مجله چشم پزشکی بینا
سال هفتم شماره 2 (زمستان 1380)

با توجه به شیوع و عوارض شناخته شده یووه ایت و گزارش های متفاوت از وضعیت آن در کشورهای مختلف، این تحقیق به منظور تعیین اپیدمیولوژی و الگوی ارجاع بیماران مبتلا به یووه ایت بر روی مراجعان به درمانگاه یووه ایت مرکز پزشکی شهید لبافی نژاد در سال های 1376-78 انجام پذیرفت.
این مطالعه به روش توصیفی بر روی همه بیماران ارجاعی مبتلا به یووه ایت انجام شد. تشخیص بیماری، نوع آناتومیک، جنس، سن، شغل، وضعیت اقتصادی- اجتماعی و رابطه با وجود یک بیماری سیستمیک بررسی و ثبت و با آمار توصیفی ارایه گردید.
طی مدت مورد بررسی، 544 بیمار واجد شرایط وجود داشتند. میانگین سنی بیماران 32.3 سال و در همه انواع بیماری، تعداد زنان اندکی بیش تر بود. شایع ترین انواع آناتومیک بیماری؛ یووه ایت قدامی 38.4) درصد(، پان یووه ایت 25.4) درصد(، یووه ایت خلفی 18.6) درصد(و یووه ایت حد واسط 17.6) درصد(بودند. شایع ترین یووه ایت ها از سایر جهات عبارت بودند از یووه ایت مزمن 62.1) درصد(در مقابل یووه ایت حاد و راجعه، یووه ایت غیر گرانولوماتوز 85.5) درصد(در مقابل یووه ایت گرانولوماتوز، یووه ایت غیرعفونی 83.5) درصد(در مقابل یووه ایت عفونی. از نظر اتیولوژی، 42.8 درصد موارد ایدیوپاتیک بودند و 19.9 درصد افراد بیماری اختصاصی چشمی داشتند. در مورد رابطه با بیماری سیستمیک، 37.3 درصد بیماران دارای زمینه بیماری سیستمیک بودند. شایع ترین بیماری سیستمیک غیر عفونی، بهجت 8.6) درصد(و شایع ترین بیماری عفونی، توکسوپلاسموز 10.1) درصد(بود. شایع ترین علل در 4 نوع آناتومیک یووه ایت به شرح زیر بودند: در یووه ایت قدامی، علل ایدیوپاتیک 52.5 درصد و بیماری فوکس 17.2 درصد؛ در یووه ایت خلفی، توکسوپلاسموزیس 54.5) درصد(، بیماری ایلز 11.9) درصد(و توکسوکاریازیس 10.9) درصد(؛ در یووه ایت حد واسط، علل ایدیوپاتیک 86.5) درصد(، سارکوییدوز 7.3) درصد(و اسکلروز مولتیپل 4.2) درصد(و در پان یووه ایت، بیماری بهجت 34.1) درصد(، پان یووه ایت ایدیوپتیک 22.5) درصد(و سندرم VKH 15.2) درصد(. در زیر 16 سالگی، پارس پلانیت شایع ترین نوع یووه ایت بود. اکثر بیماران 51.5) درصد(از نظر وضعیت اقتصادی- اجتماعی در حد متوسط بودند و در فصل های مختلف، مراجعه بیماران تفاوت عمده ای وجود نداشت. در 57.1 درصد موارد، بیماری تاثیر مهمی بر زندگی روزمره بیماران گذاشته بود.
نتیجه گیری و پیشنهادها: تفاوت کلی از نظر آناتومیک و ترتیب شیوع اتیولوژی بیماری وجود دارد. الگوی ارجاع یووه ایت در سال های اخیر در کشورهای غربی تغییر یافته است. در کشور ما بیماری هایی نظیر یووه ایت در اثر سیتومگالوویروس یا رتینوپاتی bird shot خیلی نادر است و یووه ایت وابسته به HLA-B27 کم تر دیده می شود ولی بیماری هایی نظیر بهجت، ایریدوسیکلیت هتروکرومیک فوکس، بیماری ایلز و توکسو کاریازیس به طور شایع تر دیده می شوند. به هر حال تحقیقات بیش تر توصیه می گردد.

