فهرست مطالب

نشریه پاسخ
پیاپی 29 (بهار 1402)

  • تاریخ انتشار: 1402/03/01
  • تعداد عناوین: 8
|
  • علی کریمی جهرمی* صفحات 7-14

    ماهیت شبه هابتدا کلامم را درباره شبهه با کلام مولایمان حضرت امیرالمومنین امام علی8 آغاز می کنم و نکاتی را عرض می کنم.نکته اول این است که بدانیم چرا شبهه را شبهه نامیده اند؟ حضرت امیرالمومنین امام علی8 در این زمینه می فرمایند: «و إنما سمیت الشبهه شبهه لانها تشبه الحق» (نهج البلاغه، خطبه 38)؛ «شبهه از این جهت شبهه نامیده شده که شبیه و مانند حق است (هرکس نمی‏تواند میان حق و باطل تمیز دهد)».اگر شبهه را شبهه گفته اند به خاطر این است که قیافه جذابی به آن داده می شود که انسان در آغاز که به آن می نگرد و یا می شنود، نزدیک است به سوی آن جلب شود؛ چرا؟ به خاطر اینکه قیافه حق را به خود گرفته است. شبهات به حسب ظاهر رو به سوی حق دارد و چون طبیعت انسان ها حق طلبی است و دنبال حق و حقیقت می گردند و ندای فطرت خودشان را پاسخ می دهند؛ روی همین جهت ممکن است دل هایی به همین شبهه ها و شبهه افکنی ها متوجه شود و گرایش پیدا کند؛ پس سر اینکه شبهه را شبهه گفتند عبارت از این است که یک مشابهتی با حق دارد و جلوه ای از حق از آن احساس می شود، درحالی که حقیقت این نیست.

    کلیدواژگان: شبهه، اصول شبهه شناسی و پاسخگویی، خاستگاه شبهات
  • حسن رضا رضایی*، فرج الله عباسی صفحات 15-34

     در قرآن کریم، به سلامت جسمانی، همپای سلامت روحی، توجه شده و این امر نشانگر اهمیت سلامت جسمانی از دیدگاه اسلام است. نوشتار حاضر به این سوال می پردازد که مبانی ارزشمندی سلامت جسمانی در قرآن چیست؟ این تحقیق با روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای تنظیم شده است. قرآن کریم با دلایل صریح و کنایی و گاهی با استفاده از مفهوم سخن به اهمیت و ارزشمندی سلامت جسمانی اشاره کرده است. دلایلی از قبیل سلامت از آن خداست؛ سلامتی فرد معادل سلامتی همه انسان ها؛ تبلور سلامتی در سلام های قرآنی؛ وجوب حفظ بدن از ضرر و زیان؛ برداشته شدن تکلیف از بیمار در راستای حفظ و ارزش سلامتی؛ ارزشمندی سلامت در مفهوم آیه «ولا تلقوا بایدیکم إلی التهلکه»؛ توجه به پاکی و نظافت؛ سبک زندگی قرآنی سلامت ساز؛ اوامر و نواهی قرآنی متناسب با سلامت بدن؛ ضرورت داشتن تغذیه پاک و طیب و غیره. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که قرآن در کنار پرورش روح به ارزش مندی سلامت جسمانی اشاره کرده و آن ارزش ها با اهداف قرآن همخوانی دارد و دارای مطلوبیت ذاتی است.

    کلیدواژگان: سلامت جسمانی، ارزش مندی، قرآن کریم
  • مهدی زندی*، محسن هنرجو صفحات 35-46

