فهرست مطالب
مجله تحقیقات اقتصاد کشاورزی
سال پانزدهم شماره 4 (زمستان 1402)
- تاریخ انتشار: 1402/11/01
- تعداد عناوین: 8
-
-
صفحات 1-11مقدمه و هدف
یکی از مهمترین بخشهای اقتصاد که اطلاع از نحوه عملکرد آن در آینده حایز اهمیت است، بخش کشاورزی می باشد. پیش بینی شاخص های کلان بخش کشاورزی برای برنامه ریزان و سیاست گذاران این بخش از اهمیت ویژه ای برخوردار است. به این منظور هدف اصلی در این پژوهش برآورد شاخص های کلان بخش کشاورزی مانند ارزش افزوده کشاورزی،صادرات و واردات بخش کشاورزی توسط الگوی رگرسیونی با داده های مختلط(میداس) می باشد
مواد و روش هادر این تحقیق از رهیافت میداس که امکان بهره گیری از داده ها با تواتر مختلف را فراهم می آورد، استفاده شد. دوره مورد بررسی در این تحقیق از سال 1392 تا انتهای سال 1397 می باشد.تواتر داده ها برای ارزش افزوده کشاورزی فصلی بوده و برای صادرات کشاورزی ، واردات کشاورزی و متغیرهای تورم و نرخ ارز دارای داده های ماهانه و دما و بارش با تواتر فصلی مورد بررسی قرار گرفتند.
یافته هانتایج پیش بینی های ارایه شده توسط الگوی برآورد شده در این مقاله حاکی از قدرت بالای پیش بینی است.همچنین مشخص گردید که متغیرهای نرخ ارز و تورم در تمام معادله ها دارای تاثیر معنی دار می باشد و دما بر ارزش افزوده و صادرات اثر معنی دار دارد و میزان بارش در هیچ کدام از برآورد های مورد بررسی اثر معنی دار ندارد.
بحث و نتیجه گیرینتایج حاصل از این مطالعه تایید واضحی بر قدرت قابل قبول پیش بینی های بدست آمده از رهیافت میداس می باشد. این نکته برای کشوری همچون ایران که با مشکل تواترهای مختلف برای داده های دردسترس مواجه است، بسیار مهم می باشد.
کلیدواژگان: پیش بینی، رگرسیون میداس، کشاورزی -
صفحات 12-27مقدمه و هدفآب یکی از منابع مهم پایه ای برای توسعه کشور و مهم ترین عامل تولید در کشاورزی است. امروزه جوامع بین المللی از اهمیت آب در جهت داشتن رشد اقتصادی پایدار در زمان حال و آینده آگاهند. بخش کشاورزی نقش مهمی در تولید و اشتغال داشته و بر روی سایر بخش ها تاثیر زیادی می گذارد.مواد و روش هادر مطالعه حاضر از ماتریس حسابداری اجتماعی سال 1390 استفاده شد. برای تهیه ماتریس از چهار نوع پایه آماری به شرح زیر استفاده شده است. که شامل: جدول آماری متقارن بخش در بخش با فرض تکنولوژی بخش سال 1380، آمار حساب های ملی سال 1390 مرکز آمار ایران، سرشماری های نفوس و مسکن سال 1390 مرکز آمار ایران و نتایج طرح آمارگیری از هزینه و درآمد خانوارهای شهری و روستایی سال 1390 مرکز آمار ایران است.یافته هانتایج در قالب آثار مطلق و نسبی ارایه شده است. آثار و تبعات کاهش 10 و 40 درصد منابع آب منجر به کاهش تولید 8896617 و 35586469 میلیون ریال برای بخش های محتلف اقتصادی شده است. از منظر آثار مطلق، میزان آسیب پذیری خانوارهای شهری ناشی از کاهش منابع آب بیش از خانوارهای روستایی بوده است. از منظر آثار نسبی، بیشترین تاثیر کاهش درآمد بر خانوارهای کم درآمد شهری می باشد.کاهش نسبی منابع آب از منظر عرضه کننده بر روی عامل کارتاثیر بیشتری از عامل سرمایه دارد.بحث و نتیجه گیریبا توجه به نتایج حاصل، فناوری آب اندوز راهکاری مناسب برای دستیابی به هدف های کلان توسعه به ویژه در زمینه تولید می باشد.کلیدواژگان: ماتریس حسابداری اجتماعی، تولید، بخش های اقتصادی
-
صفحات 28-51مقدمه و هدف
بازار آب ابزاری موثر و کارآمد جهت تخصیص آب کشاورزی بین فعالیت های مختلف زراعی است. نبود نهاد ساختاری تعدیل کننده آب آبیاری و عدم مشارکت کشاورزان جهت استقرار آن از جمله مهم ترین مسایل پیش روی بخش کشاورزی در استان تهران می باشد. بررسی آثار بالقوه این رویداد که بیش از پیش مورد توجه جوامع بین المللی قرار گرفته است، گامی مهم در زمینه توسعه فعالیت های کشاورزی استان تهران به شمار می رود.