با توجه به شایع بودن گلوکوم و هیپرتانسیون چشمی و اهمیت نقش ضخامت مرکز قرنیه در اندازه گیری فشار داخل چشمی، پژوهش حاضر به منظور مقایسه ضخامت مرکز قرنیه در افراد مبتلا به گلوکوم زاویه باز اولیه با یا بدون فشار بالا، هیپرتانسیون چشمی و گروه شاهد بر روی مراجعان به بیمارستان فارابی اصفهان طی سال های 1378-79 انجام پذیرفت.
این پژوهش مورد- شاهدی بر روی بیماران مبتلا به گلوکوم زاویه باز اولیه با فشار بالا (POAG)، گلوکوم زاویه باز اولیه با فشار طبیعی (LTG) یا هیپرتانسیون چشمی (OHT) و یک گروه شاهد شامل کارکنان بیمارستان و بیمارانی که به درمانگاه چشم پزشکی مراجعه کرده بودند و معاینه چشم آن ها طبیعی بود، انجام شد. کسانی که دارای سابقه جراحی داخل چشمی، جراحی لیزری قرنیه، ضربه قبلی به چشم یا پاتولوژی واضح قرنیه، استفاده از لنز تماسی، دوربینی یا نزدیک بینی بیش از 5 دیوپتر و آستیگماتیسم بیش از 2.5 دیوپتر، استفاده از استازولامید یا دورزولامید بودند از مطالعه حذف شدند. ضخامت مرکز قرنیه برای هر چشم به وسیله دستگاه پاکی متری مدل منتور، 3 بار در هر چشم اندازه گیری شد و کم ترین مقدار اندازه گیری برای هر چشم به عنوان ضخامت مرکز قرنیه در نظر گرفته شد. از بیماران دو چشمی، فقط چشم راست در مطالعه وارد شد. میزان ضخامت مرکز قرنیه در 4 گروه، با آزمون ANOVA و بین هر یک از سه گروه و گروه شاهد، با آزمون student t مورد قضاوت آماری قرار گرفت.
تحقیق بر روی 125 چشم شامل 37 چشم مبتلا به POAG، 42 چشم مبتلا به OHT، 6 چشم مبتلا به LTG و 40 چشم مربوط به گروه شاهد انجام شد. ضخامت مرکز قرنیه در گروه های فوق به ترتیب 528.4± 31.2، 562.9± 30.8، 502.8± 47.3، 525.6± 26 میکرون بود که بین چشم های مبتلا به OHT با گروه POAG و شاهد، اختلاف وجود داشت (P<0.01) ولی بین چشم های مبتلا به POAG و گروه شاهد اختلافی وجود نداشت. به علت کم بودن حجم نمونه گروه LTG، آزمون آماری برای این گروه انجام نشد. پنج درصد چشم های مبتلا به POAG و 33 درصد موارد OHT، دارای ضخامت مرکز قرنیه 580 میکرون یا بیش تر بودند (P<0.01).
نتیجه گیری و پیشنهادها: در برخی بیماران مبتلا به OHT، ضخامت مرکز قرنیه بیش تر از حد معمول می باشد. از آن جا که این امر منجر به اندازه گیری بیش از حد فشار چشم و در نتیجه درمان نابه جا می شود، توصیه می گردد اندازه گیری ضخامت مرکزی در بیماران مبتلا به OHT یا مظنون به گلوکوم انجام گیرد.

