نشریه مطالعات نوین برنامه ریزی شهری در جهان
سال دوم شماره 3 (پاییز 1400)

هدف پژوهش حاضر، بررسی عوامل موثر بر ایجاد شهر شاد و ارایه راهکارهای عملیاتی برای ارتقا آن می باشد. تعداد نمونه ها با بهره گیری از جدول کرجسی – مورگان و با توجه به نامحدود تعداد اعضاء جامعه آماری، به تعداد 384نفر، تعیین گردید. لازم به ذکر است که در هر طبقه، پخش پرسشنامه بصورت تصادفی بوده و ابزار جمع آوری داده ها، فرضیه های تحقیق پرسشنامه است. برای توصیف داده ها از آمار توصیفی و برای بررسی فرضیه های پژوهش از آمار استنباطی به کمک نرم افزار SPSS و AMOS استفاده گردید است. در بررسی فرضیه اول پژوهش؛ بارعاملی تاییدی استاندارد طراحی شهری بر ارتقاء کیفیت زندگی برابر با 66/0، مقدار t برابر با 291/10و مقدار احتمال کمتر از 05/0 است، بنابراین نتایج نشان داد که طراحی شهری بر ارتقاء کیفیت زندگی، تاثیر دارد. در بررسی فرضیه دوم پژوهش؛ بار عاملی تاییدی استاندارد طراحی شهری بر ایجاد شهر شادبرابر با 54/0، مقدار t برابر با 185/8 و مقدار احتمال کمتر از 05/0 است، بنابراین نتایج نشان داد که طراحی شهری بر ایجاد شهر شاد، تاثیر دارد.

در سال های اخیر تحقیقات گسترده ای در راستای سیاست های توسعه پایدار در حوزه عمرانی انجام پذیرفته که استفاده از بتن سبز ژیوپلیمری و جایگزینی سیمان پرتلند معمولی به عنوان پرمصرف ترین مصالح ساختمانی در بتن یکی از این موارد بوده است. بتن ژیوپلیمری یک ماده جدید است که به حضور سیمان به عنوان ماده چسباننده نیاز ندارد و از مزایای آن می توان به تولید گاز دی اکسید کربن کمتر در فرآیند تولید، خواص مکانیکی مطلوب تر، دوام بالا در محیط های خورنده و مقرون به صرفه بودن اشاره نمود. در این پژوهش ابتدا این نوع بتن با نسبت های اختلاط متفاوت از متاکایولن، خاکستر بادی، هیدروکسید سدیم، هیدروکسید-پتاسیم، سیلیکات سدیم آماده و سپس مقاومت فشاری نمونه های ساخته شده تحت شرایط متفاوت از جمله نسبت محلول فعال ساز به متاکایولن، تاثیر نرمه سیلیس، غلظت مولی محلول قلیایی و درجه حرارت عمل آوری تعیین شد. طبق نتایج، مقاومت فشاری نمونه های ژیوپلیمری از نمونه های بتن معمولی بیشتر بوده و با افزایش میزان ژیوپلیمر جایگزین سیمان، این افزایش مقاومت فشاری نیز بیشتر گردید. همچنین بتن ژیوپلیمری حاوی نرمه سیلیس مقاومت فشاری بالاتری نسبت به سایر نمونه ها داشت.

امروزه مناطق آزاد به عنوان پدیده ای فراگیر و ابزاری برای تحقق استراتژی برون نگر با تاکید بر سیاست توسعه صادرات مورد توجه قرار گرفت اند. به طوری که اکثر کشور های در حال توسعه به احداث یک یا چند منطقه آزاد مبادرت کرده اند. منطقه آزاد ناحیه ای از قلمرو کشور است که خارج از محدوده ی فیزیکی، قانونی و اداری تاسیسات گمرکی قرار دارد. ورود و خروج سرمایه و سود به آن و جابه جایی نیروی کار متخصص در منطقه به سهولت صورت می گیرد و کالاها و مواد خارجی را که منع قانونی نداشته باشند می تواند بدون هرگونه موانع گمرکی . ترانزیت، یا در انبارهای آن نگهداری و یا در کارخانه های مستقر در آن تغییر شکل داده و به کالاهای دیگر تبدیل نمود. این تحقیق با موضوع بررسی نقش منطقه آزاد انزلی بر روی توسعه منطقه ای تحقیقی با ماهیت کاربردی و روش تحلیلی می باشد که با کمک پرسشنامه با ابزار SPSS و آزمون T و مدل آنتروپی شانون و موریس اطلاعات مربوطه مورد تحلیل قرار گرفته شد و نتایج حاصله نشان داد که بعد از ایجاد منطقه آزاد روند توسعه در منطقه رو به بهبود است.

