نشریه پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش
پیاپی 58 (فروردین 1402)

هدف این پژوهش، بررسی اثر بخشی آموزش نظریه انتخاب بر کیفیت زندگی، مسیولیت پذیری و خودکارآمدی دانشجو معلمان سال سوم و چهارم پردیس دخترانه دانشگاه فرهنگیان تهران (پردیس نسیبه) است. روش تحقیق این پژوهش از نوع آزمایشی و طرح آن شبه آزمایشی است. جامعه آماری این پژوهش، کلیه دانشجومعلمان سال سوم و چهارم پردیس دخترانه دانشگاه فرهنگیان تهران (پردیس نسیبه) که در سال تحصیلی 1400- 1399 مشغول به تحصیل هستند. از بین دانشجویان، با روش نمونه گیری تصادفی در دسترس، دانشجو معلمان سال سوم و چهارم رشته های آموزش ابتدایی و مشاوره انتخاب گردید. ابتدا آزمون کیفیت زندگی به منظور سنجش غربالگری روی همه جامعه آماری اجرا شد و سپس بر اثر نتایج حاصله 50 نفری که کمترین نمره را داشتند به صورت تصادفی در دوگروه 25 نفره، گروه کنترل و آزمایش قرارگرفتند. سپس بسته آموزشی مبتنی بر نظریه انتخاب در 8 جلسه 50 دقیقه ای به گروه آزمایشی ارایه شد. آنگاه پس از پایان مداخله آموزشی، پرسشنامه ها برای هر دو گروه ارایه شد. پرسشنامه های مورد استفاده در این پژوهش عبارتند از: پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی – فرم کوتاه (WHOQOL-BREF)، مقیاس مسیولیت پذیری گاف (CPI_RE)، مقیاس خودکارآمدی معلم اسچانن، موران و وولفولک. تجزیه وتحلیل داده های جمع آوری شده، به دو روش توصیفی و استنباطی انجام شد. برای تجزیه و تحلیل داده های آمار استنباطی از آزمون های ناپارامتری من ویتنی و ویلکاکسون استفاده شد. نتایج نشان می دهد که میانگین تفاوت نمره قبل و بعد از مداخله روی سه متغیر پژوهش (کیفیت زندگی، مسیولیت پذیری و خودکارآمدی) در هر دو گروه، تفاوت معنی دار نشان داده است.

نظریه اصلی نمایش درمانی که توسط مورنو در سال 1921 ارایه شد، توسط چندین نویسنده در سه دهه گذشته تعدیل و بازتفسیر شده است که در مقاله مروری کوتاه ارایه شده به بررسی اثرات مثبت تکنیک نمایش درمانی بر افزایش عزت نفس و کاهش اضطراب در دهه اخیر پرداخته شده است. تاکید مقالات عنوان شده بر اجرای پروتکل نمایش درمانی بر افراد مختلف و نتایج حاصل از آن نشان دهنده موثر بودن این درمان گروهی، غیر دارویی و بازی محور است. بنابراین می توان از این تکنیک درمانی جهت همراهی بیش تر و عدم ریزش مراجعین در اتاق درمان استفاده کرد.

هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی غنی سازی روابط زوجین بر طلاق عاطفی در کودک همسران بود. روش پژوهش حاضراز نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود . جامعه آماری این پژوهش دانش آموزان متاهل دوره اول و دوم متوسطه آموزش و پرورش منطقه رضویه مشهد بودند که بعد از شناسایی این جامعه و اجرای پیش آزمون پرسشنامه طلاق عاطفی گاتمن 30 نفر که دچار طلاق عاطفی بودند به عنوان نمونه در دسترس انتخاب و سپس به صورت تصادفی 15نفر در گروه آزمایش و 15 نفر در گروه کنترل قرار گرفتند سپس گروه آزمایش طی 8 جلسه 90 دقیقه ای از طرح آموزش غنی سازی زوجین برخوردار شدند و در انتها هر دو گروه دوباره پس آزمون پرسشنامه طلاق عاطفی را پاسخ دادند ، داده های به دست آمده از طریق تحلیل کواریانس تک متغییره بین گروهی یک راهه انکوا تجزیه و تحلیل شدند و نتایج نشان داد که متغییر وابسته طلاق عاطفی از متغییر مستقل آموزش غنی سازی روابط زوجین تاثیر پذیرفته است.