    قوانین و مقررات کشورها بر اساس ارزش ها و آرمان های مشخصی وضع می شود و آنچه سبب تمایز این قوانین می شود عناوین مبانی، اهداف و ساختارهاست؛ نگاه های متفاوت بشر به این عناوین سبب تفاوت های اساسی در اعمال و رفتار افراد و حکومت ها می شود. قوانین جمهوری اسلامی ایران نیز بر پایه مبانی اسلامی بنا شده است؛ حال این سوال مطرح می شود که چرا قوانین اسلام و حقوق ایران در حق کودکان برخلاف حکم عقل است؟ مثلا در صورت قتل فرزند توسط پدرش، طبق قانون نمی توان او را اعدام کرد؛ بلکه نهایتا می توان بر اساس جنبه عمومی جرم، قاتل را به 3 تا 10 سال حبس محکوم کرد. پژوهش حاضر بر اساس شیوه توصیفی تحلیلی و با استناد منابع کتابخانه ای انجام شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد اعدام پدر در برابر قتل فرزند، اگرچه در ظاهر منطقی جلوه می کند، اما درواقع این قضیه بر اساس مصالح و مفاسد واقعی استثنا شده است؛ چراکه اگر قوانین مرتبط با کودکان به خوبی بررسی شود به دست می آید که در نگاه اسلام در وضع این قوانین برخلاف جوامع دیگر نگاه اومانیستی (انسان محوری) حاکم نیست و بهترین حکم در این موضوع عدم قصاص پدر است؛ زیرا سبب استحکام روابط خانوادگی شده و به رشد جامعه کمک می کند.

    کلیدواژگان: کودکان، قصاص، قوانین حمایتی، پدر، مجازات، مصلحت
  • میثم قلی پور* صفحات 47-67

    نقش شهید قاسم سلیمانی در پیروزی های جبهه مقاومت در مقابله و نبرد با استکبار جهانی، صهیونیسم بین الملل و ارتجاع منطقه نقشی اثرگذار و بی بدیل بود. مجاهدت های شهید سلیمانی و هم رزمانش موجب شد خلافت خودخوانده داعش در عراق و سوریه از بین رفته و تاثیرگذاری آمریکا و دیگر کشورهای غربی در منطقه کمرنگ و ضعیف شود. ترور ناجوانمردانه شهید سلیمانی بر مسایل و تحولات جهانی، به ویژه مسایل و تحولات غرب آسیا تاثیراتی گذاشته است. تحقیق حاضر با روش استنادی و با استفاده از جستجوی اینترنتی و سایر منابع مرتبط، درصدد پاسخ به این سوال است: «از زمان شهادت سلیمانی چه تغییرات و تحولاتی در مناسبات منطقه ای به وجود آمده و تحلیل گران و صاحب نظران داخلی و خارجی در این خصوص چه دیدگاهی دارند؟»نتایج این تحقیق نشان می دهد که شهید سلیمانی نه تنها به عنوان یک مقام عالی رتبه نظامی و فرمانده ای استراتژیک، بلکه در قامت دیپلماتی زیرک و راهبردی نگر، در پیشبرد سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران ایفای نقش کرده و تحولات منطقه را تا سطح بازگشت ناپذیر، به سود جبهه مقاومت و به زیان مثلت غربی، عبری و عربی تغییر داده است.

    کلیدواژگان: تاثیرات، ترور، شهید قاسم سلیمانی، مسائل منطقه ای، تحلیل گران
  • احمدرضا فامیل دردشتی*، رمضانعلی حسنی صفحات 69-91

    واقعیت های زندگی اجتماعی نشان می دهد که همواره برای همه افراد، شرایط تشکیل زندگی مشترک دایمی فراهم نمی شود. مضاف بر این ممکن است مردی با وجود داشتن همسر دایم، به سبب وجود برخی از موانع، نتواند نیاز جنسی خود را به صورت رضایت بخشی تامین کند. مسیله دیگر وجود زنانی است که به سبب طلاق، مرگ همسر و یا بازماندن از ازدواج دایم، نتوانسته اند نیاز جنسی خود را از راه ازدواج دایم ارضا کنند. نظام فقهی اسلام برای رفع چنین تنگناهایی ازدواج موقت را، به عنوان بهترین جایگزین، پیشنهاد کرده است. برخی از مخالفان ازدواج موقت، آن را با زنا همگن دانسته و با کرامت زن ناسازگار خوانده و ازاین رو روابط آزاد مبتنی بر عشق زن و مرد (ازدواج سفید) را بر ازدواج موقت برتری داده اند. در پژوهش حاضر با تکیه بر مباحث حقوقی و روان شناختی نشان داده ایم که اولا ازدواج موقت از هویتی کاملا متمایز از زنا برخوردار است و ثانیا به سبب وجود حکمت های متعدد، بر روابط آزاد زن و مرد (همباشی و دوستی دختر و پسر) برتری دارد. روش این پژوهش توصیفی تحلیلی و گردآوری داده به روش کتابخانه ای انجام شده است.