مواد و روش هادر مطالعه حاضر با بهره مندی از رویکرد مدل تولیدات کشاورزی ایالتی یا منطقه ای (SWAP) رفتار اقتصادی کشاورزان تهرانی پس از ایجاد نهاد ساختاری بازار آب محلی مدلسازی شد. برای تحقق این هدف از داده های آماری مربوط به سال های زراعی 1397-1392 استفاده شد. واسنجی سیستم مدل سازی هیدرولوژی- اقتصادی ارایه شده نیز در محیط نرم افزاری GAMS صورت گرفت.
یافته هانتایج نشان داد که با استقرار بازار آب محلی در استان تهران، افزون بر تعادل بخشی پایدار منابع آب، امکان توسعه سطح زیرکشت محصولات آب بر و سودده در الگوی زراعی مناطق کم آب تر (دشت شهرری و ورامین) فراهم می شود و با متعادل شدن بازده ناخالص کشاورزان، پیامدهای منفی پدیده خشکسالی هیدرولوژیکی تا حدود 35/3 درصد نسبت به دوره پایه کاهش می یابد.
بحث و نتیجه گیریایجاد بازار آب محلی در سطح استان تهران می تواند علی رغم دارا بودن قابلیت انتقال منابع آبی مازاد در سطح مناطق مطالعاتی جنوب غرب استان تهران، سبب افزایش ضریب اطمینان دسترسی کشاورزان به آب آبیاری و کاهش ریسک تولید در الگوهای زراعی شود و همچنین، به نحو مطلوبی مساله تخصیص و مدیریت بهینه منابع آب را بین فعالیت مختلف زراعی منعکس نماید.
کلیدواژگان: بازار آب، مدل هیدرواقتصادی، تشکل های آب بران، الگوی SWAP، کم آبی -
صفحات 52-68مقدمه و هدف
بیمه کشاورزی یکی از مهمترین سازوکارهای ایجاد سرمایه گذاری و کاهش اثرات بلایای طبیعی است. یکی از انواع بیمه های مدرن بیمه مبتنی بر شاخص های آب هوایی است که بر اساس پارامترهای اقلیمی هر منطقه طراحی شده است.
مواد و روش هادر این تحقیق عوامل موثر بر پذیرش طرح بیمه شاخص آب و هوا محور پیشنهادی توسط باغداران شهرستان داراب با استفاده از مدل آزمون انتخاب بررسی شد. چهار ویژگی بیمه شاخص اآب و هوا محور شامل تعداد شاخص های اقلیمی تحت پوشش، نوع پرتقال، نحوه پرداخت و حق بیمه در هکتار بود.
یافته هادر صورتی که طرح بیمه برای محصول والنسیا و پرداخت حق بیمه به صورت قسطی باشد، و از سوی دیگر اگر طرح شامل تعداد بیشتری شاخص آب و هوایی باشد، احتمال مشارکت باغداران بیشتر می شود. ویژگی تعداد شاخص (سه شاخص) و نوع پرتقال (والنسیا) به ترتیب با 93112 و 24425 تومان بیشترین تمایل به پرداخت را در میان ویژگی های مختلف دارند.
بحث و نتیجه گیریبر اساس نتایج، پیشنهاد می شود صندوق بیمه کشاورزی ضمن در نظر گرفتن ویژگی های مهم طرح بیمه شاخص اقلیم (تعداد شاخص ها، نحوه پرداخت و نوع پرتقال)، اطلاعات کاملی را در اختیار باغداران قرار دهد تا مشارکت باغداران در این طرح افزایش یابد.
