فهرست مطالب

پژوهش و مطالعات علوم اسلامی - پیاپی 55 (بهمن 1402)

مجله پژوهش و مطالعات علوم اسلامی
پیاپی 55 (بهمن 1402)

  • تاریخ انتشار: 1402/12/05
  • تعداد عناوین: 7
|
  • صمد آقا مردی * صفحات 1-22

    به حکم عقل سالم بشری و مطابق ادیان آسمانی انسان ها به منظور تکامل روح و جان و حرکت به سوی آفریدگار جهان و پیوستن به دنیای بیکران ابدیت آفریده شده اند. بدیهی است که این اصل مسلم جز در سایه تهذیب نفس و آراستن روح و تربیت روان و ایجاد صفات کمال در مسیر حرکت به سوی قرب الهی و شناخت خاندان عصمت و طهارت بر مبنای شاخصه های علوم اسلامی ایجاد نمی شود، و اصولا بعثت انبیاء طبق روایات معتبر و صحیح اسلامی بر اصل تکامل جوامع انسانی استوار است. چنانکه پیامبر اسلام (ص) فرمود: من برای تکمیل و تتمیم صفات روحی انسان ها و تثبیت معیارهای اسلامی و قرآن بنیاد مبعوث شده ام. بنابراین رمز رسالت خاندان آل الله تکامل صفات و آثار نیکتای روحی و سیر به کمال مطلق بوده و نظرات علوم اسلامی پیرامون زندگی بشریت امری ضروری است. قرآن مجید راهنمای کامل و واقعی برای رسیدن به جاودانگی بر محور جامع جمیع علوم اسلامی و شاقول راهنمای انسانیت است. نقش اهل بیت (ع) در این نقشه عمیق و معنادار نقش عامل به آیات الهی و الگوی تمام مخاطبان قرآن است. انسان قرآنی از منظر اهل بیت (ع) انسانی ست که جوهر فکرش عمل به فرامین الهی و قلم عمرش در مسیر پیمودن هدف والای اسلام و دین ناب محمدی سپری شود. علوم عالمان دینی، علوم انسانی را زمانی در تکامل انسان قرآن بنیان تعریف می کنند که سبک زندگی انسانی، سبک زندگی اسلامی باشد و بتوان شیونات اجتماعی اجتماع را در مسیر علوم اسلامی– انسانی که معیارش فرامین اهل بیت (ع) است به نمایش صفحه زندگی بگذارد. اهل بیت (ع) شاخصه های علوم انسانی قرآن بنیاد را ارزش های اجتماعی– رفتاری– عبادی– اقتصادی– عاطفی– سیاسی تعریف می کنند و تکلیف انسان قرآنی را عامل به این ارزش ها می دانند. و انسانی که دارای چنین ویژگی هایی باشد ناب ترین عملکرد رفتاری را از خود به منصه ظهور می گذارد.

    کلیدواژگان: انسان، قرآن، ایمه اطهار(ع)، علوم انسانی، بنیان، عملکرد اجرایی
  • اسما لطفی * صفحات 23-38

    جرم سرقت ساده زمانی که با به کارگیری عمل آزاردهنده علیه دیگری یا تهدید به آن توام می گردد، تبدیل به سرقت مشدد می شود. این سرقت مشدد که سرقت مقرون به آزار نامیده شده است، تشدید مجازات مرتکب را همراه خواهد داشت. چرایی این امر را باید در اعمال زور و خشونتی جستجو کرد که ممکن است زندگی بزه دیده را در معرض خطر قرار دهد. بر این اساس، اگرچه مقابله موثر با این جرم کاملا ضروری است، اما رویکرد قانون گذار ایرانی، متبلورشده در ماده 652 قانون تعزیرات 1375 ،دارای برخی نواقص است که ازجمله آنها می توان به عدم تصریح به واژه «تهدید» در کنار آزار (و اختلاف نظرهای احتمالی ناشی از آن) و نیز مانع الشمول نبودن عنصر قانونی جرم بحث اشاره کرد. تحلیل شرایط اختصاصی جرم سرقت مقرون به آزار در نظامهای کیفری ایران و انگلستان روشن کرد که رویکرد قانونگذار ایرانی در مقایسه با قانون گذار انگلیسی دارای نواقص بیشتری است، به طوریکه ضرورت برخی از اصلاحات را ایجاب می کند. از آنجا که تشدید مجازات سارق منوط به انجام اعمال آزاردهنده در راستای ارتکاب سرقت است و با وجود اینکه لزوم این شرط را می توان طبق اصول کلی استنباط کرد، با الهام از رویکرد قانونگذار انگلیسی، لازم است این قید در عنصر قانونی جرم آورده شود.

    کلیدواژگان: سرقت مقرون به آزار، سارق، جرم، مجازات، آمار جنایی
  • شهین گنجی مقدم شولمی * صفحات 39-48

    آلودگی هوای تهران یکی از مهم ترین معضلات کشورمان است که به دلیل تراکم جمعیتی آن از یک سو و دفع غیراصولی پسماند در سایت آرادکوه روی می دهد. هدف این تحقیق ارزیابی مسیولیت کیفری ناشی از آسیب های جسمی برخاسته از این آلودگی بر پایه مفاهیمی نوین است. مسیولیت مطلق کیفری به مفهوم بی نیازی اثبات رکن معنوی در تحقق جرم و زمیولوژی نیز به مفهوم گذار از جرم شناسی به دلیل باورمندی به بیهودگی آن در راه نبرد با جرم است. جرایم زیست محیطی، جرم حکومتی، حق بر چشم انداز و... برخی از مهم ترین رویکرد پیش گفته است. آلودگی هوای تهران به رخداد خسارت جسمانی، روانی و سایکوسوماتیک منجر می شود. نتایج عملی رویکرد زمیولوژیک و مسیولیت مطلق کیفری به آلودگی هوای تهران عبارت از توسیع مسیولیت، تغییر در قواعد سنتی مسیولیت، مبناسازی خسارت جسمی، پویایی دکترین خسارت و نیرو یافتن نظریه خطر است.

