فهرست مطالب
نشریه مطالعات تربیتی و روانشناختی خانواده
پیاپی 6 (بهار و تابستان 1401)
- تاریخ انتشار: 1402/05/07
- تعداد عناوین: 8
-
صفحات 7-8
-
صفحات 9-31
امروزه ساختار روابط میان والدین و فرزندان در خانواده هست های مدرن، دستخوش تغییرات بنیادینی شده است. هر چند برخی از این تغییرات امری طبیعی و لازمه پیشرفت و رشد جامعه است، اما هنگامی که گستره این تغییرات در اثر عوامل نسلی با سرعت گسترش یابد؛ به مسیل های مهم تبدیل می شود و می تواند سرمنشا آسیب های زیادی در خانواده و به تبع آن جامعه باشد. در این صورت نم یتوان گسست بین نسلی را امری طبیعی انگاشت و دیده بر آن فرو بست. این نوشتار به روش توصیفی _ تحلیلی با مطالعه منابع جامعه شناختی و تربیتی و با استفاده و استناد به آیات، روایات و سخن بزرگان و اندیشمندان دینی، به توصیف و تبیین عوامل تربیتی درو نخانوادگی و برون خانوادگی گسست نسلی در خانواده ها پرداخته است. یافته ها نشان داد که عوامل تربیتی درون خانوادگی همچون اشتغال روزافزون والدین، فاصله سنی زیاد والدین با فرزندان، عدم آشنایی والدین و فرزندان با ویژگی های یکدیگر و نیز عوامل تربیتی برو نخانوادگی همانند جهانی شدن، مدرنیزاسیون، رسانه ها و وسایل ارتباط جمعی، موجب ایجاد پدیده گسست نسلی در خانواد ه ها شده است
کلیدواژگان: گسست نسلی، خانواده ایرانی، درون خانوادگی، برون خانوادگی، میان نسلی -
صفحات 33-53
آثار روا نشناختی رسانه بر خانواده، از ابعاد مختلفی قابل بررسی است. هدف پژوهش پی شرو، بررسی نقش رسانه در ایجاد و تقویت کامل گرایی در مسایل مربوط به خانواده است. برای دستیابی به این هدف، در این پژوهش از روش تحلیل محتوا استفاده شده و ضمن تعریف مضامین مرتبط با رسانه، خانواده و کامل گرایی به بررسی تطبیقی این مفاهیم با یکدیگر پرداخته شده است. یافت ه های پژوهش حا کی از آن است که رسانه، نقش مهمی در ایجاد و تقویت کامل گرایی در مسایل مربوط به خانواده دارد. تاثیرات این امر را می توان در بخش های «تربیت فرزند » ،« سبک زندگی » و «ازدواج و زندگی زناشویی » مشاهده کرد. از نظر نگارندگان و با توجه به توسعه روزافزون رسانه، نمی توان با حذف به مقابله با پیامدهای منفی رسانه پرداخت؛ بلکه راهکارهایی همچون افزایش سواد رسانه در جامعه و آموزش تفکر نقاد، می تواند به پیشگیری از آسیب هایی همچون کامل گرایی منفی در خانواده کمک کند.
کلیدواژگان: کامل گرایی خودمحور، کامل گرایی دگرمحور، کام لگرایی جامعه محور، رسانه و خانواده، رسانه و ازدواج، رسانه و تربیت کودکان، سندرم زندگی دوم -
صفحات 55-78
این پژوهش با هدف ارایه راهکارهای دینی در جهت کاهش آسیب های شناختی انیمیشن های شرکت صهیونیستی وال تدیزنی به روش توصیفی _ تحلیلی انجام شده است. بدین منظور ابتدا آسی بهای شناختی چند نمونه از انیمیش نهای معروف این شرکت مورد بررسی قرار گرفت و سپس راهکارهایی برگرفته از تعلیم و تربیت اسلامی برای مقابله با آن ارایه شد. نتایج نشان داد که حوزه شناخت را می توان به چهار قسم تجربی، عقلی، تعبدی و شهودی تقسیم کرد. در بررسی انیمیش نها آسی بهایی مانند «تنها هدف زندگی، لذت بردن است» ،«سن ها و قوانین اجتماعی را باید کنار زد » ،« والدین اسیر یک سری قوانین قدیمی هستند » و نیز «وجود مفاهیم ضد دینی » شناسایی شد. راهکارهایی همچون توجه دادن به فطرت، استفهام، تقویت تعقل و دادن شناخت صحیح با قصه گویی، می تواند قوه تفکر و تعقل مخاطب را فعال کند تا در مسیر هدایت آنچه را که مخالف فطرتش است، به راحتی نپذیرد و اثر این آسیب ها در او کاهش یابد.