    کلیدواژگان: ازدواج موقت، زنا، ازدواج سفید، دوستی دختر و پسر
  • شاکر قوامیان*، حمید کریمی صفحات 93-111

    یکی از روش های دشمن برای تخریب اسلام، فرقه سازی و تشدید اختلافات در میان مذاهب اسلامی است. تشکیل گروه های تکفیری وهابی و همزمان، حمایت از تندروهای شیعه، مانند فرقه صرخی، ازجمله اقداماتی است که کشورهای غربی در راستای سیاست های ضداسلامی خود دنبال می کنند.این تحقیق با روش توصیفی تحلیلی و مطالعه کتابخانه ای و با هدف معرفی و نقد شخصیت و افکار محمود صرخی نگارش شده است. بررسی ها نشان داد که صرخی از لحاظ خانوادگی و اخلاقی، شخصی مطرود است. وی از نظر سیاسی وابسته به حزب بعث عراق بوده و خیانت های متعددی در پرونده خود دارد. وی از جهت علمی روحانی نمایی کم سواد و بدون سابقه علمی و تحصیلی پیوسته است؛ ازاین رو هرچند اندیشه های او قابل توجه نیست؛ اما برای شناخت بیشتر شخصیت و جریان انحرافی او مطالبی بیان شده است.

    کلیدواژگان: محمود صرخی، کشور عراق، مدعیان مهدویت، فرقه های انحرافی
  • سید علی میرداماد نجف آبادی، سید ابراهیم حسینی صفحات 113-130

    آنچه پیش‎روی دارید گفتگویی است که با جناب حجت الاسلام والمسلمین دکتر سیدعلی میرداماد نجف آبادی و جناب حجت الاسلام والمسلمین دکتر سیدابراهیم حسینی با موضوع «بررسی جایگاه رفراندوم در نظام جمهوری اسلامی ایران» انجام گرفته است در این نشست علمی به مباحثی چون جایگاه رفراندوم در نظام جمهوری اسلامی ایران، سازوکار رفراندوم و همه پرسی در قانون اساسی و نظام جمهوری اسلامی ایران و به انواع همه پرسی اشاره شده است و مقایسه ای بین رفراندوم و همه پرسی بین نظام جمهوری اسلامی ایران با نظام های لیبرال و نظام های دموکراسی غربی شده است. در ادامه به برخی شبهات و مطالبه گری های صورت گرفته در خصوص رفراندوم پاسخ داده شده است.

    کلیدواژگان: رفراندوم، همه پرسی، جمهوری اسلامی ایران، غرب
  • مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات، حوزه های علمیه* صفحات 131-149

    فصلنامه پاسخ با توجه به رسالت مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه های علمیه بر آن است تا یک بخش از نشریه را به درج تعدادی از پرسش ها و شبهات مطرح در موضوعات مختلف که در گروه های علمی این مرکز بررسی و پاسخ داده شده اختصاص دهد. در این بخش به اختصار حاصل برخی از این پژوهش ها برای استفاده پژوهشگران محترم و مخاطبان عزیز نشریه پاسخ ارایه می گردد.

    کلیدواژگان: حجاب، زن، دین، اجباری، مالکیت
|
  • Ali Karimi Jahromi Pages 7-14
  • Hassan Reza Rezaei, Farajallah Abbasi Pages 15-34

    In the Holy Quran, alongside spiritual well-being, physical health is also emphasized, highlighting the significance of physical health from an Islamic viewpoint. This paper explores the foundations of valuing physical health in the Quran and addresses the question: What are the valuable principles of physical health in the Quran? The research utilizes a descriptive-analytical method and draws upon library sources. The Holy Quran refers to the importance and value of physical health through explicit and implicit evidence, occasionally employing figurative language and concepts. These indications include: health is from God; individual well-being is equivalent to the well-being of all humans; the manifestation of health in Quranic verses; the obligation to protect the body from harm and damage; recognition of the patient's duty to preserve and value their health; the value of health in the concept of the verse "Do not cast yourselves into destruction"; attention to cleanliness and purity; the Quranic lifestyle as a promoter of health; Quranic commands and recommendations aligned with bodily health; the necessity of consuming pure and wholesome nutrition, and more. The findings indicate that the Quran, alongside nurturing the soul, emphasizes the valuation of physical health, which aligns with the goals of the Quran and possesses inherent desirability