با توجه به شیوع بالای انسداد مجاری اشکی در نوزادان و میزان بالای بهبود بالای بهبود خود به خود آن با گذشت زمان و عدم اطلاع کافی از میزان موفقیت میل زدن در اطفال ایرانی، این مطالعه با هدف تعیین نتایج میل زدن در کودکان مبتلا در مراجعان به بیمارستان امام حسین (ع) طی سال های 1375-78 انجام شد.
این پژوهش به روش مطالعه داده های موجود بر روی 104 چشم از 83 بیمار انجام شد. ویژگی های جنس، سن، علایم بیماری، تعداد دفعات میل زدن و مدت زمان پی گیری از پرونده ها استخراج و در برگه اطلاعاتی ثبت گردیدند. موفقیت میل زدن به فقدان اشک ریزش و ترشح چرکی در مدت یک ماه پی گیری اطلاق شد. یافته ها با آماره توصیفی ارایه گردیدند.
از 83 بیمار مورد بررسی، 49 بیمار 59) درصد(پسر و 34 بیمار 41) درصد(دختر با میانگین سنی 27.2 ماه بودند. انسداد مجرای اشکی در 62 مورد 75) درصد(یک طرفه و در 21 مورد 25) درصد(دوطرفه بود. موفقیت میل زدن بار اول 83 درصد با متوسط سنی 25.5 ماه بود. در 14 مورد 17) درصد(با متوسط سنی 36 ماه که به درمان پاسخ ندادند میل زدن برای بار دوم تکرار شد که در6 مورد آن شاخک تحتانی نیز شکسته شد. در 63.9 درصد موارد، بیماران با ترشح چرکی مراجعه کرده بودند که میل زدن در این گروه با 24.5 درصد شکست همراه بوده است.
موفقیت میل زدن بار اول در بین یک تا دو سالگی بیش تر از سن 2.5 سالگی است. بنابراین پیشنهاد می شود که میل زدن در سنین یک تا دو سالگی انجام گردد. هم چنین در مواردی که ترشح چرکی مزمن وجود داشته باشد توصیه می شود که با درمان مناسب مسیر مجرای اشکی پاک و تمیز نگه داشته شود. و یا میل زدن مجاری اشکی در این اطفال زودتر انجام گردد.

با توجه به شایع بودن انسداد مادرزادی مجرای اشکی و تناقضاتی که در مورد نقش زمان اولین میل زدن و سایر عوامل با موفقیت آن وجود دارد؛ به منظور تعیین میزان موفقیت میل زدن مجرای اشکی- بینی و نقش عوامل مختلف بر آن، این تحقیق بر روی کودکان کم تر از 5 سال با انسداد مادرزادی مجرای اشکی - بینی در بیمارستان فارابی تهران طی سال های 1377-79 انجام پذیرفت.
تحقیق به روش کارآزمایی بالینی بر روی 207 چشم از 161 بیمار انجام شد. بیماران تحت عمل جراحی میل زدن همراه با شستشوی مجرای اشکی قرار گرفتند. رفع کامل علایم اشک ریزش و ترشح در چشم درگیر به طوری که منجر به عمل جراحی مجدد نشود، طبق تعریف، بهبود محسوب گردید. نتایج با آزمون های Chi-square و Mantel-Haenszel مورد قضاوت آماری قرار گرفتند.
تعداد 27 چشم از مطالعه حذف و تحقیق بر روی 180 چشم از 139 بیمار انجام شد. میزان بهبود کلی در تمام سنین، 82.9 درصد بود که این میزان از 50 تا 100 درصد در گروه های سنی مختلف، متفاوت بود. سن بیمار، نوع انسداد مجرای اشکی- بینی و وضعیت کانالیکول با میزان بهبود دارای ارتباط آماری بودند (P<0.05).
