فصلنامه هنرنامه
پیاپی 13 (زمستان 1380)

مروری هر چند گذرا به تاریخ اندیشه در چین باستان، خواننده را با بیش از ده ها حکیم و فرزانه مواجه می سازد. ولی برای اجتناب از ابهام های غیر ضروری می توان آن ها را در چهار مکتب از بیان اندیشه خلاصه نمود. 1- مکتب کنفوسیوس: انسان دلی. 2- مکتب دائو: رازورزی. 3- مکتب موزه: مهر ورزی. 4- مکتب قانون: حکومت فرمان پرست، تک فرمان. هدف تمام اندیشمندان چین در تکوین و تدوین اندیشه، تربیت نفس است. منتهی این تربیت در قالب های متنوعی شکل می پذیرد...

پس از اعلان رسمی ابداع عکاسی در 7 ژانویه ی 1839 میلادی در فرهنگستان علوم فرانسه در پاریس، در فاصله ای کمتر از 3 سال اولین عکس در ایران توسط «نیکلای پاولوف» انداخته شد. وی به احتمال قریب به یقین از محمد شاه غازی، پدر ناصرالدین میرزا عکاسی کرده است. از این رو می توان گفت قدمت عکاسی ایران، شانه به شانه ی تاریخ عکاسی جهان می ساید. در خصوص تاریخ عکاسی ایران مطالب متعددی نگارش یافته است، اما تاکنون بررسی جامع و کاملی در مورد مقاله های عکاسی مندرج در روزنامه های عهد ناصری و مظفری صورت نپذیرفته است...

هدف از این پژوهش، بررسی آثار کالدر (Calder) در قالب جواهرسازی است که تاکنون ناشناخته مانده است و البته برای رسیدن به این مقصود راهی جز بررسی کتب اندک موجود، آن هم به زبان لاتین نبود ‎؛ که در تاریخچه و مبحث جواهرات از آنها استفاده شد؛ ولی در فصل آخر که به بررسی تاثیرپذیری ها و تاثیر گذاری های کالدر می پردازد، خود به تجزیه و تحلیل پرداخته و برداشت های شخصی خود را آورده ام که امید است این برداشت ها درست باشند. به طور کلی، آثار هنری کالدر به سه دسته تقسیم می شوند، ابتدا آثار متحرک او که من در این جستار نام «جنبان» در مقابل Mobile به آنها داده ام و شامل آثاری هستند که به وسیله ی نیروی موتور و با تکیه بر دانش کالدر در زمینه ی مهندسی مکانیک ساخته شده اند...

لانگ (1965-1895) به عنوان یکی از عکاسانی که در تاریخ آمریکا تاثیری فراوان داشته، نقش بسزایی دارد. او برای عکسهای تاثیرگذاری که از دوران بحران اقتصادی آمریکا که برای سازمان (Farm Security Administion) FSA در سالهای 39-1935 گرفته بود، ارزش و احترام فراوانی قائل است. از جمله تاثیرات این عکسها تاثیر روی رمان نویس معروف، جان اشتاین بک در رمان معروف «خوشه های خشم» است. یکی از عکسهای معروف او عکس Migrant mother است. مادری 32 ساله دارای هفت فرزند گرسنه، کالیفرنیایی تبار اصیلی که در اردوگاه نخودچینان واقع در Nipomo در کالیفرنیا ساکن است...

آنچه به عنوان هنر معرق چوب امروزه می شناسیم هر چند ریشه در هنر شرق دارد، ولی در کشور ما از سابقه تاریخی زیادی برخوردار نیست. حتی در منابع مهم تاریخی هنر ایران (پوپ) نیز کمتر به این هنر توجه و اشاره شده است. در صورتی که این هنر از قرن دوزادهم در اروپا شناخته شده و از قرن شانزدهم به عنوان یک هنر شاخص مورد توجه بوده و هنرمندان زیادی در کشورهای ایتالیا، فرانسه، آلمان و انگلستان به آن مشغول بوده اند. مقاله حاضر کوششی است برای معرفی سیر تحول تاریخی - تکنیکی این هنر در اروپا، خاصه در ایتالیا و فرانسه...

در حدود پانصدسال پیش، لئوناردو داوینچی، محدودیت قدرت خلق و ابداع بشر را نسبت به خلقت در جهان طبیعی اظهار کرده است. این اظهارنظر، علیرغم تمام پیشرفتهای بشری و پیدایش شیوه های علمی و رایانه های قدرتمند، هنوز هم به صورت یک حقیقت بدیهی و اصولی مطرح است. بشر امروز، در پیروی از این حقیقت بدیهی دچار ناکامی شده است و همچنان با چالش های بزرگی روبه رو است. هر سال که می گذرد، وجوه مادری زندگی بشری رنگ و بویی غیرطبیعی تر به خود می گیرد و این روند واگرا بین انسان و طبیعت با شتاب زیادی در حال گسترش است. مطالعه ی ارگانیسم ها و اکو سیستم های مختلف به ما اجازه می دهد که راه حلهای مختلفی را برای این اوضاع آشفته بیابیم...

مقاله ی «رئالیسم شاعرانژه در سینمای فرانسه» به دوره ی مهمی از تاریخ سبک های سینمایی و نگرش خاصی از فیلمسازان فرانسوی در تاریخ سینما می پردازد. این رویداد فرهنگی در تاریخ سینما مقارن 1930 در کشور فرانسه می باشد؛ در دوره ای که فیلمسازان متفکری همچون؛ ژان ویگو، رنه کلر، مارسل کارنه، ژاک فدر و ژان رنوار آثار بزرگی را در سینما با تاثیر از نوعی ادبیات رئالیستی (واقعیت گرا) که به آن رئالیسم سیاه نیز می گفتند به وجود آوردند. شاید نسبت «سیاه Noir» به رئالیسم این فیلمسازان ناشی از نوعی بدبینی و یاس بود که در درون مایه بعضی از فیلم های این فیلمسازان مطرح می شد...

در بخش اول این مقاله، ضمن اشاره به چگونگی ورود سینما به ایران و مشارکت زنان در دو حیطه ی مصرف کنندگان و تولیدکنندگان محصولات سینمایی، به تمایل حضور آنان در سه دوره ی سینمایی ایران (از آغاز تا سال 1348) پرداختیم. در ادامه ی تقسیم بندی دوره سینمای ایرانی، به تبیین و تحلیل بازنمایی زنان شاغل در دوره های چهارم سینمای ایران می پردازیم. دوره ی چهارم سینمای ایران که از سال 1349 شروع و تا مقطع انقلاب اسلامی ادامه می یابد از دو جنبه قابل بررسی است. سینمای جاهلی و موج نو سینمای ایران در این دوره ظهور می یابد که تلاش می شود در این مقاله، به بررسی بازنمایی زنان شاغل در این دو گونه ی سینمایی پرداخته شود...