هدف از پژوهش حاضر بررسی عوامل موثر در اختلال نارسا نویسی است. این پژوهش به روش کیفی و توصیفی است که برای‌ گردآوری و طبقه بندی اطلاعات آن به منابع مکتوب و مقالات معتبر در این زمینه مراجعه شده است.اختلال نارسا نویسی نوعی اختلال در زبان نوشتاری است که خود را به شکل بد خطی نشان می دهد. این اختلال بیشتر در دانش آموزان ابتدایی دیده می شود از آنجایی که کودکانی که دارای این اختلال هستند قادر به درست نویسی نیستند باید با شناخت عوامل موثر در ایجاد این اختلال برای درمان و حل آن کوشید. در این مقاله ابتدا تعریفی از نارسا نویسی و در ادامه به علت ها، نشانه های نارسا نویسی و... پرداخته ایم.

این پژوهش برای بررسی مقایسه شیوه فرزند پروری، سبک دلبستگی و ابعاد شخصیت نیو در والدین شاغل و غیر شاغل انجام گرفته است. جامعه تحقیق عبارت والدین دانش آموزانی پایه ابتدایی (شامل پدر و مادر)که در سال تحصیلی 93-94در شهر مشهد مشغول به تحصیل بودند که از جامعه تعداد 250نفر به صورت تصادفی ساده از در تحقیق استفاده شد. روش نمونه گیری در تحقیق حاضر نمونه گیری تصادفی ساده است که جامعه در مجموع 250نفر می باشند. پرسشنامه ها در اختیار والدین قرار گرفت. از این تعداد 125را مادران و 125را پدران پر می کنند. ابزارهای اندازه گیری این پژوهش مقیاس دلبستگی بزرگسالان (RAAS) کالینز ورید و پرسشنامه تیپ شخصیتی کوتاه نیو و پرسشنامه سنجش شیوه های فرزند پروری بودند. در نهایت نتایج این پژوهش نشان داد سبک دلبستگی بر فرزند پروری بسار موثر است. ابعاد شخصیت نیز بر تاثیر بسیاری بر این جریان دارد.

بعضی از دانش آموزان با مشکلی به اسم دیرآموزی دست و پنجه نرم می کنند. این دانش آموزان توانایی یادگیری مهارت های مختلف درسی و تحصیلی را دارا می باشد اما از لحاظ ژرفای یادگیری نسبت به متوسط همسالان خود کمتر است. یکی از بزرگتری مشکلاتی که معلمان درگیر آن هستند شیوه رفتار با دانش آموزان دیرآموز است. این مساله که معلمان از عهده آموزش به دانش آموزان دیرآموز برآیند و بتوانند مطالب درسی را به آنها آموزش دهند تکلیفی چالش برانگیز است.برخی معلمان تلاش می کنند تا از طریق وادار کردن این دانش آموزان به روش های منفی یا تنبیه به نتیجه مورد نظرشان برسند. تصور بر این است که دانش آموزان دیرآموز، دانش آموزان ضعیفی هستند و باید به اجبار به مدرسه فرستاده شوند اما این راه حل مناسبی نیست. یکی از پیامدهای این اقدام، هموار کردن مسیر برای اخراج دانش آموز از مدرسه و ایجاد نقطه ای تاریک در زندگی وی به عنوان یک دانش آموز قربانی است. اگر معلمان فرصت مناسب مطالعه و تفکر در زمینه فعالیت با این دانش آموزان را بیابند به راه حل مناسبی می رسند و از عهده آموزش و پرورش آنها برمی آیند. مقاله که از نوع کیفی مروری هست و با هدف بررسی دانش آموزان دیر آموز صورت گرفته است که حاصل تجزیه ، تحلیل ، بررسی و نتیجه گیری با توجه به کتب، مقالات، و دیگر منابع مکتوب معتبر می باشد.