    کلیدواژگان: مسیولیت کیفری، مسیولیت مطلق کیفری، زمیولوژی، خسارات جسمی
  • عاطفه طورجی مکمل * صفحات 49-59

    بی شک از مهم ترین عواملی در زندگی و سرنوشت هر کدام از ما نقش دارد و می تواند سعادت و شقاوت ما را زمینه ساز باشد، محیط اطراف ما و جامعه ای است که در آن زندگی می کنیم. لذا این اهمیت والای جامعه در زندگی افراد ایجاب می کند که در پی تحقق جامعه ی صالح، آباد و آرمانی باشیم تا در سایه آن بتوانیم به رشد و کمال برسیم. اسلام برنامه ای جامع و دستورهایی کامل برای رسیدن به جامعه مطلوب به انسان ها می دهد که افراد با به کار بستن آن و ثبات در اجرای قوانین آن، به این جامعه دست می یابند. در این مقاله سعی داریم تا با ارایه ی تعریفی از یک جامعه سالم و نیز تاثیر آن بر افراد، به بررسی ویژگی های یک جامعه آرمانی بپردازیم.

    کلیدواژگان: جامعه، جامعه آرمانی، اسلام، جامعه اسلامی
  • کوثر حنیف، سپیده سادات نوری، مهشید سیاهپوش، سمیرا دیناروند، علی خواجوی * صفحات 60-67

    امروزه خانواده به عنوان اساسی ترین نهاد سازنده زیر بنایی در جامعه ایفای نقش می کند و از گذشته های دور نیز خانواده منشاءفرهنگ ها، تمدن ها و تاریخ بشر بوده است. خانواده تاثیر گذارترین واحد تربیتی جوامع بشری به شمار می رود به گونه ای که تحولات عظیم فردی–اجتماعی و یا رذیلت های اخلاقی از درون خانواده پی ریزی می شود. لذا اخلاق خانواده و شیوه ی پرورش افراد در خانواده تاثیری مستقیم و چشم گیر در اخلاق اجتماعی و نیز در جامعه ایرانی دارد. در نتیجه هدف از این مقاله بیان اهمیت خانواده و اخلاق خانوادگی و تاثیر آن در اجتماع است که از روش مطالعاتی کتابخانه ای بهر برده شده است. در این مقاله اصول و راهکار های حایز اهمیت و صحیح اخلاقی اسلامی مورد نیاز برای تشکیل و تربیت یک خانواده آرمانی و پای بند به اصول اخلاقی، برای ایجاد فرهنگ و اخلاق مناسب در اجتماع بیان شده است.

    کلیدواژگان: وظایف، اخلاق، خانواده، اجتماع
  • زهرا سادات جوزی *، محمدمهدی یوسفی صفحات 68-81

    کوچینگ، مجموعه ای از مهارت ها، طرز فکر و فرآیند تسهیل کننده ای است که به دیگران کمک می کند به آینده فکر کنند. کوچینگ از افراد حمایت می کند تا آگاهانه تر تصمیم بگیرند و اقدامات جدیدی انجام دهند. مطالعات جدید نشان داده است که هر چه بیشتر مدیران سازمان در نقش کوچ ظاهر شوند، شاهد بهبود عملکرد در نیروهای تحت امرشان خواهیم بود. در همین راستا، با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی و روش نمونه گیری هدفمند به مهارت های مورد نیاز کوچینگ برای مدیران موجود در سازمان پرداخته شده است. مطالعه کنونی پس از پرداختن به مفاهیمی چون کوچینگ و جایگاه آن در سازمان، نوین ترین مدل اجرایی کوچینگ در ایالات متحده (کوچ مدیریتی) را ارایه کرده است. از این رو، مقاله حاضر به منظور توسعه مهارت های مدیران برای استفاده موثر از کوچینگ در جهت مدیریت تیم های خود به صورت روزانه، نگارش شده است. آنها می توانند یک رویکرد رهبری تحول آفرین را برای مدیریت تیم های خود اتخاذ کنند و به عنوان یک عضو تیم با همکاران خود به طور موثرتری کار کنند.

    کلیدواژگان: کوچینگ، مهارت های کوچینگ، مدیران سازمان، کوچینگ مدیریتی، کوچینگ رسمی، کوچینگ غیررسمی
  • نرگس امینی سیاهمزگی * صفحات 82-91

    پژوهش حاضر با هدف ارتقا سواد رسانه والدین در جهت تحقق تعاملات بهینه خانواده و مدرسه می باشد. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش دانش آموزان ابتدایی شهر رشت هستند که تعداد 7440 نفر می باشد. با استفاده از جدول مورگان، تعداد حجم نمونه 365 نفر مشخص گردید. یافته ها حاکی از آن است که هرچه والد سواد رسانه ای بیشتری داشته باشد، تعاملات خانواده و مدرسه بیشتر خواهد بود.

    کلیدواژگان: مدرسه، خانواده، سواد رسانه، تعاملات