نتیجه گیری و پیشنهادها: میزان بهبود ناشی از اولین میل زدن مجرای اشکی در انسداد مادرزادی مجرای اشکی - بینی در کودکان کم تر از یک سال بسیار عالی است. اگر چه این میزان در کودکان 1-5 سال کاهش می یابد ولی هم چنان خوب است و به عنوان اولین قدم جراحی در درمان این کودکان با انسداد مادرزادی مجرای اشکی توصیه می شود و نیز پیشنهاد می گردد میزان بهبود خودبه خود مجرای اشکی در صورت عدم اندیکاسیون درمان تا یک سالگی بررسی شود.

این دو مقاله به یکی از شایع ترین اعمال جراحی در چشم پزشکی که از سال ها قبل مورد استفاده بوده است، پرداخته اند.ضمن قدردانی از زحمات نویسندگان مقالات، نکاتی چند در نقد مقالات فوق به نظر خالی از فایده نمی رسد.

اختلالات سگمان خلفی به ویژه جداشدگی شبکیه در بیماران مبتلا به مگالوفتالموس قدامی از اهمیت خاصی برخوردار است و مطالعه حاضر به منظور معرفی شیوع و نوع اختلالات سگمان خلفی در 24 بیمار مبتلا به مگالوفتالموس قدامی انجام پذیرفت.
روش و بیماران: مطالعه حاضر یک case series است. این مطالعه بر روی 46 چشم از 24 بیمار مراجعه کننده به مرکز آموزشی- درمانی شهید دکتر لبافی نژاد و چند درمانگاه خصوصی اساتید این مرکز با تشخیص مگالوفتالموس قدامی)مگالو کورنه آبا قطر عرضی قرنیه 13 میلی متر یا بیش تر، هیپوپلازی عنبیه، دررفتگی عدسی، آب مروارید زودرس و فقدان گلوکوم مادرزادی(انجام شد. سابقه چشمی این بیماران براساس شرح حال و نیز پرونده های بیمارستانی آن ها تعیین شد. همه بیماران، تحت معاینه با لامپ اسلیت و فوندوسکوپی قرار گرفتند.
بیماران شامل 12 مرد و 12 زن با گستره سنی 4 ماه تا 64 سال بودند که 8 بیمار، معاینه پی گیری نداشتند و بقیه بیماران از 1-16 سال پی گیری شده بودند. دژنرسانس زجاجیه در 34 چشم 73.9) درصد(وجود داشت که در 9 چشم 19.5) درصد(به صورت زجاجیه خالی از نظر اپتیک به همراه رشته های زجاجیه ای بود. دژنرسانس لاتیس در 5 چشم 10.8) درصد(وجود داشت. خون ریزی خودبه خود در فضای زجاجیه در 3 چشم و نئوواسکولاریزاسیون محیطی شبکیه در 2 چشم مشاهده شد. جداشدگی شبکیه (RD) در 15 چشم رخ داده بود که در 4 مورد منجر به از دست رفتن چشم گردید. گسستگی عامل RD در 6 مورد مشاهده گردید که شامل پارگی ژآنت شبکیه 1) مورد(، دیالیز ژآنت 1)مورد(، پارگی های متعدد شبکیه 2)مورد(، دیالیزهای متعدد 1)مورد(و سوراخ آتروفیک 1) مورد(بود. در یک چشم اتصال مجدد خودبه خود شبکیه رخ داده بود. در 11 چشم از چشم های دچار RD، در مجموع 15 عمل جراحی شامل لیزر barrier در 1 مورد، اسکلرال باکلینگ تنها در 2 چشم و اسکلرال باکلینگ همراه با لنزکتومی و ویترکتومی عمیق در یک جلسه یا جلسات متعدد در 8 چشم انجام شد و در نهایت در 9 چشم از 10 چشمی که برای آن ها عمل جراحی جهت اتصال مجدد شبکیه صورت گرفته بود موفقیت حاصل گردید.
در بیماری مگالوفتالموس قدامی، به نظر می رسد نوعی ویترو رتینوپاتی دژنراتیو وجود داشته باشد که باعث بروز RD در تعداد زیادی از بیماران)در مطالعه حاضر 33.8 درصد(می شود که به درمان های معمولی اسکلرال باکلینگ و ویترکتومی پاسخ خوبی می دهد.