تعاملات مادران با پسران نوجوانشان تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار می گیرد که یکی از آن ها پرخاشگری مادران است که میزان رابطه و تعاملات با فرزندانشان را کاهش می دهد. هدف از پژوهش حاضر اثربخشی آموزش تیوری انتخاب بر پرخاشگری مادران دانش آموزان بود. این پژوهش به روش نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون - پس‌آزمون و پیگیری صورت گرفت و جامعه آماری آن شامل200 نفر از مادران و 200 نفر از فرزندان نوجوان پسر بود که در دوره اول متوسطه پایه هفتم و هشتم مدارس غیر انتفاعی پسرانه فرید و البرز در سال تحصیلی 1401-1400 واقع در منطقه 2 شهر تهران مشغول به تحصیل بودند. از میان جامعه آماری تعداد 30 نفر از مادران دانش آموزان که معیارهای ورود به پژوهش را داشتند با گرفتن پیش آزمون، پرسشنامه پرخاشگری آیزنگ برای مادران که دارای نمره بالاتر از خط برش بودند به روش در دسترس انتخاب شدند. سپس شرکت‌کنندگان به روش تصادفی ساده در دو گروه مداخله (15 نفر) و کنترل (15 نفر) جایگزین شدند. گروه مداخله به مدت ده جلسه آموزش تیوری انتخاب دریافت کردند و در این مدت گروه کنترل آموزشی دریافت نکرد. داده‌های جمع‌آوری‌شده در نرم‌افزار آماری SPSS20 با روش تحلیل واریانس مکرر آنالیز شد. نتایج به ‌دست‌آمده نشان داد نمرات پرخاشگری در گروه مداخله بعد از مداخله و در مرحله پیگیری با گروه کنترل تفاوت معنادار داشته است. بنابراین آموزش تیوری انتخاب بر پرخاشگری مادران پرخاشگر اثربخش بوده است.

هدف از انجام این پژوهش بررسی اثربخشی مدیتیشن و طب سوزنی بر استرس و پرخاشگری فرزندان طلاق است. پژوهش حاضر شبه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون است. جامعه موردمطالعه، در این پژوهش شامل کلیه فرزندان طلاق مراجعه‌کننده به کلینیک آرامش ماندگار شهر مشهد می‌باشند. تعداد 60 نفر بر اساس پرسشنامه های استرس داس و پرخاشگری پاس و پری، دارای نمره بالاتر از میانگین بودند به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند و به گونه تصادفی در دو گروه 30 نفره آزمایش و کنترل قرار گرفتند. ابزار پژوهش پرسشنامه مقیاس استرس داس (1995)، پرسشنامه پرخاشگری باس و پری (1999) است. یافته‌های پژوهش نشان داد که مدیتیشن و طب سوزنی بر استرس و پرخاشگری فرزندان طلاق اثربخش است. نتیجه‌گیری می‌شود که ترکیب دو روش درمانی طب سوزنی و مدیتیشن در کاهش علایم استرس و پرخاشگری فرزندان طلاق موثر است.

پژوهش حاضر به بررسی عوامل موثر بر بروز خشونت خانگی علیه زنان در شهر تبریز پرداخته است. هدف این پژوهش شناخت برخی عوامل عمده ی مربوط به وضعیت جمعیت شناختی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در ارتباط با خشونت شوهران علیه زنان است.جامعه ی آماری پژوهش حاضر، کلیه ی زنان متاهل (در حین طلاق) شهر تبریز می باشند که به شعب دادگاه خانواده ی شهر تبریز مراجعه می نمایند. حجم نمونه ی پژوهش حاضر، با استناد به حجم نمونه ی دو پژوهش مشابه 100 نفر انتخاب شد. روش نمونه گیری پژوهش حاضر، نمونه گیری در دسترس می باشد. ابزار اصلی تحقیق در این پژوهش پرسشنامه ی استانداردی که توسط محمد زنگنه ساخته شده بود استفاده گردید. تجزیه و تحلیل داده ها بر مبنای روش همبستگی انجام گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد بین اختلاف سن زوجین،طول مدت ازدواج زوجین، وضعیت اشتغال زوجین،نوع شغل زوجین، میزان درآمد زوجین، مداخله ی خویشاوندان زوجین، مشاهده ی خشونت توسط زوجین در خانواده ی پدری، تجربه ی خشونت توسط زوجین در خانواده ی پدری و مصرف مواد مخدر و الکل شوهر با خشونت اعمال شده علیه زنان ارتباط معنی داری وجود دارد.