    Keywords: Physical health, valuation, Holy Quran
  • Mahdi Zandi, Mohsen Honarjoo Pages 35-46

    The rules and regulations of all countries are established based on specific values and goals, and what distinguishes them is the principles, aims and structures; The different human views on these titles cause fundamental differences in the actions and behavior of people and governments. The rules of the Islamic Republic of Iran are also based on Islamic principles; now this question arises, why some rules of Islam and IRI’s laws about children are contrary to reason? For instant, in case of killing a child by his father, according to the Islamic law, the father cannot be executed; but utmost, this father, who was the murderer, can be convicted to prison for 3 years up to 10 years, based on the general aspect of the crime. The current research was done based on the descriptive-analytical method and citing library sources. The findings of the research prove that the execution of father for killing his child, although it seems reasonable apparently, but as a matter of fact, this case is excluded based on real expediencies and disadvantages; Because if the laws related to children are carefully checked, it will be reached that in the Islam point of view, unlike other communities, the humanistic view (anthropocentric) in the establishment of such rules is rejected, and the best ruling in this matter is not to retribute the father; insomuch it causes survival of family relationships and helps the community growth.

    Keywords: children, retribution, protective rules, father, punishment, expediency
  • Meysam Qolipour Pages 47-67

    The role of martyr Qasem Soleimani in the victories of the resistance front against global arrogance, international Zionism, and regional regression was influential and unparalleled. The efforts of Soleimani and his comrades led to the elimination of the self-proclaimed caliphate of ISIS in Iraq and Syria and weakened the influence of the United States and other Western countries in the region. The cowardly assassination of Soleimani has had global implications, particularly on the issues and developments in West Asia. This research aims to answer the question: "What changes and developments have occurred in regional relations since Soleimani's martyrdom, and what are the perspectives of domestic and foreign analysts and experts on this matter?" The research utilizes citation-based methodology, internet searches, and other relevant sources.

    Keywords: impacts, assassination, martyr Qasem Soleimani, regionalissues, analysts
  • AhmadReza Famil Dardashti, Ramadan Ali Hasani Pages 69-91

    The realities of social life show that the conditions for forming a permanent joint life are not always provided for all people. In addition, despite having a permanent wife, a man may not be able to satisfactorily satisfy his sexual needs due to some obstacles. Another issue is the existence of women who have not been able to satisfy their sexual needs through permanent marriage due to divorce, the death of their husbands, or the absence of a permanent marriage. Islamic jurisprudence system has suggested temporary marriage as the best alternative to solve such problems. Some of the opponents of temporary marriage consider it to be synonymous with adultery and incompatible with the dignity of a woman, and therefore have preferred free relationships based on the love of a man and a woman (white marriage) over temporary marriage. In the current research, relying on legal and psychological issues, we have shown that, firstly, temporary marriage has a completely different identity from adultery, and secondly, due to the existence of many wisdoms, it is superior to free relationships between men and women (friendship and friendship between boys and girls). The method of this research was descriptive-analytical and data collection was done by library method.

    Keywords: temporary marriage, adultery, white marriage, girl-boyfriendship
  • Shaker Qavamian, Hamid Karimi Pages 93-111

    One of the enemy's methods to undermine Islam is sectarianism and exacerbating conflicts among Islamic sects. The formation of Takfiri and Wahhabi groups, along with support for Shia extremists such as the alSarkhi sect, are among the measures pursued by Western countries in line with their anti-Islamic policies. This research, conducted using a descriptive-analytical methodology and library research, aims to introduce and critique the personality and ideas of Mahmoud Sarghī. The investigations have revealed that al-Sarkhi is a socially and morally undesirable individual. Politically, he is affiliated with the Ba'ath Party in Iraq and has a record of multiple betrayals. He lacks proper religious education and has no scholarly or academic background, which undermines the significance of his ideas. However, to gain a better understanding of his personality and deviant movement, some information has been provided.

    Keywords: Mahmoud al-Sarkhi, Iraq, claimants of Mahdism, deviantsects
  • Seyed Ali Mirdamad Najafabadi, Seyed Ebrahim Hosseini Pages 113-130
  • Pages 131-149