با توجه به شیوع آندوفتالمیت بعد از ضربه و نتایج درمانی متفاوت آن؛ تحقیق حاضر به منظور تعیین نتایج بینایی و عوامل مرتبط با آن در بیماران دچار آندوفتالمیت بعد از ضربه که طی سال های 1368-76 در بیمارستان رسول اکرم تحت درمان قرار گرفته بودند، صورت پذیرفت.
تحقیق به روش مطالعه داده های موجود انجام شد. پرونده همه بیمارانی که با تشخیص قطعی آندوفتالمیت بعد از ضربه مراجعه کرده بودند از بایگانی خارج و بررسی شد. بیماران دچار التهاب پیش رونده اتاق قدامی و ویتریت پیش رونده بعد از ضربه نافذ کره چشم، وارد مطالعه شدند و میزان دید نهایی مورد بررسی و قضاوت آماری قرار گرفت.
از 177 مورد مراجعه کننده، 147 مورد واجد شرایط شامل 111 مرد 75.5) درصد(و 36 زن 24.5) درصد(، در سن 18.4 ±16.92 سال، وارد مطالعه شدند. دید اولیه 92.5 درصد از بیماران در بدو ورود کم تر از 20.200 و در 7.5 درصد موارد بالاتر از 20.200 بود که این رقم بعد از 2 ماه به 33.6 درصد افزایش یافت (P<0.0005). وجود مارکوس گان منفی، در دید نهایی بیماران نقش مثبت داشت (P<0.001) و نتیجه کشت اولیه و نیز بازتاب قرمز، در پیش آگهی درمان این بیماران نقشی نداشتند.
نتیجه گیری و پیشنهادها: در کل، دید نهایی بیماران کم تر از حد انتظار بود. به نظر می رسد وجود مارکوس گان و دید اولیه روی پیش آگهی درمان نقش داشته باشند. انجام تحقیق تحلیلی (مورد- شاهدی) و هم گروهی و تحقیق تجربی برای افزایش موفقیت درمانی توصیه می شود.

کمبود ویتامین A بیماری شایعی است و عوارض شناخته شده ای دارد و هنوز روش مورد توافقی برای تعیین کمبود ویتامین A وجود ندارد. تحقیق حاضر با هدف تعیین توانایی روش های معاینه بالینی، آزمایش رتینول سرم و سیتولوژی ملتحمه در مقایسه با استاندارد طلایی یعنی روش RDR (relative dose response) در تشخیص کمبود ویتامین A در کودکان انجام شد.
تحقیق به روش کارآزمایی بالینی از نوع تشخیصی بر روی 70 کودک 6-72 ماهه و با روش نمونه گیری مراجعه مستمر صورت پذیرفت. ویژگی های سن، جنس، وزن، قد و رتبه تولد بررسی و ثبت گردید. معاینه بالینی چشم کودکان از نظر خشکی ملتحمه و قرنیه، تخریب قرنیه و گرزوفتالمی و معاینه ته چشم توسط دو چشم پزشک انجام شد. نمونه برای سیتولوژی از قسمت ملتحمه بولبار و تمپورال تهیه و برای پاتولوژی فرستاده شد. دو میلی لیتر خون برای تعیین میزان رتینول سرم و 2 میلی لیتر دیگر پس از دادن قطره ویتامین A به میزان 1500 IU برای تعیین RDR گرفته شد و میزان شاخص های تشخیصی هر یک از روش ها محاسبه گردید.
شاخص های حساسیت، اختصاصیت و ارزش پیش گویی مثبت و منفی برای سیتولوژی به ترتیب 69، 98، 91 و 97؛ برای رتینول سرم به ترتیب 41، 96، 78 و 83 و برای معاینه بالینی 12، 82، 18 و 74 درصد بوده است.