کلیدواژگان: آزمون انتخاب، بیمه آب و هوا محور، پرتقال، شهرستان داراب -
صفحات 69-79مقدمه و هدف
گرمایش زمین و نقش گازهای گلخانه ای در ایجاد آن، یکی از موضوعات مهم مورد بررسی در بسیاری از مطالعات داخلی و خارجی می باشد. از جمله عوامل ایجاد کننده این گازها، فعالیت های دامپروری است. دو روش عمده انتشار این گازها از دام از طریق دفع مدفوع و نیز دفع گازهای روده ای می باشد. در مطالعه حاضر، علاوه بر تعیین جیره بهینه گاوهای شیری مبتنی بر هدف حداقل سازی هزینه جیره، جیره ی بهینه ای در راستای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای نیز تعیین و نتایج آنها مورد مقایسه قرار می گیرد.
مواد و روش هادر این مطالعه، به منظور تعیین جیره بهینه سازگار با اهداف زیست محیطی برای گاوهای شیری نژاد هلشتاین با وزن 600 کیلوگرم و تولید متوسط 30 کیلوگرم شیر در روز در یک واحد گاوداری صنعتی در ساری و مقایسه آن با جیره بهینه حاصل از الگو های متعارف تعیین جیره که مبتنی بر کمینه سازی هزینه جیره بوده اند، دو الگوی برنامه ریزی ریاضی حل شد.
یافته هاطبق نتایج به دست آمده در شرایط تعیین جیره بهینه مبتنی بر هدف بر کمینه سازی هزینه های جیره، تفاله چغندر، سبوس گندم، کاه گندم و جو به ترتیب با مقادیر (825/15)، (912/7)، (912/7) و (723/7) کیلوگرم در روز، بیشترین سهم را از آن خود می کنند. به منظور کاهش انتشار گازهای گلخانه ای در سناریوهای مختلف هزینه، موادی مانند سیلوی ذرت، تفاله چغندر و سبوس گندم سهم بالاتری نسبت به سایر مواد دارند. جو و کاه گندم نیز از موادی بوده که برای کاهش بیشتر گازهای گلخانه ای در جیره کاهش می یابند. برمبنای نتایج، به منظور کاهش 6/26 درصدی در انتشار گازهای گلخانه ای لازم است هزینه ای در حدود 20 درصد بالاتر از هزینه حاصل از مدل های متعارف صرف نمود.
بحث و نتیجه گیریدر مجموع می توان گفت استفاده از مدل های متعارف تعیین جیره که مبتنی بر کمینه سازی هزینه جیره هستند و عدم توجه به کاهش تبعات زیست محیطی نظیر انتشار گازهای گلخانه ای، منجر به انتخاب جیره ای نامناسب از بعد زیست محیطی می شود.
کلیدواژگان: اهداف زیست محیطی، برنامه ریزی ریاضی، کمینه سازی هزینه، گاوهای هلشتاین -
صفحات 80-92مقدمه و هدفدر این مطالعه اثر انتشار آلاینده ها و تغییرات آلاینده دی اکسید کربن،GDPبه همراه میزان رفاه و تورم در غالب سناریوهای مالیاتی ارزیابی شدمواد و روش هابا استفاده از روش تعادل عمومی چند منطقه ای (GTAP-E) اثر انتشار آلاینده ها و تغییرات دی اکسید کربن، در چارچوب سناریوهای مالیاتی و پیشرفت های فنی حاصل شده در اقتصاد کشاورزی ایران را مورد بررسی قرار می دهد. طی دو سناریو، تاثیر شوک کاهش مالیات بر انتشار به عنوان شاخص آلودگی زیست محیطی بررسی شدیافته هابه همین منظور اثر شوک مالیاتی بر تراز بازرگانی، رابطه مبادله و اثرات رفاهی بخش کشاورزی نشان می دهد، که تراز بازرگانی در نتیجه افزایش مالیات سبز منفی و آسیب دید و نتایج شبیه سازی مدل با تکانه 0.6درصد بیانگر آن است که دستیابی به هدف کاهش بیشتر در آلودگی با افزایش رفاه اجتماعی و تراز بازرگانی بخش کشاورزی همراه نخواهد بود.