شیوع بیماری کووید -19 که به عنوان ویروس کرونا نیز شناخته می شود، تقریبا تمامی کشورهای جهان را در برگرفته است و علاوه بر ایجاد موجی از ابتلا و مرگ و میر در بیشتر کشورهای جهان، آنها را درگیر پیامدهای اقتصادی خود کرده است. قابل توجه است که این همه گیری بر بخش های مختلف جامعه از جمله خدمات شهری، تاثیر زیادی گذاشته است. مقاله حاضر، به بررسی آثار شیوع ویروس کووید-19 [کرونا] بر سه بخش خدمات شهری [فضای سبز، حمل و نقل عمومی، جمع آوری پسماندهای شهری] که بیشترین آسیب را دیده اند، می پردازد. نتایج این مقاله نشان می دهد که فضاهای سبز تا حدی به دلیل تاثیرات مثبت آن ها بر انسجام روانی، فیزیکی، اجتماعی و سلامت معنوی؛ به یکی از معدود منابع تاب آوری در زمان کووید-19 تبدیل شده اند و تقاضا برای استفاده از فضای سبز شهری در این دوران، افزایش داشته است. حوزه حمل و نقل عمومی، در طول همه گیری به شدت تحت تاثیر قرار گرفته است و استفاده از حمل و نقل عمومی در مراحل اولیه بیماری همه گیر به میزان قابل توجهی کاهش یافته است و مردم به حالت های دیگری مانند استفاده از وسایل نقلیه شخصی و دوچرخه سواری یا پیاده روی به عنوان جایگزین های امن تر روی آورده اند. در حوزه زباله و پسماند شهری نیز، این همه گیری سیستم های مدیریت پسماند شهری را که اغلب ناپایدار بودند؛ مختل کرد و به چالش کشید. با توجه به افزایش چشم گیر زباله های پزشکی و خانگی به دلیل رعایت اصول بهداشتی؛ فرآیند مدیریت پسماند نیازمند تغییراتی است تا خطر انتقال بیماری به کارکنان، شهروندان و محیط زیست کاهش یابد.

این پروژهش با توجه به شیوه های نوین درمانی، عناصر معماری مهم، تجهیزات جدید و طراحی فضای مرتبط با تکنیک های القا و روش های طب جدید می باشد. با توجه به دستاوردهای جدید در جهت درمان با مهارت های هنری، موسیقی، تکنیک های فکری جدید، و روانشانسی نوین ارتقای محیط درمان بسیار حایز اهمیت می باشد، هدف این پژوهش ایجاد مرکزی واحد و فضایی غنی شده با معیار های معماری در جهت آموزش و درمان مراجعه کنندگان است و با توجه به کاربرد متدها، شرایط شرکت کنندگان، بررسی عوامل موثر محیطی به طراحی فضا می پردازد و اصول و الگوی اصلی را مشخص می کند و در انتها به ارایه مدلی پیشنهادی با توجه به استاندارد مهارت های درمانی و آموزشی می پردازد. روش تحقیق این نوشتار، از نوع تحلیلی-توصیفی بوده و از تحلیل و استدلال استفاده شده است. اطلاعات ارایه شده از منابع کتابخانه ای، مقالات معتبر در نشریات علمی می باشد.

بروز بحران های مختلف سبب تغییر در سبک زندگی افراد و ایجاد شرایط اضطراری در زندگی روزمره افراد می شود. محیط های ساخته شده چه در مقیاس شهری و چه در مقیاس های خردتر به عنوان ظرف فعالیت های انسان نیز دچار تحول و تحدید می شوند. آخرین این بحران ها ، همه گیری کووید-19 بود که در همه ابعاد زندگی بشر تاثیر گذاشت. با گذشت یک دوره نزدیک به دوسال، هنوز هم با این بیماری درگیر هستیم و حتی با عبور از آن هم امکان بروز دوباره چنین بحرانی دور از انتظار نیست. بنابراین لزوم ایجاد یک محیط سالم و مقاوم در برابر چنین شرایطی امروزه بیش از پیش احساس می شود. از سوی دیگر در شرایط بحرانی برخی از کاربری ها نقش پررنگ تری در زندگی امروز ما دارند و اخلال در عملکرد آن ها، تاثیر منفی بیشتری بر زندگی افراد می گذارد. در همین راستا شناخت راهکارهای محیطی در مواجهه با این گونه بحران ها به ما در بالا بردن میزان تاب آوری فضاهای معماری و شهری کمک می کند. این مقاله مروری اجمالی بر راهکارهایی از جنس کیفیات فضایی، برای مقابله با بحران های همه گیری، خصوصا بیماری های عفونی ارایه می دهد. در ابتدا به بررسی تاثیر این بحران بر زندگی و محیط های ساخته شده می پردازیم، سپس با مروری بر مسایل مشابه در گذشته، با دسته بندی فضاها و عملکردهای مختلف بر اساس مقیاس های متفاوت، به ارایه پیشنهادهایی برای افزایش کیفیات فضایی در مواجهه با این گونه بحران ها خواهیم پرداخت.

