیق، تحقیق موردی_ زمینه ای و نوع آن، کاربردی - توسعه ای میباشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه صاحب نظران و اساتید حوزه پدافند غیرعامل و حوزه علوم اجتماعی و سیاستگذاری که تعداد آنها حدود 100 نفر برآورد شده است، حجام نمونه به علت محدودیت جامعه آماری تمام شمار لحاظ شده است. نتایج تحقیق بیانگر این است که اجرای موفق سیاست های پدافند غیرعمال بستگی به میزان اعتماد اجتماعی دارد که مقدار آن در این مطالعه در ناحیه کم میباشد. به منظور رفع این چالش و دستیابی به هدف تحقیق پیشنهادهایی به منظور افزایش اعتماد ارایه شده است.
کلیدواژگان: سرمایه اجتماعی، اعتماد، پدافند غیرعامل، سیاستگذاری
-
Pages 1-14
Rising population growth and increasing land prices in large cities have led to an increase in the number of high-rise residential buildings in recent years. These buildings have many challenges to evacuate the population in case of emergency and fire due to factors such as a large number of residents, the possibility of people sleeping, high height, etc. In the present study, the evacuation requirements and the related challenges of the building from the perspective of architectural design have been investigated in fire regulations in six countries: USA, Japan, France, Iran, England, and Australia. Then, the emergency exit components were identified and evaluated. Also, the study of six types of residential units in the Ekbatan town of Tehran revealed that the possibility of blocking the escape route of residential units is very high. Therefore, considering the technological advances to save people in recent years and taking into account the principle that the goal of safety is to save the lives of "all" people, it is proposed to design and implement enclosed balconies in all units and with the capacity of that unit's resident, investigated and required in the fire codes.
Keywords: High-rise buildings, Emergency, Crowd evacuation, Enclosed balcony -
Pages 15-29
The inefficiency of development programs developed in traditional (logical) ways and turning decisionmakers into incremental ones, forced us to consider development planning methods in the country. Traditional approaches are consisted with the structure and contextual requirements of the country and cannot be completely rejected. In the meantime, minor surplus is limited to maintaining the status quo and is therefore note a viable solution to drive development. In the meantime, mixed dynamic claims, combining the two previous approaches and overcoming their shortcoming by overlapping, can provide more flexible and successful implementation-level planning. Therefore, the purpose of the present study is to investigate the feasibility and effectiveness of this approach. The research is purposeful, applied, type, descriptive and methodologically-descriptive. First, through field studies, the data and information required by the complex scanning questionnaire and the factors contributing to regional development were collected by the municipal managers and some urban residents. Then, in order to analyze the obtained data, SPSS software and descriptive and inferential statistical methods were used. This study investigates the use of mixed dynamic as an alternative approach for urban development plans. As an example, Shahr-e Rey faced three separate questions to explore the application of this approach. Considering these three questions, mixed dynamics has had a positive impact on regional planning and development, regional development policy making, and the utilization capabilities in urban areas and can be applied in this area.
Keywords: Regional Development, Logical Model, Slightly Incremental Model, Mixed Dynamic -
Pages 40-55
Over the past few decades, the rapid growth of cities has led to increasing attention to their vulnerability to crises. Therefore, resilience of city components, the smallest unit of which is the neighborhood, is of great importance. One of the natural resource crises is earthquake, which, while unpredictable, can reduce the potential consequences by using the existing capacities in the neighborhoods and speed up the time to return to the pre-accident state. The aim of present research which has done with a descriptive-analytical method is measuring the resilience of three neighborhoods in Zanjan each of which has different formation patterns. The physical indicators of resilience are extracted by content analysis and after weighting and ranking, entered the GIS and by local and global Moran analysis, the type of resilience dispersion in target areas and optimized hot and cold spots were determined. Also, the output maps of this analysis show high-risk and low-risk points in terms of neighborhood resilience. The results indicate that the population density index is the most important in order to achieve physical resilience to earthquakes and the index of access to public transportation is the least important; in addition, neighborhoods with land preparation pattern have the most resilience and neighborhoods with rationalist pattern have the least resilience.
Keywords: Physical resilience, Zanjan neighborhoods, Moran analysis, Earthquake -
Pages 56-70
Understanding the reality of a city and identifying vulnerable areas with very high accuracy, familiarity with the type of hazards at each point and proposing a unique solution for each urban problem is an important step in moving towards urban resilience. Therefore, this study was conducted with the aim of modeling the vulnerability of eight regions of Kermanshah to crisis. The type of research is applied and the method of work is descriptive – analytical, and data collection has been done through library and field studies. To achieve the purpose of the research, 13 indicators have been selected based on the availability of information and information layers have been formed for them in the GIS software. To calculate the weight of the indicators, the multi-criteria Best - Worst decision method was used and the results were analyzed in GAMS software. Finally, the weight obtained from the Best - Worst Method is multiplied by the standard 13 indicators and combined. The results of ranking the eight regions of Kermanshah based on the WASPAS model indicate that from the lowest to the highest vulnerability, including regions 1, 6, 7, 8, 4, 2, 5 and 3, respectively. The highest vulnerability is related to zone 3 and the lowest vulnerability is related to zone 1.
Keywords: Vulnerability, Crisis, WASPAS Method, Kermanshah City
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.