بحث و نتیجه گیریدر حوزه انرژی نیز توصیه می گردد ایران میزان تولید دی اکسید کربن خود را نسبت به آنچه در حال حاضر تولید می شود را کاهش دهد.که با اعمال سیاست افزایش مالیات در بخش انرژی میتوان سرعت انتشار آلاینده ها را کاهش داد.کلیدواژگان: نرخ مالیات برکربن، دی اکسیدکربن، انتشار آلاینده، مدل تعادل عمومی چند منطقه ای (GTAP)
-
صفحات 93-107مقدمه و هدفامروزه عضویت کشورها در موافقنامه های تجاری با تسهیل تجارت از راه مقررات زدایی، برچیدن مرزهای تعرفه ای و حمایتی، یکپارچه سازی هرچه بیشتر بازارهای ملی و منطقه ای و امکان دسترسی به بازارهای مختلف، فضای جدیدی را برای مسیر حرکت اقتصادی کشورهای مختلف گشوده است. اما با وجود تمام مزایای بیان شده برای موافقت نامه ها در تسهیل شرایط تجارت، وضعیت تعادل تجاری بین کشورها در بخش های مختلف اقتصادی در پی عضویت در توافقنامه ها روشن نیست.مواد و روش هااز این رو، در این مقاله، تاثیر عضویت ایران در موافقتنامه های ترجیحات تجاری منطقه ای، نظام جهانی ترجیحات تجاری و سازمان همکاری های اقتصادی بر تراز تجاری دوجانبه بخش کشاورزی ایران با 45 شریک تجاری اصلی با استفاده از الگوی جاذبه در دوره زمانی 2017-2001 مورد بررسی قرار گرفت.یافته هابر اساس نتایج، عضویت ایران در توافقنامه های تجاری به طور معنی داری موجب تضعیف تراز تجاری کشاورزی ایران شده است. همچنین، متغیرهای درآمد (997/0) و جمعیت شرکای تجاری (013/2)، پردرآمد بودن شرکای تجاری و مرز زمینی مشترک اثری مثبت و معنی دار و متغیرهای نرخ ارز (690/0-)، درآمد ایران (005/1-)، فاصله و بحران مالی جهانی اثری منفی و معنی دار بر تراز تجاری کشاورزی ایران داشته اند.بحث و نتیجه گیریپیشنهاد می شود که با توجه به معنی داری و تاثیر مثبت مرز زمینی مشترک، بازارهای کشورهای همسایه که از شباهت و نزدیکی بیشتری برخوردارند، در تقویت پیمان ها و اجرای استراتژی های تثبیت و توسعه بازار بیش از پیش مورد توجه قرار گیرند تا از این طریق امکان کاهش تعرفه ها و سایر هزینه های مبادله فراهم آید.کلیدواژگان: الگوی جاذبه، ترازتجاری، موافقتنامه تجارت ترجیحی، نرخ ارز
-
صفحات 108-122مقدمه و هدف
یکی از بحرانهای مهمی که امروزه بشر را تهدید میکند مسیله بحران کمبود آب است و بخش کشاورزی به عنوان عمدهترین مصرف کننده آب باید در فکر ایجاد راهکاری جدید برای جبران کمبودها و اتخاذ راهکارهای مدیریتی ویژه در راستای تولید محصول بیشتر به ازای هر واحد حجمی آب باشد. در این راستا این تحقیق با هدف کلی راهکارهای مدیریت منابع آب کشاورزی در شرایط خشکسالی انجام شد.
مواد و روشها:
جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کشاورزان کوچک مقیاس در استان آذربایجان غربی بودند. حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان 430 نفر از سرپرستان خانوارهای روستایی کوچک مقیاس با استفاده از روش نمونهگیری طبقهای چند مرحلهای با انتساب متناسب برای مطالعه انتخاب شدند.