در تحلیل‏های رایج از جریان میرا، فرض بر این است که ارتباط تنش برشی جداره با سرعت متوسط در سطح مقطع لوله برای جریان ماندگار، در حالت غیرماندگار نیز صادق می‏باشد. بدین معنا که روابط بیان‏کننده تنش برشی جداره مانند رابطه دارسی- ویسباخ یا هیزن- ویلیامز در هرگام زمانی از جریان میرا، نیز صادق می‏باشد. اما استفاده از روابط تنش برشی جداره در حالت ماندگار برای حالت غیرماندگار در تحلیل جریان های میرای سریع این معادلات نامعتبر می باشند چرا که افت ناشی از اصطکاک را کمتر از مقدار واقعی پیش بینی می کند. لذا انجام اصلاحاتی بر روی مدل اصطکاکی شبه ماندگار به منظور بالا بدن دقت مدلسازی پدیده جریان گذرای سریع کاملا ضروری به نظر می رسید. مدل های اصطکاک غیرماندگار علاوه بر قسمت شبه ماندگار ترم اصطکاک، قسمت دیگری که نشان دهنده اثرات شرایط غیرماندگار جریان می باشد را نیز در خود جای داده اند. مدل های اصطکاکی غیرماندگار را می توان به دسته های مدل های بر پایه مدل فیزیکی، مدل های شتاب لحظه ای، مدل های بر پایه آشفتگی و مدل های بر پایه پروفیل سرعت تقسیم بندی نمود که در این مجال به معرفی آنها خواهیم پرداخت.

یکی از اصول و شرایط لازم برای ادامه زندگی انسان وجود مکان هایی است که هویت فرد را در طول زمان حفظ کند . هویت مکان بخشی از هویت شخصی است ، و بازتابی از وجوه اجتماعی و فرهنگی مکان است که در غنای شخصیت فردی نقش محوری خواهد داشت ، و به عنوان راهی تعریف می شود که هویت فرد یا مردم را مشخص می کند و خاطرات و هویت مکان را به نمایش می گذارد .از طرفی هر آن چیزی که در فضا های شهری قرار می گیرد ، به نحوی بر زیبایی ، فرهنگ و رفتار مردم و هویت شهر و به تبع آن هویت اهل شهر تاثیر می گذارد . آنچه امروزه گریبان گیر فضاهای شهری شده است تقلید صرف از غرب بدون اصول و قاعده است که فضاهای شهری و عناصر موجود در آن ها و به تبع آن شهروندان را دچار سردرگمی کرده است و باعث شده هویت ایرانی در شهرهای ایرانی رو به زوال برود و رفته رفته دچار فراموشی گردد . وقتی فضاهای شهری و به طور کلی شهر ، به نحوی یادآور هویت فردی شهروندان باشد از جذابیت بیشتری برخوردار شده و تبدیل به فضای شهری کارا می شود که تا حد زیادی با نیاز ساکنین همگن بوده و باعث غنای شخصیتی آن ها می گردد .

نوآوری در دنیای پویا و رقابتی عصر کنونی به عنوان عامل کلیدی موفقیت شناخته شده و دیگر صنعتی را به سختی می توان یافت که به نوآوری مشغول نشده باشد. توسط نوآوری می توان کارایی پروژه های شرکت ها و اثربخشی آنها را افزایش داد. نوآوری سازمانی و ساختاری نیز به عنوان یکی از ابعاد نوآوری، حوزه ای توانمند در نوآوری جهت رقابت سازمانی است که در این تحقیق مورد مطالعه قرار گرفته است. هدف این تحقیق مطالعه مبانی نوآوری سازمانی و ساختاری، شناسایی عوامل به وجود آورنده آنها و بررسی نقش این مولفه در بهبود و توسعه عملکرد، جهت بهره برداری از مزایای نوآوری در صنعت ساخت است. در این تحقیق، با استفاده از مدلسازی معادلات ساختاری، رابطه میان نوآوری سازمانی و ساختاری و عوامل تشکیل دهنده آنها با عملکرد سازمان ها و شرکت های ساختمانی بررسی شده است. جامعه مورد آزمایش این تحقیق، شرکت ها و سازمان های بزرگ، متوسط و کوچک ساختمانی ایران می باشد که داده های آنها برای برآورد و برازش مدل معادلات ساختاری مورد استفاده قرار گرفته است. در انتها با نتیجه گیری از خروجی های مدل که مبین رابطه میان نوآوری سازمانی و ساختاری و عملکرد صنعت ساخت بوده است، پیشنهادات و راهنمایی هایی برای بکارگیری از این مولفه در راستای علم و صنعت ارایه شده است.