کلیدواژگان: انیمیشن، والت دیزنی، انواع شناخت، تعلیم و تربیت اسلامی، آسیب های شناختی، راهکارهای مقابله -
صفحات 79-101
انتخاب همسر و شیوه های متفاوت آن از دیرباز همواره مورد توجه جامعه شناسان بوده است. یکی از انواع خطاهای همسرگزینی، خطاهای رفتاری است. ضرورت و اهمیت انتخاب همسر از آ نروست که خوشبختی زندگی آینده را رقم م یزند. با این حال برخی افراد با بی دقتی در انتخاب همسر، گرفتار خطاهای رفتاری م یشوند که بر فرایند همسرگزینی شان تاثیر می گذارد و منجر به یک انتخاب نامناسب می شود. وسواس در انتخاب، برقراری رابطه دوستی برای شناخت فرد مقابل، خطای تعجیل، نپرسیدن سوالات کافی، به دنبال انسانی چشم و گوش بسته بودن، خطای نرمش که ناظر به خود فرد است و نیز خطای اجبار و انتخاب طرف مقابل برای فرار از شرایط، مشکلات که ناظر به غیر است، از مهم ترین خطاهای رفتاری در همسرگزینی است. پژوهش حاضر که از نظر هدف بنیادی و از نظر روش توصیفی _ تحلیلی است، در صدد بررسی این خطاهاست.
کلیدواژگان: ازدواج، همسرگزینی، خطای رفتاری -
صفحات 103-123
روش الگودهی یکی از روش های موثر و کاربردی در تربیت اخلاقی است که در قرآن کریم به شیوه ای خاص و با تفکیک جنسیت به کار برده شده است. این پژوهش در صدد است تا نحوه بهره گیری روش الگو دهی را در قرآن کریم بررسی کند و فواید تفکیک جنسیت در استفاده از این روش را تبیین نماید. برای رسیدن به این هدف از روش توصیفی _ تحلیلی استفاده شد. بر اساس نتایج پژوهش، قرآن کریم در راستای تربیت اخلاقی به شکل گسترده از این روش استفاده کرده و با تفکیک جنسیت، به ارایه الگوهای اخلاقی برای مخاطبان زن و مرد پرداخته است. این تفکیک جنسیت، اثر گذاری الگوها را برای مخاطبان افزایش می دهد. از منظر آیات، حضرت مریم(ع)، دختران شعیب(ع)، ملکه سبا و حضرت زهرا(ع)، مهم ترین الگوهای تربیتی برای زنان و حضرت ابراهیم(ع)، حضرت اسماعیل(ع)، حضرت یوسف(ع) و حضرت محمد(ص)، مهم ترین الگوهای تربیتی مردان به شمار م یروند.