انقلاب اینترنت، جهان اطلاعات را از منظر به اشتراک گذاری، سرعت، ذخیره سازی، تغییر و بازیابی اطلاعات به هر شکلی و با در نظر گرفتن موقعیت فرد تغییر داده است. با استفاده از اینترنت تعدادی از فناوری‌های وب ظهور کرده‌اند و فناوری به اشتراک گذاری داده‌ها و ارتباطات امواجی را ایجاد می‌کند که شبکه رسانه‌های اجتماعی از آن جمله است. رسانه های اجتماعی روی ارتباطات، آموزش و پژوهش در تمام سطوح جامعه تاثیر گذاشته اند؛ که یکی از تاثیرات آن در حیطه آموزش و پرورش، بر عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان است در این پژوهش با بررسی‌هایی روی سایر تحقیقات انجام شده در این زمینه معنی و مفهوم شبکه های اجتماعی و عملکرد تحصیلی از دیدگاه‌های مختلف، علل گرایش دانش‌آموزان این رده سنی به فضای مجازی و تاثیرات آن بر عملکرد تحصیلی‌شان و در آخر با بیان شیوه‌های صحیح استفاده از شبکه‌های مجازی می‌خواهیم اثرات منفی و آسیب‌های آن را به حداقل برسانیم. روش تحقیق تجزیه و تحلیل کتابخانه‌ای و مروری است که با مراجعه به کتب، مقالات و سایر منابع مکتوب معتبر در این زمینه به پردازش مفهوم پرداخته شده است. با برسی پژوهش‌ها به این یافته‌های دست یافتیم که قابلیت‌های جذاب فضای مجازی، فرار از خود و ناکامی‌های زندگی از جمله عوامل تاثیر گذار در گرایش نوجوانان به این شبکه‌ها است. درگیری بیش از حد دانش‌آموزان به شبکه‌های اجتماعی اگرچه انگیزه اجتماعی و امید به آینده در دانش‌آموزان را تحت تاثیر قرار می‌دهد اما در برخی موارد باعث پایین رفتن نمرات درسی و افت تحصیلی آن‌ها می‌شود.

هدف از تحقیق حاضر، بررسی رابطه ویژگی های شخصیتی، سبک زندگی و استرس ادراک شده با فرسودگی شغلی پرستاران بیمارستان های شهر گچساران بود. جامعه تحقیق حاضر، شامل کلیه پرستاران شاغل در بیمارستان های شهر گچساران (بیمارستان شهید رجایی و بیمارستان مهر و بیمارستان بی بی حکیمه و بیمارستان بعثت) به تعداد 275 نفر بودند. و نمونه آماری این تحقیق، 160 نفر از جامعه مذکور بودند که با روش نمونه گیری مناسب برای این تحقیق، نمونه گیری طبقه ای بود، ضمنا حجم نمونه به تعداد 160 با استفاده از فرمول کوکران انتخاب شدند،این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بوده که گردآوری اطلاعات با استفاده از پرسشنامه شخصیتی NEO - FFI معروف به نیو توسط کاستا و مک کری (1989)، پرسشنامه سبک زندگی والکر (1997)، پرسشنامه استرس ادراک شده، توسط کوهن (3891) و پرسشنامه فرسودگی شغلی ماسلاچ (5891) صورت گرفت که نتایج حاصل از ضریب پیرسون و رگرسیون(0001/0< pو93/345=F)، چند گانه نشان داد بین ویژگی های شخصیتی، سبک زندگی، استرس ادراک شده و فرسودگی شغلی پرستاران شهر گچساران رابطه وجود داشت.