یافته ها:
نتایج نشان داد مهمترین راهکار در بخش فنی و تکنیکی شامل «استفاده از آبیاری قطرهای جهت جلوگیری از تبخیر خاک»، در راهکار مدیریت خاک «تسطیح اراضی جهت آبیاری یکنواخت»، در راهکار مدیریتی «نگهداری بهتر از کانالها و تجهیزات آبیاری»، در راهکار حقوقی - اقتصادی «کاهش یارانه های بخش آب و قیمتگذاری آن» و در راهکار زراعی «انتخاب ارقامی که با مصرف آب کمتر» بود. همچنین نتایج مدلسازی معادلات ساختاری نشان داد که ترتیب اهمیت راهکارها شامل زراعی، فنی و تکنیکی، مدیریت خاک، حقوقی و مدیریتی میباشد.
بحث و نتیجه گیری:
در این تحقیق به این نتیجه رسیدیم که برای اجرای راهکارهای مدیریت منابع آب، علاوه بر سازمانهای محلی و مردمی، نقش دولت نیز بسیار مهم است زیرا مدیریت پایدار آب نیازمند راهکارهایی است که فراتر از توان اقتصادی جوامع محلی است.
کلیدواژگان: مدیریت اراضی، مدیریت آب، توسعه کشاورزی، توسعه روستایی، استان آذربایجان غربی
-
Pages 1-11Introduction
Agriculture plays a key role in meeting food security goals of the country. Thus, knowledge on the future trends of agricultural indicators seems to be of vital importance for policy-making. On the other hand, access to data in agriculture is limited, while most of the available data are in different frequencies. This study is an empirical application of mixed data regression models: which considers this issue.
Materials and MethodsIn order to touch study objectives, the MIDAS model is specified and estimated using time series (combination of quarterly and monthly information) data for the period from 2013 to the end of 2018. The variables include agricultural exports, agricultural imports, inflation and exchange rate in monthly frequency, and agricultural value added, temperature and precipitation in quarterly frequency.
FindingsThe results confirmed good prediction power of the model. It is concluded that the exchange rate and inflation have a significant impact on all equations, and the temperature has a significant effect on value added and exports. Moreover, precipitation did not show a significant effect.
ConclusionThis study showed the capability of MIDAS approach in modeling of variables with different frequencies.
Keywords: Macroeconomic indicators, midas regression, long-term, short-term forecast pattern -
Pages 12-27Water is one of the important basic resources for the development of the country and the most important factor of production in agriculture. Today, the international community is aware of the importance of water in order to have sustainable economic growth now and in the future. This study has investigated the effect of reducing water resources on production and employment of economic sectors. The results are presented in the form of absolute and relative effects. The effects and consequences of reducing 10 and 40% of water resources have led to a decrease in production of 8896617 and 35586469 million rials for various economic sectors. In terms of absolute effects, the vulnerability of urban households due to reduced water resources has been higher than rural households. In terms of relative effects, the greatest impact of income reduction is on low-income urban households. The relative reduction of water resources from the supplier perspective has a greater impact on the labor factor than the capital factor.Keywords: social accounting matrix, Production, Economic Sectors
-
Pages 28-51Introduction
Examining the potential effects of this event, which has received more and more attention from the international community, is an important step in the development of agricultural activities in Tehran province.
MethodsIn the present study, using the approach of state or regional agricultural production model (SWAP), the economic behavior of Tehran farmers after participating in the structural institution of the local water market was modeled.
FindingsThe results showed that with the establishment of local water market in Tehran province, in addition to sustainable balancing of water resources, it is possible to develop the acreage of irrigated products, albeit profitable in the cropping pattern of less water regions (Shahrerey and Varamin plains) and by balancing farmers’ gross profit, the negative consequences of the hydrological drought phenomenon are reduced to about 35.3% compared to the base period.
ConclusionEstablishing a local water market as a structural institution with private property rights in Tehran province can transfer surplus water resources in the study areas of southwestern Tehran province (regions C, D and E).
Keywords: Water market, Hydro economic model, Water users', organizations, SWAP Pattern, Water Shortage -
Pages 52-68Introduction
Agricultural insurance, such as climate-based insurance, is one of the most important mechanisms for securing investment and reducing the effects of natural disasters.
MethodsThe effective factors on the acceptance of the proposed climate index insurance plan by gardeners in Darab city were investigated using a Choice Experiment model with four characteristics of climate-based index insurance (the number of climate indicators covered type of orange, payment method and insurance premium per hectare).