روش تشخیصی معاینه بالینی قادر به شناسایی کمبود ویتامین A نمی باشد. میزان رتینول سرم و سیتولوژی نیز به تنهایی نمی توانند گویای واقعی وضعیت ویتامین A باشند. روش سیتولوژی نسبت به دو روش دیگر راه بهتری برای غربال گری وضعیت ویتامین می باشد، به علاوه این روش غیرتهاجمی است و دسترسی به امکانات انجام آن وجود دارد.

با توجه به نیاز به اطلاع از روش های جراحی چشم پزشکان به ویژه در رابطه با عمل جراحی آب مروارید و نیز مقایسه آن با گزارش سال 1377، این پژوهش بر روی چشم پزشکان شرکت کننده در دهمین کنگره سالانه چشم پزشکی ایران در آذرماه 1379 انجام شد.
تحقیق به روش مقطعی انجام شد. پرسش نامه ای حاوی سوالات مربوط به این مطالعه، بین شرکت کنندگان در کنگره سالانه توزیع شد و تقاضا گردید که بعد از پاسخ دادن، آن را باز گردانند.
سپس پرسش نامه های پرشده بررسی و نتایج توسط نرم افزار SPSS و EPI-6 استخراج گردید و با مطالعه سال 1377 مقایسه شد و تغییرات اداره جراحی آب مروارید در مقاطع مورد مطالعه، مورد قضاوت آماری قرار گرفت.
پرسش نامه ها بین 800 نفر توزیع شد که 307 نفر 38) درصد(آن را عودت دادند. همکاران مشغول در شهرهای غیردانشگاهی، 54 درصد از پاسخ دهندگان را تشکیل می دادند. همه آن ها جراحی آب مروارید را به عنوان عمل معمول انتخاب کرده بودند. معاینات و دستگاه های مورد استفاده در اتاق عمل و نیز استفاده از محلول مناسب حین عمل نسبت به سال 1377 تغییر یافت (P<0.05). همگی به روش (extracapsular cataract extraction) ECCE با کارگذاری لنز داخل چشمی عمل می کردند و 49 درصدشان از فیکو نیز استفاده می نمودند (P<0.000). استفاده از بی حسی موضعی 70) درصد(، جای بی هوشی عمومی 40) درصد در سال (1377 را گرفته و درصد عوارض جانبی عمل و بعد از آن کم گزارش شده بود. جراحی رفرکتیو به 64 درصد می رسید که 48 درصد آن ها از لیزر در جراحی رفرکتیو استفاده می کردند (P<0.001).
نتیجه گیری و پیشنهادها: تغییرات و رشد کیفی در سال 1379 در مقایسه با سال 1377، در جهت استفاده از امکانات مدرن و دنبال کردن روش های علمی و عملی کشورهای پیش رفته بود. با توجه به محدودیت های این تحقیق، انجام پژوهش های بهتر و نیز استمرار این نوع پژوهش را توصیه می نماید.

ترموتراپی ترنس پوپیلاری (TTT) درمان جدید محافظه کارانه ای در تومورهای داخل چشمی است که منجر به حفظ چشم با دید مفید و دوری جستن از تخلیه چشم می گردد. هم چنین امیدهایی را در درمان بعضی از بیماری های ماکولا ایجاد کرده است. این مقاله به منظور آشنایی همکاران چشم پزشک با موارد کاربرد و آخرین نتایح گزارش شده در مورد این روش و نحوه انجام آن در بیماری های مختلف سگمان خلفی تنظیم و تقدیم شده است.
تحقیق به روش مطالعه مروری انجام شد. همه مقالات موجود در مدلاین با استفاده از کلمات کلیدی Transpupillary thermotherapy، Choroidal melanoma، degeneration Age related macular (AMD) و circumscribed choroidal hemangioma تا سال 2001 مورد بررسی قرار گرفتند و از بین آن ها مقالات گزارش مورد یا مطالعاتی که با تعداد اندکی بیمار انجام شده بودند و یا توضیحی در مورد نحوه انجام این روش نداده بودند؛ کنار گذاشته شدند. سپس داده های موجود در مقالات گردآوری و طبقه بندی شدند و نتایج و نحوه انجام این روش در بیماری های مختلف مورد بحث قرار گرفت.