کلیدواژگان: تربیت اخلاقی، روش الگودهی، تفکیک جنسیتی. تفاوت جنسیتی، الگوی اخلاقی -
صفحات 125-145
یکی از ابزارهای تربیتی که زمینه ساز رشد همه جانبه کودک و بخش جدای یناپذیر زندگی اوست، بازی است. تربیت عاطفی، نقطه عطف تربیتی سایر ابعاد وجودی انسان از جمله عقلانی، اجتماعی و معنوی است و سلامت روانی انسان به سلامت عاطفی او بستگی دارد. نوشتار حاضر با رجوع به منابع دینی و روانشناسی و با روش توصیفی _ تحلیلی به مفهوم شناسی واژه های بازی، تربیت و عاطفه پرداخته و با بیان رابطه میان بازی و تربیت عاطفی کودکان، به تبیین آثار بازی در امر تربیت عاطفی اشاره کرده است. از جمله آثار بازی در تربیت عاطفی، ایجاد احساس امنیت و آرامش، از بین رفتن عقده ها و جهت دهی به عواطف است. نتایج به دست آمده، گویای آن است که کودک از طریق بازی آشفتگ یهای خود را کنترل میکند و به آرامش عاطفی می رسد. بدی نسان تمایل به ستیزه جویی در او کاهش و برون نگری اش افزایش می یابد، برتری جویی هاش ارضا می شود و اعتماد به نفس کودک افزایش م ییابد. انرژی اضافه اش تخلیه می شود، اضطراب هایش کاهش می یابد و عزت نفس در وی ایجاد می شود. بنابراین والدین می توانند از طریق بازی، عال یترین نوع محبت را در کودک نهادینه و او را فرمان بردار و مطیع اوامر الهی کنند.
کلیدواژگان: بازی، تربیت، تربیت عاطفی، بازی و از بین رفتن عقده ها، بازی و کسب آرامش، بازی و پرستش خداوند -
صفحات 146-151
-
Pages 9-31
Today, parents- children relationships in the modern nuclear family has undergone fundamental changes. Some of these changes are natural and necessary for the progress and growth of the society, but when these changes increase rapidly due to generational factors, they turn into important issues and can be the source of many harms in families and consequently in societies. In this case, generation gap cannot be considered as a natural thing to be ignored. Studying sociological and educational sources and referring to verses, traditions and sayings of elders and religious thinkers, this article describes and explains the educational factors of generation gap within and outside the family. The findings showed that intrafamilial educational factors, such as the increasing employment of parents, the large age gap between parents and children, parents and children’s unfamiliarity with each other’s characteristics as well as extra-familial educational factors outside the family such as globalization, modernization, media and mass communication tools lead to generation gap in families.
Keywords: generation gap, Iranian family, intra-familial, extra-familial, intergenerational -
Pages 55-78
Using the descriptive-analytical method, this research was conducted with the aim of providing religious solutions for reducing the cognitive effects of the animations of the Zionist Walt Disney company. For this purpose, the cognitive effects of several examples of the famous animations of this company were investigated and then solutions derived from Islamic education were presented. The results showed that the field of cognition can be divided into four types: experimental, intellectual, devotional and intuitive. In the review of the animations, ideas such as “the only purpose of life is to enjoy it”, “traditions and social rules should be discarded”, “parents are captive to a series of old rules” and “the presence of anti-religious concepts” were identified. Strategies such as paying attention to the nature, questioning, strengthening the intellect and raising awareness through storytelling can activate the thinking and reasoning power of the audience so that they do not easily accept what is against their nature in the path of guidance and are more immune to harms.
Keywords: animation, Walt Disney, types of cognition, Islamic education, cognitive harm, coping strategies -
Pages 103-123
Modeling is one of the effective and practical methods in moral education, which is used in the Holy Quran in the special way of gender distinction. This research aims to investigate the application of the modeling method in the Holy Quran and to explain the benefits of gender distinction in using this method. To achieve this goal, the descriptive-analytical method was used. Based on the research results, the Holy Qur’an has widely used this method for moral education and has presented moral role models for male and female audiences by gender distinction. Such distinction increases the effectiveness of the models for the audience. Based on the Quranic verses, Hazrat Maryam (pbuh), the daughters of Shoaib (pbuh), the Queen of Sheba, and Hazrat Zahra (pbuh) are the most important educational role models for women; and Hazrat Ibrahim (pbuh), Hazrat Ismail (pbuh), Hazrat Yusuf (pbuh) and Hazrat Muhammad (pbuh) are the most important educational role models for men.
Keywords: moral education, modeling method, gender distinction. Gender difference, moral model
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.