FindingsIf the insurance plan for Valencia Orange and insurance premiums is paid in installments, and on the other hand, if the insurance plan includes more climate indicators, gardeners are more likely to participate. Also, the number of indices (three indices) and the type of orange (Valencia) with 93112 and 24425 Tomans, respectively, have the highest willingness to pay among the various characteristics.
ConclusionThe Agricultural Insurance Fund, based on the important features of the Climate Index Insurance Plan, can provide complete information to gardeners to increase their participation in this plan.
Keywords: Choice Experiment model, Climate-based insurance, orange, Darab city -
Pages 69-79
In this study, two mathematical programming patterns were solved in order to determine the diet consistent with the environment for dairy cows. In first, the optimal diet was determined with the aim of minimizing ration cost, and in the next model, the optimal ration was determined with minimizing greenhouse gas emissions with non-increasing costs. According to the results in the conditions of determining the optimal ration based on the minimizing the ration cost, sugar beet pulp, wheat bran, wheat straw and barley make the most of it. Also, materials such as corn, fish, and soybeans are removed from the diet. In order to reduce greenhouse gas emissions in different scenarios, materials such as corn silage, beet pulp and wheat bran have a higher share than other materials. Barley and Wheat straw are also products that reduce the amount of greenhouse gases in the diet. Based on the results, in order to reduce the greenhouse gas emissions by 26.6%, it is necessary to spend about 20% more than the cost of conventional models.
Keywords: Cost minimization, Environmental goals, Holstein cows, Mathematical programming -
Pages 80-92Climate change is important to agriculture. This paper examines the effect of pollutant emissions and changes in carbon dioxide on increasing tax scenarios and technical advances in Iran's agricultural economy using the GTAP-E method. During two scenarios, the effect of tax shock on CO2 emissions as an environmental indicator was investigated. Therefore, the effect of financial shock on trade balance, exchange relationship and agricultural health shows that the trade balance is the result of increased green and negative taxes. Damage and simulation results of the model with an impulse of 0.6% indicate that achieving the goal of further reduction will be accompanied by an increase in social and commercial health of agriculture. In the field of energy, it is recommended that Iran reduce its carbon dioxide emissions from what it currently produces.key words : green tax, pollution dispersion, GTAPKeywords: green tax, pollution dispersion, GTAP
-
Pages 93-107Nowadays, the membership of countries in trade agreements has opened a new space for the economic movement of different countries by facilitating trade through deregulation, dismantling tariff and support borders, increasing integration of national and regional markets, and access to different markets. But for all the benefits stated for agreements in facilitating trade conditions, the state of trade balance between countries in different economic sectors following membership in the agreements is not clear. Therefore, in this article, the effect of Iran's membership in the agreements, the Global System of Trade Preferences and the Organization of Economic Cooperation on her agricultural trade balance with 45 major trading partners using the Gravity model in the period 2001-2017 has been investigated. According to the results, Iran's membership in trade agreements has significantly diminished Iran's agricultural trade balance. Also, the variables of income and population of trading partners and common land border have positive and significant effect and variables of exchange rate, Iranian income, distance and global financial crisis have negative and significant effect on Iran's agricultural trade balance.Keywords: Gravity Model, Trade balance, Trade preference agreement, Exchange Rate
-
Pages 108-122
This study was conducted with the general aim of agricultural water resources management strategies in drought conditions. The statistical population of the study included all small-scale farmers in West Azerbaijan province. By using Krejcie and Morgan Table, 430 people were selected by stratified sampling with optimum allocation. The main research tool was a questionnaire whose validity was confirmed by a panel of experts and its reliability was confirmed by Cronbach's alpha coefficient and combined reliability. Data analysis was performed in two sections of descriptive and inferential statistics by SPSS and LISREL8.54 software. The results showed that the most important solution in the technical part includes "using drip irrigation to prevent soil evaporation", in soil management strategy "leveling lands for uniform irrigation", in management strategy "better maintenance of irrigation canals and equipment" In the legal solution "reduction of subsidies for the water sector and its pricing" and in the agricultural solution "selection of cultivars with less water consumption.
Keywords: land management, Water Management, Agricultural Development, Rural Development, West Azerbaijan province
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.