یافته ها و تعداد 25 مقاله مرتبط پیدا شد که اولین مقاله در این مورد مربوط به سال 1992 بود. این روش آسان و کم هزینه است، نیازی به بی هوشی ندارد و عوارض قابل توجهی نیز از آن ذکر نشده است. در مورد ملانوم کورویید، ضایعه ناشی از TTT به شبکیه کم است و دید بیمار در حد قبولی حفظ می گردد. در مورد AMD به ویژه در موارد CNV ساب فووه آل، در مواردی که مشمول معیارهای MPS نمی شوند، TTT درمان موثری است. در مورد همانژیوم کوروییدی با حدود مشخص نیز TTT نتایج امیدوار کننده ای را نشان داده است. با توجه به نتایج امیدوار کننده این روش در موارد فوق، هزینه ناچیز انجام این درمان در مقایسه با اعزام بیمار به خارج و سهولت به کارگیری این روش؛ انتقال تکنولوژی انجام این درمان، حداقل در مراکز درمانی اصلی داخل کشور، امکان به کارگیری این روش و ارایه مقالات علمی معتبر توسط همکاران را فراهم خواهد کرد.

پارگی ناقص یا کامل عضلات خارج چشمی به دنبال ضربه نافذ و این که توام با deffect وسیع عضله رکتوس خارجی چشم باشد و پس از درمان بهبود کامل پیدا کند، از موارد نادری است که به معرفی یک مورد آن که در سال 1377 به بیمارستان لبافی نژاد مراجعه نمود، اقدام می گردد.
معرفی مورد: پسر 16 ساله ای به دلیل اصابت شیشه به چشم چپ، با شکایت از دوبینی پس از ضربه مراجعه نمود. در معاینه، ایزوتروپی و محدودیت کامل چشم چپ در نگاه به خارج داشت. در CT- اسکن، قطع کامل عضله رکتوس خارجی مشهود بود. در اتاق عمل، پارگی اسکلرا ترمیم شد و عضله که قسمتی از آن به نظر بافت مرده ای می رسید ترمیم شد. روز بعد از عمل، دوبینی بیمار به طور کامل از بین رفته بود و چشم ها در وضعیت ارتو قرار داشتند. در پی گیری 4 ماهه، این وضعیت هم چنان حفظ شد.
نتیجه گیری و پیشنهادها: در مواردی که فیوژن بیمار خوب باشد حتی رزکشن یک عضله در حد بالا نیز نمی تواند موجب انحراف چشم و از بین رفتن قدرت دید دو چشمی گردد.

با توجه به روند رو به افزایش جراحی لیزیک و گزارش های نادر از بروز کراتیت باکتریایی پس از عمل، در این مقاله به معرفی یک مورد اقدام شده است.
معرفی مورد: مرد 28 ساله ای به دلیل نزدیک بینی تحت عمل جراحی لیزیک هر دو چشم در یک جلسه قرار گرفت. چشم چپ بیمار دچار کراتیت استافیلوکوکی شد که تحت درمان آنتی بیوتیکی با قطره تقویت شده (fortified) و نکومایسین قرار گرفت. پس از کنترل کراتیت باکتریایی، بیمار به دلیل اسکار قرنیه و عدم بهبود بینایی، تحت عمل پیوند قرنیه قرار گرفت.
نتیجه گیری و پیشنهادها: کراتیت باکتریایی از عوارض نادر و خطرناک به دنبال لیزیک می باشد. تشخیص سریع و درمان مناسب آن اهمیت به سزایی در پیش گیری از کاهش بینایی دارد.